اصول نوازندگی ویولن (I)
در سلسله مقالات آموزشی" اصول نوازندگی ویولن" سعی بر آن است تا به تدریج با معر?ی، دسته بندی و آموزش نکات متعدد و مختل? مربوط به نوازندگی این ساز، هنرجویان به درکی صحیح در این زمینه دست یابند. همواره در نوازندگی ویولن باید به این اصل توجه داشت که انتخاب طبیعی ترین شکل و ?رم برای اندام های مختل? بدن در انجام ?عالیت های نوازندگی، صحیح ترین راهکار اجرایی است و انتخاب هر وضعیت غیر طبیعی برای اعضای مختل? بدن، که نوازنده برای استمرار و ح?ظ آن وضعیت نیازمند صر? نیروی اضا?ی یا بوجود آوردن کشش های نامتعار? در اعضا گردد، اشتباه است.
در نظر داشتن اصل بالا، باعث می گردد تا تمرین و نوازندگی ساز آسانتر انجام پذیر?ته و مشکلات اجرایی جملاتی که نواختن آنها با ح?ظ حالات اشتباه و غیر طبیعی، ناممکن بوده حل گردد. از طر? دیگر رهایی از استیل های اشتباه باعث می گردد تا نوازندگی با خستگی بیش از اندازه همراه نگشته و لذت بخش شود.
الگوی شماره 1/1:
- نحوه دست گر?تن ساز
بطور کلی ویولن در هنگام نواخته شدن با سه نقطه چانه، شانه و دست چپ در تماس است و هر یک از این نقاط بخشی از بار دست گر?تن ساز را به دوش می کشند. هرچند، نوازنده باید بتواند که ویولن را بدون کمک گر?تن از دست چپ و ?قط با کمک گردن و شانه نگاه دارد.
1/1/1- شانه و گردن:
نوازنده نباید برای نگهداری ساز بر روی شانه چپ، آنرا بالا کشد و شانه باید در هنگام گر?تن ساز به همان وضعیت ا?تاده خود در حالت طبیعی بدن باقی ماند. طبیعی است اگر گردن نوازنده بلند باشد، او ناخودآگاه برای با تسلط گر?تن ساز، نیازمند بالا کشیدن شانه و یا خم کردن اضا?ی گردن خود به سمت پایین است که البته اتخاذ هر یک از دو مورد ?وق توسط نوازنده اشتباه است.
زیرا برای ح?ظ اولی او باید یک توان اضا?ی را به شکل بیهوده ای صر? بالا نگه داشتن شانه گرداند که هم باعث خستگی او شده و هم دائما درصدی از ?کر او بایستی به ح?ظ این حالت معطو? باشد. مورد دوم نیز، از آنجا که غضرو? ها و مهره های گردن را به حالت کشش بیش از اندازه می اندازد و بر آنها ?شار وارد می کند، مطلوب نیست.
بالشتک ویولون به دو شکل می توان از این معضل رهایی یا?ت: نخست آنکه به وسیله تکه پارچه ای که بر روی خود برگردانده شده و یا به اصطلاح " تا " شده و در زیر ویولن قرار گر?ته است، این ارت?اع تامین گردد و دیگر آنکه از بالشتک های مخصوص کارخانه ای است?اده گردد. انتخاب یک بالشتک مناسب بسیار مهم بوده و می تواند تاثیر بسزایی بر راحت تر نواختن داشته باشد.
نوع مرغوب این بالشتک ها، که دارای قابلیت تنظیم ارت?اع در دو طر? خود است، میتواند مناسب ترین وضعیت ارت?اعی را به شکلی مطلوب در اختیار نوازنده قرار دهند و از دیگر سو، این بالشتک ها که در نقاط پایه ای خود به صورت م?صلی به بدنه اصلی متصل می گردند قابلیت چرخش محدود پایه ها را به بالشتک می دهد که باعث می گردد تا این ابزار از حالت بی انعطا?ی خارج گشته و به وضعی مناسب بدن نوازنده با ساز ارتباط یابد.
نکته مهمی که باید در این بالشتک ها رعایت گردد، وضعیت طراحی صح?ه ک? بالشتک و چگونگی طراحی قوس آن است، بطوریکه بالشتک کاملا بتواند از طر?ی بر شانه قرار گر?ته و از طر? دیگر بر روی استخوان ترقوه و کناره ق?سه سینه بنشیند. بر روی ص?حه ک? باید از ?وم یا ابر با ضخامت مناسب پوشانده شده باشد و از است?اده از بالشتک هایی که در آنها از ?وم است?اده نشده و یا جنس ?وم آنها کی?یت نبوده و دوام ندارند، توصیه نمی شود. در بالشتک های مرغوب پایه ها قابلیت ?اصله گیری عرضی از یکدیگر راداشته و بر این اساس می توانند در ویولن هایی با اندازه های مت?اوت پشت به پشت کاسه پایینی بکار روند. این قابلیت همچنین باعث می گردد تا بتوان محل قرار گیری بالشتک بر کاسه پایینی را تغییر داد و کنترل و تسلط بهتری بر ساز بدست آورد.
در اینجا باید به یکی از مهمترین مزایای است?اده از بالشتک توجه داشت و آن عدم تاثیرگذاری بالشتک در صدای حاصله از ویولن است. بالشتک باعث می گردد تا بخشی از صدای ساز که به هرحال از طریق ص?حه پشتی خارج می گردد جذب پارچه لباس نوازنده نگردد و صدایی خالص از ساز حاصل گردد. ( جالب اینجاست که پارچه های با جنس های مت?اوت، می تواند تاثیرات مت?اوتی بر صدای ساز گذارد که امتحان آنرا برای علاقه مندان می گذاریم.)
2/1/1- میزان بالا بردن دست چپ:
در حالت کلی، نوازنده باید دست چپ را تا جایی بالا برد که ساز و دسته آن امتدادی ا?قی با زمین پیدا کند و بهتر است ساز بگونه ای گر?ته نشود که دسته و سرپنجه ساز به سمت زمین و یا برعکس آن نشانه گر?ته شود. زیرا در حالت اول ستون مهرها به کشش بی مورد به سمت پایین می ا?تند و همچنین در این حالت، به علت خمودگی نوازنده، تن?س او مشکل تر می گردد. در حالت دوم نیز به مهرهای گردن در جهت معکوس ?شار وارد می گردد.
منبع: وب سایت گ?تگوی هارمونیک ارسال شده توسط آقای علی نور بخش(با تشکر)
