موسیقی افغانستان

[Khashayar]

درود
از اونجایی که در این چند سال اخیر کشور افغانستان پیشرفت های زیادی داشته و موسیقی آن نیز پیشرفت های خوبی داشته و در کشور ما هم موسیقی افغانی طرفدارانی دارد بر آن شدم تا با کمک دوستان مطالبی از موسیقی افغانستان قرار بدیم دراین تاپیک.


میشه موسیقی افغان رو به چهاده سبک مختلف تقسیم کرد.چون در افغانستان اقوام و ملیت ها ،زبان ها و لهجه های مختلفی وجود دارد این چهاده سبک پدیدار شدند.البته سبک ها و موسیقی های دیگری هم هست که شاید ترکیبی از این سبک ها با هم و یا تاثیر موسیقی مدرن در این سبک ها باشد.اما این چهادره سبک رو میشه سبک های اصلی موسیقی افغان به حساب آورد.

موسیقی لوگری:
ریتم های شاد و تند و تغییرات زیاد در ضرب ها و تبدیل ملودی ها در طول یک آهنگ یا چوکات{مقام یا دستگاه} از ویژگی های این نوع از موسیقی است.چیزی شبیه به سوییت در موسیقی کلاسیک که تاثیرات خاصی بر شنونده دارد.
اگر بخواهیم ساز هایی که در این موسیقی به کار میرود نام ببریم میتوانیم به:هارمونیه،رباب،سرنده و دهل اشاره کرد.بداهه نوازی در طول اجرا نیز در این نوع موسیقی وجود دارد و ملودی های این نوع موسیقی به صورت همزمان با سازها انجام میشود.زبان آوازها به پشتو و دری هست که در قالب های غزل ،تصنیف وسروکی{آهنگ هایی که دارای ترجیع بند است.} سروده میشود.


تشکر

[Khashayar]

موسیقی نورستانی:
اگر به منطقه نورستان واقع در شرق افغانستان بروید میتوانید این سبک منحصر به فرد از موسیقی افغانستان رو بشنوید.
یک آوازخوان، گروه کر،و آلات موسیقی همچون توله،دایره،سه تار،سگنی،واج و دهل به اجرای این نوع از موسیقی می پردازند.اکثر مواقع آوازخوان نقش شروع کننده را با خواندن نوعی پیش خوانی شروع میکند.و سپس گروه کر هم او را همراهی میکنند.زبان این نوع موسیقی همان زبان رایج در نورستان است.
محمد اسحاق نورستانی،شیر احمد و بصیر احمد را میتوان از خوانندگان مهم این سبک از موسیقی افغانستان به حساب آورد.

[Khashayar]

موسیقی پنجشیری:
بسیار جالب است وقتی بدانیم تنها سازی که در این نوع موسیقی خواننده را همراهی میکند دایره و دف است.
این نوع از موسیقی در دو بخش اجرا میشود.سازهای اول در بخش اول ساکت هستند و خواننده به تنهایی این بخش را با خواندن اوازی در قالب غزل که به زبان دری سروده شده اجرا میکند.و بعد از آن سریع بخش دوم که در قالب تصنیف است شروع میشود.کورس خوانان ، معمولا آوازخوان را پس از خواندن هر بیت یا هر بند از تصنیف با چک چک {دست زدن افغانی}و یا آواز همراهی میکنند.و دایره و دف هم که در بخش دوم از سکوت در آمده و خواننده را با ریتم های جالبی همراهی میکند.
بابه سیلانه و محمد پنجشیری و سلطان محمد بحرابی از خوانندگان مطرح این سبک از موسیقی افغانستان هستند.

[Khashayar]

درود

موسیقی هراتی
ریشه این سبک را میتوان در موسیقی باستانی خراسان جستجو کرد.که در سه منطقه هرات،غور و بادغیس رواج داشته.شاعارش در قالب های غزل و رباعیات و دوبیتی ها و تصانیف که به زبان دری هست خوانده میشود.سازهای این نوع موسیقی در گذشته تشکیل میشده از:چهار تار،دو تار،سنتور،دف و زیر بغلی اما در زمان حال کمی تغییرات در سازهای این سبک ایجاد شده که سازهایش در حال حاضی تشکیل میشود از دوتا،رباب،هامونیه،دایره و زیر بغلی.


موسیقی ننگرهاری:
این نوع از موسیقی را میتوان از اصیل ترین و غنی ترین موسیقی های افغانستان دانست.محتوایت شعری متنوعی دارد و در ولایت ننگرهار بسیار زیبا اجرا میشود.
اشعار این سبک به زبان پشتو است و از آلات موسیقی آن میتوان به هارمونیه ،رباب ،دهل ، منگی{کوزه} ، سرنده و طبله اشاره کرد.

[Khashayar]

درود

موسیقی پکتیایی:
این سبک یکی از سبکهای معورف است و از آهنگ های معروف آن میتوان به :غرنی سندری یا سرودهای کوهی،نوکی سندری یا ترانه های حماسی،اَ نَن سندری یا آهنگ هایی که با رقص های محلی اجرا میشود.تیراوالی سندری یا آهنگهای محله تیرایی که واقع در مرز پاکستان و افغانستان است.و ساتانونه یا آهنگ هایی با موضوع عشقی-تاریخی مثل داستان آدم خان و درخانی که با دو خواننده اجرا میشود.
این نوع از موسیقی با سازهای :هارمونیه،رباب،دهل،چمبه،د� �یره،سرنده،شپلی و سورنا اجرا میشود.و خوانندگان معروف این سبک هم میتوان به گل زمان،تجلی،خیر محمد خندان،جمیل و حکیم نواکاخیل اشاره کرد.

موسیقی ازبکی:
در مناطق ازبک نشین افغانستان و به زبان دری و ازبکی اجرا میشود.سازهای اجرای این نوع از موسیقی قیچک،دنبوره،دوبتار ازبکی،دایره،زنگ و چنگ هستند.
عبدالغفور کمال،فیض احمدی،مردان قل و خدای قل،و تاج محمد انتظار از بزرگان این سبک از موسیقی افغانستان هستند.


تشکر

[Khashayar]

درود
موسیقی ترکمنی:
این سبک از موسیقی مانند موسیقی نورستانی و لوگوری با اصالت است.و در مناطق ترکمن نشین افغانستان اجرا میشود.
سازهای اجرای این موسیقی عبارتند از:دوتار ترکمنی،قیچک و دایره.
سید عوض بخشی،محمد سرور،عبدالرحمان و عبدالرحیم از هنرمندان این سبک هستند.

موسیقی پشه ای:
در شرق افغانستان قومی زندگی میکنند به نام قوم پُشه که این سبک از موسیقی به این اقوام اختصاص دارد.از بعضی نظر ها به سبک نورستانی نزدیک است اما از لحاظ زبانی اختلااف زیادی با این سبک دارد.سبک پشه ای هنر مند حرفه ای ندارد و افرادی که دوست دارند این سبک رو فرا بگیرند به صورت سنتی اقدام به این کار میکنند.
از ساز های آن میتوان به :سه تار پشه ای،توله،منگی،دایره،دهل اشاره کرد.
هنر مندان مشهور این سبک هم افرادی چون،ملنگ باغبان،عبدالوکیل،غلام حسین پُشه ای را میتوان نام برد.

موسیقی هزارگی:
ولایت بامیان را زادگاه این نوع از موسیقی میدانند.اما در ولایت های دیگر هم که اقوام هزار در آن زندگی میکنند هم این نوع از موسیقی رواج دارد.
در سبک هزارگی آوازخوانان معمولا دوبیتی های محلی را به زبان دری و بیشتر در چوکات{مقام های پنج سره:دارای پنج نوبت}به همراه یک ساز مثل دنبوره که خود آن را در حین خواندن مینوازند اجرا میکنند.
از خوانندگان معروف موسیقی هزارگی میتوان به: سرور سرخوش،صفدر توکلی،رحمت الله،و قدیر کریمی اشاره کرد.
تشکر

[Khashayar]

درود
موسیقی بدخشی:
در منطقه بدخشان اجرا میشود که رباعیات و غزل های آن به زبان دری اجرا میشود.ساز های متداول در این نوع از موسیقی عبارتند از :دنبوره،قیچک و زیربغلی.
خوانندگان مشهور این سبک :بازگل بدخشی،محمد رحیم فرخاری،محمد نعیم،نیاز محمد و فیض محمد را میتوان اشاره کرد.

موسیقی شمالی:
موسیقی شمالی از معروفترین و متداول ترین سبک های موسیقی محلی افغانستان است که در ولایت های پروان،کاسپیا،بغلان و کابل رواج دارد.این سبک از نظر نحوه اجرای ملودی ها و ترکیب ارکستر شباهت هایی با موسیقی لوگوری دارد و تفاوت بین شمالی و لوگوری را میتوان در نواختن هارمونیه آوازخوانان موسیقی لوگوری در حین اجرا و تنبور نوازی آوازخوانان شمالی دانست.
سازهای موسیقی شمالی :هامونیه،رباب و دهل هستند.
خوانندگان معروف و مطرح موسیقی شمالی افرادی چون اسماعیل چاریکاری و زمان شوقی هستند.
تشکر

[Khashayar]

درود
موسیقی بلوچی:
سبک خاصی از موسیقی است که در ولایت های نیمروز،فراه و هلمند{از استانهای غربی و جنوبی افغانستان} اجرا میشود.ساز های اجرای این نوع از موسیقی عبارتند از :دونلی،دهل،بانجو و رباب.
از خوانندگان مطرح این سبک هم میتوان به محمد ظرهر،غلام رخی و خان محمد بلوچ اشاره کرد.

موسیقی قندهاری:
آهنگ های این سبک بیشتر در قالب غزل و به زبان پشتو اجرا میشود.و که تحت تاثیر موسیقی هندی که با رنگ و بوی موسیقی افغانستان اجرا میشود.سازهای متداول در این نوع از موسیقی عبارتند از:هارمونه،رباب و طبله.
از خوانندگان معروف آن هم میتوان عبدالرئوف کندهاری را نام برد.


دوستان اگر کسی لینکی از این نوع موسیقی های افغانی داره بزاره تا هم گوش کنند و آشنا تر بشن.
تشکر