در مورد صفحه سه تار اطلاعات بدهید

[سعید مستفیضی]

درود بر همه : همیشه سه تار نوازان دوست دارند سازی داشته باشند که اگر بدست گرفتند کمتر از 4ساعت زمین نگذارند . بعبارتی دیگر، ازچنان صدای مطلوبی برخوردار باشد که نوازنده لحظه به لحظه راغب تر شود . یکی از مهمترین عوامل تولید صدا در سه تار صفحه است . نحوه تراش زیرین صفحه ، اندازه گلویی، نوع چوب ، رگه های چوب ، طول و عرض صفحه و نهایتا سوراخ صفحه و... ازنکات مهم تهیه صفحه است . مایلم در این تاپیک همه عزیزانی که اطلاعات و یا تجربیاتی در این زمینه دارند بخصوص اگر سازنده ای هست این موضوع صفحه را به بحث بگذاریم تا تبادل نظری صورت بگیرد و از معلومات یکدیگر استفاده کنیم . هر عزیزی در مورد هرکدام از عناصری که ذکر شد اطلاعات دارد منت بگذارد و مطرح نماید . همه می دانیم تک تک این عناصر چقدر در تولید صدای نافذ موثر است . بفرمایید اهمیت کدام بیشتر است . با سپاس .

[alireza_amirsamimi]

شما خودت ماشالله استادی.ولی خوب یه سازنده بر حسب سبک کارش یا سفارش نوازنده میا و بین همه این مباحث یک تعادلی برقرار میکنه .مثلا برای بمخوان و حجم صدای بیشتر مجبوره صفحه رو نازک کنه و گلویی رو گشاد کنه و کاسه بزرگ بشه که در این جا زنگ کم میشه چون گلویی گشاده و بعضی نوازنده ها دوست دارند.ولی خوب صفحه زود افت میکنه و همیشه مجبوره بمتر کوک کنه تا صفحه کمی دیرتر افت کنه و خطر شکستن صفحه زیاده.برای ساز زنگ دار هم بالطبع باید کاسه رو کوچیک بگیره و گلویی را نازکتر میگیره و لی حجم صدا رو از دست میده و این قانون جهانه که یه چیزی میدی تا یه چیزی بگیری و برمیگرده به سلیقه افراد.در مورد چوب هم باطبع هر چه چوب کهنه تر باشه صدای بهتری هم خواهد داشت و این چوبها رنگ تیره تری دارند .در مورد سوراخهای صفحه هم استاد شعاری میگفتند که در گلو باشه بهتره.البته این حرف تا اندازه ای به نظر من به خاطر منطقه مضراب زنی ایشون هم هست ولی شاید بعضی سازنده ها به زیبایی قضیه بیشتر اهمیت میدن!!!

[سعید مستفیضی]

جناب امیر صمیمی متشکرم از نظرتان. در مورد سوراخ صفحه چون به گفته استاد شعاری اشاره کردید ، تعجب کردم . محل سوراخ و تعیین آن که خیلی دقیق و مهم هم است اختیاری نیست عزیز . بلکه شما مراحل طولانی آماده سازی صفحه ، سوار کردن و پرداخت نهایی را که انجام دادید ، به دو شیوه ( پودر - دیاپازون زدن ) جای سوراخ را جبرا پیدا میکنید نه به اختیار . کاش دقیقا نظر اقای شعاری را می فهمیدم منظورشان چی بوده . این نکته جدید ی بود و البته خیلی غریب. به هر حال ممنونم .

[alireza_amirsamimi]

جناب امیر صمیمی متشکرم از نظرتان. در مورد سوراخ صفحه چون به گفته استاد شعاری اشاره کردید ، تعجب کردم . محل سوراخ و تعیین آن که خیلی دقیق و مهم هم است اختیاری نیست عزیز . بلکه شما مراحل طولانی آماده سازی صفحه ، سوار کردن و پرداخت نهایی را که انجام دادید ، به دو شیوه ( پودر - دیاپازون زدن ) جای سوراخ را جبرا پیدا میکنید نه به اختیار . کاش دقیقا نظر اقای شعاری را می فهمیدم منظورشان چی بوده . این نکته جدید ی بود و البته خیلی غریب. به هر حال ممنونم .

بله عزیز حرف شما کاملا متینه .حرف استاد رو نقل کردم.حرف شما من رو به فکر برد.شاید اشتباه از من بوده در نقل حرف استاد و شاید هم بنده غلط درک کردم.میپرسم خبر میدم .آقا چرا جواب پیام خصوصی رو نمیدی داداش:ilovemusic:

[abdolahibabak]

سلام
اگه میشه درباره تاثیر سیقلی بودن داخل کاسه و پشت صفحه روی صدای سه تار صحبت کنید
ممنون میشم

[piottel]

مخطط بودن داخل کاسه سه تار و وجود جای مقار ، ایجاد هارمونیک هایی میکنه که زنگ زیبای صدای سه تار رو موجب میشه!...دکتر ناجی که چنین اعتقادی داشت!...در مورد صیقلی بودن پشت صفحه سه تار هم بنده چیزی نشنیدم. اما از اونجا که ضخامت صفحه کمه و از 3میل بیشتر نیست، نمیشه از تاثیر مخطط بودن اون چیزی گفت.

[piottel]

در مورد تراش صفحه سه تار و چگونگی اون آیا کسی از دوستان تجربه ای داره؟

[masoud663]

حسین جان من یه سوال دارم.این جور که من از صحبت شما در مورد صفحه یه تاربرداشت کردم منظور اینه که ضخامت صفحه در طرف سیمگیر دو میلیمتره و هرچی به سمت دسته میاد ضخامت کم میشه تا به یک میلیکتر برسه.منظورتون اینه ؟یا اینکه بر عکس این منظورتونه ؟یعنی از طرف دسته به طرف سیمگیر نازک میشه ؟

[Alirezadehghanz]

درود بر هنرمندان گرامی. روش کلی تراش صفحه ی سه تار به اینگونه هست که ما ابتدا چوب توت کاملا خشک و رگه ریزی که برای آن در نظر گرفته ایم را بصورت یکدست به ضخامت دو و نیم میلیمتر میرسانیم و سپس آنرا روی دهانه ی کاسه می چسبانیم. بعد از خشک شدن چسب ( حدود ۲۴ ساعت) تراش را به اینصورت انجام میدهیم که ضخامت صفحه در مرکز یعنی کمی جلوتر از محل خرک، همان دو و نیم بماند و لبه های صفحه به حدود یک میلیمتر برسد که البته این تراش باید به حدی یکدست باشد که وقتی کسی به آن نگاه میکند فکر کند صفحه تخت است و در نهایت سطح صفحه باید دارای تحدب بسیار ملایمی ( مانند عدسی) باشد. ضخامت گلویی هم باید همان دو و نیم بماند. در واقع ضخامت صفحه از مرکز تا گلویی بطور یکنواخت دو و نیم میل است. در مورد نظر استاد شعاری عزیز در خصوص سوراخها باید عرض کنم اگر چه ایشان سازساز نیستند و شاید از قواعد و روشهای یافتن محل سوراخها اطلاع زیادی نداشته باشند، ولی به عنوان استاد بزرگ سه تار این ساز را بهتر از هر کسی میشناسند و این اظهار نظر ایشان در مورد سوراخها برخاسته از تجربه ی نوازندگی با سازهای متعدد و فراوان است و شایسته است سازندگان محترم بیش از این به نظرات اساتید نوازنده روی باز نشان دهند. ضمن اینکه وقتی عزیزان با دیاپازون اقدام به سوراخ زدن میکنند اگر تراش صفحه شون درست باشه سوراخ اصلی دقیقا در انتهای مضراب خور ساز درمی آید و محل بقیه سوراخها هم تا حدی اختیاریست. ضمن اینکه به تجربه ی بنده سوراخ پایین تر از سوراخ مرکزی جواب خوبی نمیدهد که با احتساب این موارد سوراخها عمدتا باید در مضراب خور قرار گیرند. در مورد گشاد و باریک بودن گلویی باید بگم منظور همان محدوده ی مضراب خور است نه انتهای صفحه که زیرش پر است و اثری در صدا ندارد.