دراب
Sunday 13 December 2009, 08:36 AM
فرامرز پایور در ۲۱ بهمن سال ۱۳۱۱ در تهران به دنیا آمد. پدرش هنرمند نقاش و استاد زبان فرانسه در دانشگاه تهران و پدربزرگش مصورالدوله، نقاش چیره‌دست دوره قاجار بود که با نواختن ویولن، سنتور و سه‌تار آشنایی داشت.
نسل قدیم و جدید سنتورنوازان ایرانی به نوعی توسط فرامرز پایور به هم پیوند خورد. او ردیف های ابوالحسن صبا برای سنتور را به خوبی آموخت و آنها را منتقل کرد.
فرامرز پایور یکی از برجسته ترین شاگردان ابوالحسن صبا بود به طوری که چند سال بعد، آقای صبا با نوای ویولون، سنتورآقای پایور را همراهی می کرد.
او با راه اندازی گروهی متشکل از هوشنگ ظریف (تار)، رحمت الله بدیعی (کمانچه)، حسن ناهید (نی) و حسین تهرانی (تمبک) پایه گذاری کرد که به گروه پایور معروف بود. جلیل شهناز(تار) علی اصغر بهاری(کمانچه)، محمد اسماعیلی (تمبک) محمد موسوی (نی) از دیگران نوازندگانی بودند که با این گروه همکاری کردند.
یکی از ويژگی بارز آقای پایور در موسیقی ایرانی ( به جز تکنیک خاصش در نوازندگی از جمله نواختن قطعات با سرعت بالا) تنظیم های او بر روی آثار قدیمی است.
تنظیم پایور بر روی آثار گذشتگان ( مانند عارف، شیدا و امیر جاهد) و اجرای گروهش، بسیاری از تصنیف های قدیمی را برای همیشه ماندگار کرد. از جمله این آثار که با صدای محمدرضا شجریان اجرا شده می توان به تصنیف " از خون جوانان وطن" "از کفم رها" و "گريه را به مستی بهانه کردم" ساخته های عارف قزوینی اشاره کرد.
فرارمرز پایور در سالهای پس از انقلاب کم کارتر شد. با این حال چند آلبوم با گروهش که نام "استاید موسیقی ایران" را بر خود داشت با صدای خوانندگانی چون شهرام ناظری (دل شیدا)، خلوت گزیده (شجریان) و علی رستمیان (چهارباغ) منتشر کرد.
او در نزدیک به پنجاه سال فعالیت هنری با بیشتر خوانندگان ایرانی از جمله عبدالعلی وزیری، مرضیه، عبدالوهاب شهیدی، نادر گلچین و سیما بینا همکاری کرده است.
او که بیشترین فعالیت زندگی هنری خود را با محمدرضا شجریان داشت، هارمونی و کمپوزیسیون را نیز در کلاسهای امانوئل ملیک اصلانیان آموخته بود.
وی از سال ۱۳۳۳ فعالیت خود را در وزارت فرهنگ و هنر وقت و از سال ۱۳۳۷ تدریس سنتور را در هنرستان عالی موسیقی ملی آغاز کرد.
صدها اثرمکتوب و صوتی از آقای پایور منتشر و به جا مانده است.
استاد شجریان عنوان داشتند : نظم ، ادب و تربیت در کار را از او آموخته است.
به گفته آقای شجریان فرامرز پایور نتهای همه ردیف ها، پیش در آمدها، رنگ ها و تصنیف ها ی قدیمی را داشت و آنها را به بهترین شکل می شناخت و اجرا می کرد.
رضا شفیعیان نوازنده سنتور هم که از شاگردان قدیمی فرامرز پایور است آثار مکتوب او را در زمینه سنتور به ویژه در ردیف چپ کوک، بسیار تاثیر گذار و مهم عنوان کرد.
آقای شفیعیان که به گفته خودش بعد از فارغ التحصیلی از کلاسهای آقای پایور همچنان از "محضر" او استفاده می کرد گفت، آقای پایور بعد از فوت حبیب سماعی بر اساس روش او، سبک و سیاق مخصوص خود را تحت تعلیمات ابوالحسن صبا ابداع کرد.
رضا شفیعیان گفت حاصل تلاشهای فرامرز پایور ورود سنتور به ارکسترهای مختلف بود و به خاطر زحمات او بود که این ساز ایرانی توانست در کنار سایر سازها نقش قابل توجهی داشته باشد.
کیوان ساکت آهنگساز و مسئول گروه عارف نیز معتقد است، موسیقی ایرانی مدیون آقای پایور است و او تاثیر شگرفی بر نوازندگی سنتور و آهنگسازی در عرصه موسیقی ایرانی داشته است.
آقای ساکت با اشاره به نقش بسیارمهم آقای پایور در تهیه کتابهاب آموزشی موسیقی گفت:" تلاشهای مجدانه فرامرز پایور که یکی از برجسته ترین شاگردان ابوالحسن صبا بود موجب مطرح شدن ساز سنتور، اینگونه که امروزه در عرصه موسیقی ایرانی شاهد آن هستیم، شده است". پری ملکی خواننده و سرپرست گروه موسیقی خنیا هم با تاکید بر جاودانگی تاثیری که آقای پایور در موسیقی سنتی ایرانی گذاشته گفت احتمال اینکه افرادی بتوانند تکنیک و سبک ویژه او را دنبال و به نسل های بعد منتقل کنند وجود دارد اما با در نظر گرفتن تجربیاتی که آقای پایور و افرادی مانند او در برهه خاصی از زمان داشته اند، تکرار آن پیشینه، رفتار و نتیجه ای که از تلاش در آن سالها حاصل شده ممکن نخواهد بود.
روحش شاد و راهش پر رهرو باد .
نسل قدیم و جدید سنتورنوازان ایرانی به نوعی توسط فرامرز پایور به هم پیوند خورد. او ردیف های ابوالحسن صبا برای سنتور را به خوبی آموخت و آنها را منتقل کرد.
فرامرز پایور یکی از برجسته ترین شاگردان ابوالحسن صبا بود به طوری که چند سال بعد، آقای صبا با نوای ویولون، سنتورآقای پایور را همراهی می کرد.
او با راه اندازی گروهی متشکل از هوشنگ ظریف (تار)، رحمت الله بدیعی (کمانچه)، حسن ناهید (نی) و حسین تهرانی (تمبک) پایه گذاری کرد که به گروه پایور معروف بود. جلیل شهناز(تار) علی اصغر بهاری(کمانچه)، محمد اسماعیلی (تمبک) محمد موسوی (نی) از دیگران نوازندگانی بودند که با این گروه همکاری کردند.
یکی از ويژگی بارز آقای پایور در موسیقی ایرانی ( به جز تکنیک خاصش در نوازندگی از جمله نواختن قطعات با سرعت بالا) تنظیم های او بر روی آثار قدیمی است.
تنظیم پایور بر روی آثار گذشتگان ( مانند عارف، شیدا و امیر جاهد) و اجرای گروهش، بسیاری از تصنیف های قدیمی را برای همیشه ماندگار کرد. از جمله این آثار که با صدای محمدرضا شجریان اجرا شده می توان به تصنیف " از خون جوانان وطن" "از کفم رها" و "گريه را به مستی بهانه کردم" ساخته های عارف قزوینی اشاره کرد.
فرارمرز پایور در سالهای پس از انقلاب کم کارتر شد. با این حال چند آلبوم با گروهش که نام "استاید موسیقی ایران" را بر خود داشت با صدای خوانندگانی چون شهرام ناظری (دل شیدا)، خلوت گزیده (شجریان) و علی رستمیان (چهارباغ) منتشر کرد.
او در نزدیک به پنجاه سال فعالیت هنری با بیشتر خوانندگان ایرانی از جمله عبدالعلی وزیری، مرضیه، عبدالوهاب شهیدی، نادر گلچین و سیما بینا همکاری کرده است.
او که بیشترین فعالیت زندگی هنری خود را با محمدرضا شجریان داشت، هارمونی و کمپوزیسیون را نیز در کلاسهای امانوئل ملیک اصلانیان آموخته بود.
وی از سال ۱۳۳۳ فعالیت خود را در وزارت فرهنگ و هنر وقت و از سال ۱۳۳۷ تدریس سنتور را در هنرستان عالی موسیقی ملی آغاز کرد.
صدها اثرمکتوب و صوتی از آقای پایور منتشر و به جا مانده است.
استاد شجریان عنوان داشتند : نظم ، ادب و تربیت در کار را از او آموخته است.
به گفته آقای شجریان فرامرز پایور نتهای همه ردیف ها، پیش در آمدها، رنگ ها و تصنیف ها ی قدیمی را داشت و آنها را به بهترین شکل می شناخت و اجرا می کرد.
رضا شفیعیان نوازنده سنتور هم که از شاگردان قدیمی فرامرز پایور است آثار مکتوب او را در زمینه سنتور به ویژه در ردیف چپ کوک، بسیار تاثیر گذار و مهم عنوان کرد.
آقای شفیعیان که به گفته خودش بعد از فارغ التحصیلی از کلاسهای آقای پایور همچنان از "محضر" او استفاده می کرد گفت، آقای پایور بعد از فوت حبیب سماعی بر اساس روش او، سبک و سیاق مخصوص خود را تحت تعلیمات ابوالحسن صبا ابداع کرد.
رضا شفیعیان گفت حاصل تلاشهای فرامرز پایور ورود سنتور به ارکسترهای مختلف بود و به خاطر زحمات او بود که این ساز ایرانی توانست در کنار سایر سازها نقش قابل توجهی داشته باشد.
کیوان ساکت آهنگساز و مسئول گروه عارف نیز معتقد است، موسیقی ایرانی مدیون آقای پایور است و او تاثیر شگرفی بر نوازندگی سنتور و آهنگسازی در عرصه موسیقی ایرانی داشته است.
آقای ساکت با اشاره به نقش بسیارمهم آقای پایور در تهیه کتابهاب آموزشی موسیقی گفت:" تلاشهای مجدانه فرامرز پایور که یکی از برجسته ترین شاگردان ابوالحسن صبا بود موجب مطرح شدن ساز سنتور، اینگونه که امروزه در عرصه موسیقی ایرانی شاهد آن هستیم، شده است". پری ملکی خواننده و سرپرست گروه موسیقی خنیا هم با تاکید بر جاودانگی تاثیری که آقای پایور در موسیقی سنتی ایرانی گذاشته گفت احتمال اینکه افرادی بتوانند تکنیک و سبک ویژه او را دنبال و به نسل های بعد منتقل کنند وجود دارد اما با در نظر گرفتن تجربیاتی که آقای پایور و افرادی مانند او در برهه خاصی از زمان داشته اند، تکرار آن پیشینه، رفتار و نتیجه ای که از تلاش در آن سالها حاصل شده ممکن نخواهد بود.
روحش شاد و راهش پر رهرو باد .