جنس سیم و اهمیت آن در صدای ساز

[AliB]

دوستان عزيز سلام
مطلبي که در اين مقال مي خواهم با شما مطرح کنم درباره ي جنس سيم و اهميت آن در صداي ساز است و البته بيشتر جنبه ي گپ و گفتگو دارد.
آنچه که من تا به حال دريافتم اين بوده که کيفيت سيم در کيفيت صداي ساز نقش مهمي دارد زيرا اساسا ابتدايي ترين عاملي که موتور محرکه توليد صوت در ساز است سيم است و بعد مي رسيم به ساير فاکتور هاي موجود در ساز که به تقويت اين ارتعاش پرداخته و صداي نهايي ساز را به گوش مي رسانند.
علاوه بر کيفيت جنس آلياژ به کار رفته در سيم ها براي ساز هايي مثل تار و سه تار شماره ي سيم ها نيز اهميت دارد. البته مي تواند بسته به ساز تفاوت اندکي داشته باشد اما معمولا براي سيم هاي سفيد شماره هاي 18 و 20 بيشتر مورد استفاده است براي سيم هاي زرد(سيم دوم) شماره هاي 20 و 22 و براي سيم بم شماره 35 و 40 . معمولا شماره ي سيم زرد(سيم دوم يا اصطلاحا سل) دو شماره بالاتر است از سيم سفيد مثلا اگر سيم هاي سفيد شماره ي 18 باشد سيم زرد شماره ي 20 و اگر سيم سفيد شماره ي 20 باشد سيم سل شماره ي 22 . اما واقعا يافتن سيم با جنس خوب کار سختيست. تنها هنگامي مي توان به کيفيت آن اطمينان کرد که بر روي ساز بسته شود و بعد از کوک شدن صداي دلخواه را بدهد وگر نه از ظاهر آن چيز زيادي حاصل نمي شود.
البته شفافيت و درخشان بودن رنگ سيم - نداشتن موج و يا نداشتن پيچ هاي ريز نيز عوامليست که در ظاهر به ما براي شناخت سيم خوب کمک مي کند اما باز هم 100 درصد قطعي نيست. به طور مثال من يک قرقره سيم زرد خريدم که در ظاهر خيلي هم خوب بود ولي بعد از بستن روي ساز متوجه شدم که آلياژش خيلي نرم است . خوب گره ميخورد اما روي ساز صداي وز وز ميکند .
حالا دوستان هم اطلاعات و تجربياتشون رو درباره ي سيم ساز بيان کنند تا با هم به يک اطلاعات جامع درباره ي سيم برسيم. نکته ي ديگر اينکه منظور سيم هاي تار و سه تار است .

[alireza_amirsamimi]

آره آقا خیلی مهمه.هر از چند گاهی هم باید عوضش کرد چون به خاطر تماس اون بادست و عرق دست(مخصوصا اگه مثل من عرق دستتون اسیدی هست)اکسید میشه و باید تعویض بشه اون منطقه مضراب هم در طولانی مدت بالطبع دچار ساییدگی هایی خواهد شدو وقتی که ساز مدت طولانی در یک کوک خاص بماند در جاهایی که پرده را میگیریم کمی انحنا (در طولانی مدت)ایجاد خواهد شد.برای همین هست وقتی 3ماه کوک ساز یکسان هست و بعد عوضش کنیم کمی زمان نیاز هست که صدای اصلی از ساز بیرون بیات و جا بیفته.قبل ذاز هر بار ساز زدن دستها بهتره با صابون شسته بشن و بعد از هربار ساز زدن هم بهتره که دسته و سیم ها تمیز بشن

[AliB]

علی جون به مطالب خیلی خوبی اشاره کردی.
درسته اگر اهل ساز زدن باشی باید تند به تند سیم رو عوض کنی مخصوصا سیم زرد یا همون سیم سل که فکر میکنم به خاطر جنسش بیشتر اکسیده میشه و زود از حالت آرمانی خارج میشه. و کلا سیم ها باید با توجه به شرایط همونطور که گفتی همیشه عوض بشه تا ساز حالت مناسب خودش رو در صدادهی حفظ کنه.
در مورد عرق دست گفتی راستی من که اکثر اوقات دستم عرق میکنه شما چی؟ برای همین استهلاک سیم و پرده ی من بالاست معمولا پرده ها زیر دستم پاره میشه بعد از مدتی و سیم ها هم نابود میشه زود زود.
نکته ی خیلی خوبی در مورد شستن دست و پاک کردن سیم ها گفتی . اتفاقا در مورد تمیز کردن سیم می خواستم بگم که با استفاده از یه پنبه ی کوچیک که اندکی به ادکلن آغشته شده با احتیاط و جوری که پنبه به رنگ دسته و کاسه برخورد نکنه(چون ادکلن لاک رو خراب میکنه) میشه هر از چند گاهی سیم ها رو تمیز کرد و تا چند روز صدا خوب میشه . البته این روش در کمانچه و ویلن و سازهایی که سیم های فلزی گران قیمت تر دارند بیشتر کاربرد داره اما برای تار و سه تا و اونهایی که امکان تعویض زود به زود سیم براشون فراهم نیست خیلی خوبه.

[Mojtaba]

سلام علی جان بحث خوبی راه انداختی آقا باید بگم تا اون جای که من خوندم معمولا سیمهای ساز از آلیازهای مس هستند که به آلیاژ زنگ معروف هستند که حدود 22 تا 23 درصد قلع دارن و مابقی آن مس هست که بخاطر وجود قلع در مس باعث میشه در اثر کشیده شدن صدای خوبی از آن در بیاد

[AliB]

مجتبی جون چه اطلاعات خوبی اتفاقا می خواستم خودم یا دوستان تحقیقی بکنند که جنس آلیاژ بکار رفته تو این سیم ها چیه.
حالا یه سوال. می دونی که سیم های مختلفی هست که رنگ های بعضی زرده و بعضی سفید . آیا همه از همین آلیاژ هستند؟
مثلا سیم های ویلن چطور؟

[alireza_amirsamimi]

علی جون به مطالب خیلی خوبی اشاره کردی.
درسته اگر اهل ساز زدن باشی باید تند به تند سیم رو عوض کنی مخصوصا سیم زرد یا همون سیم سل که فکر میکنم به خاطر جنسش بیشتر اکسیده میشه و زود از حالت آرمانی خارج میشه. و کلا سیم ها باید با توجه به شرایط همونطور که گفتی همیشه عوض بشه تا ساز حالت مناسب خودش رو در صدادهی حفظ کنه.
در مورد عرق دست گفتی راستی من که اکثر اوقات دستم عرق میکنه شما چی؟ برای همین استهلاک سیم و پرده ی من بالاست معمولا پرده ها زیر دستم پاره میشه بعد از مدتی و سیم ها هم نابود میشه زود زود.
نکته ی خیلی خوبی در مورد شستن دست و پاک کردن سیم ها گفتی . اتفاقا در مورد تمیز کردن سیم می خواستم بگم که با استفاده از یه پنبه ی کوچیک که اندکی به ادکلن آغشته شده با احتیاط و جوری که پنبه به رنگ دسته و کاسه برخورد نکنه(چون ادکلن لاک رو خراب میکنه) میشه هر از چند گاهی سیم ها رو تمیز کرد و تا چند روز صدا خوب میشه . البته این روش در کمانچه و ویلن و سازهایی که سیم های فلزی گران قیمت تر دارند بیشتر کاربرد داره اما برای تار و سه تا و اونهایی که امکان تعویض زود به زود سیم براشون فراهم نیست خیلی خوبه.

آره.منم دستم خیلی عرق میکنه(نگران کننده نیست.ژنتیکیه).هرچی هم حواسم به ساز باشه باید 2 یا سه ماه یه بار پرده و سیمها رو عوض کنم.ولی دست رو با صابون شستن تا یه چند دقیقه ای تاخیر میندازه

[AliB]

ها علی خودتو لو دادی:guitarplay2:
روزی چند ساعت ساز میزنی؟ زود اعتراف کن :))
من قبلا ها عشق پرده عوض کردن داشتم و البته یه کم زیادی استفاده می کردم از ساز و همین دو سه ماه یه بار عوض میکردم پرده ها رو .
ولی یه مساله دیگه در مورد استهلاک میزان فشاریه که هرکس روی سیم و پرده میاره من یه کم سفت میچسبیدم الان بهترم ولی وقتی دست تعریق میکنه و پرده خیس میشه خیلی زود پاره میشه.

[alireza_amirsamimi]

ها علی خودتو لو دادی:guitarplay2:
روزی چند ساعت ساز میزنی؟ زود اعتراف کن :))
من قبلا ها عشق پرده عوض کردن داشتم و البته یه کم زیادی استفاده می کردم از ساز و همین دو سه ماه یه بار عوض میکردم پرده ها رو .
ولی یه مساله دیگه در مورد استهلاک میزان فشاریه که هرکس روی سیم و پرده میاره من یه کم سفت میچسبیدم الان بهترم ولی وقتی دست تعریق میکنه و پرده خیس میشه خیلی زود پاره میشه.
الان که خیلی نمیرسم.ولی تابستون 12 ساعت ساز میزنم

[AliB]

بابا خفن . روزی 12 ساعت زمان زیادیه ولی برای یه نوازنده ی خوب شدن اگر کسی بتونه همچین پشتکاری داشته باشه لازمه.
بهت تبریک میگم به خاطر این همه پشتکار

[Mojtaba]

والا علی جان اینو نمیدونم که زرد یا سفید برای چی هست شاید سیمهای سفید مثل سیمهای ویلن باشند که دور آنها یک نوار استیل پیچیده شده باشند

[AliB]

مجتبی جان ساختار سیم های ویلن یعنی سیم های دوم و سم و چهارمش و مثلا سیم های گیتار و سیمهای فنری خوب پیچیده تر هست.
در مورد سیم های تار و سه تار البته من هم تحقیق نکردم ولی روکش دار نیستند به نظر من از یک الیاژ پیوسته باید باشه.

[AliB]

دوستان سلام
این بحث ها من رو بر اون داشت که مطلب رو پیگیری کنم
مقاله ی خیلی جالبی ترجمه کردم که به خیلی از ابهاماتی که تو این تاپیک و بعضی مباحث دیگه وجود داشت پاسخ میده
این هم لینک تاپیک مستقلی که براش ایجاد کردم
You can see links before reply

[AliB]

راستی با خوندن این مقاله آدم می فهمه برای چی این غربی ها اینقدر پیشرفت کردن. ببینید یک مساله ی ساده مثل سیم ساز چقدر جزییات درش موثره و با چه علوم پیشرفته ای مرتبط شده برای اینکه بتونن به بهترین دست پیدا کنند

[sohrabdinyari]

من برای پیدا کردم سیم خوب همیشه مشکل داشتم.
کسی می تونه برای تهیه راهنمایی کنه؟

[mrbmaster]

تركيب سيم هاي 18 20 و 20 22 كدام براي چه نوع تاري مناسب تر و حرفه اي تر است؟

[AliB]

من برای پیدا کردم سیم خوب همیشه مشکل داشتم.
کسی می تونه برای تهیه راهنمایی کنه؟
دوست عزیز سلام
در بالای این تاپیک مواردی که به نظر من و دوستان می رسید بیان شد. اگر منظورتون راهنمایی برای محل خرید هست بستگی داره که شما در کدام شهر و کجا زندگی می کنید .
باید بگم که متاسفانه سیم هایی که برای ساز هایی مثل تار و سه تار استفاده می شود دارای کیفیت های مختلفیست و به طور مثال از کیلویی 20 تا 120 هزار تومان متغیر است که معمولا اکثر فروشگاه های سیم های ارزانتر را خریداری می کنند که بالطبع کیفیت پایین تری هم دارد.

تركيب سيم هاي 18 20 و 20 22 كدام براي چه نوع تاري مناسب تر و حرفه اي تر است؟
دوست عزیز سلام
منظورتون از چه نوع تاری دقیقا چیست؟
اون انواع را بفرمایید تا بعد به سیمش بپردازیم.

[drkarbassi]

سیم سفید باید در کشش 440 هرتز تا re را بدون مشکل تاب بیاورد لغزندگی زیادی نداشته باشد که این امر کاملا نوازنگی را مختل خواهد کرد اخیرا سیم های زاپنی در بازار امده است که علیرغم شفافیت و کشش مناسب به علت لغزندگی نامناسب است ضمنا دوستی که دنبال سیم خوب میگردد باید سیم های المانی که روی قرقره چوبی هستند پیدا کند ولا غیر سیم خوب معمولا در فروشگاه موسیقی کم یاب است باید به ساز ساز رجوع کنید برای تار دایی جان در تجریش یا استا زاله در خیابان خوش

[drkarbassi]

راستی دوستانی که دستشون عرق میکنه اگه مثل من ظاهرشون چندان براشو ن مهم نیست کاری را بکنند که قدما در برخورد با این مشکل انجام میدادن و ان استفاده از حنا است که کاملا موثر است و برای پوست و ساز مفید و برای تیپ نابود کننده(دستها حنایی رنگ میشوند!) اگر نه تنها میتوانید از پودر تالک یا از ان بهتر از سفیداب پنبه روی (نوعی سفیداب است که فقط در یزد تولید میشود برای پوست فوق العاده است مادهای ارایشی و از اختراعات ایرانیان است) بسیار کمک کننده است

[AliB]

چه نکات جالبی را مطرح می کنید .
دست من هم عرق می کند وحشتناک و کم کم باید به سطحی برسیم که در ضمن تعریق ، به گونه ای ساز بزنیم که انگار دست خشک است(به نظر شما می شود؟ D:)
همچنان معتقدم که جنس سیم خیلی مهم است اما یافتن سیم خوب کاریست بس دشوار و شاید شانسی.

[saaman]

دوستان کسی می دونه از روده ی گوسفند برای سیم ساز هم استفاده می شه یا نه؟
من شنیدم برای ساز رباب استفاده می کنن؟

[AliB]

من در مورد ساز رباب اطلاعات دقیقی ندارم اما یک سری سیم هایی از جنس طبیعی در سازهای قدیمی اروپایی (دوران باروک مثلا) سازهایی مشابه ویلن و ویلن سل استفاده میشه در حال حاضر که نمونه هاش هم در ایران وارد شده و به عنوان نخ پرده مورد استفاده قرار می گیره. کیفیتش خیلی خوبه و شبیه نخ نایلنی شفاف هست و با اونچیزی که در ذهن ما هست از روده ی زهتابی شده خیلی متفاوته.