موضوع : واروژان و پوست شیر
نویسنده : حسام بهبهانی - نویسنده افتخاری
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
به راستی که لقب خالق ملودی های جاویدان برازنده واروژان بزرگ می باشد.
در این مجال کوتاه با کسب اجازه از تمام اساتید به تحلیل ملودی پوست شیر از کارهای زیبا و جاویدان واروژان می پردازم.
این تحلیل چند بخش عمده را در بر می گیرد که عبارتند از:ریتم,آکورد,تنظیمو نحوه خواندن .
1- ریتم : به عقیده بسیاری از بزرگان موسیقی نوین، دو نوع ریتم وجود دارد که در 90% کارهای ماندگار شده شنیده می شوند و به عبارتی برای داشتن یک اثر ماندگار, ملودی باید یکی از این دو ریتم را در بر بگیرد :
1 ) ریتم 4/4 2 ) ریتم 8/6 . slow rock
ریتم پوست شیرslow rock می باشد که در آن زمان آثار جاویدان بسیاری با این ریتم خلق شدند وبی شک پوست شیر هم یکی از آنهاست . واروژان چندین کار زیبا مانند پوست شیر و چند اثر از گوگوش مانند کمکم کن،شب شیشه ای(ما به هم محتاجیم)،خوابم یا بیدارمو... با این ریتم به موسیقی ایران تقدیم کرد که بسیار خوش درخشیدند.
2 - آکورد : ما معتقدیم که بخش اعظم احساس در آهنگی که می شنویم ، از طریق آکورد به ما منتقل می شود,لذا از همینجا می توان به نقش حیاتی آکورد در ملودی پی برد . در یک دقیقه ونیم اولیه پوست شیر ،11 نوع آکورد مختلف در حال تغییر هستند ودر ادامه هم این آکوردها به نوبت تکرار می شوند . پس می توان گفت پوست شیر دست کم دارای 11 آکورد می باشد که مسلما" در کمتر کاری این گونه غنای آکورد در ملودی یک آهنگ به گوش می خورد . با توجه به این که پوست شیر یک اثر کاملا " احساسی می باشد، اگر از چنین آکوردهایی استفاده نمی شد شک نکنید که پوست شیر هرگز پوست شیر نمی شد.پس هیچگاه نمی توان از نقش اساسی آکورد در آهنگها چشم پوشید.
3-تنظیم: اگر آهنگ را به یک صندلی تشبیه کنیم,باید بگوییم که امر خطیر تنظیم هم یکی از پایه های صندلی می باشد و هرگز یک صندلی با کمبود و یا ضعف یکی از پایه ها نمی تواند تا همیشه مورد استفاده قرار گیرد.کمتر کسی به جز خود واروژان می توانست از این نوع تنظیم های فوق العاده برای کارهای مختلف انجام دهد . ساز بندی پوست شیر کاملا " خالی از ضعف است . شاید کمتر گوشی کمبودی را در تنظیم این اثر احساس کند . تنظیم پوست شیر بیشتر بر پایه ساز ویلن بنا شده ، چرا که تقریبا از ابتدا تا آخرین لحظه نوای ویلن که نتهای آن به صورت سلو و آلتو نواخته می شود گوش شنونده را می نوازد.تنظیم پوست شیر به گونه ایست که این کار را برای اجراهای زنده ,تا حد زیادی از دیگر اثرها متمایز می سازد.
4- نحوه خواندن:پوست شیر توسط کسی خوانده شده که درست همانند خود اثر، برگزیده و متفاوت می باشد.نوع صدای ابی تنور می باشد که توانایی خواندن نتهای بالا در گامهای بالا را دارد.وسعت پوست شیر دقیقا" 11 کلید (11 نت) می باشد.نتها در بعضی از قسمتهای آهنگ به صورت لگاتو(پیوسته) خوانده شده( قلب تو قلب پرنده پوستت اما پوست شیر) و در برخی قسمتها به صورت استکاتو{( بریده بریده) (به روی سینه بگیره)}.تنها موردی که جا داشت به خواندن این کار اضافه شود, شاید اضافه کردن دوئت (اجرای فاصله سوم) به صدای ابی می بود که البته در گذشته این کار بسیار کم صورت می گرفت اما شاید به زیبایی کار می افزود.در مورد گام پوست شیر هم باید نکته ای را عرض نمایم.می دانیم که در گام دینامیک دو نوع وجود دارد :1.مینور 2.ماژور
معمولا گام مینور برای آهنگهای غمگین و گام ماژور برای آهنگ های شاد مورد استفاده قرار می گیرد.در مورد پوست شیر باید بگویم که در گام سی مینور(B minor) اجرا شده است.
پوست شیر
قلب تو قلب پرنده
پوستت اما پوست شیر
زندون تن و رها کن
ای پرنده پر بگیر
اون ور جنگل تن سبز
پشت دشت سر به دامن
اون ور روزای تاریک
پشت نیم شبای روشن
برای باور بودن
جایی باید باشه شاید
برای لمس تن عشق
کسی باید باشه باید
که سر خستگیاتو
به روی سینه بگیره
برای دلواپسی هات
واسه سادگیت بمیره
قلب تو قلب پرنده
پوستت اما پوست شیر
زندون تن و رها کن
ای پرنده پر بگیر
حرف تنهایی قدیمی
اما تلخ و سینه سوزه
اولین و آخرین حرف
حرف هر روز و هنوزه
تنهایی شاید یه راهه
راهیه تا بی نهایت
قصه ی همیشه تکرار
هجرت و هجرت و هجرت
اما تو این راه که همراه
جز هجوم خار و خس نیست
کسی شاید باشه شاید
کسی که دستاش قفس نیست
قلب تو قلب پرنده
پوستت اما پوست شیر
زندون تن و رها کن
ای پرنده پر بگیر
