1 فایل پیوست
تئوری قرائت قران از دیدگاه علمی
بسم الله الرحمن الرحیم
در این موضوع سعی داریم با مبانی علمی و فنی صوت و لحن بیشتر آشنا بشیم...
و در ادامه به صورت طبقه بندی شده و منظم مطالبی را در این باب خدمت شما سروران ارائه بفرمائیم.
امید که خدمتی هر چند کوچک در راستای بهبود وضعیت درک تصحیح از تلاوت قرآن کریم داشته باشیم...
زیرا در مواردی حتی متاسفانه اساتید موسیقی با شنید قرائت بجای حس کنجکاوی نه از نظر مسائل مذهبی بلکه از این نظر که ایشون یک موسیقی دان وباید از تمام اصوات و نقاط قوت در تمام رشته استفاده ودرس بگیرید.
البته سعی اینجانب بر این است که مطالب به گونه ای مطرح شود که افرادی که با مسائل فنی صوت و لحن اشنایی ندارند هم بتوانند استفاده ببرند پس در ابتدا از سروران خود پوزش
می طلبم اگر مطالب را ساده و ابتدایی عنوان میکنم.
به امید پروردگار منان مطالب طبقه بندی شده و خالص را در نهایت به صورت فایل الکترونیکی یا ایبوک در خدمت دوستان و اساتید خودم قرار می دهم.
و از مطالب انتقادی و پیشنهادی شما بزرگان کمال تشکر را دارم
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
بخش اول : درجات صوتی(نت های موسیقی )
سوال: نت چیست و کاربرد آن در صوت ولحن قران چیست؟
نت :بصورت خیلی ساده می توان گفت الفبا را در موسیقی نت می گویند.که شامل هفت نت (دو -ر- می- فا- سل- لا- سی) می باشد .
اما نتها در مکتب های موسیقی بصورت مختلف بیان می شوند مثلاً: در انگلیس و امریکا به صورت (A-B-C-D-E-F-G) و در موسیقی فرانسه و ایتالیا بصورت (do-re-mi-fa-sol-la-si) و به این دلیل که موسیقیدانان بزرگ مصر و ایران در مکتب موسیقی فرانسه تحصیلات خود را ادامه داده بودند پس در موسیقی ایران و عرب نیز نت های موسیقی به صورت تلفظ نت ها در فرانسه می باشد.
و در صوت و لحن قرآن به شمارش (1 2 3 4 5 6 7) معروف است.
بیشتر بدانید:که اگر مایل باشید بصورت عملی می توانید صدای نت ها را بروی ساز پیانو که در ادرس زیر گذاشته شده است امتحان کنید:
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
اما در مورد کاربرد آن در صوت و لحن قرآن کریم باید بگوئیم که دارای استفاده بسیار زیاد و مهم می باشد.که به نکاتی به شرح ذیل اشاره می کنیم:
1-با یاد گرفتن نت های موسیقی و صدای آن ها به هیچ عنوان در اجرای مقام دچار خروج هنگام تلاوت نمی شویم.
2-درجه صوتی خود را درست شناخته و اوج ها و انتقال های خود رابه صورت علمی و بسیار راحت اجرا می نمائیم.
3-به وسیله آشنایی با این نت ها ما می توانیم به مقامات فرعی که تا به حال در هیچ نوع از قرائت ها ویا ایتهال ها مورد استفاده قرار نگرفته است ، استفاده نمائیم.
4-و بسیاری نکات و فوائد ریز و درشت که در آینده مورد بحث قرار می گیرد.
سوال:همان طور که گفته شد تعداد نت ها در موسیقی هفت عدد می باشد پس ما چگونه می توانیم تمام درجات صوتی خود از بم تا اوج را با این اسامی تحت پوشش قرار دهیم ؟
تونیک:در کل به نت شروع در موسیقی تونیک میگویند.که در صوت و لحن قرآن به قرار معروف است.
در ادامه باید با مفهوم هنگام (اکتاو) آشنا بشویم:به صورت خیلی ساده می توان گفت هر نت با نت هشتم هم نام خودش را در وسعت بالاتر یا پائین تر اکتاو می گویند (اکتاو در زبان یونانی به معنای هشت می باشد)
که در صوت و لحن قرآن به جواب معروف است.
مثال:
دو - ر - می - فا - سل - لا - سی - دو (2) - ر - می - فا - سل - لا - سی - دو (3)
تونیک ............................................اکت او ..............................................اک تاو دوم
قرار....................دیوان............ ........جواب .....................دیوان................. جواب الجواب
نکته: دیوان و اکتاو در صوت و لحن قرآن به یک معنی می باشند ما کاربرد دیوان کمتر است.
نکته: در کل در موسیقی ما 9 اکتاو داریم که تنها سازی که توانایی اجرای تمام اکتاو ها را دارد اُرگ مخصوص کلیسا می باشد.که شامل 60 نت می باشد.حال انسان چه خواننده چه قاری و در کل در مکتب موسیقی مصد ما فقط دو اکتاو را اجرا و استفاده میکنیم.که 15 نت (درجه) می شود!
نکته :حال تمام اکتاو ها نسبت به ساز پیانو سنجیده می شود که این ساز شامل هفت اکتاو است.مثلاً زمانی که ما میگوئیم دو اکتاو دوم منظور ما دو اکتاو دوم در ساز پیانو می باشد.
نکته:حال تمام وسعت صوتی یک قاری کامل دو اکتاو که از اکتاو سوم پیانو تا اکتاو پنجم پیانو می باشد.
مثال:
دو (1).............دو (2)............دو (3)...............دو (4) ............... دو (5) .................دو (6) ...............دو (7)
{ ...... خیلی خیلی بم .........} [»»»»»»محدوده صوتی در قرائت«««««« ]{...........خیلی خیلی اوج .......... }
نکته: البته در صوت ولحن قران و موسیقی مصر از نت سل اکتاو سوم پیانو تا نت سل اکتاو پنجم پیانو کابرد دارد نه نت دو
نکته : در اصل اکتاو ها هیچ فرقی باهم ندارند وتنها فرق انها در وسعت صوتی بالا وپایین بودن انها است .
مثالا: اینکه شما درجه صدا رایانه خود را در گوش دادن تلاوت استاد مصطفی اسماعیل زیاد کنید و در مرتبه دوم کم کنید. بنظر شما ایا در مقامات اجرا شده فرقی ایجاد می کند؟ باید گفت صد درصد که نه . پس می توان گفت که همان نغمات اجرا شده در قرار را هم می توان در جواب الجواب اجرا کرد ویا بالعکس وبهیچ عنوان وبه هیچ عنوان نمی توان گفت که فلاون مقام مر بوطه به محودده ی جواب الجواب می باشد و به هیچ عنوان نباید در محدوده ی صوتی دیگراجرا شود.
ان شاالله که در بخش اول توانسته باشم .مطلب را راحت وقابل فهم انتقال داده باشم .با تشکر
