آیا ویولن در موسیقی ایرانی، آمد و رفت؟

[Arman_awn]

با سلام خدمت دوستان گل نوازنده ی ویولن سایت:

به نظر شما دوستان، ویولن سازی بود که در دوره ای بنا به مقتضیاتش، وارد موسیقی
ایرانی شد، به اوج رسید و دوباره افول کرد؟

همانطور که می دانید در موسیقی که به عنوان موسیقی ملی سی سال است که
عرضه می شود (بعد از دوران موسیقی گل هایی) تقریباً ویولن جایی نداشته. تقریباً.
و این روند روز به روز داره بیشتر خودش رو نشون می ده و ویولن از موسیقی ایرانی،
تقریباً حذف شده و آهنگ های پاپی هم که ساخته بشن اگر واقعاً بخوان اصالت پاپ
رو حفظ کنن و در اونها ویولن جایی داشته باشه، به صورت ارکستر کوچکی ازش استفاده
می شه اونم بعضی جاها.

به نظر این حقیر، در موسیقی ایرانی، از توانایی های ویولن شاید فقط نزدیک به 30 درصد
استفاده شده. البته این هم قطعاً بنا به مقتضیات نوع موسیقی ما بوده و اشکالی بهش
وارد نیست.

موسیقی ربع پرده دار ما در پوزیسیون های بالای ویولن (بالاتر از 5) تقریباً غیر قابل اجراست،
چون همون نیم پرده ها به میلیمتر فاصله دارن و حفظ اینتوناسیون در اونها واقعاً برای همون
نیم پرده ها هم مشکل هست پس اساساً استفاده از پوزیسیون های بالای ویولن در
موسیقی ایرانی منتفیه و این یعنی استفاده نکردن از نصف بیشتر توانایی ویولن.

در موسیقی ایرانی، آکورد نوازی فقط مختص میشه به کوک کردن سیم مجاور به یک هنگام
بم تر از نت شاهد گوشه یا دستگاه. در حالی که این کاربرد در موسیقی کلاسیک بسیار
گسترده تر و کامل تر هست.

آیا به نظر شما، موسیقی ایرانی با همان سازهای ایرانی اجرا بشه بهتر هست یا جواب
دیگری برای این سوال هست؟ مثلآً قطعاتی رو که با ویولن و سازهای کششی اجراش
رو می پسنیدیم، آیا با کمانچه بزنیم بهتر نیست؟ ما که از پوزیسیون های بالا و تکنیک های
واقعی ویولن استفاده ی چندانی در موسیقی ایرانی نمی کنیم؟ (البته این تنها بعد قضیه
نیست).

نظر شما در مورد این موضوع چیه؟

[violin-m]

ویولن دارای پتانسیل خیلی بالایی هست و غیر از موارد بالا میشه بسیاری از لطافت ها و تکنیک ها را با اون نشان داد (مثل استاد بدیعی که ویولن ایرانی را متحول کرد) ولی متاسفانه چون اصالت ایرانی نداره در حال حاضر به اون خیلی بی مهری میشه

[Arman_awn]

واقعاً محمد جان اگر تو نبودی که دیگه اصلاً آبروم می رفت...

دوستان واقعاً از بحث های مبسوطی که در این زمینه انجام
دادین جداً ممنون.

[Kamanche]

سلام به آرمان عزیز

راستش در نهایت علاقه به این بحث و این تاپیک من نمی خواستم مطلبی بنویسم چون سابقه ام راجع به بحث های مربوط به ویولون ایرانی زیاد خوب نیست و ممکن بود باعث سو تفاهمی بشه . اما برای شروع مبحث یه مطلبی مینویسم . با اجازه دوستان
امیدوارم باعث ایجاد سو تفاهمی نشه .

همه ما در سراسر دنیای مجازی از توانایی های غیر قابل انکار ویولون شنیدیم و خوندیم . اینکه در هفتاد و دو ملت جهان نفوذ کرده و با موسیقی ملل مختلف جهان پیوند خورده . اینها حقایقیه که غیر قابل انکاره .
موسیقی ایران هم از این ارتباط بی بهره نبوده و همزمان با کشور های دیگه ویولون رو پذیرا شد و به شدت در خودش رشد داد به حدی که در دوره ای شاید ویولون تبدیل ساز اول موسیقی ایرانی ها شد .

اما جدا از این مطالب مطلبی که می خواستم ذکر کنم اینه که در این میان بحث فرهنگ و ویژگی های یک موسیقی به میدان میاد . و این جاست که من با شما آرمان جان موافقم که : به نظر این حقیر، در موسیقی ایرانی، از توانایی های ویولن شاید فقط نزدیک به 30 درصد
استفاده شده. البته این هم قطعاً بنا به مقتضیات نوع موسیقی ما بوده و اشکالی بهش
وارد نیست.

ویولون برای نوع خاصی از فرهنگ موسیقی جهان ساخته و به تدریج کامل شد که با تمام ویژگی هاش سنخیت داشت . ساخته شد تا بعدها بتهوون سمفونی های عظیمش رو با کمک ویولون اجرا کنه ساخته شد تا پاگانینی بیاد و اون قطعات شگفتی آور رو با این ساز شگفتی ساز اجرا کنه . و اینجاست که ویولون یعنی ویولون . یعنی اون اسب سرکش رام نشدنی ، که رام کردنش از آرزوهای هر انسانی میتونه باشه .

خلاصه ی حرفم اینکه بدیهیه که ویولون که سازی بود برای فرهنگ موسیقی کلاسیک غربی ، تنها و تنها در اجرای این نوع موسیقیه که میتونه تمام ویژگی های نهان و آشکار خودش رو به مخاطبش ابراز کنه .
این ویژگی ها وارد هر نوع موسیقی دیگری شده به نحوی از بین رفته حتی در کشوری مثل ایران که به قول خود شما آرمان عزیز در دوره ای ویولون رو وارد موسیقی اش میکنه و به اوج میرسونه .

اما توی همین دوران اوج ، در موسیقی ایرانی ، آیا ویولون تونست از تمام توانایی ها و ویژگی های خاص و منحصر به فردش استفاده کنه ؟

ممنونم از بحث زیبایی که شروع کردی .
امیدوارم دوستان دیگه هم بیان و نظراتشون رو بنویسند .

[Mona]

واقعاً محمد جان اگر تو نبودی که دیگه اصلاً آبروم می رفت...

دوستان واقعاً از بحث های مبسوطی که در این زمینه انجام
دادین جداً ممنون.

آقا آرمان راستش بحثي كه آغاز كردي خيلي عاليه ولي تخصصيه. من بيشتر ميتونم خواننده باشم و از نظرات دوستان استفاده كنم.
مرسي و موفق باشيد :)

[arian]

با عرض معذرت از آرمان خان عزيز

بحثي با همين عنوان در بخش كمانچه به نام كمانچه و ويولن مدتي پيش آغاز شد كه سعي كرد در حد خودش دلايل توفيق و يا عدم توفيق هر يك از اين دو ساز را در دوره هاي خاص خودش بررسي كنه . از آنجايي كه خيلي از حرفها در باره ويولن آنجا گفته شده بود ترجيح دادم تا از ذكر مطالب تكراري كه باعث خستگي دوستان ميشود پرهيز شود

[Arman_awn]

از جناب ویشتاسب بزرگ، جناب استاد آرین، و خانم مونا خیلی ممنونم که دنباله
تاپیک و بحث روگرفتند.

این بحث به نظر من بحثیه که اگر درست ادامه پیدا کنه، می تونه خیلی از زوایای پنهان
بحث استفاده از ویولن در موسیقی ایرانی و سابقه ی این ساز در موسیقی ایرانی و حتی
روند آموزش هنرجوها، دنباله سبک ایرانی یا کلاسیک را گرفتن رو هم مشخص کنه.

من که شخصاً چند ساله که در هر دو زمینه ی موسیقی فعالم و تحقیق می کنم، همیشه
این مورد برام گنگ بوده و دوست داشتم با دوستانی اهل فن مثل شما عزیزان در موردش
به بحث بشینم...

البته این تاپیکی رو که آقای آریان فرمودند بررسی می کنم اگر مطالب تکمیلی اونجا وجود
داشت که سعی می کنم حرف های تکراری رو اینجا نگم و سر دوستان رو درد نیارم

با تشکر فراوان از شما دوستان خوبم.