موسیقی عربهای خوزستان

[shajariani]

عرض سلام خدمت دوستان واساتید موسیقی:
در تاپیک سعی دارم با کمک شما اساتید بزرگوار موسیقی اقوام عرب خوزستان را مورد برسی قرار بدهیم: 10079
توضیحی در مورد موسیقی عربهای خوزستان :موسیقی عربهای خوزستان را می توان بصورت کلی به دو دسته:موسیقی مقامی و موسیقیمحلی تقسیم کرد. ولی اگر بخواهیم فرم های دیگر موسیقی عرب خوزستان را نام ببریم .می توانیم به موسیقی مراسمات از جلمه عروسی ها،عزا،اعیاد.موسیقی رقص از جلمهرقص های مردانه:یزله و رقصهای زنانه:هچع و ردح،موسیقی مذهبی ازجلمه روضه،سینه زنی ،مقتل خوانی،موسیقی کار از جلمه برداشت خرما،صیدماهی،رکبانی(آوای مخصوص اسب در هنگام جنگ)، حدا (آوای مخصوص شتر رانان)،موسیقیکودکان از جلمه گرگعان،دیللو و ترانه های کودکان و غیره نام ببریم؛که هر کدام ازاین بخش ها دارای مباحث مخصوص به خود را می طلبد.متاسفانه در بخش موسیقی مقامی یا کلاسیک عربهای خوزستان ما شاهد مقامات والحان بسیار خاص بوده ایم مانند:مقام حویزاوی که از زمان حکومت مشعشیان در هویزهکنونی در استان خوزستان به جا مانده است و در حال حاضر هم در موسیقی کلاسیک و رسمیعراق مورد استفاده و جزو یکی از 52 مقام آن کشور ، از مقامات فرعی حجاز می باشد.اما متاسفانه در 100سال اخیر با ورود رادیو،تلویزیون،ماهواره و دیگر وسایل ارتباطینبودن اهمیت ضبط و حفظ این بخش از موسیقی عربهای خوزستان رو به نابودی رفت وجایخود را به دیگر موسیقی کشورهای عربی مانند عراق،کویت و عربستان و مخصوص جنوب عراقو مصر داد.در کل باید گفت شاید در فواصل و اسامی مقامات فرقی بین موسیقی خوزستان و دیگرکشورها وجود نداشته باشد. اما در فرم،ریتم و مهم تر از همه شعر و لهجه دارایتفاوتهای مشخص و مخصوص به خود می باشد. اما در بخش موسیقی محلی که خود دارای دو بخش مهمریفی(روستایی) و بدوی(چادر نیشینان)است.ما مشاهده می کنیم که در موسیقی محلی به چندیندلیل که می توان گفت شامل :نوعی زبان خاص عربهای خوزستان،موقعیت جغرافیایی خاصی کهبین دو فرهنگ ایران و عراق قرار دارد.و مهم ترین دلیل اینکه .حفظ این بخش از موسیقیمعمولاً به دست خود مردم می باشد. زیرا فهم و کلمات آن را برای خود قابل درکتر ازبخش موسیقی رسمی و مقامی می دانند. پس در مراسمات خود از این بخش از موسیقیاستفاده می نمایند. یکی از فرهنگ های مردمان عرب در کل کشورهای عربی قبیله اییبودن نوع زندگی آنهاست که هر قبیله به دلیل نوع موقعیت خاص خود نسبت به دیکر قبیلهدیگر از تفاوتهایی مانند:لهجه،القاب،نوع رنگ لباس و مهمتر از همه نوع آواز خواندنآنها می باشد؛که به این نوع آوازهای محلی با فرم ساده«طور »گفته می شود.اسامیاطوار معمولاً از اسم قبیله ، اسم خواننده ،شهر و منطقه آن طور،شقری از جامعه کهآن را مورد استفاده می دهند قرار گرفته می شود:

اسامیالاطوار:

*اطواری که اسم آنها به شهر یا منطقه خاص نسبت داده شده است:

1-طورالحياوي .... نسبت به شهر "الحي"و بهترین خواننده:

( عباس فليفل الحیاوی)

2-طورالشطراوي ... نسبت به شهر"الشطرة"و بهترین خواننده آن:

( كاظم الشطري)

طورالمجراوي ... نسبت به شهر"المجرة"بهترین خواننده آن:( ناصرحكيم)3-

4-طور الصنداكي نسبت به شهر"المصندك"بهترین خواننده آن: ( شخيرسلطان)

5-طورالحويزاوي ... نسبت به شهر"الحويزة"بهترین خواننده آن:

( عبدالاميرالطويرجاوي)

6-طورالبحراني .... نسبت به کشور"البحرين"بهترین خواننده آن:

( شمس الدين سيدحسن)

*اطواری که اسم آن نسبت به قبیله خاصی می باشد:

1-طورالمحمداوي .... نسبت به قبیله "البوحمد"وبهترین خواننده آن:

( السيدفالح)

2-طورالقزويني .... نسبت به قبیله"السادة آل قزويني"وبهترین خواننده آن:

( ابوالمعزم هدي القزويني)

3-طورالطريحي .... نسبت به قبیله"آ لالطريحي"وبهترین خواننده آن:

( جعفرحسين الطريحي)

4-طورالغافلي نسبت به قبیله"آلغافل"وبهترین خواننده آن:

( عليوي الغافل)

5-طورالسويطي نسبت به قبیله"السويطات"وبهترین خواننده آن:

( محمدالسويطي)

6-طورالحليوي ... نسبت به قبیله"الحليوالغجرية"وبهترین خواننده آن:

( مجباس الغجري)

7-طورالعراكي .... نسبت به قبیله"العراكات"وبهترین خواننده آن:

( حسن العراكي)

8-طور عموری ....نسبت به قبیله"عموری" و بهترین خواننده آن:

(قبیله عموری)

*اطواری که اسم آنها نسبتبه خواننده آن طور می باشد:

1-طورالجادري ... نسبتبه"الملاجادر"و بهترین خواننده آن:

( الملاجادر

2-طورالزايرري ... نسبت به"للحاجزاير"وبهترین خواننده آن:

( حاجزاير

3-طورالطويرجاوي ... نسبت به"عبدالاميرالطويرجاوي"وبهترین خواننده آن:

( عبدالاميرالطويرجاوي)

4-طورالمشموم ... نسبت به"محمدالمشموم"وبهترین خواننده آن:

( محمدالمشموم)

5-طوالعياش .... نسبت به"محمدالعياش"وبهترین خواننده آن:

( عبدالاميرالطويرجاوي)

5-طورالحميدي .... نسبت به"الشيخ حميدالمحتصر"وبهترین خواننده آن:

( حميدالمحتصر)

6-طورالجبهاني ... نسبت به"جبهانعلي"وبهترین خواننده آن:

( جبهانعلي)

7-طورالمحبوب ... نسبت به"محبوب العبد"وبهترین خواننده آ ن:

( داخل حسن)

8-طورالعنيسي نسبت به"ملاعنيس"وبهترین خواننده آن:

( حضيريابوعزيز)

9-طور علوانی.... نسبت به"علوان الشویع" و بهترین خواننده آن :

(علوان الشویع)

*اطواری که اسم آنها از طائفه آنها گرفته شدهاست:

1-طورالصبي .... نسبت به"الطائفةالصابئة"و بهترینخواننده آن: ( حسنداود)

البته"طور" در خود کلمه در بین مردمخوزستان به معنی "حالت" و"سبک" می باشد. معروف ترین اطوار دربین عربهای خوزستان شامل: علوانی،ابیوردی،دورگی عموری و محمداوی است.

[M_T]

سلام

خیلی خوب.
راستی در خوزستان مقام مدمی استفاده میشه؟ مقام منصوری چطور؟

[lakshemi]

shajariani عزیز وقتی پست شما خیلی طولانیه،خواهشمندم سایز فونت رو بزرگ کنید و بین هر پاراگراف تا پاراگراف بعد فاصله بدید که خوانا تر باشه.در ضمن چند کلمه ی شما به هم چسبیده شده. لطفا ویرایشش کنید. ممنونم.

[shajariani]

باعرض سلام بله مدمی در مقام حجاز و منصوری هم در مقام صبا که تقریبا با حالت احرای در جنوب عراق شباهت زیادی دارد

- - - Updated - - -

سلام با عرض معذرت در مورد نوع تایپ من این مطلب را از مقاله کامل خود در مورد موسیقی خوزستان جدا کردم چون با تایپ در ایجا مشکل دارم-ولی بروی چشم تصحیح می کنم

[M_T]

باعرض سلام بله مدمی در مقام حجاز و منصوری هم در مقام صبا که تقریبا با حالت احرای در جنوب عراق شباهت زیادی دارد


احسنت...
چون این مقامات رایج در جنوب عراق هست حدس من این بود که خوزستانی های عزیز ما هم از این نغمات و الحان استفاده می کنند.

[shajariani]

با عرض سلام خدمت دوستان:
يکي از غني ترين و معروف ترين فرم هاي آوازي موسيقي محلي عربهاي خوزستان "طور علواني" که معروف به احيائ کننده اين نوع آواز بوده است .که متاسفانه چندي پيش کشور عراق اين نوع موسيقي را در برنامه رسمي به نام کشور خود ثبت کرد
. You can see links before reply

[M_T]

با عرض سلام خدمت دوستان:
يکي از غني ترين و معروف ترين فرم هاي آوازي موسيقي محلي عربهاي خوزستان "طور علواني" که معروف به احيائ کننده اين نوع آواز بوده است .که متاسفانه چندي پيش کشور عراق اين نوع موسيقي را در برنامه رسمي به نام کشور خود ثبت کرد
. You can see links before reply

سلام

بله متأسفانه... وقتی متولیان فرهنگی و متولیان موسیقی کشور اهمیت نمی دهند نتیجه همین میشه...

[shajariani]

از طور عموري تاطور علواني:
10137
در زمان پهلوي دوم (محمدرضا شاه) با به سر کار آمدن افراد نالايق و ضد فرهنگ و مذهب ايران شروع به نابودي تدريجي فرهنگ اقوام مختلف شدند..
. بطوري که نسل حاضر در آن زمان هيچ تمايلي به حفظ رسومات پيشينيان خود نداشتن و به دنبال فرهنگ و آداب رسوم غربي کشيده مي شدند.
حال در چنين موقعيت اجتماعي که هيچ گونه وسايل حفظ آثار فرهنگي از جلمه شعر،موسيقي، داستانها ،آداب و رسوم مربوط به مردمان عرب خوزستان بصورتي که قابل دسترس مردم عام باشد نبوده است.
پس در چنين وضعي مردي از روستاي برومي از توابع اهواز از خانواده شعر دوست و با فرهنگ و از طبقه فقير در سال «1277 هجري» بنام «علوان الشويع» به دنيا مي آيد تا بتواند بخش کوچکي از اين فرهنگ را از خطر نابودي حفظ کند.

10138
علوان که به نوعي احساس مي کرد اين ميراث گرانبهاي فرهنگي در حال نابودي است. بخشي از عمر خود را در جهت جمع آوري اشعار،ابوذيه ها،موال، عتابه،گصيده(قصيده)،داستانه ا، و اطوار مختلف. بصورتي که اکثر شهرها و مناطق مختلف حاشيه رود کارون را به دليل اين هدف بزرگ سفر مي کرد. در استان خوزستان ما شاهد چند قوم بزرگ از جمله شوشتري،دزفولي، بختياري،بهبهاني و عذب مي باشيم. حال وقتي به موسيقي تمام اين اقوام و يا گوشه هايي که به نام خود در رديف دستگاهي ايران مي باشد.
نگاه مي کنيم ؛مشاهده مي کنيم که تمام اين گوشه بيشتر در دستگاه همايون و در دانگ اول آن مي باشد. با اين تفاوت که در فرم و لهجه با هم متفاوت هستند. پس ما مي توانيم نتيجه بگيريم که اين نوع فاصله موسيقي در تمام آوازهاي محلي مناطق حاشيه که کمربندي استان خوزستان مخصوصاً آن اقوامي که نزديک رود کارون زندگي مي کنند استفاده شده است.
در اين مناطق قومي بنام عموري ها زندگي مي کردند که نوعي آواز بسيار حزين مخصوص به خود داشتند که در بين تمام قبايل ديگر عرب زبانزد بوده اما متاسفانه به دليل مسائلي که قبلاً گفته شد. اين طور زيبا رو به نابودي رفت.
تا زماني که علواني با استفاده از اشعار بسيار زيبا که مربوط به شعراي بزرگ عرب و با صداي محزون خود بار ديگر اين طور را تکميل و احياء کرد .بصورتي که در بين مردمان عرب ديگر به نام طور علواني اين فرم آواز را مي شناختند.