PDA

توجه ! این یک نسخه آرشیو شده میباشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمیکنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : آخرين شب از 'هفته موسيقی ايرانی'



Leon
Thursday 18 October 2007, 08:28 AM
You can see links before reply

You can see links before reply
هرمز فرهت پيش از انقلاب اسلامی سالها رييس دانشکده موسيقی دانشگاه تهران و رييش شورای موزيک راديو و تلويزيون ملی ايران بوده است
"قرار نيست که آهنگساز ايرانی، ايرانی بودنش را با اثرش ثابت کند. خالق اثر هنری، خواه آهنگساز باشد يا نقاش، اگر خواست، از عناصر فرهنگ يا هنر کشورش در اثری که می آفريند استفاده می کند؛ و اگر نخواست نمی کند."
هرمز فرهت، يکی از نام های بزرگ آهنگسازی معاصر ايران، را در شب پايانی از 'هفته موسيقی ايرانی' که به ابتکار شبکه ۳ راديوی بی بی سی برگزار شده بود ديدم.
با صدايی آرام و لبخند بر لب می گويد: "آهنگساز اگر آثار درخور توجه ای بيافريند، شناخته می شود، و يقينا با مليتی که دارد شناخته می شود. چه لزومی دارد که مليت اش را با اثر هنری اش امضا کند؟"

You can see links before replyآثار کلاسيک اجرا شده
سه عاشقانه از حافظ: کارول شيمانوفسکی
بازتاب پارسی: امير مهيار تفرشی پور
برای لامارتن: هرمز فرهت
سمفونی تخت جمشيد: امين الله حسين


او که بيش از دو دهه است در دوبلين، پايتخت جمهوری ايرلند زندگی و تدريس می کند، به لندن آمده تا اجرای ارکستر سمفونی بی بی سی از يکی از آثار به نسبت جديدش را از نزديک ببيند.
'برای لامارتن'، اثری که هرمز فرهت تحت تاثير سروده های آلفونس د لامارتن، شاعر فرانسوی قرن نوزدهم فرانسه برای ارکستر سازهای زهی نوشته است، جمعه شب در کنار سه اثر ديگر از کارول شيمانوفسکی، آهنگساز لهستانی، امير مهيار تفرشی پور، آهنگساز جوان مقيم لندن، و امين الله حسين در استوديوی بزرگ راديو ۳ بی بی سی اجرا و ضبط شد.
هنرنمايی چند دقيقه ای گروه دستان در آغاز برنامه و اجرای گروه زيرزمينی 'يک مشت بچه خارجی' (A Bunch of Foreigners) که به نظر تلفيقی بود از سازهای ايرانی و غربی برای اجرای نغمه هايی ايرانی، بخش های ديگر برنامه آخرين شب از 'هفته موسيقی ايرانی' بی بی سی را تشکيل می داد.
قرار است همه قطعه های اجرا شده در پاييز سال ۲۰۰۶ ميلادی به منظور معرفی موسيقی ايران به مخاطبان بريتانيايی، از شبکه ۳ راديو بی بی سی پخش شود.
You can see links before reply
جان ادواردز، خواننده تنور با ترجمه آلمانی اشعار حافظ ارکستر را همراهی می کرد
شيمانوفسکی و روايت آلمانی حافظ
برای تماشاچيان ايرانی که شعر حافظ را با زخمه تار و آواز ايرانی خوش دارند، واژه های بيگانه ای که در دستگاهی نا آشنا به زبان خواننده اپرای همراه ارکستر سمفونيک بی بی سی جاری می شد، گويی همه چيز بود جز حافظ. شايد آنچه اجازه خستگی و دلزدگی را به شنونده نمی داد صلابت موسيقی آهنگساز لهستانی بود.
کارول شيمانوفسکی (۱۹۳۷- 1882) که به واسطه ترجمه آلمانی اشعار حاقظ با اين نماد شعر ايرانيان آشنا شده بوده، شايد اثر پذيرفته از دنيای آشفته در آستانه جنگ اول جهانی، از حافظ روايتی کرده است که در آن عشق، پريشانی است و زندگی، تلاطم.
تفرشی پور و بازتاب چنگ پارسی
صدای دلنشين چنگ و مقام آشنای ايرانی، به تماشا نشستگان اولين کنسرتوی ايرانی نوشته شده برای اين ساز بازستانی را مجذوب می کند.
You can see links before reply
امير مهيار تفرشی پور کنسرتو برای چنگ را به سفارش راديو 3 بی بی سی نوشته است
اما نوای آشنا چند لحظه ای بيش دوام نمی آورد و اکنون حضور ضرباهنگ سازهای کوبه ايست و صدای سازهای زهی ارکستر سمفونيک بی بی سی.
خود آهنگساز می گويد: "اسم اين قطعه هست Persian Reflection يا پژواک پارسی؛ بازتابی است از فرهنگی که در آن زندگی می کنيم. دوست داشتم اين فرهنگ، چه باستانی چه مدرن، در اين اثر بازتاب داشته باشد."
روندی مشابه با آنچه آهنگساز می گويد در هر سه موومان اولين کنسرتو برای چنگ نوشته شده توسط يک ايرانی ديده می شود: سازی آشنا و فاصله هايی گوش-آشنا تنيده در لابه لای نواهايی گاه بيگانه.
فرهت و شعر رومانتيک فرانسه
می گويد در جوانی هم با سروده های شاعر رمانتيک فرانسوی آشنا بوده است. 'برای لامارتن'، اما، حاصل بازگشت مجدد آهنگساز به اين سروده هاست پس از سالها و شايد در حال و هوايی ديگر.
در همنوايی سازهای زهی از همان آغاز ردپايی از نغمه ها و آواهای ايرانی به گوش نمی رسد. در ميانه کار ملودی زيبا - هر چند کوتاه - با صدای يک ويلون سل تنها بر می آيد و به آلتوها و سپس به تمام ارکستر سرايت می کند. مجموعه نواها فضايی می سازد که شايد نتوان به سادگی در آن توصيف آشکاری از طبيعت يا عشق يافت، اما دريافت فضايی شاعرانه از دل نغمه ها زحمت چندانی نمی برد.
You can see links before reply
امين الله حسين در 'سمفونی تخت جمشيد' تلاش کرده شکوه تمدنی را که ويران شده بازآفرينی کند
'برای لامارتن' شاهد ديگری است بر يگانگی و جهانشمول بودن زبان موسيقی؛ خواه اثر از شعری ايرانی برآيد، خواه از سروده های فرانسوی.
حسين و آوای دور تخت جمشيد
خلق 'سمفونی تخت جمشيد' از کسی که نه زاده ايران امروزی بوده نه پرورش يافته ايران، نشانی است آشکار از دلبستگی های يک هنرمند به سرزمين اجدادی که تا سالهای پايانی عمر هرگز بدان پای نگذاشته بود.
آثار امين الله حسين (۱۹۸۳-۱۹۰۵) بی ترديد از موفق ترين نمونه های تلفيق نواها و نغمه های ايرانی با موسيقی کلاسيک است. با بهره گيری از ظرفيت های انبوه صدايی سازهای ارکستر، 'سمفونی تخت جمشيد' اثری می شود چند لايه که يکی از نمادهای تاريخ و فرهنگ ايرانيان را آنگونه که بوده، با آنچه بر آن گذشته، و سرانجام آنگونه که امروز هست به تصوير می کشد: ويرانه ای از گذشته ای باشکوه.


مهراد واعظی نژاد