Leon
Sunday 29 April 2007, 08:37 AM
پرویز یاحقی، تکنواز ویلن و ترانه ساز نامدار ایرانی در سن ۷۲ سالگی در منزل خود درتهران در گذشت.
پرویز یاحقی که نام اصلی او پرویز صدیقی پارسی است نزد دایی خود، حسین یاحقی که از نوازندگان معرو? کمانچه و ویلن بود، ویلن نوازی را ?راگر?ت و چندی نیز در محضر ابوالحسن صبا آموزش دید.
پرویز یاحقی سالها از تکنوازان ویلن در رادیو تهران بود و در کنار نوازندگی، ترانه هایی را آ?رید که بسیاری از آنها به معرو?ترین ترانه‌ها در زمان خود بدل شدند.
از جمله کارهای ماندگار او می‌شود به ترانه «بیداد زمان» (به رهی دیدم برگ خزان) روی سروده‌ای از بیژن ترقی و «م?ی زده شب» اشاره کرد که هر دو حدود ۵۰ سال پیش با صدای مرضیه خوانده شده‌اند.
اوج شهرت یاحقی شاید زمانی باشد که پس از ازدواج با حمیرا، برنامه‌های مشترکی را با او در تلویزیون ملی ایران به اجرا در می‌آورد؛ پیوندی که تنها چند سال دوام آورد.
در سالهای پس از انقلاب با دگرگونی‌های ایران و روی خوش نشان ندادن به اجرای موسیقی ایرانی با ویلن، صدای ساز پرویز یاحقی تا سالها به گوش مردم نرسید.
با این‌همه در سالهای اخیر چندین آلبوم از نوازندگی او منتشر شد که از آن میان باید از آلبوم «کیمیا» نام برد که در سال ۱۳۸۳ توسط شرکت «آوای باربد» در تهران منتشر شده است.
رحیم معینی کرمانشاهی، ترانه سرا گ?ت : مرگ یاحقی ضایعه ای جبران ناپذیر برای هنر موسیقی ایرانی است و من نمی دانم با چه زبان و احساسی راجع به پرویز صحبت کنم . 50 سال همنشینی ، همراهی و هم گامی با دوست بزرگوارم پرویز زمان کمی نیست که بتوان در یک جمله تعری? کرد. یاحقی با همه قدرت وشهرتی که داشت بسیار غریب ماند و غریب ر?ت و تنها چیزی که برای او ماند و تا آخرین لحظات زندگی او را همراهی کرد سازش بود و این در حالی است که هنرمندان تمام روح شان را برای اعتبار هنری این مملکت خرج می کنند و متاس?م که پرویز در نهایت تنهایی وغربت ر?ت، بنابراین گمان می کنم باید به ساز و آرشه این هنرمند تسلیت گ?ت. اما امروز که پرویز به زیر خاک می رود زندگی تازه او شروع می شود.
«?رهنگ شري?»، نوازنده تار، به دوستی دیرینه خود با پرویز یاحقی اشاره کرد و گ?ت: من آنقدر منقلب هستم که واقعا نمی توانم حر?ی بزنم ؛ مرگ یاحقی را باور نمی کنم ؛ من پرویز را از دوران نوجوانی می شناختم هنرمندی که هنر در ذاتش بود، متاس?انه و یا خوشبختانه باید بگویم که یاحقی بی جانشین خواهد بود و دومی نخواهد داشت. گ?ت: بيش از 100 ساعت آثار «پرويز ياحقي» شامل اجراهاي ايشان با من و تكنوازيهاي خودش بعد از انقلاب منتشر نشده است. اين آثار را كه تماما بر اساس بديهه نوازي است در طول مدت 26 - 25 سال ضبط كرده‌ايم كه در طي اين سالها هنوز منتشر نشده‌اند. اين آلبومها شامل دو نوازيهاي من و «ياحقي» و تكنوازيهاي اين هنرمند است. موقعيت براي انتشار پيش نيامد و مرحوم «ياحقي» نيز خود رغبتي براي منتشر شدن اين آثار نداشتند. اما من در حال حاضر پيشنهاداتي براي انتشار اين آلبومها داده‌ام. يا حقي سبك خاص خودش را داشت و عده زيادي از نوازنده‌ها پيرو سبك او بودند. همچنين اين هنرمند از نظر تكنوازي و آهنگسازي در سطح بالايي قرار داشت.
همایون خرم آهنگساز گ?ت:پرویز همانطور که ساده و راحت ساز می زد راحت هم این دنیا راترک کرد ؛ یاحقی سال های سال خودش را در انزوا قرار داده بود و تنها برای دل خودش ساز می زد و من خیلی متاس?م که هنرمندی چون او در چهار دیواری زندگی روزمره حبس شده بود . تمام آهنگ ها و قطعات موسیقی به نوعی عصاره وجود هنرمندانی است که بدون هیچ چشم داشت و توقع مالی تمام وجود شان را در اختیار هنر گذاشته اند و در دوره های مختل? نقش خاطره می زدند که به عنوان نمونه می توان به برنامه گلها و همچنین تک نوازی پرویز یاحقی اشاره کرد. در سال های گذشته به مدت 25 سال، بخش تکنوازی موسیقی رادیو به دست چهار ن?ر بود، پرویز یاحقی، حبیب الله بدیعی، علی تجویدی ومن و در این مدت یاحقی آثار برجسته ای را در رادیو از خود به جای گذاشت. دو یا سه سال پس از اینکه من در رادیو مشغول به کار شدم، یاحقی به رادیو آمد و همکاری ما از همانجا آغار شد. از آن پس بود که هر دوی ما از تکنوازان رادیو شدیم . برای سالیان متمادی دو برنامه گلها و تکنوازان ازمهمترین برنامه های موسیقی آن زمان رادیو محسوب می شد و در این مدت، یاحقی آثار بی بدیلی را در زمینه آهنگسازی و نوازندگی ویولن، ارائه کرد. یک اثر ارزشمند موسیقی باید در درجه اول دلپذیرو در وهله بعد، از خصوصیات موسیقایی ، ?رهنگ ، رنگ و بوی موطن و محل رشد و شکو?ایی هنرمند بهره گر?ته باشد و موسیقی پرویز یاحقی از این ویژگی ها برخوردار بود. نوای ساز او بسیاردل انگیزو آهنگ هایش بسیار با احساس وهمه آثارش ملهم از گوشه های موسیقی ملی این مرز و بوم بود.
محمد رضا شجریان خواننده گ?ت: هنوز از ?راق علی تجویدی داغدار هستیم که باید شاهد ر?تن غزیز دیگری چون یاحقی باشیم این هنرمند به حق نابغه ای بود که با درایت بسیار ساز ویلون را میان مردم برد. زمانی که سرپنچه پرویز بر ساز نهاده می شد هرشنونده ای از خود بی خود می شد، این هنرمند حق بزرگی به گردن ویولن دارد هر کس که دست به ویولن می برد می خواهد مثل یا حقی ساز بزند ؛ واقعا دردناک است که پرویز سالها کنج عزلت اختیار کرده بود وبا همان درد عزلت به علی تجویدی پیوست . بهتر است ساز یاحقی را همراه خودش به خاک بسپاریم چون بعد از او کسی نمی تواند مانند او ساز بزند.
کیوان ساکت آهنگساز و نوازنده گ?ت: می گویند زمانی که نوازنده شهیر ویولن، "یهودی منوهین" در یکی از س?رهای خود به ایران نوازندگی پرویز یاحقی را از نزدیک دیده، گ?ته نوازندگی یاحقی به گونه ای است که گویی ویولن، یک ساز ایرانی است. آرشه های خوش صدا ، ش?ا? و بدون صداهای اضا?ی و پنجه ژوست (کوک) و پر حالت از ویژگی های بارز نوازندگی زنده یاد پرویز یاحقی بود.
"محمد سریر" رئیس هیات مدیره خانه موسیقی گ?ت: چیره دست بودن هنر پرویز در نواختن سازش بر هیچ کس پوشیده نیست ولی نکته ای که در شیوه ساز او قابل اعتنا و مثال زدنی است نوع نواختن ویولن از نظر ?نی است به این معنی که یاحقی علاوه بر ممتاز بودن در ارائه هنر سازش در حوزه آهنگسازی هم نغمه هایی را خلق کرده که هر یک از ین نغمه ها به نوعی بیان کننده هویت ملی و ایرانی ما است که خوشبختانه تا امروز استمرار پیدا کرده است و مطمئنم که از این پس هم جاودانه خواهد ماند.
?رهاد ?خرالدینی رهبر ارکستر ملی ایران گ?ت: یاحقی از لحاظ شخصیتی نیز از خصوصیات بارزی داشت. او انسانی آرام بود و تمامی توجهش متمرکز به کار بود و به مسائل حاشیه ای نمی پرداخت، وسواس بجایی در انجام کار خود به بهترین نحو داشت و بسیار مودب و خوش برخورد بود. آهنگهایی که پرویز یاحقی با همراهی و مشارکت دوستان ترانه سرایش همچون بیژن ترقی خلق کرده است، همگی زیبا و خاطره انگیز هستند و به خوبی در ذهن و دل مردم جای گر?ته اند. متاس?انه، بسیار زود خود را از صحنه موسیقی کنار کشیده و دلسرد شده بود، به گونه ای که حتی زمانی که من رهبری ارکستر بزرگ رادیو را بر عهده داشتم، همکاری ایشان با رادیو به حداقل رسیده بود
پرویز یاحقی که نام اصلی او پرویز صدیقی پارسی است نزد دایی خود، حسین یاحقی که از نوازندگان معرو? کمانچه و ویلن بود، ویلن نوازی را ?راگر?ت و چندی نیز در محضر ابوالحسن صبا آموزش دید.
پرویز یاحقی سالها از تکنوازان ویلن در رادیو تهران بود و در کنار نوازندگی، ترانه هایی را آ?رید که بسیاری از آنها به معرو?ترین ترانه‌ها در زمان خود بدل شدند.
از جمله کارهای ماندگار او می‌شود به ترانه «بیداد زمان» (به رهی دیدم برگ خزان) روی سروده‌ای از بیژن ترقی و «م?ی زده شب» اشاره کرد که هر دو حدود ۵۰ سال پیش با صدای مرضیه خوانده شده‌اند.
اوج شهرت یاحقی شاید زمانی باشد که پس از ازدواج با حمیرا، برنامه‌های مشترکی را با او در تلویزیون ملی ایران به اجرا در می‌آورد؛ پیوندی که تنها چند سال دوام آورد.
در سالهای پس از انقلاب با دگرگونی‌های ایران و روی خوش نشان ندادن به اجرای موسیقی ایرانی با ویلن، صدای ساز پرویز یاحقی تا سالها به گوش مردم نرسید.
با این‌همه در سالهای اخیر چندین آلبوم از نوازندگی او منتشر شد که از آن میان باید از آلبوم «کیمیا» نام برد که در سال ۱۳۸۳ توسط شرکت «آوای باربد» در تهران منتشر شده است.
رحیم معینی کرمانشاهی، ترانه سرا گ?ت : مرگ یاحقی ضایعه ای جبران ناپذیر برای هنر موسیقی ایرانی است و من نمی دانم با چه زبان و احساسی راجع به پرویز صحبت کنم . 50 سال همنشینی ، همراهی و هم گامی با دوست بزرگوارم پرویز زمان کمی نیست که بتوان در یک جمله تعری? کرد. یاحقی با همه قدرت وشهرتی که داشت بسیار غریب ماند و غریب ر?ت و تنها چیزی که برای او ماند و تا آخرین لحظات زندگی او را همراهی کرد سازش بود و این در حالی است که هنرمندان تمام روح شان را برای اعتبار هنری این مملکت خرج می کنند و متاس?م که پرویز در نهایت تنهایی وغربت ر?ت، بنابراین گمان می کنم باید به ساز و آرشه این هنرمند تسلیت گ?ت. اما امروز که پرویز به زیر خاک می رود زندگی تازه او شروع می شود.
«?رهنگ شري?»، نوازنده تار، به دوستی دیرینه خود با پرویز یاحقی اشاره کرد و گ?ت: من آنقدر منقلب هستم که واقعا نمی توانم حر?ی بزنم ؛ مرگ یاحقی را باور نمی کنم ؛ من پرویز را از دوران نوجوانی می شناختم هنرمندی که هنر در ذاتش بود، متاس?انه و یا خوشبختانه باید بگویم که یاحقی بی جانشین خواهد بود و دومی نخواهد داشت. گ?ت: بيش از 100 ساعت آثار «پرويز ياحقي» شامل اجراهاي ايشان با من و تكنوازيهاي خودش بعد از انقلاب منتشر نشده است. اين آثار را كه تماما بر اساس بديهه نوازي است در طول مدت 26 - 25 سال ضبط كرده‌ايم كه در طي اين سالها هنوز منتشر نشده‌اند. اين آلبومها شامل دو نوازيهاي من و «ياحقي» و تكنوازيهاي اين هنرمند است. موقعيت براي انتشار پيش نيامد و مرحوم «ياحقي» نيز خود رغبتي براي منتشر شدن اين آثار نداشتند. اما من در حال حاضر پيشنهاداتي براي انتشار اين آلبومها داده‌ام. يا حقي سبك خاص خودش را داشت و عده زيادي از نوازنده‌ها پيرو سبك او بودند. همچنين اين هنرمند از نظر تكنوازي و آهنگسازي در سطح بالايي قرار داشت.
همایون خرم آهنگساز گ?ت:پرویز همانطور که ساده و راحت ساز می زد راحت هم این دنیا راترک کرد ؛ یاحقی سال های سال خودش را در انزوا قرار داده بود و تنها برای دل خودش ساز می زد و من خیلی متاس?م که هنرمندی چون او در چهار دیواری زندگی روزمره حبس شده بود . تمام آهنگ ها و قطعات موسیقی به نوعی عصاره وجود هنرمندانی است که بدون هیچ چشم داشت و توقع مالی تمام وجود شان را در اختیار هنر گذاشته اند و در دوره های مختل? نقش خاطره می زدند که به عنوان نمونه می توان به برنامه گلها و همچنین تک نوازی پرویز یاحقی اشاره کرد. در سال های گذشته به مدت 25 سال، بخش تکنوازی موسیقی رادیو به دست چهار ن?ر بود، پرویز یاحقی، حبیب الله بدیعی، علی تجویدی ومن و در این مدت یاحقی آثار برجسته ای را در رادیو از خود به جای گذاشت. دو یا سه سال پس از اینکه من در رادیو مشغول به کار شدم، یاحقی به رادیو آمد و همکاری ما از همانجا آغار شد. از آن پس بود که هر دوی ما از تکنوازان رادیو شدیم . برای سالیان متمادی دو برنامه گلها و تکنوازان ازمهمترین برنامه های موسیقی آن زمان رادیو محسوب می شد و در این مدت، یاحقی آثار بی بدیلی را در زمینه آهنگسازی و نوازندگی ویولن، ارائه کرد. یک اثر ارزشمند موسیقی باید در درجه اول دلپذیرو در وهله بعد، از خصوصیات موسیقایی ، ?رهنگ ، رنگ و بوی موطن و محل رشد و شکو?ایی هنرمند بهره گر?ته باشد و موسیقی پرویز یاحقی از این ویژگی ها برخوردار بود. نوای ساز او بسیاردل انگیزو آهنگ هایش بسیار با احساس وهمه آثارش ملهم از گوشه های موسیقی ملی این مرز و بوم بود.
محمد رضا شجریان خواننده گ?ت: هنوز از ?راق علی تجویدی داغدار هستیم که باید شاهد ر?تن غزیز دیگری چون یاحقی باشیم این هنرمند به حق نابغه ای بود که با درایت بسیار ساز ویلون را میان مردم برد. زمانی که سرپنچه پرویز بر ساز نهاده می شد هرشنونده ای از خود بی خود می شد، این هنرمند حق بزرگی به گردن ویولن دارد هر کس که دست به ویولن می برد می خواهد مثل یا حقی ساز بزند ؛ واقعا دردناک است که پرویز سالها کنج عزلت اختیار کرده بود وبا همان درد عزلت به علی تجویدی پیوست . بهتر است ساز یاحقی را همراه خودش به خاک بسپاریم چون بعد از او کسی نمی تواند مانند او ساز بزند.
کیوان ساکت آهنگساز و نوازنده گ?ت: می گویند زمانی که نوازنده شهیر ویولن، "یهودی منوهین" در یکی از س?رهای خود به ایران نوازندگی پرویز یاحقی را از نزدیک دیده، گ?ته نوازندگی یاحقی به گونه ای است که گویی ویولن، یک ساز ایرانی است. آرشه های خوش صدا ، ش?ا? و بدون صداهای اضا?ی و پنجه ژوست (کوک) و پر حالت از ویژگی های بارز نوازندگی زنده یاد پرویز یاحقی بود.
"محمد سریر" رئیس هیات مدیره خانه موسیقی گ?ت: چیره دست بودن هنر پرویز در نواختن سازش بر هیچ کس پوشیده نیست ولی نکته ای که در شیوه ساز او قابل اعتنا و مثال زدنی است نوع نواختن ویولن از نظر ?نی است به این معنی که یاحقی علاوه بر ممتاز بودن در ارائه هنر سازش در حوزه آهنگسازی هم نغمه هایی را خلق کرده که هر یک از ین نغمه ها به نوعی بیان کننده هویت ملی و ایرانی ما است که خوشبختانه تا امروز استمرار پیدا کرده است و مطمئنم که از این پس هم جاودانه خواهد ماند.
?رهاد ?خرالدینی رهبر ارکستر ملی ایران گ?ت: یاحقی از لحاظ شخصیتی نیز از خصوصیات بارزی داشت. او انسانی آرام بود و تمامی توجهش متمرکز به کار بود و به مسائل حاشیه ای نمی پرداخت، وسواس بجایی در انجام کار خود به بهترین نحو داشت و بسیار مودب و خوش برخورد بود. آهنگهایی که پرویز یاحقی با همراهی و مشارکت دوستان ترانه سرایش همچون بیژن ترقی خلق کرده است، همگی زیبا و خاطره انگیز هستند و به خوبی در ذهن و دل مردم جای گر?ته اند. متاس?انه، بسیار زود خود را از صحنه موسیقی کنار کشیده و دلسرد شده بود، به گونه ای که حتی زمانی که من رهبری ارکستر بزرگ رادیو را بر عهده داشتم، همکاری ایشان با رادیو به حداقل رسیده بود