تحریف تاریخ در سریال شهریار و واکنش وبلاگ نویسا

[خان]

مطالب جالبی رو پیدا کردم که شاید برای شما عزیزان هم تازه باشه و از اون خوشتون بیاد.مطالبی که در مورده فیلم شهریار شاعر معاصر و نامی ایران زمین میباشد.



سریال شهریار ساخته کمال تبریزی کارگردان معروف سینمای ایران، در حال پخش از شبکه دوم جمهوری اسلامی ایران، واکنشهای گوناگونی در بین وبلاگ نویسان فارسی به همراه داشته است.
به گزارش فرارو در حالی که تنها چند قسمت از این سریال از شبکه دو سیما پخش شده است، وبلاگ نویسان ایرانی نسبت به بازنمایی منفی شخصیتهای ادبی، همچون ایرج میرزا و عارف قزوینی و حتی بهار، در کنار بازنمایی غلو شده از محمد حسین بهجت تبریزی -شهریار- واکنشهای تندی نشان داده اند.

You can see links before reply
با نگاهی به این وبلاگها شاهد کوشش نویسندگان فضای مجازی، برای نمایش چهره واقعی از شخصیت های این سریال، در جواب به ساخته ی کمال تبریزی هستیم.
این در حالی است که بر اساس پژوهش‌هایی که یک سال پیش توسط دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌های وزارت ارشاد انجام شده روزنامه‌ها منبع خبری 13.2 درصد از مردم هستند و برای 77.8 درصد از مردم رادیو و تلویزیون منبع اصلی خبر محسوب می‌شود؛ حال می توان تصور کرد که اگر روایتی یک‌طرفه در یکی از سریال‌های تاریخی رخ دهد، چه میزان اطلاعات غلط به مردم داده می شود.
این گونه است که نظر برخی از کارشناسان مبنی بر اغراض صدا و سیما، از پرداختن به این گونه روایت ها از زندگی چهره های ملی این مملکت، برای توجیه برخی از مسائل، پررنگ می نماید.
اعاده‌ی حیثیت از عارف قزوینی!
واکنش وب نویس های فارسی نسبت به برخوردی که با شاعر تصنیف سرای مشروطه در سریال شهریار صورت گرفته است، لحن تند به خود گرفته و این نویسندگان رسانه ی هزاره سوم در جواب سعی کرده اند نمونه ای از خصلت ها و سروده های تاثیرگذار عارف را نقل کنند.
به طور مثال در هفتان به نقل از وبلاگ آفتاب شرقی این خلاصه تند را مشاهده خواهی کرد: "حالا که کمال تبریزی به خودش اجازه می‌دهد در سریالی مجعول غیرمستند، شخصیتی چون عارف قزوینی را در حد یک عوام متجاوز به حقوق مردم تقلیل دهد، بد نیست به حد بضاعت، دین خود را به این مرد آزادیخواه و شریف که خود قربانی تعدی زورمداران بود، ادا کنم..."

You can see links before reply
بلاگر یک پزشک نیز که وب سایتش یکی از پر خواننده ترین وب های فارسی محسوب می شود با گذاشتن تصنیف به "یاد عارف" محمد رضا شجریان در وبلاگش چنین می نویسد"عارف که بود. چه بخواهیم و چه نخواهیم عارف برای بسیاری از ایرانیان جمعه گذشته همان عارفی شد که در سریال «شهریار» به تصویر کشیده شد و در این میان معلوم نیست که چرا تصور می‌کنیم برای به تصویر کشیدن بزرگی مجبور هستیم بزرگی دیگر را به زیر بکشیم و یا تنها یک بعد از خلقیات و اعمال او را به روی پرده بیاوریم. چه هنگام یاد می‌گیریم که خاکستری ببنیم و نه سیاه و سفید؟"
به گزارش فرارو در بین جهت گیری های تند و رسمی، برداشتهای جالب و خاص نیز وجود داشته است؛ یک بلاگر خطاب به کمال تبریزی گفته است: قابل توجه آقای تبریزی"خانه نغمه سراي مشروطه ويران شد. "
«خانه عارف قزويني خراب شد. به همين سادگي و حتي شايد ساده‌تراز آن چه تصورش را بكنيد و لازم هم نيست كه بدانيم چه كسي اين كار را كرده است . شايد اصلاً متوجه نباشيم كه گذشته چقدر مهم است و شايد هيچ كداممان در خود احساس نياز نكرده‌ايم كه شناسنامه فرهنگي و تاريخي خود را هميشه در جيب بغل داشته باشيم.»
بلاگر یادداشتهای احمد چگنی نیز دیالوگ هایی که در یک قسمت این سریال بین عارف و شهریار می گذرد را توهین به مردم قزوین می داند.
توهین به مردم قزوین در سریال شهریار کمال تبریزی: "قزوینی بودن معادل بیسوادی و عامی بودن است."
چگینی توهین به بخشی از جامعه ایرانی را توهین به کل مردم ایران دانسته است و ..."
ایرج میرزا
در سریال شهریار ایرج میرزا نسبت به دیگر کاراکترها به شکل بسیار سخیف و حقیرتری باز نمایی شده است، ایرج از همه شخصیت ها بیشتر در تقابل با شهریار قرار گرفته و این گونه است که در کنتراست شهریار و ایرج هر چه شهریار بزرگوار تر و والاتر ایرج کوچک وحقیرتر شده است.
وبلاگهای فارسی پر شده است از متن هایی که به این گونه برخورد با شخصیت ایرج میرزا اعتراض کرده اند و در عکس العمل به این گونه بازنمایی شعرها و مطالبی از ایرج نقل کرده اند که مضامین تربیتی دارد و در مدح ائمه است.
به گزارش فرارو نویسندگان فضای مجازی در واکنش به اظهاراتی که در دهان شهریار خطاب به ایرج، در مورد مردمی نبودن، به علت مدح و ثنای دولتیان قرار داده شده است، نمونه هایی از مدح های شهریار در رثای دولتیان آورده اند.

بلاگر صوفیانه با نقل شعری از ایرج می گوید: "كمال تبريزي با شهريار اعتبار خود را تا حد زيادي از بين برد، وي در حالي در اين فيلم به بزرگ كردن بي اندازه شهريار پرداخت كه خواسته و ناخواسته باعث تحقير و توهين به ساير شاعرين بزرگي شد كه نامشان بيش از شهريار در جامعه ادبي كشورمان مطرح است."
اما در اینجا یادداشت یکی از نویسندگان وبلاگ را که خطاب به تبریزی است نقل می کنیم:
آقای تبریزی این حرفها را به حساب چه بگذاریم؟
(۱) صحنه ای شهریار شعر می خواند،ایرج میرزا روی پایش می زند و خطاب به ملک شعرای بهار می گوید:جناب ملک الشعرا این پسر از جنس ما نیست آقا! از قماش سعدی و حافظه پدر سوخته! آدم فکر می کنه چند لات کوچه دارند اظهار نظر می کنند!!
(۲) ایرج میرزا به راننده اش به آذری می گوید:کره خر الاغ!! لازم بود چنین ناسزایی در سریال باشد و زیرنویس فارسی هم داشته باشد؟!!
(۳) آیا شهریار شاعری بود که کسی را مداح و شعرهایش را مستهجن معرفی کند؟ برای این که شهریار را شاعری خوش سخن و فرهیخته معرفی کنیم راههای دیگه ای هست.


نظره شما چیه؟؟؟؟

[AliB]

محمد جان سلام.
به نظر من این واکنش ها به حق صورت پذیرفته!
بنده که خوشبختانه سر و گوشم را با دیدن سریال های تلویزیون به درد نمی آورم . در منزل اقوام که سخت با علاقه این سریال را دنبال می کردند (و احتمالا بسیار شدید هم این اطلاعات غلط را جذب می کردند) چند صحنه ای از این سریال دیدم که با دیدن همان می توانم تمام اعتراضات را وارد بدانم.

[خان]

من خودم از طرف داران آقای شهریار هستم و شعر ایشون رو میپسندم.ولی انصافا در بسیاری از قسمت های فیلم به صورتی زشت آقای شهریار رو بالا برده بودن.و فقط و فقط آقای تبریزی جنبه های خوب شهریار و نشون داده و دیگران رو به شکلی ناپسند زیره سایه شهریاره شاعر قرار داده. که اصلا جالب نبود.
جدیدا کارگردانانه معروفه ما دست به کار های جالبی میزنن که داره ذهنیت ها رو در باره خودشون کمی تغیر میده.

[bardyaa]

نامربوط‌ه البته، ولی جذاب‌ترین موضوع برای من، این بود که توی اون تیکه‌ای که دوتا جوون جلوی عارف نشسته بودن و یکی‌شون یه تصنیفی از عارف رو می‌خوند و یکی دیگه تار می‌زد، خواننده از تحریرای بیجا دریغ نداشت (و احتمالاً توی مجموعه آثار عارف، کار ارشد تهماسبی، چندان سخت نیست پیدا کردن این که عارف این کار رو تقبیح می‌کرده و اگه درست یادم باشه، با عبدالله خان دوامی دعوا کرده که چرا تو یه جایی از یه تصنیفی تحریر اضافه کرده) و تارنوازی آقاهه هم بی هیچ چونه‌ای، مال دوران بعد رادیو بود و طرف حتی زحمت نکشیده بود که گوش کنه و ببینه سبک تارنوازی اون زمان چه‌جور بوده.

از اینا گذشته، وقتی کارشون تموم شد، عارف گفت خوب‌ه و یه کم بیشتر تمرین کنین و از این حرفا. عارف، به روایت زندگی‌نامهٔ خودنوشتش و گفته‌های دیگران (از جمله، علی‌اکبر خان شهنازی) فوق‌العاده سخت‌گیر بوده و کمی هم خودپسند؛ اون‌قدر که تو ماجرای اولین برخوردش با درویش‌خان، حرف از «به خاک مالیده شدن پوزه»ی درویش‌خان می‌زنه. علی‌اکبرخان یادآوری می‌کنه که دلیل این که صفحه از عارف نمونده، این بوده که عارف به شدت بی‌حوصله و بداخلاق بوده و حالا، عارفی رو می‌بینیم که خیلی گل و بلبل و مهربون، نسخهٔ افتضاح کار خودش رو می‌شنوه و تازه تشویق هم می‌کنه!

یاد «علی حاتمی» و اون مشروطه و اون کمیتهٔ مجازات به‌خیر: زیبا، اما برخلاف تاریخ!

[kaka]

سلام

آقا به نظر من حرفهای همه ی شماها درسته ولی من فکر می کنم آقای کمال تبریزی که یکی از کارگردانهای مشهور سینماست مطمینا با تحقیق این فیلمو ساخته و آشنایی کامل با زندگی سایر شعرا داشته مطمینا کسی مث آقای تبریزی که در حیطه ی کاری خودش حرفه ایه بدون هیچ اطلاعی دست به ساخت چنین فیلمی نمی زنه که بعدا مورد مواخذه قرار بگیره و اما راجع به غلو کردن در خوبی شخصیت شهریار به نظر من این فیلم اصا اسمش شهریاره خوب مطمینا باید شخصیت شهریارو برجسته تر نشون بده مطمینا اگه این فیلم راجع به شاعر دیگه ای مثلا استاد بهار ..عشقی و.... بود خوب اون شخصیت به صورت برجسته تر نمایش داده می شد و دیگه این که راجع به ایرج میرزا مطمینا ایشون شاعری نبوده که قابل ستایش باشه چون اگه بعضی از شعراشو خونده باشید واقعا مبتذله و در این صورت کارگردان نمی تونه چهره ی خوبی رو از این فرد نشون بده چون مسلما اگه خوب نشون بده یا یه جورایی شخصیت اصلیشو نشون نده اگه مخاطب شخصیتای فیلمو بشناسه احساس می کنه که اینا همش دروغه و خارج از واقعیت .......

[AliB]

کاکا جان من با نظر شما مخالفم.
به نظر من مبنای استدلال شما ایراد دارد.
شما مبنای استدلال را بر این می گذارید که آقای تبریزی از کارگردانان مشهور سینماست : پس : حتما در کار خودش تحقیق کرده!
اگر تحقیق کرده بود نباید این مسایل از توش در میامد.
بحث بر سر بیشتر بودن بازی بازیگر این نقش از نظر مدت زمانی نیست بحث بر سر محتواییست که در قالب این سریال ارایه شده.
در مورد ایرج میرزا هم باز به نظر من شما بر مبنای نادرست استدلال می فرمایید ! چون اشعار ایرج میرزا دارای کلماتی نامتعارف است شما یکسره شخصیت انسانی و هنری او را خط بطلان می کشید.
این دو موضوع به هم مربوط نیست .
اساسا تحقیق و واقع نگری در تلویزیون ایران محلی از اعراب ندارد. بارها و بارها در سریالهای مختلف این قضیه بر بنده اثبات شده است.
متشکرم

[.t.A.T.u]

اساسا تحقیق و واقع نگری در تلویزیون ایران محلی از اعراب ندارد. بارها و بارها در سریالهای مختلف این قضیه بر بنده اثبات شده است.

دقیقا! بر من هم اثبات شده!

[خان]

درسته که این فیلم برای آقای شهریار ساخته شده و هدفش نشان دادن سلوک و رفتار های این شاعر خوش زبان ایرانی بوده ولی فکر نمیکنم که درست باشه به این شیوه شهریار نشان داده بشه و اون رو در مرکزیت فیلم قرار بدیم.
تا حالا فکر کردین چرا اصلا فیلم شهریار انتخاب شده ؟؟چرا دکتر محمد قریب باید فیلمش ساخته بشه؟؟مگه انسان هایی والا مقام تر از این دو شخصیت در تاریخ ایران یافت نمیشه؟؟چرا میشه خیلی خیلی بهترش هم پیدا میشه ولی کسانی همچون شهریار همچون دکتر محمد قریب_ببخشید که دکتر قریب رو مثال میزنم چون مثل این که ایشون هم داره فیلمش خوب جا میافته _در خوب زمانی به دنیا امده و زندگی کردن.در دورانی که ایران عزیز در حال تغیرات اساسی هستش مردم به هر دلیلی در یک تنگ نا زندگی میکنن ایران در این زمانها در حال تغیر دادن در نوع زندگی مردمانش هست و مردم دارن از نوعی زندگی سنتی و قدیمی به زندگی مدرن تر روی می آورن در کل همه جوره زمینه برای ساخت یک فیلم تاریخی فراهم هستش.می خوام بگم که فیلم شهریار ساخته شد که زندگی شهریار رو نشون بده بگه که این شاعر چگونه به این مقام رسید ولی یکی دیگه از دلایل و انگیزه های ساخت این فیلم این دگرگونی ها بوده که داشته در ایران و به خصوص تهران انجام میشده که خودش به فیلم تنوع بیشتری میداده .
و اما در باره کسانی همچون عارف و ایرج میرزا که همگی در دل این سریال قرار دارن ولی انصافا خوب ازشون یاد نشده.من نمیگم که خدایی نکرده آقای تبریزی تحقیق نکرده و بدون مطالعه دست به ساخت فیلم زده نه .ولی میشد چهره کسانی مثل ایرج میرزا رو اینقدر پایین نیاره.به فرض اینکه ایشون در کل یک چنین شخصی بوده باشه ولی به تصویر کشیدن بدی های یک فردی که برای تمامه جامعه شناخته شده است و بچه ها توی کتاب های درسیشون شعراشو خوندن به هیچ وجه کاره درستی نیست و توجیهی هم نداره بازم میگم ولو اینکه حقیقت داشته باشه. و این که تمامه خوبیهای یک فرد رو نشون بدین اون هم با پایین آوردن کسانی چون عارف و .... اصلا خوب نیست.
شهریار تو فیلم یه تنه میتازه داره پزشک میشه_که نمیشه_با این سنه کمش همه رو از جهت قدرت شعر گویی متعجب کرده کسانی همچون ایرج میرزا رو نصیحت میکنه اسمش تو تمامی محافل پخش شده از سیاست درک خوبی داره با آدمای بد هم زیاد دهن به دهن نمیشه و با هاشون مبارزه هم میکنه مردمی هست و به همه هم کمک میکنه تازه یه عاشق دل باخته و مجنون هم هست.تمامی اینا خوبه ولی نشان دادن فقط کار های مثبت و پسندیده حاله من یکی رو به هم میزنه_تازه در کناره این که همه هم بد نشون داده بشن_ساختن زندگی نامه به معنای گفتن خوبی ها نیست. کاشکی آقای کمال تبریزی اینجا رو بهتر دقت میکرد.

[bardyaa]

سیاسی بودا!

ولی از شوخی گذشته، من آقای حاتمی رو صراحتاً مثال زدم که دیگه جای این حرفا نباشه. «کمال‌الملک» رو دیدین؟ شخصاً امضای حکم مشروطیت رو از شاهِ در بستر مرگ می‌گیره و شاه خدافظ! حالا آقای حاتمی تحقیق کرده یا نکرده، این اتفاق که این‌جوری رخ نداده که؛ داده؟!

من یه توضیح دارم: «فوکوچی» (ژاپنی نیستا! یه چیزی‌ه مثل «هوچی»!) بازی در بیاریم، یه «فراروایت» داریم که درمورد کار آقای تبریزی این‌ه که «شهریار خیییلی مهم است»، و حالا «روایت» رو نه مطابق «امر واقع» (که واقعاً اتفاق افتاده)، که از منظر اون فراروایت می‌گه. گیرم که ایرج‌میرزا رو همون‌جور قضاوت کنیم که «کاکا» می‌گه، قاعدتاً نباید این‌قدر گل و بلبل در بیاد دیگه!

این حقه، کلی هم طرفدار داره. چیزی هست که اونایی که یه‌کم بیمار «فلسفه»اند گهگاه به‌ش می‌گن «تاریخ جعلی»، و همین خاصیت رو داره: یه فراروایت خاص (مثل «برتری آموزشی» یا «اصالت ایدئولوژی خاص») رو درنظر می‌گیرن، و امر واقع رو جوری «روایت» می‌کنن که بیشترین همخوانی رو با اون فراروایت خاص داشته باشه. چیزی که به‌دست می‌آد، اون فراروایت خاص رو [احتمالاً] به بهترین وجهی روایت می‌کنه؛ ولی لزوماً منطبق بر اون‌چه که اتفاق افتاده نیست ـــ هرچند که اون‌قدر شاهد مثال از امر واقع داره که بشه با «واقعیت» عوضی گرفتش (نمونه: کمیتهٔ مجازات آقای حاتمی «پذیرفتنی»ه، مگر این که مثلاً کارای آقای [عبدالله] شهبازی رو دیده باشین و بدونین که مثلاً احسان‌الله خان و حیدر خان عمواوغلی بستگی‌های ناجوری با روسها و بهائی‌ها دارن، که اون تصویر آقای حاتمی رو قلقلک می‌ده). اعتراض به آقای تبریزی هم از همین جنس‌ه: اون «بهترین وجه» روایت کردن امر واقع برای اون فراروایت، اون‌قدر شور شده که دیگه کلاً امر واقع رو نفله کرده و رفته!

[arian]

[quote=kaka;43870]سلام

آقا به نظر من حرفهای همه ی شماها درسته ولی من فکر می کنم آقای کمال تبریزی که یکی از کارگردانهای مشهور سینماست مطمینا با تحقیق این فیلمو ساخته و آشنایی کامل با زندگی سایر شعرا داشته مطمینا کسی مث آقای تبریزی که در حیطه ی کاری خودش حرفه ایه بدون هیچ اطلاعی دست به ساخت چنین فیلمی نمی زنه
سلام خدمت دوستان عزيز
البته مردم ايران سلام با آقاي تبريزي مصاحبه داشتند و ايشان هم كاملا قبول داشتند كه اين نسخه تاريخي نيست و باصطلاح مورخان تحريف شده است . سريالهاي تلويزيوني خيلي با فيلمهاي سينمايي تفاوت دارند . معمولا فيلمهاي سينمايي (غير سفارشي ) گفته ها ي كارگردان است در حاليكه سريالهاي تلويزيوني اغلب فاقد نظرات و ديدگاههاي كارگردان است و بيشتر از تكنيكهاي فيلمسازي كارگردان سود ميبرد تا نقطه نظرات خود را به شكل مناسب به خورد تماشاچي بده . معمولا هم اين قبيل سناريو ها به چندين كارگردان معرفي ميشوند و خيلي ها هم كارگرداني آنها را قبول نميكنند.
همونطوري كه دوستان ميدانند چندين سال پيش قرار شد روز ملي شعر براي ايران انتخاب بشه و سمبلي براي شعر ملي ايران ، صاحب نظران را عقيده بر سعدي يا حافظ و غيره بود به خصوص تاكيد موكد بر روي فردوسي قرار داشت ، ولي پس از مدتي اعلام شد شهريار به عنوان سمبل شعر ايران از اين پس هر ساله مورد تقدير قرار خواهد گرفت . مخالفت هاي بسياري شد .اما آنچه ره به جايي نبرد فرياد است . موضوع گزينش هم دقيقا مشخص است چرا.همه به خوبي ميدونيم.
آقايان بهار و عارف و عشقي مخالف رضا خان بوده اند و تبعيد و عشقي هم كه ترور شد اما آقاي شهريار اصلا مخالف شاه نبود خوشبختانه اشعار بسيار ايشان در مدح شاهان در ابتداي ديوان
اشعار شان وجود دارد. به نظر من هر كسي را همانگونه كه بوده بايد نشان داد و اگر عيب و ايرداتي داشته كه حتما هم داشته چشم پوشي كرد و نمايش نداد . نه آنكه با كوچك نشان دادن ديگر شعراء سعي نمود تا ديگري را بزرگ جلوه داد.
در خصوص ايرج ميرزا نيز تمام انتقادات فيلم به نظر بنده وارد است اما آنچه كه ايرج را از ساير شعراي ما جدا ميسازد و او را هم پايه ي سعدي ميرساند ذوق و لطافتي است كه وي در اشعارش به منصه ظهور ميرساند .

[Leon]

البته فراموش نشه که هر فيلم يا سريال ،اصلاً هر چيز تصويری بايد از سافی سانسور و کنترل مسولين بگزره،
خوب همه هم ميدونيم که کسی مثل ايرج ميرزا تا چه اندازه مخالف مذهبی بود،...

[alireza_amirsamimi]

من شعر شهریار رو دوست دارم.امضای من هم تو سایت یکی از ابیات شهریار هست.ولی تابلو هست که در این حد نبوده!!!دلیلش هم مشخصه!چون آقای تبریزی بچه تبریزه.من یه دوست تبریزی داشتم ولش میکردی میگفت شهریار از حافظ قویتره؟؟!!تازه یه دفعه به من که شیرازی هستم میگفت شهریار شعر فارسی رو زنده کرده!!!پس حتما سعدی و حافظ و فردوسی و نیما و اخوان ثالث و ... بوق تشریف داشتند!!