Leon
Tuesday 29 January 2008, 10:22 AM
موضوع : آخرین یادواره های بابک بیات
نویسنده : پویان مقدسی
آلبومی دیگر در عرصه ی ترانه ی متعهد ایران در حال تهیه، ساخت و ارائه به بازار است. آلبومی که دارای تفاوت ها و نکاتی جالب توجه و خاطره انگیز و حساس، برای تمامی دوستداران ترانه است.آلبومی که حاصل همکاری سه ابر مرد پرسابقه ی ترانه و موسیقی ایران یعنی؛ ابی، ایرج جنتی عطایی و بابک بیات است. بله آثاری که دوستداران ابی در حدود سه دهه منتظر ساخت و ارائه دیگر بار آن بودند و بالاخره امروز این خواست مهیا شده است.
اما اتفاقی ناگوار و تلخ جلوی تولید و ارائه ی آرام و بی دغدغه ی این اثر را گرفت، و آن درگذشت ناگهانی بابک بیات، آهنگساز بی بدیل ایران بود.او رفت و نتوانست حاصل این همکاری را پس از بیست و چند سال ببیند و احساس کند.اما ملودی های ناب او باقی ست و رسالتی سنگین بر دوش دو یار قدیمی بابک، ایرج جنتی عطایی و ابی باقی مانده است، تا این آلبوم و این آثار را، که جزو آخرین آثار زنده یاد بیات بودند، به بهترین و مناسب ترین شکل ممکن به مردم تحویل دهند.
به هر حال، با اطمینان می توان گفت : تا آنجا که وظیفه ی ابی و ایرج جنتی عطایی در خواندن و ترانه سرایی ست، کارها به خوبی انجام خواهد گرفت و شکی در این مورد نیست. اما در زمینه هایی که باید اشخاص دیگری برای تنظیم و نوازندگی و ضبط و میکس وارد این جمع کهنه کار شوند، بسیار باید دقت و توجه انجام گیرد.
شاید مهمترین شخصی که باید وارد این کار شود، یک تنظیم کننده چیره دست است. تنظیم کننده ای که بتواند همراهی مناسب و هم قد و قواره ی ملودی های بابک، ترانه های ایرج و صدای ابی باشد. به هر روی این آلبوم، آلبومی ست کاملا متفاوت از کارهای دیگر و به نظر من یادواره و شناسنامه ای ست دیگر، برای بابک بیاتی که امروز در بین ما نیست، و همچنین کارنامه ای ارزشمند برای ابی و ایرج جنتی عطایی.
من قصد دارم در این مطلب، به اختصار در مورد تنظیم این آلبوم و افرادی که می توانند این کار مهم را بر عهده بگیرند صحبت کنم، تا شاید نظر کوچک و شاید نه چندان حرفه ای من، و نظرهای یاران همراه در این سایت هم، کمکی باشد برای انجام بهترین انتخاب ممکن.
در آغاز بد نمی دانم که کمی در مورد تنظیم های خود بابک بیات صحبت کنم، تنظیم هایی که شاید اگر بابک زنده بود، همراه این آلبوم می بود.
شاید نخستین تنظیم کننده در عرصه ی ترانه، که به راستی ارزش تنظیم در یک اثر را به همگان ثابت کرد و مخاطبان را در بهت تنظیم ها و سازبندی های زیبایش قرار داد، واروژان فقید بود.تنظیم کننده ای که به راستی پدر تنظیم در ترانه ی مدرن ایران است. او با خلاقیت و توانایی شگرفش در ارتباط دادن کلام و موسیقی و تنظیم، و همچنین انتخاب سازهای بسیار عالی و دقیق، در دهه ی پنجاه انقلابی را در زمینه ی تنظیم ترانه به وجود آورد، انقلابی که زیربنای شناخت ارزش های والای تنظیم در یک اثر شدند. اما پس از واروژان تنظیم کننده های بزرگ دیگری هم وارد این عرصه شدند، که شاید نام آورترین آنها، بابک بیات، آندرانیک و منوچهر چشم آذر بودند. تنظیم کننده هایی که هر یک امضای خود را بر پای بسیاری از ترانه های جاویدان و ماندگار این سرزمین دارند.
اما بابک بیات در تنظیم ترانه، دارای ارزش ها و قابلیت هایی خاص، منحصر به فرد و مثال زدنی بود.به راستی نخستین چیزی که در تنظیم های او به شدت به چشم می خورد، حضور پررنگ احساسات و پیوند احساسی تنظیم با موسیقی و صدا و کلام است.او با ارتباط مستحکمی که با ترانه های ایرج جنتی عطایی داشت، و با غرق شدن در عمق این کلام، به ساخت ملودی هایی می پرداخت که بسیار ارزشمند و بی نظیر و مرتبط با مضمون ترانه بودند. شاید قابلیت والای دیگر او در تنظیم، از فعالیتش در عرصه ی موسیقی فیلم نشئت می گرفت. به راستی وقتی موسیقی های ترانه های او را می شنویم، احساس می کنیم که موسیقی زیر صدای آوازخوان، برای قطعه ی چند دقیقه ای از یک فیلم ساخته شده است. فضای لبریز از موسیقی و ملودی های چند لایه ی او، فضا و محیطی بسیار متفاوت را به شنونده القا می کرد. این قابلیت در ترانه هایی که بابک بر روی فیلم ها ساخته است بسیار نمایان تر است. ترانه هایی مانند سبد و فریاد زیر آب، نمونه هایی ارزشمند در این زمینه اند. بابک در استفاده از سازهای زهی و بادی استاد بود و همیشه سوز و گداز ملودی های او با این سازها و همراه همیشگی ملودی های بابک، یعنی پیانو، ارزش و غنای خاصی به تنظیم های او می بخشید. تنظیم های بابک مختص خود اوست و با شنیدن هر ترانه ی او به راحتی می توان تشخیص داد که تنظیم متعلق به کسی نیست جز بابک بیات.
به هر روی بابک جزو بهترین و بی تکرارترین تنظیم کننده های تاریخ ترانه ی ایران است، و سپردن ملودی های او به دست شخصی دیگر به غیر از خودش، کار آسانی به نظر نمی آید.
از این سو و آن سو نام هایی را از زبان دست اندر کاران ، برای تنظیم این آلبوم می شنویم و نام چند تن از تنظیم کننده های نامدار هم در این لیست وجود ندارد.من در ادامه قصد دارم به این نام ها اشاره کنم و به بررسی کلی عملکرد هر یک بپردازم و نظرات خودم را در مورد هر یک از این عزیزان و انتخاب آنها برای تنظیم این آلبوم اشاره کنم.
بامداد بیات :
بابک در زمان حیاتش، اصرار داشت که کار تنظیم این آلبوم به پسر جوان و با استعدادش بامداد سپرده شود.بامداد جوانی تحصیل کرده در رشته ی موسیقی ست و چند سالی هست که در عرصه ی ترانه ی داخل کشور مطرح شده است و تنظیم هایی خوب و در خور را بر روی آثار پدرش انجام داده است. بامداد از چند نظر بهترین گزینه برای تنظیم این آلبوم است. او پسر بابک بیات است و نزدیک ترین کسی ست که با احساسات و خواست های پدر در این زمینه آشنا بوده است . او می تواند در این کار پیوند بسیار مستحکمی بین ملودی های پدر و کار خودش برقرار کند. بامداد می تواند با احساس مسئولیتی که در مورد آثار پدرش می کند، تنظیم هایی عالی و بیاد ماندنی را در این مجموعه انجام دهد. شاید مطلب بسیار مهم دیگر در مورد بامداد، انگیزه ای باشد که او در تنظیم این کار خواهد داشت. انگیزه هایی که شاید مستحکم ترین دلیل برای انجام تنظیمی درخشان در این آلبوم است.شاید قوی ترین انگیزه برای او، کار بر روی این یادگاری های ارزشمند پدرش باشد و بعد از آن، همکاری با دو اسطوره ی ترانه ی ایران، ایرج جنتی عطایی و ابی.و در آخر هم اثبات توانایی های خود به دنیای موسیقی این سرزمین. این مسائل برای هر هنرمند جوان، پرشور، تحصیل کرده و با استعدادی چون بامداد بیات، انگیزه ای عالی را به برای خلق آثاری ماندگار ایجاد می کند.
بیژن مرتضوی :
بیژن مرتضوی، آهنگساز، خواننده و تنظیم کننده ایست که سال هاست در عرصه ترانه فعال است. اما اخیرا، پس از انتشار دو آلبوم آخرش و همکاری با ایرج جنتی عطایی، توانسته اعتباری تازه را برای خود کسب کند. او در عرصه ی تنظیم، کارهای زیادی را برای خود انجام داده است، که اگر منصفانه و عمیق به آنها نگاه کنیم، نسبت به سالیان طولانی فعالیت بیژن مرتضوی، چندان آثار بزرگ و ماندگار و به یاد ماندنی در این عرصه نیستند. در عین حال هنوز هم، با وجود اجرای ترانه های ایرج جنتی عطایی توسط او، رگه های غلیظی از موسیقی ای که چندان نام خاصی نمی توان بر روی آن گذاشت، موسیقی ای که نه سنتی ایرانی ست، و نه غربی، بلکه مخلوطی ست از موسیقی سنتی ایران و موسیقی غربی که آوازخوانانی مانند معین، زنده یاد هایده، خانم مهستی و … آنرا دنبال می کردند و می کنند، در آثار او به چشم می خورد، که به نظر من، به شدت با موسیقی بابک بیات و سبک ابی فاصله دارد.
با تمام این تفاصیل، بیژن مرتضوی هنرمندی ست که موسیقی را می شناسد و آهنگساز خوب و نوازنده ای ارزشمند است، و می تواند در کنار موسیقی بابک، ایرج جنتی عطایی و ابی، حرف های زیادی هم برای گفتن داشته باشد.
شوبرت آواکیان:
شوبرت آواکیان، سال هاست که در عرصه ی تنظیم در بازار لوس آنجلس در حال فعالیت و کار است.او اخیرا با آهنگسازی و تنظیم آلبوم حسرت پرواز، زمینه های دیگری از استعدادهای خود را به رخ همگان کشیده است. او موسیقی جهان را خوب می شناسد و با ریتم ها و ضربآهنگ های امروزی بسیار آشناست.اما به اعتراف خودش، به دلیل اینکه از کودکی از ایران خارج شده و یک ارمنی زبان ایرانی ست، آشنایی چندانی با موسیقی و ترانه ی متعهد در پیش و یا حتی پس از انقلاب ندارد.آیا می شود به شناخت او از موسیقی امروز جهان اعتماد کرد و ملودی های بیات را که مطمئنا، ملودی هایی ارکسترال و کاملا کلاسیک هستند را به او سپرد ؟ آیا می شود مطمئن بود که او می تواند پیوند موسیقی و کلام و صدا را، آنگونه که برای این آلبوم و این فضا لازم است، برقرار کند ؟ به هر روی نمی شود به همین سادگی در این مورد قضاوت کرد. او به خوبی از پس آلبوم حسرت پرواز بر آمد، شاید بتواند با این آلبوم و این سبک کار نیز کنار بیاید و کاری در خور را خلق کند.
محمد اوشال :
استاد محمد اوشال، رهبر ارکستر فولکلوریک ایران در سال های پیش از انقلاب، کسی که بابک بیات او را استاد خود می دانست، تنظیم کننده و آهنگسازی که هرچند بسیار کم در عرصه ی ترانه کار کرد، اما با همان چند اثر هم، توانایی های والای خود را به همگان ثابت کرد. از نظر من، محمد اوشال بهترین و مناسب ترین گزینه برای تنظیم این آلبوم است. اوشال به دلیلی دوستی نزدیک و قدیمی با بابک بیات و ایرج جنتی عطایی و ابی، می تواند انتخابی رویایی برای تنظیم این آلبوم باشد.او در سال های پیش از انقلاب در دو ترانه ی خاکستری و تو کی هستی، تنظیم های درخشانی را بر روی ملودی های بابک، کلام ایرج و صدای ابی انجام داد، تنظیم هایی که جزو درخشان ترین تنظیم ها در عرصه ی ترانه ی متعهد ایران هستند.محمد اوشال سال هاست که کار نکرده است، و امروز مطمئنا با کوله باری از تجربه و دانش و احساس می تواند غنایی صد چندان به این آلبوم و آثار آن ببخشد و به راستی یک آلبوم رویایی و دست نیافتنی به علاقه مندان ترانه ارائه شود. آلبومی که حاصل همکاری چهار استاد بی بدیل در عرصه ی ترانه است. از نظر من تنها و تنها محمد اوشال، با توجه به دانش، تجربه و شناختش، می تواند تنظیم هایی در خور و جاودانه را برای این چند ترانه انجام دهد.
آندرانیک :
آندرانیک یکی از قدیمی ترین و بهترین تنظیم کننده های عرصه ی ترانه است و در طول این سی و چند سال آثاری درخشان و ماندگار را در عرصه ی تنظیم از او شنیدیم.او از دوستان نزدیک ایرج جنتی عطایی و ابی ست و می تواند به عنوان یک تنظیم کننده ی کهنه کار همراه این اثر باشد. اما چند سالی ست که ما همکاری دوباره ای را بین ابی و ایرج جنتی عطایی و آندرانیک ندیده ایم، و شاید این عدم همکاری به دلیل تغییراتی ست که در موسیقی و تنظیم های آندرانیک ایجاد شده است. ما امروز آندرانیک را بیشتر همراه جوانان تازه کاری می بینیم که در آغاز راه هستند.اما به نظر من با تمام احترامی که برای آندرانیک و آثار گذشته و امروزش قائل هستم، آثار تازه ی او فاقد آن عمق و پیچیدگی های موسیقایی گذشته اند. امروز در اکثر آثار آندرانیک حضور پر رنگ سازهای الکترونیکی کاملا مشهود است و این فضا بسیار با موسیقی بابک بیات و این آلبوم فاصله دارد. اما به هر روی آندرانیک در طول تمام این سال ها جزو بهترین ها بوده و امروز نیز می تواند به خلق آثاری ماندگار و جاویدان بپردازد.
منوچهر چشم آذر :
منوچهر چشم آذر هم یکی از قدیمی ترین و بهترین تنظیم کننده های عرصه ی ترانه است. او چه در پیش از انقلاب و چه در سال های بعد از آن، آثار متعدد و درخشانی را تنظیم کرد و یادگارهای ارزشمندی را از خود برجای گذاشت.منوچهر چشم آذر بدون تعارف، در دهه های هشتاد و نود میلادی، بهترین و پرکارترین تنظیم کننده ی عرصه ی ترانه ی متعهد بود. او نیز با فضای کاری ای مختص به خود، و با تنظیم هایی ارکسترال و زیبا، یکی از ارکان پر قدرت ترانه ی مثعهد در غربت است. اما متاسفانه در سال های اخیر، او نیز از این محیط فاصله گرفته و آثار چندانی از او را در میان آلبوم های بزرگان ترانه نمی شنویم. از نظر من او هنوز هم، با وجود فعالیت زیادش در عرصه ی تنظیم ترانه های کم ارزش، یکی از بهترین هاست و این توانایی را در چند اثر اخیر خانم گوگوش به خوبی نشان داد. از نظر من او به خوبی می تواند همراهی کننده ی این گروه، برای تنظیم این آلبوم باشد و مانند گذشته آثاری شنیدنی را ارائه دهد.
از این شش تنظیم کننده، نام منوچهر چشم آذر و آندرانیک را کمتر برای تنظیم این آلبوم شنیده ایم، اما به هر روی هر دو این عزیزان نیز از نظر من می توانند انتخابی مناسب و خوب برای تنظیم کنندگی این آلبوم باشند.
به هر روی این نظرات و نوشته ها، با توجه به شناخت من از آثار این عزیزان در طول سال ها گوش سپردن به ساخته هایشان می باشد، و تنها و تنها نظرات شخصی من است.از نظر من نخستین و بهترین انتخاب، استاد محمد اوشال است که می تواند برای تنظیم این آلبوم به همکاری گرفته شود. گزینه ی دوم که از نظر من انتخاب بسیار بسیار خوبی ست، بامداد بیات می باشد. بعد از این دو عزیز، از نظر من منوچهر چشم آذر می تواند انتخابی بسیار خوب باشد.چهارمین گزینه از نظر من آندرانیک است، که او هم انتخابی بسیار عالیست. پنجمین تنظیم کننده ی مناسب از نظر من، شوبرت آواکیان است. و آخرین گزینه برای تنظیم این آلبوم از نظر من، بیژن مرتضوی ست.
در این مطلب من صرفا به بیان عقاید خودم در مورد این عزیزان پرداختم، نظراتی که می تواند موافقین و مخالفین زیادی هم داشته باشد. اما به نظر من بسیار خوب، حرفه ای و زیباست که ما طرفداران ابی نازنین، بتوانیم در انتخاب همکاران او در آلبوم هایش نقش داشته باشیم و نظرات خودمان و علایق مان را به گوشش برسانیم.و در عین حال مطمئن هستم که ابی عزیز هم با جان دل این نظرات و پیشنهادها را می شنود و اگر مثبت و کمک کننده باشد، به کار خواهد بست.
khakestari.com
نویسنده : پویان مقدسی
آلبومی دیگر در عرصه ی ترانه ی متعهد ایران در حال تهیه، ساخت و ارائه به بازار است. آلبومی که دارای تفاوت ها و نکاتی جالب توجه و خاطره انگیز و حساس، برای تمامی دوستداران ترانه است.آلبومی که حاصل همکاری سه ابر مرد پرسابقه ی ترانه و موسیقی ایران یعنی؛ ابی، ایرج جنتی عطایی و بابک بیات است. بله آثاری که دوستداران ابی در حدود سه دهه منتظر ساخت و ارائه دیگر بار آن بودند و بالاخره امروز این خواست مهیا شده است.
اما اتفاقی ناگوار و تلخ جلوی تولید و ارائه ی آرام و بی دغدغه ی این اثر را گرفت، و آن درگذشت ناگهانی بابک بیات، آهنگساز بی بدیل ایران بود.او رفت و نتوانست حاصل این همکاری را پس از بیست و چند سال ببیند و احساس کند.اما ملودی های ناب او باقی ست و رسالتی سنگین بر دوش دو یار قدیمی بابک، ایرج جنتی عطایی و ابی باقی مانده است، تا این آلبوم و این آثار را، که جزو آخرین آثار زنده یاد بیات بودند، به بهترین و مناسب ترین شکل ممکن به مردم تحویل دهند.
به هر حال، با اطمینان می توان گفت : تا آنجا که وظیفه ی ابی و ایرج جنتی عطایی در خواندن و ترانه سرایی ست، کارها به خوبی انجام خواهد گرفت و شکی در این مورد نیست. اما در زمینه هایی که باید اشخاص دیگری برای تنظیم و نوازندگی و ضبط و میکس وارد این جمع کهنه کار شوند، بسیار باید دقت و توجه انجام گیرد.
شاید مهمترین شخصی که باید وارد این کار شود، یک تنظیم کننده چیره دست است. تنظیم کننده ای که بتواند همراهی مناسب و هم قد و قواره ی ملودی های بابک، ترانه های ایرج و صدای ابی باشد. به هر روی این آلبوم، آلبومی ست کاملا متفاوت از کارهای دیگر و به نظر من یادواره و شناسنامه ای ست دیگر، برای بابک بیاتی که امروز در بین ما نیست، و همچنین کارنامه ای ارزشمند برای ابی و ایرج جنتی عطایی.
من قصد دارم در این مطلب، به اختصار در مورد تنظیم این آلبوم و افرادی که می توانند این کار مهم را بر عهده بگیرند صحبت کنم، تا شاید نظر کوچک و شاید نه چندان حرفه ای من، و نظرهای یاران همراه در این سایت هم، کمکی باشد برای انجام بهترین انتخاب ممکن.
در آغاز بد نمی دانم که کمی در مورد تنظیم های خود بابک بیات صحبت کنم، تنظیم هایی که شاید اگر بابک زنده بود، همراه این آلبوم می بود.
شاید نخستین تنظیم کننده در عرصه ی ترانه، که به راستی ارزش تنظیم در یک اثر را به همگان ثابت کرد و مخاطبان را در بهت تنظیم ها و سازبندی های زیبایش قرار داد، واروژان فقید بود.تنظیم کننده ای که به راستی پدر تنظیم در ترانه ی مدرن ایران است. او با خلاقیت و توانایی شگرفش در ارتباط دادن کلام و موسیقی و تنظیم، و همچنین انتخاب سازهای بسیار عالی و دقیق، در دهه ی پنجاه انقلابی را در زمینه ی تنظیم ترانه به وجود آورد، انقلابی که زیربنای شناخت ارزش های والای تنظیم در یک اثر شدند. اما پس از واروژان تنظیم کننده های بزرگ دیگری هم وارد این عرصه شدند، که شاید نام آورترین آنها، بابک بیات، آندرانیک و منوچهر چشم آذر بودند. تنظیم کننده هایی که هر یک امضای خود را بر پای بسیاری از ترانه های جاویدان و ماندگار این سرزمین دارند.
اما بابک بیات در تنظیم ترانه، دارای ارزش ها و قابلیت هایی خاص، منحصر به فرد و مثال زدنی بود.به راستی نخستین چیزی که در تنظیم های او به شدت به چشم می خورد، حضور پررنگ احساسات و پیوند احساسی تنظیم با موسیقی و صدا و کلام است.او با ارتباط مستحکمی که با ترانه های ایرج جنتی عطایی داشت، و با غرق شدن در عمق این کلام، به ساخت ملودی هایی می پرداخت که بسیار ارزشمند و بی نظیر و مرتبط با مضمون ترانه بودند. شاید قابلیت والای دیگر او در تنظیم، از فعالیتش در عرصه ی موسیقی فیلم نشئت می گرفت. به راستی وقتی موسیقی های ترانه های او را می شنویم، احساس می کنیم که موسیقی زیر صدای آوازخوان، برای قطعه ی چند دقیقه ای از یک فیلم ساخته شده است. فضای لبریز از موسیقی و ملودی های چند لایه ی او، فضا و محیطی بسیار متفاوت را به شنونده القا می کرد. این قابلیت در ترانه هایی که بابک بر روی فیلم ها ساخته است بسیار نمایان تر است. ترانه هایی مانند سبد و فریاد زیر آب، نمونه هایی ارزشمند در این زمینه اند. بابک در استفاده از سازهای زهی و بادی استاد بود و همیشه سوز و گداز ملودی های او با این سازها و همراه همیشگی ملودی های بابک، یعنی پیانو، ارزش و غنای خاصی به تنظیم های او می بخشید. تنظیم های بابک مختص خود اوست و با شنیدن هر ترانه ی او به راحتی می توان تشخیص داد که تنظیم متعلق به کسی نیست جز بابک بیات.
به هر روی بابک جزو بهترین و بی تکرارترین تنظیم کننده های تاریخ ترانه ی ایران است، و سپردن ملودی های او به دست شخصی دیگر به غیر از خودش، کار آسانی به نظر نمی آید.
از این سو و آن سو نام هایی را از زبان دست اندر کاران ، برای تنظیم این آلبوم می شنویم و نام چند تن از تنظیم کننده های نامدار هم در این لیست وجود ندارد.من در ادامه قصد دارم به این نام ها اشاره کنم و به بررسی کلی عملکرد هر یک بپردازم و نظرات خودم را در مورد هر یک از این عزیزان و انتخاب آنها برای تنظیم این آلبوم اشاره کنم.
بامداد بیات :
بابک در زمان حیاتش، اصرار داشت که کار تنظیم این آلبوم به پسر جوان و با استعدادش بامداد سپرده شود.بامداد جوانی تحصیل کرده در رشته ی موسیقی ست و چند سالی هست که در عرصه ی ترانه ی داخل کشور مطرح شده است و تنظیم هایی خوب و در خور را بر روی آثار پدرش انجام داده است. بامداد از چند نظر بهترین گزینه برای تنظیم این آلبوم است. او پسر بابک بیات است و نزدیک ترین کسی ست که با احساسات و خواست های پدر در این زمینه آشنا بوده است . او می تواند در این کار پیوند بسیار مستحکمی بین ملودی های پدر و کار خودش برقرار کند. بامداد می تواند با احساس مسئولیتی که در مورد آثار پدرش می کند، تنظیم هایی عالی و بیاد ماندنی را در این مجموعه انجام دهد. شاید مطلب بسیار مهم دیگر در مورد بامداد، انگیزه ای باشد که او در تنظیم این کار خواهد داشت. انگیزه هایی که شاید مستحکم ترین دلیل برای انجام تنظیمی درخشان در این آلبوم است.شاید قوی ترین انگیزه برای او، کار بر روی این یادگاری های ارزشمند پدرش باشد و بعد از آن، همکاری با دو اسطوره ی ترانه ی ایران، ایرج جنتی عطایی و ابی.و در آخر هم اثبات توانایی های خود به دنیای موسیقی این سرزمین. این مسائل برای هر هنرمند جوان، پرشور، تحصیل کرده و با استعدادی چون بامداد بیات، انگیزه ای عالی را به برای خلق آثاری ماندگار ایجاد می کند.
بیژن مرتضوی :
بیژن مرتضوی، آهنگساز، خواننده و تنظیم کننده ایست که سال هاست در عرصه ترانه فعال است. اما اخیرا، پس از انتشار دو آلبوم آخرش و همکاری با ایرج جنتی عطایی، توانسته اعتباری تازه را برای خود کسب کند. او در عرصه ی تنظیم، کارهای زیادی را برای خود انجام داده است، که اگر منصفانه و عمیق به آنها نگاه کنیم، نسبت به سالیان طولانی فعالیت بیژن مرتضوی، چندان آثار بزرگ و ماندگار و به یاد ماندنی در این عرصه نیستند. در عین حال هنوز هم، با وجود اجرای ترانه های ایرج جنتی عطایی توسط او، رگه های غلیظی از موسیقی ای که چندان نام خاصی نمی توان بر روی آن گذاشت، موسیقی ای که نه سنتی ایرانی ست، و نه غربی، بلکه مخلوطی ست از موسیقی سنتی ایران و موسیقی غربی که آوازخوانانی مانند معین، زنده یاد هایده، خانم مهستی و … آنرا دنبال می کردند و می کنند، در آثار او به چشم می خورد، که به نظر من، به شدت با موسیقی بابک بیات و سبک ابی فاصله دارد.
با تمام این تفاصیل، بیژن مرتضوی هنرمندی ست که موسیقی را می شناسد و آهنگساز خوب و نوازنده ای ارزشمند است، و می تواند در کنار موسیقی بابک، ایرج جنتی عطایی و ابی، حرف های زیادی هم برای گفتن داشته باشد.
شوبرت آواکیان:
شوبرت آواکیان، سال هاست که در عرصه ی تنظیم در بازار لوس آنجلس در حال فعالیت و کار است.او اخیرا با آهنگسازی و تنظیم آلبوم حسرت پرواز، زمینه های دیگری از استعدادهای خود را به رخ همگان کشیده است. او موسیقی جهان را خوب می شناسد و با ریتم ها و ضربآهنگ های امروزی بسیار آشناست.اما به اعتراف خودش، به دلیل اینکه از کودکی از ایران خارج شده و یک ارمنی زبان ایرانی ست، آشنایی چندانی با موسیقی و ترانه ی متعهد در پیش و یا حتی پس از انقلاب ندارد.آیا می شود به شناخت او از موسیقی امروز جهان اعتماد کرد و ملودی های بیات را که مطمئنا، ملودی هایی ارکسترال و کاملا کلاسیک هستند را به او سپرد ؟ آیا می شود مطمئن بود که او می تواند پیوند موسیقی و کلام و صدا را، آنگونه که برای این آلبوم و این فضا لازم است، برقرار کند ؟ به هر روی نمی شود به همین سادگی در این مورد قضاوت کرد. او به خوبی از پس آلبوم حسرت پرواز بر آمد، شاید بتواند با این آلبوم و این سبک کار نیز کنار بیاید و کاری در خور را خلق کند.
محمد اوشال :
استاد محمد اوشال، رهبر ارکستر فولکلوریک ایران در سال های پیش از انقلاب، کسی که بابک بیات او را استاد خود می دانست، تنظیم کننده و آهنگسازی که هرچند بسیار کم در عرصه ی ترانه کار کرد، اما با همان چند اثر هم، توانایی های والای خود را به همگان ثابت کرد. از نظر من، محمد اوشال بهترین و مناسب ترین گزینه برای تنظیم این آلبوم است. اوشال به دلیلی دوستی نزدیک و قدیمی با بابک بیات و ایرج جنتی عطایی و ابی، می تواند انتخابی رویایی برای تنظیم این آلبوم باشد.او در سال های پیش از انقلاب در دو ترانه ی خاکستری و تو کی هستی، تنظیم های درخشانی را بر روی ملودی های بابک، کلام ایرج و صدای ابی انجام داد، تنظیم هایی که جزو درخشان ترین تنظیم ها در عرصه ی ترانه ی متعهد ایران هستند.محمد اوشال سال هاست که کار نکرده است، و امروز مطمئنا با کوله باری از تجربه و دانش و احساس می تواند غنایی صد چندان به این آلبوم و آثار آن ببخشد و به راستی یک آلبوم رویایی و دست نیافتنی به علاقه مندان ترانه ارائه شود. آلبومی که حاصل همکاری چهار استاد بی بدیل در عرصه ی ترانه است. از نظر من تنها و تنها محمد اوشال، با توجه به دانش، تجربه و شناختش، می تواند تنظیم هایی در خور و جاودانه را برای این چند ترانه انجام دهد.
آندرانیک :
آندرانیک یکی از قدیمی ترین و بهترین تنظیم کننده های عرصه ی ترانه است و در طول این سی و چند سال آثاری درخشان و ماندگار را در عرصه ی تنظیم از او شنیدیم.او از دوستان نزدیک ایرج جنتی عطایی و ابی ست و می تواند به عنوان یک تنظیم کننده ی کهنه کار همراه این اثر باشد. اما چند سالی ست که ما همکاری دوباره ای را بین ابی و ایرج جنتی عطایی و آندرانیک ندیده ایم، و شاید این عدم همکاری به دلیل تغییراتی ست که در موسیقی و تنظیم های آندرانیک ایجاد شده است. ما امروز آندرانیک را بیشتر همراه جوانان تازه کاری می بینیم که در آغاز راه هستند.اما به نظر من با تمام احترامی که برای آندرانیک و آثار گذشته و امروزش قائل هستم، آثار تازه ی او فاقد آن عمق و پیچیدگی های موسیقایی گذشته اند. امروز در اکثر آثار آندرانیک حضور پر رنگ سازهای الکترونیکی کاملا مشهود است و این فضا بسیار با موسیقی بابک بیات و این آلبوم فاصله دارد. اما به هر روی آندرانیک در طول تمام این سال ها جزو بهترین ها بوده و امروز نیز می تواند به خلق آثاری ماندگار و جاویدان بپردازد.
منوچهر چشم آذر :
منوچهر چشم آذر هم یکی از قدیمی ترین و بهترین تنظیم کننده های عرصه ی ترانه است. او چه در پیش از انقلاب و چه در سال های بعد از آن، آثار متعدد و درخشانی را تنظیم کرد و یادگارهای ارزشمندی را از خود برجای گذاشت.منوچهر چشم آذر بدون تعارف، در دهه های هشتاد و نود میلادی، بهترین و پرکارترین تنظیم کننده ی عرصه ی ترانه ی متعهد بود. او نیز با فضای کاری ای مختص به خود، و با تنظیم هایی ارکسترال و زیبا، یکی از ارکان پر قدرت ترانه ی مثعهد در غربت است. اما متاسفانه در سال های اخیر، او نیز از این محیط فاصله گرفته و آثار چندانی از او را در میان آلبوم های بزرگان ترانه نمی شنویم. از نظر من او هنوز هم، با وجود فعالیت زیادش در عرصه ی تنظیم ترانه های کم ارزش، یکی از بهترین هاست و این توانایی را در چند اثر اخیر خانم گوگوش به خوبی نشان داد. از نظر من او به خوبی می تواند همراهی کننده ی این گروه، برای تنظیم این آلبوم باشد و مانند گذشته آثاری شنیدنی را ارائه دهد.
از این شش تنظیم کننده، نام منوچهر چشم آذر و آندرانیک را کمتر برای تنظیم این آلبوم شنیده ایم، اما به هر روی هر دو این عزیزان نیز از نظر من می توانند انتخابی مناسب و خوب برای تنظیم کنندگی این آلبوم باشند.
به هر روی این نظرات و نوشته ها، با توجه به شناخت من از آثار این عزیزان در طول سال ها گوش سپردن به ساخته هایشان می باشد، و تنها و تنها نظرات شخصی من است.از نظر من نخستین و بهترین انتخاب، استاد محمد اوشال است که می تواند برای تنظیم این آلبوم به همکاری گرفته شود. گزینه ی دوم که از نظر من انتخاب بسیار بسیار خوبی ست، بامداد بیات می باشد. بعد از این دو عزیز، از نظر من منوچهر چشم آذر می تواند انتخابی بسیار خوب باشد.چهارمین گزینه از نظر من آندرانیک است، که او هم انتخابی بسیار عالیست. پنجمین تنظیم کننده ی مناسب از نظر من، شوبرت آواکیان است. و آخرین گزینه برای تنظیم این آلبوم از نظر من، بیژن مرتضوی ست.
در این مطلب من صرفا به بیان عقاید خودم در مورد این عزیزان پرداختم، نظراتی که می تواند موافقین و مخالفین زیادی هم داشته باشد. اما به نظر من بسیار خوب، حرفه ای و زیباست که ما طرفداران ابی نازنین، بتوانیم در انتخاب همکاران او در آلبوم هایش نقش داشته باشیم و نظرات خودمان و علایق مان را به گوشش برسانیم.و در عین حال مطمئن هستم که ابی عزیز هم با جان دل این نظرات و پیشنهادها را می شنود و اگر مثبت و کمک کننده باشد، به کار خواهد بست.
khakestari.com