Leon
Saturday 26 April 2008, 10:33 AM
بامداد بیات
محمد اوشال
منوچهر چشم آذر
شهرام آذر
شادمهر عقیلی
شوبرت آواکیان
آندرانیک
محمد شمس
بیژن مرتضوی
صادق نجوکی
در این پست سعی می کنم که بیشتربه سوابق و توانایی های این افراد بپردازم."البته با توجه به اینکه تنظیم یک کار سلیقه ایست .
بامداد بیات
کار تنظیم به گونه ایست که هر کس سلیقه اش را بهتر بتواند با توجه به موجودیات با علمش در آمیزد بی شک موفق تر خواهد بود.بامداد جوانی بسیار با استعداد در زمینه نوازندگی و تنظیم کنندگیست.بابک بیات به کار او اعتقاد بسیاری داشت.بامداد متولد 1364 است اما شاید به همان اندازه که سنش کم است استعدادش زیاد باشد.من به شخصه معتقدم ممکن است یک فرد 22 ساله مانند بامداد بیات تنظیم کننده قهاری باشد.همانطوری که یک فرد 60 ساله هم الزاما" تنظیم کننده خوبی نیست.پس امروزه سن و سال معیار قابل قبول و علمی برای این کار نیست.کلا" در کار تنظیم هر که توانمند تر و خوش ذوق تر باشد موفق تر است.بابک بیات بارها گفته بود که بامداد با اینکه در زمان ضبط موسیقی ولایت عشق سن و سالی نداشت ولی به من قطعات زیر پوستی می داد!!
بامداد در آلبوم "دو نیمه رویا" که به جز "دلم گرفت" همه اهنگها را برای حامی تنظیم کرد ثابت کرد که فوق العاده است.هرچند که حرف و حدیثها تا همین امروز هم هست که گویا بابک خودش تنظیم کرده و برای اسم در کردن پسرش نام او را بر روی کاست زده است.و حرفهایی از قبیل که دقیقا" معلوم نیست تا چه حد صحت داشته باشند.ولی به هر حال او را باید تنظیم کننده این آلبوم دانست.این در حالیست که بامداد در آلبوم "فقط نگاه می کنم" هم تنظیمهای بسیار زیبایی برای حامی داشت.از جمله "خدا حافظ" یا "گل مینا".
بسیاری معتقدند که بامداد به هر حال پسر بابک بیات است و از هر تنظیم کننده دیگری به او نزدیکتر.معتقدند او بهتر از هر کسی می داند پدرش چه تنظیمی را پسندیده تر می دانسته.
محمد اوشال
بی شک اوشال تنظیم کننده بزرگیست و یک کار بسیار موفق هم به نام "خاکستری" در کارنامه اش با همین تیم ابی-بابک و ایرج دارد.عده ای او را بهترین گزینه می دانند.چون معتقدند همان تک کار خاکستری هم خیلی چیزها را در مورد محمد اوشال به اثبات رساند.
اما گذشته از تنظیم زیبای خاکستری به دو دلیل دیگر هم محمد اوشال می تواند گزینه بسیار مناسبی باشد:اول اینکه او رهبر ارکستر جاز فولکوریک بوده است و دوم اینکه او با بابک بیات دوستی عمیقی داشته که او به مانند بامداد از حیث درک حس و حال بابک بیات نسبت به بقیه برتری دارد.
منوچهر چشم آذر
شما منوچهر چشم آذر را بهتر از من می شناسید و با کارهای زیبا و فراموش نشدنی که برای ابی تنظیم کرده بهتر از من آشنایی دارید.مانند برج-گریز-کلبه من و...
به طور کلی منوچهر چشم آذر بی شک علم این کار را دارد و با توجه به اینکه خود ابی هم برای این کار چشمی به او دارد هیچ بعید نیست که در آینده نزدیک شاهد همکاری او در این آلبوم باشیم.خوشبختانه تنظیمهای منوچهر چشم آذر مخاطب خاص ندارد و گذشته ثابت کرده که پیر جوان آن را می پسندند.درست مانند کارهای خود بابک بیات.
در اینجا قصد دارم گذری مختصر بر تنظیم کار ماندگار "برج" داشته باشم.
به این علت برج را انتخاب کردم که کلام و ملودی اش با اینکه از ایرج و بابک نیست ولی به هیچ وجه با سبک آنها بیگانه نیست.و هیچ بعید نیست که در آلبوم بعدی ابی از این نوع ملودی و کلامها را شاهد باشیم.
برخی از تنظیمها اصطلاحا" افزایشیست و سازها یکی یکی یا دو تا دو تا اضافه می شوند تا نهایتا" پس از گذشته چندین ثانیه تمام سازها نتهایی را نواخته اند.اما در کار برج از ابتدا تمام سازهای موجود به صدا در می آیند که اصطلاحا" به این نوع تنظیمها تنظیم گرم نیز می گویند.تنظیم از ثانیه 10 تا 24 یک فرود دارد و مجددا" سازها با هم می نوازند.این کار 2 ریتم دارد.6/8 slow rock و jazz walts.یک نکته که هر تنظیم کننده ای باید در کارش به آن توجه کند همراهی و سوال و جواب سازها و همینطور "زمان دقیق نت نویسی برای سازها با توجه به کلام است.".مثلا در کار برج:
برج تنها سر پناه خستگی شد
مهربونیش مرهم شکستگی شد
اما این حادثه برج و کبوتر
قصه فاجعه دلبستگی شد
اگر دقت کنید قبل از ادای قسمت "برج تنها..." چندین ساز بادی و زهی با هم یک نت را 4 بار پشت سر هم می نوازند.شما فکر می کنید این بیهوده و تصادفی بوده؟حتما" نبوده.چشم آذر این کار را کرده که بگوید دقیقا" در این قسمت از داستان اتفاق اصلی می افتد و این کار حالت زنگ خطر و بیدار باش دارد.و درست در زمان "مهربونیش..." و "قصه فاجعه..." هم این کار تکرار می شود.در قسمت پایانی داستان (ای پرنده من ای ...) نیز این کار تکرار می شود می شود و همینطور در این قسمت منوچهر چشم آذر از شگردهای دیگری هم از جمله بالا بردن ولوم در لحظه ادای کلمه "مسافر" استفاده کرده است.در تنظیم این کار , هزار و یک جور نکته قابل بحث وجود دارد (از جمله رام شدن ریتم و کاهش تعداد سازها در قسمت : راز پرواز...) که این مطلب به من اجازه صحبت بیشتر در این موارد را نمی دهد.
شهرام آذر
به طور کلی تنظیم کننده خوش ذوقیست.سابقه همکاری با ابی را هم در آلبوم طلوع کن دارد.اما با توجه به اینکه کارهای بابک بیات همیشه به صورت ساز زنده و آکوستیک بوده و ما از شهرام آذر بیشتر سمپل و صداسازی شنیده ایم همکاری وی با ابی کمی نگران کننده است.اما باز هم چون کار تنظیم سلیقه ایست , او نیز می تواند در صورت پذیرفتن این مسئولیت خطیر موفق باشد.ابی هم گویی مانند منوچهر چشم آذر چشمی به این تنظیم کننده دارد.
شادمهر عقیلی
برخی شادمهر را در حد و اندازه این کار بزرگ نمی بینند اما به عقیده من چیزی که در این مبحث حرف اول و آخر را میزند سلیقه و علم کافی می باشد نه چیز دیگری.شادمهر چندین کار فول آکوستیک خصوصا" در ایران دارد که می تواند ما را در مورد این همکاری به فکرفرو ببرد.مثلا کار "پر پرواز" که با سبک بابک بیگانه نیست.هر چند مطمئن نیستم که تنظیم کننده این اثر زیبا خود شادمهر باشد.به طور کلی من خودم اگر روزی بفهمم که شادمهر قصد تنظیم چنین کارهایی را دارد , ناراحت و نگران که نمی شوم هیچ , خوشحال هم می شوم.می دانید که بهتر است تنظیم کننده خودش توانایی نوازندگی چند ساز را داشته باشد.وی 10 ساز را در حد متوسط و خوب می نوازد.اما ساز تخصصی اش که ویلن است را در حد عالی می نوازد.
به طور کلی شادمهر تنظیم کننده خوش ذوق و موفقیست.
شوبرت آواکیان
شوبرت هم مانند شادمهر در کار تنظیم بسیار خوش ذوق است.آلبوم حسرت پرواز این مطلب را به اهل فن اثبات می کند.ابی نیز همانطور که بارها گفته اعتقاد زیادی به این تنظیم کننده دارد.ولی من تا به حال در مورد تنظیم ملودی های بابک بیات نشنیده ام که ابی بگوید شوبرت را برای این کار کاملا" مناسب می دانم.اما یادمان نرود که ابی خوشبختانه تا جایی که به ملودی ها و کلامها ضربه نخورد میل به نو آوری در کارهایش را دارد.شوبرت این نو آوری را می تواند برای این آلبوم به ارمغان بیاورد اما تضمینی نیست که به ملودی ضربه نزند.چرا؟چون در کارهای شوبرت , ریتم ضربی همیشه نقش بسزایی داشته ولی بر عکس در کارهای بابک بیات بیشتر اوقات سوال و جواب سازها ریتم را پیش برده و کم پیش آمده که کارهای بابک از ابتدا تا انتها ریتمیک دنبال شوند.
آندارنیک
این تنظیم کننده تجربه چند کار را با ابی و داریوش دارد که نشان می دهد به حق دست توانایی در این کار دارد.از "جمله خانه سرخ است" یا "گل بارون زده" گل بارون زده از خیلی جهات به مانند کارهای بابک بیات است که بسیاری هم آهنگساز آن را به اشتباه بابک بیات می پندارند.شاید اگر تنظیم آندرانیک نبود , دیگر کل این کار هم شبیه کارهای بابک نبود.آندرانیک کلا" می تواند گزینه مناسبی باشد.او کارهای زیبایی هم با گوگوش دارد.
محمد شمس
محمد شمس دو تنظیم رویایی با ابی دارد که تا دنیا دنیاست قدیمی نخواهند شد.غربت و خلیج.
تنظیمی که من در کار غربت می شنوم خارق العاده است.بی شباهت به گوشه هایی از سمفونی های بتهوون هم نیست.واقعا" با نوشتن نمی شود حق مطلب را در مورد این دو تنظیم زیبا ادا کرد.ولی این اواخر کار در خور توجهی از محمد شمس نشنیدم.و اگر قرار باشد اینچنین تنظیمهایی بر ملودی های بابک بیات نقش بیندازند , بسیارند تنظیم کنندگانش.
بیژن مرتضوی
او نیز تنظیم کننده خوش سلیقه و خوش ذوقیست.به نظر می رسد علم کافی را هم در این زمینه دارد.چند تنظیم ۸/۶ زیبا هم برای لیلا فروهر انجام داده است.نکته قابل توجه در مورد بیژن مرتضوی این است که چندین کار با ایرج جنتی عطایی دارد.هر چند عده ای اعتقاد دارند کلام ایرج را در ملودی و تنظیمهایش گم کرده.
صادق نجوکی
او هم یکی از تنظیم کنندگان مورد علاقه من است که اگر بشنوم این کار خطیر به وی سپرده شده خوشحال خواهم شد.صادق نجوکی نوازنده آهنگساز و تنظیم کننده خوبیست.کارهای زیبای او با هایده تا همیشه ماندگارند.همینطور کارهای زیبای "قصه عشق" و "گل واژه" با ابی.در کل صادق نجوکی از آن دسته هنرمندهاییست که کار ضعیف در کارنامه اش پیدا نمی شود."شام مهتاب" داریوش یکی دیگر از کارهای زیبای صادق نجوکی است.
در پایان این نکته قابل ذکر است که شاید این اولین باری باشد که ابی خودش به دنبال تنظیم کننده مناسب برای آلبومش می گردد.لذا این همه دلواپسی و نگرانی هواداران شاید به این دلیل باشد که این یک وضعیت نادر در کارنامه هنری ابی است.
شاد و پیروز باشید
حسام بهبهانی پور
محمد اوشال
منوچهر چشم آذر
شهرام آذر
شادمهر عقیلی
شوبرت آواکیان
آندرانیک
محمد شمس
بیژن مرتضوی
صادق نجوکی
در این پست سعی می کنم که بیشتربه سوابق و توانایی های این افراد بپردازم."البته با توجه به اینکه تنظیم یک کار سلیقه ایست .
بامداد بیات
کار تنظیم به گونه ایست که هر کس سلیقه اش را بهتر بتواند با توجه به موجودیات با علمش در آمیزد بی شک موفق تر خواهد بود.بامداد جوانی بسیار با استعداد در زمینه نوازندگی و تنظیم کنندگیست.بابک بیات به کار او اعتقاد بسیاری داشت.بامداد متولد 1364 است اما شاید به همان اندازه که سنش کم است استعدادش زیاد باشد.من به شخصه معتقدم ممکن است یک فرد 22 ساله مانند بامداد بیات تنظیم کننده قهاری باشد.همانطوری که یک فرد 60 ساله هم الزاما" تنظیم کننده خوبی نیست.پس امروزه سن و سال معیار قابل قبول و علمی برای این کار نیست.کلا" در کار تنظیم هر که توانمند تر و خوش ذوق تر باشد موفق تر است.بابک بیات بارها گفته بود که بامداد با اینکه در زمان ضبط موسیقی ولایت عشق سن و سالی نداشت ولی به من قطعات زیر پوستی می داد!!
بامداد در آلبوم "دو نیمه رویا" که به جز "دلم گرفت" همه اهنگها را برای حامی تنظیم کرد ثابت کرد که فوق العاده است.هرچند که حرف و حدیثها تا همین امروز هم هست که گویا بابک خودش تنظیم کرده و برای اسم در کردن پسرش نام او را بر روی کاست زده است.و حرفهایی از قبیل که دقیقا" معلوم نیست تا چه حد صحت داشته باشند.ولی به هر حال او را باید تنظیم کننده این آلبوم دانست.این در حالیست که بامداد در آلبوم "فقط نگاه می کنم" هم تنظیمهای بسیار زیبایی برای حامی داشت.از جمله "خدا حافظ" یا "گل مینا".
بسیاری معتقدند که بامداد به هر حال پسر بابک بیات است و از هر تنظیم کننده دیگری به او نزدیکتر.معتقدند او بهتر از هر کسی می داند پدرش چه تنظیمی را پسندیده تر می دانسته.
محمد اوشال
بی شک اوشال تنظیم کننده بزرگیست و یک کار بسیار موفق هم به نام "خاکستری" در کارنامه اش با همین تیم ابی-بابک و ایرج دارد.عده ای او را بهترین گزینه می دانند.چون معتقدند همان تک کار خاکستری هم خیلی چیزها را در مورد محمد اوشال به اثبات رساند.
اما گذشته از تنظیم زیبای خاکستری به دو دلیل دیگر هم محمد اوشال می تواند گزینه بسیار مناسبی باشد:اول اینکه او رهبر ارکستر جاز فولکوریک بوده است و دوم اینکه او با بابک بیات دوستی عمیقی داشته که او به مانند بامداد از حیث درک حس و حال بابک بیات نسبت به بقیه برتری دارد.
منوچهر چشم آذر
شما منوچهر چشم آذر را بهتر از من می شناسید و با کارهای زیبا و فراموش نشدنی که برای ابی تنظیم کرده بهتر از من آشنایی دارید.مانند برج-گریز-کلبه من و...
به طور کلی منوچهر چشم آذر بی شک علم این کار را دارد و با توجه به اینکه خود ابی هم برای این کار چشمی به او دارد هیچ بعید نیست که در آینده نزدیک شاهد همکاری او در این آلبوم باشیم.خوشبختانه تنظیمهای منوچهر چشم آذر مخاطب خاص ندارد و گذشته ثابت کرده که پیر جوان آن را می پسندند.درست مانند کارهای خود بابک بیات.
در اینجا قصد دارم گذری مختصر بر تنظیم کار ماندگار "برج" داشته باشم.
به این علت برج را انتخاب کردم که کلام و ملودی اش با اینکه از ایرج و بابک نیست ولی به هیچ وجه با سبک آنها بیگانه نیست.و هیچ بعید نیست که در آلبوم بعدی ابی از این نوع ملودی و کلامها را شاهد باشیم.
برخی از تنظیمها اصطلاحا" افزایشیست و سازها یکی یکی یا دو تا دو تا اضافه می شوند تا نهایتا" پس از گذشته چندین ثانیه تمام سازها نتهایی را نواخته اند.اما در کار برج از ابتدا تمام سازهای موجود به صدا در می آیند که اصطلاحا" به این نوع تنظیمها تنظیم گرم نیز می گویند.تنظیم از ثانیه 10 تا 24 یک فرود دارد و مجددا" سازها با هم می نوازند.این کار 2 ریتم دارد.6/8 slow rock و jazz walts.یک نکته که هر تنظیم کننده ای باید در کارش به آن توجه کند همراهی و سوال و جواب سازها و همینطور "زمان دقیق نت نویسی برای سازها با توجه به کلام است.".مثلا در کار برج:
برج تنها سر پناه خستگی شد
مهربونیش مرهم شکستگی شد
اما این حادثه برج و کبوتر
قصه فاجعه دلبستگی شد
اگر دقت کنید قبل از ادای قسمت "برج تنها..." چندین ساز بادی و زهی با هم یک نت را 4 بار پشت سر هم می نوازند.شما فکر می کنید این بیهوده و تصادفی بوده؟حتما" نبوده.چشم آذر این کار را کرده که بگوید دقیقا" در این قسمت از داستان اتفاق اصلی می افتد و این کار حالت زنگ خطر و بیدار باش دارد.و درست در زمان "مهربونیش..." و "قصه فاجعه..." هم این کار تکرار می شود.در قسمت پایانی داستان (ای پرنده من ای ...) نیز این کار تکرار می شود می شود و همینطور در این قسمت منوچهر چشم آذر از شگردهای دیگری هم از جمله بالا بردن ولوم در لحظه ادای کلمه "مسافر" استفاده کرده است.در تنظیم این کار , هزار و یک جور نکته قابل بحث وجود دارد (از جمله رام شدن ریتم و کاهش تعداد سازها در قسمت : راز پرواز...) که این مطلب به من اجازه صحبت بیشتر در این موارد را نمی دهد.
شهرام آذر
به طور کلی تنظیم کننده خوش ذوقیست.سابقه همکاری با ابی را هم در آلبوم طلوع کن دارد.اما با توجه به اینکه کارهای بابک بیات همیشه به صورت ساز زنده و آکوستیک بوده و ما از شهرام آذر بیشتر سمپل و صداسازی شنیده ایم همکاری وی با ابی کمی نگران کننده است.اما باز هم چون کار تنظیم سلیقه ایست , او نیز می تواند در صورت پذیرفتن این مسئولیت خطیر موفق باشد.ابی هم گویی مانند منوچهر چشم آذر چشمی به این تنظیم کننده دارد.
شادمهر عقیلی
برخی شادمهر را در حد و اندازه این کار بزرگ نمی بینند اما به عقیده من چیزی که در این مبحث حرف اول و آخر را میزند سلیقه و علم کافی می باشد نه چیز دیگری.شادمهر چندین کار فول آکوستیک خصوصا" در ایران دارد که می تواند ما را در مورد این همکاری به فکرفرو ببرد.مثلا کار "پر پرواز" که با سبک بابک بیگانه نیست.هر چند مطمئن نیستم که تنظیم کننده این اثر زیبا خود شادمهر باشد.به طور کلی من خودم اگر روزی بفهمم که شادمهر قصد تنظیم چنین کارهایی را دارد , ناراحت و نگران که نمی شوم هیچ , خوشحال هم می شوم.می دانید که بهتر است تنظیم کننده خودش توانایی نوازندگی چند ساز را داشته باشد.وی 10 ساز را در حد متوسط و خوب می نوازد.اما ساز تخصصی اش که ویلن است را در حد عالی می نوازد.
به طور کلی شادمهر تنظیم کننده خوش ذوق و موفقیست.
شوبرت آواکیان
شوبرت هم مانند شادمهر در کار تنظیم بسیار خوش ذوق است.آلبوم حسرت پرواز این مطلب را به اهل فن اثبات می کند.ابی نیز همانطور که بارها گفته اعتقاد زیادی به این تنظیم کننده دارد.ولی من تا به حال در مورد تنظیم ملودی های بابک بیات نشنیده ام که ابی بگوید شوبرت را برای این کار کاملا" مناسب می دانم.اما یادمان نرود که ابی خوشبختانه تا جایی که به ملودی ها و کلامها ضربه نخورد میل به نو آوری در کارهایش را دارد.شوبرت این نو آوری را می تواند برای این آلبوم به ارمغان بیاورد اما تضمینی نیست که به ملودی ضربه نزند.چرا؟چون در کارهای شوبرت , ریتم ضربی همیشه نقش بسزایی داشته ولی بر عکس در کارهای بابک بیات بیشتر اوقات سوال و جواب سازها ریتم را پیش برده و کم پیش آمده که کارهای بابک از ابتدا تا انتها ریتمیک دنبال شوند.
آندارنیک
این تنظیم کننده تجربه چند کار را با ابی و داریوش دارد که نشان می دهد به حق دست توانایی در این کار دارد.از "جمله خانه سرخ است" یا "گل بارون زده" گل بارون زده از خیلی جهات به مانند کارهای بابک بیات است که بسیاری هم آهنگساز آن را به اشتباه بابک بیات می پندارند.شاید اگر تنظیم آندرانیک نبود , دیگر کل این کار هم شبیه کارهای بابک نبود.آندرانیک کلا" می تواند گزینه مناسبی باشد.او کارهای زیبایی هم با گوگوش دارد.
محمد شمس
محمد شمس دو تنظیم رویایی با ابی دارد که تا دنیا دنیاست قدیمی نخواهند شد.غربت و خلیج.
تنظیمی که من در کار غربت می شنوم خارق العاده است.بی شباهت به گوشه هایی از سمفونی های بتهوون هم نیست.واقعا" با نوشتن نمی شود حق مطلب را در مورد این دو تنظیم زیبا ادا کرد.ولی این اواخر کار در خور توجهی از محمد شمس نشنیدم.و اگر قرار باشد اینچنین تنظیمهایی بر ملودی های بابک بیات نقش بیندازند , بسیارند تنظیم کنندگانش.
بیژن مرتضوی
او نیز تنظیم کننده خوش سلیقه و خوش ذوقیست.به نظر می رسد علم کافی را هم در این زمینه دارد.چند تنظیم ۸/۶ زیبا هم برای لیلا فروهر انجام داده است.نکته قابل توجه در مورد بیژن مرتضوی این است که چندین کار با ایرج جنتی عطایی دارد.هر چند عده ای اعتقاد دارند کلام ایرج را در ملودی و تنظیمهایش گم کرده.
صادق نجوکی
او هم یکی از تنظیم کنندگان مورد علاقه من است که اگر بشنوم این کار خطیر به وی سپرده شده خوشحال خواهم شد.صادق نجوکی نوازنده آهنگساز و تنظیم کننده خوبیست.کارهای زیبای او با هایده تا همیشه ماندگارند.همینطور کارهای زیبای "قصه عشق" و "گل واژه" با ابی.در کل صادق نجوکی از آن دسته هنرمندهاییست که کار ضعیف در کارنامه اش پیدا نمی شود."شام مهتاب" داریوش یکی دیگر از کارهای زیبای صادق نجوکی است.
در پایان این نکته قابل ذکر است که شاید این اولین باری باشد که ابی خودش به دنبال تنظیم کننده مناسب برای آلبومش می گردد.لذا این همه دلواپسی و نگرانی هواداران شاید به این دلیل باشد که این یک وضعیت نادر در کارنامه هنری ابی است.
شاد و پیروز باشید
حسام بهبهانی پور