دوستان عزیز سلام.
در این جستار نظر دوستان رو در مورد فرم و شکل ناخن و میزان اهمیت اون در سونوریته ی سه تار جویا می شوم.
دوستان عزیز فرم ناخن خود و استادشون و نظر خودشون رو در مورد تجربیانی که در این زمینه داشته اند بیان کنند.
با تشکر
نمایش نسخه قابل چاپ
دوستان عزیز سلام.
در این جستار نظر دوستان رو در مورد فرم و شکل ناخن و میزان اهمیت اون در سونوریته ی سه تار جویا می شوم.
دوستان عزیز فرم ناخن خود و استادشون و نظر خودشون رو در مورد تجربیانی که در این زمینه داشته اند بیان کنند.
با تشکر
خوب نظر شخصی خود من: در کل شکل ناخن اهمیت چندانی در سونوریته ی ساز نداره و دلیل من هم این هست که صدا در ذهن شکل می گیره یعنی شما به دنبال هر صدایی باشی در نهایت به همون می رسی که بخشی از این مساله به سابقه ی شنیداری شما مربوط هست و بخشی به شخصیت فردی شما.
اما نمی شود منکر این قضیه بود که فرم ناخن می تواند در راحتی شما در مضراب زدن و گاهی در چابکی شما موثر باشد. به طور کل دو فرم کلی ناخن چهار گوش یا زاویه دار و ناخن گرد به عنوان فرم های کلی مورد استفاده ی نوازندگان هست. مثلا استاد عبادی ناخنی چهار گوش داشتند و با گوشه ی ناخن مضراب می زدند و مثلا استاد طلایی ناخنشون گرد هست. بلندی ناخن هم امریست تعیین کننده عقیده بر سه میلیمتر بلند تر از نوک انگشت هست ولی برخی اندکی کوناهتر رو فرز تر می دونند و بهتر .(دوستان اگر اطلاعاتی در مورد فرم ناخن اساتید قدیم و یا جدید دارند بیان کنند بسیار مفید و آموزنده خواهد بود)
استاد خود من فرم عجیبی داشت و داره ناخن ایشون ، یک فرمی نزدیک به سه گوشه و صدای منحصر به فردی هم از ساز در میارن(جالبه با این حال که ایشون شاگرد استاد طلایی هستند فرم ناخن ایشون با استاد طلایی یکجور نیست) من هم مدتها فرمی مثل ایشون رو تقلید می کردم و بعد کم کم به سمت چار گوش متمایل شد فرم ناخنم و بعد هم تبدیلش کردم به گرد ولی جالب اینجاست که الان احساس می کنم سونوریته ی ساز من هنوز در همون راستاییست که به دنبالش بودم. ولی با فرم گرد از چابکی بیشتری در مضراب زدن بهره می برم.
برخی عقیده دارند هنگام مضراب زدن باید اندکی سیم با گوشت نوک انگشت در ارتباط باشد تا صدایی لطیف تر خارج کردد.
ولی همه ی این مسایل بر می گردد به تجربه گری فردی هر شخص و آزمودن راههای مختلف تا اینکه به فرمی که به آناتومی و استیل فرد هماهنگ باشد برسه.
با تشکر منتظر نظرات دوستان هستم
همون طور که گفتید بنده هم فکر میکنم شکل ظاهری ناخن بسته به سلیقه ی خود فرده. بعضی ها گرد و بعضی ها هم زاویه دار رو میپسندن.سونوریته ساز هم نتیجه ی سلیقه ی فرده و به قول شما :
به دنبال هر صدایی باشی در نهایت به همون می رسی که بخشی از این مساله به سابقه ی شنیداری شما مربوط هست و بخشی به شخصیت فردی شما
درود بر شما
من هم با بخشی از نظرات شما موافقم علی جان
سونوریتهء مورد نظر یک نوازنده بستگی به شرایط و محیط و روحیات نوازنده در ذهن او شکل میگیرد.
وقتی که سونوریته در ذهن نوازنده شکل گرفت نوبت به مرحله اجرای آن(که مربوط به قوانین فیزیک و طبیعت است) میرسد که به قول معروف باید جامهء عمل به ذهنیاتش بپوشاند و باید اینقدر تلاش کند و فرم و شکل ناخن و شیوهء انگشت گذاری خود را تغییر دهد تا به نتیجه مطلوب برسد.
((البته لازم به ذکر است که سونوریته به جنس ناخن هم بستگی داره و متاسفانه خدادادیه و دست خود شخص نیست مثلا" بعضی ناخن ها بسیار نازک هستند و به محض اینکه کمی بلند شدند "مثلا 2 میلیمتر" به طرف پایین خم میشوند و این تا حد زیادی مضراب زدن رو مختل میکنه مگر اینکه شخص جوری مضراب بزنه که طرف چپ ناخن (تیغهء ناخن) با سیم زاویه بین 80 تا 90 درجه ایجاد کنه تا ناخن شخص به صورت قلاب به سیم، گیر نکنه" حالا این یک نوع بود بعضی از ناخن ها مواج،بعضی دچار فرو رفتگی وبعضی دچار شیار های بر جسته هستند))
کلا" سونوریته از لحاظ فیریکی به چیز های زیر بستگی دارد و نوازندگان معمولا از ترکیب این مقوله ها(کارکتر ها) به سونوریته دلخواه خود میرسند ):
1-)ساز:مدل و فرم ساز (بزرگی یا کوچکی کاسه ،ضخامت و تراش های صفحه و...) و مواد اولیه به کار رفته در ساز(نوع و جنس چوب،کیفیت سیم ها و ...)که عمدتا" مربوط به سازندهء ساز است
2-)شیوهء انگشت گذاری روی سیم ها به وسیلهء دست چپ :محکم یا ملایم گرفتن سیم به وسیله انگشت و حتی زاویه گرفتن پرده(وارد کردن نیرو به پرده)."مثلا استاد هرمزی پرده ها را خیلی ملایم لمس می کردند"
3-)مضراب زدن و وارد کردن نیرو به وسیلهء دست راست:
1-زاویه مضراب زدن (زاویه وارد کردن نیرو به وسیلهء انگشت سبابه): هر چه قدر زاویه مضراب زدن "که معمولا بین 10 تا80 درجه است" کمتر باشد صدا پر حجم تر و پخته تر(برای نمونه استاد عبادی) و هر چه بیشتر باشد صدا تیز تر و شکننده تر(برای نمونه استاد علیزاده) خواهد بود.((البته لازم به ذکر است افرادی که برای مضراب زدن از ناخن گرد و بدون گوشه استفاده میکنند در حالت معمول زاویه مضراب زدنشان بین 40 تا 50 درجه است و این زاویه ها متغیر است))
2-زاویه تیغه ناخن(طرف چپ ناخن) نسبت به سیم در حین برخورد: هر چه قدر زاویه تیغهء ناخن در حین برخورد "که معمولا بین 10 تا90 درجه است" بیشتر باشد صدا پر حجم تر و پخته تر و هر چه قدر کمتر باشد صدا تیز تر و شکننده تر خواهد بود.
3-برخورد کردن یا نکردن گوشت نوک انگشت سبابه به سیم در هنگام مضراب زدن: اگر در حین مضراب زدن گوشت نوک انگشت سبابه به سیم بر خورد کند از لحاظ فیزیکی حالتی کششی به وجود می آورد که که در حین بر خورد باعث لطیف شدن صدا می گردد و اگر گوشت نوک انگشت سبابه به سیم برخورد نکند صدا تیز و شکننده خواهد بود
4-برخورد مضراب به سیم با فاصلهء دور یا نزدیک به خرک: اگر در هنگام مضراب زدن ،فاصله مضراب به خرک دور باشد صدا پر حجم تر و پخته تر و اگر فاصله مضراب به خرک نزدیک باشد صدا تیز و شکننده خواهد بود
5-فرم و شکل ناخن: معمولا افرادی که از ناخن گرد و بدون گوشه استفاده می کنند سونوریتهء ملایم و معتدل تری نسبت افرادی که از ناخن گوشه دار استفاده میکنند دارند به دلیل اینکه افرادی که از ناخن گوشه دار استفاده میکنند در هنگام مضراب زدن ،وقتی که گوشت و ناخن شان به سیم برخورد می کند نیروی پتانسیلی(ذخیره شده) که به سیم وارد کرده اند هنگامی که به قسمت گوشه دار ناخن میرسد ناگهانی رها می شود و ارتعاش سیم بالا میرود ،در نتیجه صدا تیز به نظر می آید ولی ناخن هایی که گوشه ندارند نیروی پتانسیلی که به سیم وارد کرده اند ناگهانی رها نمی شود.
و افرادی که ناخن آنها زبر و دارای برجستگی های تیز است نیز صدای خیلی تیز و ناملایمی معمولا ایجاد میکنند.
و برای برطرف کردن زبری ناخن در اثر استفاده از سوهان های خیلی زبر نوعی سوهان بسیار نرم وجود دارد که توصییه میشود.
(((در مورد مضراب های چپ هم مطالبی وجود دارد که در آینده اگر دوستان موافق بودند ذکر میکنم)))
این مطالب حاصل تجربیات شخصی خود من بود
دوستان اگر نقص و اشکالی دیدن من پیشاپیش عضر خواهی میکنم وخوشحال میشم یادآوری کنند
و نکتهء دیگه اینکه این مطالب دیدگاه من بود ،شاید بعضی از دوستان موافق نباشند ،من ممنون میشم اگر انتقادی دارند با من در میان بگذارند
خسروانی عزیز از شما برای مطرح کردن بحث به صورت مفصل سپاسگزارم. در این جستار قصد این حقیر بررسی فرم آرایش ناخن به عنوان یکی از عوامل موثر و یا مطرح در شکل دهی به سونوریته ی ساز که همانا به "مجموعه ی فاکتورها و مولفه های صدادهی ساز" اتلاق می شود بود.
اما خوب است که شما به صورت گسترده به همه ی عواملی که به نظرتون می رسید اشاره کردید و این می تواند در یک تاپیک جداگانه بر رسی بشه ولی در همین جا هم مناسبه و می شود راجع به اون صحبت کرد.
همونطور که خوشبخاتنه همه ی دوستانی که تا الان نظر دادند موافق بودند اولین و مهمترین عامل و تعیین کننده ترین عامل همانا خواست و ذائقه ی نوازند در نوع صداییست که در ذهن می پروراند و این نکته ایست کلیدی به نظر من که همه ی دوستان به خوبی به اهمیت این نکته واقف هستند.
مطلب بعد مجموعه عواملیست که بر سونوریته موثر است و آن هم دامنه ی تجربیات و امکاناتیست که یک نوازنده ی سه تار برای صدا دهی ساز در اختیار دارد که از عوامل فردی : آناتومی، استیل ، تکنیک و عوامل بیرونی ساز و موارد مربوط به آن تشکیل می شود. شاید هنوز تکنیکها و امکاناتی وجود داشته باشد در صداگیری از ساز که کشف نشده باقی مانده و یا تکنیک نوازندگی کنونی اجازه آن را نمی دهد. مثال جالب مشاهده ی کار آقای بهداد بابائیست. بنده بدون حب و بغض و جانبداری عرض می کنم ایشان نوانس ها و حالتهایی بر روی ساز ایجاد کرده اند که بسیار بدیع و جالب است و به نوعی برخی صدا گیری هایی که بدیع و نو است و به طور مثال در کار اخیر آقای پیرنیاکان و نوربخش "آسمان" آقای بابایی جواب آواز دارند و می تونید به تنوع صوتی ساز ایشون توجه کنید و یا فرم های دیگری که در ساز جناب شعاری موجود هست و فرم های نوینی که کلا در دو دهه ی اخیر ایجاد شده در سونوریته ی ساز سه تار که قصد ارزش گذاری و خوب و بد کردن اونها رو ندارم و فقط من باب توضیح مطرح کردم.
دوست عزیز خسروانی تقسیم بندی خوبی انجام دادند که میشه اونها رو ذیل دو عنوان تکنیک نوازنده:انگشت گذاری و مضراب زنی و تکنیک سازنده ی ساز:شامل عوامل فراوانی که از حوصله ی این تاپیک خارج است تقسیم بندی کرد.
نکته ای که برای من در توضیحات دوست عزیز خسروانی روشن نیست تفاوت بین زاویه ی مضراب با سیم و زاویه ی تیغه ی ناخن با سیم هست که اولی هرچه کمتر بهتر و دومی هر چه بیشتر بهتر(که تقاضا دارم توضیحی تکمیلی در این باب ارایه کنید)
خوب به صورت جزیی نگر تر:
در مورد نحوه ی انگشت گذاری مطالب گسترده تر از میزان فشار و زاویه ی نوک انگشتان پنجه است. بسیاری از نوانس ها و حالتهای صوتی با تغییراتی که در پنجه ایجا می شود حاصل می گردد که همه جزو عوامل سونوریه ی ساز محسوب می شود. بسیاری از مثلا تکنیکهای استاد هرمزی در حالت ویژه ی پرده گرفتن و حرکت انگشتان پنجه ی ایشون هست که باز این مورد یک تاپیک جدا و بحثی مفصل است.
از اینکه مطلب طولانی شد پوزش می خواهم.
در پستهای بعدی باز هم در این باره ادامه خواهم داد
درود بر شما دوست عزیز
همان طور که شما گفتید، اگر شخصی بخواهد در این مورد (عوامل موثر بر سونوریته) کامل حق مطلب رو بجا بیاورد مستلزم وقت و تلاش بیشتری است، در قالب کتابی قطور، که در اینجا نمی گنجد.
هدف از مطالبی که در بالا ذکر شد ،نگاهی کلی به عوامل موثر بر سونوریته و نقش شکل و فرم ناخن در این عوامل بود،برای همین از قسمت 1و2 که مربوط به تکنیک سازندگی و انگشت گذاری بود با یک توضیح مختصر عبور کردیم و قصد من از این توضیح این نبود که مسائل به همانجا ختم میشود و فراتر نمی رود.
(( منظور من از تکنیک کلا "انتقال مقوله های نظری ( ذهنیات و احساسات ) به مرحله اجرا در عمل( چهارچوب قوانین فیزیکی و طبیعی) " است .نه صرفا" تکنیک نوازندگی(سرعت،چابکی،صلابت و...) ))
نکته دیگر اینکه من در ابتدای نقسیم بندی اشاره کردم یک نوازنده معمولا از جمع و ترکیب این مقوله های نسبتا" رایج به طور سلیقه ای سونوریته مورد نظر خود را انتخاب می کند.(قطعا مواردی هم هست که من ممکنه از قلم انداخته باشم)
مثلا وقتی ذکر شد زاویه بین 10تا80 درجه منظور این بود که معمولا نوزندگان در این محدودهء زاویه ای مضراب میزنند
و دیگر اینکه وقتی گفته شد اگر زاویه مضراب زدن کمتر و نزدیک 10 درجه و یا کمتر باشد صدا پر حجم تر و پخته تر(با نوانس کمتر) و اگر زاویه مضراب زدن بیشتر و نزدیک 80 درجه یا بیشتر باشد صدا تیزتر و شکننده تر(با نوانس بیشتر) خواهد بود منظور من این نیست که مثلا پر حجم و پخته تر بهتر است بلکه این موارد تماما" نسبی و سلیقه ای است و برای این که دوستان دچار برداشت های سلیقه ای نشوند نمونه هایی آورده شد(مثلا آقای احمد عبادی یا علیزاده).
در مورد نوازندگی آقای بهداد بابایی یکی از نکاتی که نوازندگی ایشان رو منحصرر به فرد کرده اینه که ایشون در حالت معمول در زاویه 60 تا70 درجه مضراب می زنند و این محدوده طبیعتا" مثل هر نوازنده دیگری در هنگام اوج و فرودها تغییر میکند به طوری که در هنگام اوج با زاویه 85 درجه وبیشتر هم مضراب میزدند و شکل و فرم ناخنشون هم تقریبا گرد و بدون گوشه است و این اولین باری است که یک نوازنده به این شیوه مضراب میزند .(نکات قابل توجهی هم در شیوهء انگشت گذاری ایشون وجود دارد که از حوصله خارج است)
نکته دیگر تفاوت زاویه مضراب زدن با زاویه تیغه ناخن که شما خواستار توضیح بیشتر شدید:
لازم به ذکر است که تیغهء ناخن و زاویه مضراب زدن رابطه تنگاتنگی با هم دارند
باید عرض کنم که اگر ما نیروی وارد آمده به وسیلهء انگشت سبابه به سیم را مانند یک بردار(خط حامل نیرو) فرض کنیم ، و تیغه ناخن را هم خطی دیگر، تیغهء ناخن عمود(زاویه 90 درجه) بر این بردار است
در نتیجه: هر موقع که زاویه مضراب زدن بیشتر باشد ،زاویه تیغه ناخن با سیم کمتر است و هر موقع که زاویه مضراب زدن کمتر باشد زاویه تیغه ناخن با سیم بیشتر است.
البته من باید این مطلب رو در تاپیک قبلی یادآور میشدم ولی از قلم افتاد
با عرض پوزش از دوستان
با سلام مجدد به دوستان عزیز و دوست عزیز و گرامی خسروانی که با شرکت در مباحث به روشن شدن مطالب و داغ شدن بحث کمک شایان می کنند.نقل قول:
مطالبی که در این پست بیان کردید نیاز به یک مقدار بررسی دارند و من هم نظر شخصی خودم رو باید بیان بکنم.در قسمت اول سخن از گستردگی مطلب گفتید که من با شما موافقم زیرا که اساسا گستره ی این بحث به درازای عمری استخوان خورد کردن و دود چراغ خوردن است زمانی که به عنوان فردی پا در وادی موسیقی و آن هم موسیقی ایرانی می گذاریم و با عظمت پیچیدگیها و ظرافت های موجود در کار آشنا می شویم آنگاه هرچه می آموزیم و جلو می رویم به طولانی تر شدن راه باقی مانده پی می بریم. از این رو است که مثلا استاد گرانقدری همچون محمد علی کیانی نژاد بعد سالیان دراز ساز زدن و تکیه بر کرسی استادی هنوز که هنوز است درباره ی شیوه ی دمیدن در نی فکر می کند و در کار خود اصلاح و تغییراتی ایجاد می کند. پس من هم با شما موافقم که هر چه بیشتر بدانیم و هر چه بیشتر بجوییم باز هم مطلب در این باب خواهد بود .
و در مورد موجز مطرح کردن سایر موارد بسیار از شما متشکرم که مطرح کردید و بستری برای گفتگو و تبادل نظر ایجاد شد چون من به شخصه از صحبت در باره ی همه ی مواردی که به ساز و موسیقی مربوط است لذت می برم و یاد می گیرم.
در مورد مطلبی که درباره ی ماهیت و مفهوم تکنیک بیان کردید من با شما موافقم . عقیده و دیدگاه شخص من هم همین است که تکنیک صرفا توانایی نوازنده در اجرای اتودها و حرکات چابک و ... نیست . اساسا من به تفاوتی ماهوی بین تعریف تکنیک در موسیقی ایرانی و موسیقی غربی قایل هستم . یا از دیدی دیگر مفهوم تکنیک را در موسیقی ایرانی گسترده تر می دانم و آن از کدام منظر است؟ از این منظر که در موسیقی ایرانی و سازهای ایرانی علاوه بر اینکه شما باید از توانایی بالا در اجرای جملات پیچیده و قطعات سرعتی و ریتمهای پیچیده و ... برخوردار باشید باید توانایی بالاتری که با سپری کردن سالیان و سپید کردن گیسوان حاصل آید نیز داشته باشید و آن همانا درک شما از جوهر موسیقی ایرانی توان شما در بیان حالات موجود نشان دادن نوانسهای لازم . درک شما از جمله بندی و شیوه ی بیان صحیح در موسیقی ایرانیست. در حالی که شما در موسیقی غربی به عنوان نوازنده کار خود را انجام می دهید و پارت خود را خوب و ترو تمیز و طبق حالات استانداردی که قبلا آموزش دیدید اجرا می کنید و تمام اما همواره در طول تاریخ موسیقی ما نوازندگان موسیقیدان هم بوده اند و به توانایی هایی بیش از نوازنده ی تنها بودن نیازمند بوده اند و علت غایی این مساله هم در روح موسیقی ما و ظرافت آن نهفته است . آنجا که شما باید به عنوان تکنواز سازتان را در بر گرفته و در لحظه زیبایی بیافرینید و این قانون موسیقی ماست.پس اساسا مفهوم نوازنده ای تکنیکی بودن در موسیقی ایرانی فراتر از سرعت چابکی صلابت و احساسات و ذهنیات به صورت مجرد می باشد.
از اینروست که به طور مثال نظر شخصی من چنین است که من فردی همچون آقای کیوان ساکت را به هیچ وجه نوازنده ای تکنیکی در موسیقی ایرانی به حساب نمی آورم . زمانی که ایشان در کنسرت اخیر گروه عارف اقدام به تکنوازی کرد و کلا حس و حال و شوری که در اثر اجرای خوب قطعات و تکنوازی استاد مشکاتیان ایجاد شده بود به کل از میان رفت با جمله بندی های بی ربط و سونوریته ی خام و حالتهای نامانوس موجود در ساز ایشان.من تکنیکی ترین نوازنده ی موسیقی ایرانی را استاد جلیل شهناز می دانم که هنوز هم لطفی ها و علیزاده ها و طلایی ها برای یافتن جوهر موسیقی ایرانی پای ساز او می نشینند. زیرا اساسا تنکیک موسیقی ایرانی جوهریست که در کار استاد شهناز موجود است.
مطلب بعد در مورد زاویه ی مضراب زدن با سیم هاست . من با شما موافقم که یکی از عوامل فیزیکی موثر در صدادهی ساز یقینا زاویه ی فرود آوردن مضراب و نیرویی است که هنگام مضراب زدن به سیم وارد می شود.هنگامی که شما با زاویه ی عمود تر بر سیمها مضراب می زند نوعی صدا به گوش می رسد و بالعکس نیز به نوع دیگر . از همین دست است فاصله مضراب تا خرک . اما شما نکته ای را در تحلیل تفاوت صدادهی بیان کردید که از نظر علمی صحیح نیست. با توجه به قانون فیزیکی تارهای مرتعش فرکانس ارتعاش سیم تابعیست از طول و کشش سیم و ربطی به (زاویه و شدت) نیروی مرتعش کننده ندارد یعنی شما با هر زاویه ای مضراب بزنید فرکانس صدای خارج شده یکسان است و فقط بلندا و ارتفاع و شدت صوت تغییر می کند. از همین دست است تفاوت اصوات در تنبک . در هر دو قسمت تم و بک فرکانس یکیست ولی سایر ویژگیهای صوت ایجاد شده متفاوت می باشد چون اساسا کشش و ارتعاش پوست کسان است و برای تغییر فرکانس باید کشش پوست تغییر کند و یا اندازه ی آن.
و در مورد اینکه کدام حالت و زاویه ی مضراب زدن بهتر است این بستگی به سلیقه ی فرد و مطلوبیتی دارد که در گوش شنونده ایجاد می کند که در عمل مشخص می شود.
و اما در مورد تفاوت زاویه ی مضراب زدن و زاویه ی تیغه ی ناخن: اگر زاویه ی مضراب زدن و زاویه ی تیغه ی ناخن را هر دو راست گرد محاسبه کنیم بر خلاف گفته ی شما می شود یعنی هر دو با هم کم و هر دو با هم زیاد می شوند منتها با یک اختلاف فاز 90 درجه ای نسبت به هم.هنگامی که شما زاویه ی مضراب زدن را راستگرد و زاویه ی ناخن را چپ گرد فرض کنید نتیجه گیری شما می شود که صحیح نیست و البته اساسا چون ناخن و انگشت دو جسم صلب محسوب می شوند که نسبت به هم حرکت محسوسی ندارند اساسا بحث در مورد یکی از آنها کفایت می کند یعنی هنگامی که شما بحث زاویه ی مضراب ردن را مطرح می کنید زاویه ی ناخن هم تابعیست بی چون و چرا از آن و نیاز به صحبت کردن از آن کلا مرتفع می شود.
در مورد نوازندگی آقای بابای با شما موافقم به نکات خوبی اشاره کردید.
از اینکه با حوصله و با متانت بحث رو پیگیری می کنید از شما نهایت سپاسگزاری رو دارم.
ارادتمند و دوستدار شما
علی
درود بر شما علی جان
از شما بی نهایت متشکرم که اشتباه من را یاد آور شدید
من به جای کلمهء فرکانس(تعداد نوسانات در یک ثانیه) باید از کلمهء نوانس(شدت و ضعف صدا) استفاده میکردم
متاسفانه من دچار مغلطهء(اشتباه) معنایی شدم که شما دوست عزیز یادآوری کردید
اشتباه دیگر من، اشتباه لغت ابادی به جای عبادی بود که برای ویرایش اقدام خواهم کرد دوست عزیز.
و مورد دوم : اگر ما زاویه مضراب زدن و تیغه ناخن را هر دو راست گرد و تابع یک نیرو(نیروی انگشت سبابه)محاسبه کنیم فرمایش شما درست است.
ولی به عقیدهء من نیروی دیگری وجود دارد و آن نیروی مچ دست است واین نیرو در زاویه چپ گرد به وسیله تیغهء ناخن به سیم وارد می شود
و به وسیلهء این نیرو حتی بدون فشار وارد کردن به عضلات انگشت و حرکت دادن انگشت سبابه می توان مضراب زد
و این نکته لازم به ذکر است که هر چه قدر زاویه تیغهء ناخن نسبت به سیم بیشتر باشد این نیرو بیشتر به تیغه ناخن وارد می شود تا گوشت نوک انگشت.
بار دیگر از شما به خاطر انتقادهای سازنده ممنونم
از مطالبی هم که در مورد زیبا شناسی موسیقی ایرانی و مقایسه با موسیقی غربی ذکر کردید بسیار متشکرم و کاملا با شما موافقم
در مورد آقای کیوان ساکت هم باید عرض کنم که:
بزرگترین اشتباه یک انسان این است که بگوید من به هیچ وجه اشتباه نمی کنم
ولی ایشون در" 14 اردیبهشت 86 " در ساعت 18:40 در همایشی در فرهنگسرای بهمن مرتکب این اشتباه شد و از روی غرور و تکبر گفت :غیر ممکن است که من اشتباه کنم
خسروانی عزیز از مطلب شما و سعه ی صدرتان بسیار سپاسگزارم. و مطلبی که در مورد جناب ساکت نقل کردید من به روایت دیگری در سخنان ایشان در اداره ی ارشاد شهرم از دهانشون شنیدم و ما بقی ماجرا.
تفکر به یک سو (که البته دلیل اصلیست) و ساز زدن هم از همان سو خلاصه من هیچ دشمنی با اقای ساکت ندارم و ایشون رو برای خیلی از کارهاش تحسین می کنم ولی ایشون مطلوب من و امثال من در موسقی ایرانی نیست.
مخلص شما
علی
با اجازه از علی جان من نکاتی را اضافه میکنم مختص ناخن:اول بله جنس ناخن کاملا در سونوریته موثر است البته به تبع مفهوم پیشین در ذهن نوازنده برای مثال استاد علیزاده از جنس ناخنش ناراضی است و ناخنش خمش پیدا میکند استاد منظما با اب جو ش ناخن را تا حدودی تصحیح و نرم میکنند کیوان ساکت دارای ناخن شکننده است و یکی از علت های استفاده از مضراب وی همین امر است یا مثال دیگری بزنم استاد روانشاد شهریار در خاطرات خود از استاد کبیر صبا با تاکید از شکل ناخن های وی یاد میکنند(دستهایی تپل دات و گوشتی که ناخن کوچکی از نوک ان اویخته بود )متاسفانه عکس دقیقی از استاد صبا در نوازندگی سه تار در دست نیست نفرین همه اهل هنر بر کسانی باد که نوار های ضبط شدهی سه تار صبا را با غرض ضبط مجدد کردند و نگذاشتند عکسی از سه تار نوازی وی در دسترس باشد به هر حال به نظر میرسد با این اوصاف صبا ناخنی کوتاه و محکم و کوچک داشته است و حتما گرد چرا که مکرر از خوردن گوشت دست به سیم یاد میکند چند توصیه اگر ناخن نصفه نیمه شکست حتما از ته قطع شود ودر همان حد اندکی سوهان بخورد (با پوساب که کاغذ سنباده بسیار نرم است)با همان گوشت دست حداقل روزانه یک ساعت نوازندگی شود 2 ناحیهی مهم برای ناخن هلال صورتی رنگی است که درست بالا ناخن در پشت ناخن دیده میشود هر چه این هلال پررنگ تر باشد خونرسانی بهتر و ناخن قطور تر خواهد بود 3 هیچ نگه دارنده(conditioner)برای حفظ ناخن سه تار نواز تاثیر مناسب ندارد پول خود را برای خریدن سوهان و پوساب خرج کنید4اگر ناخن شما قیافه ناخن گیر را دید سه ماهی از نواختن سه تار مناسب خداحافظی کنید 5 وجود خطوط عمودی زیاد یا نواحی سفید(لکه لکه)روی ناخن یعنی کمبود مواو معدنی مثل کلسیم اهن و بویزه روی میتوانید هر از چند گاهی یک قرص 220 میلی گرم روی را خوراکی به کار گیرید منتها فقط گاه به گاه چون روی مسمومیت هم دارد6 نسخه قدما:چند پاچه گوسفند بگیرید(چون زلاتین دارد)اب پز کنید تا کاملا غلیظ و سپس سرد شود ناخنتانم را چند روز پیاپی داخل ان بگذارید7به هیچ وجه برای بیرون کردن گربه از زیر تخت تلاش نکنید چون تخت در میرود روی ناخن شما میخورد و مثل من میمانید در خماری با مضرابی که در نوک انگشتتان مثل نامادری در منزل جای خالی را خالیتر میکند !
به به چه نکات قشنگی درباره ی ناخن بیان کردید خیلی استفاده کردم.
در مورد ناخن تان زیاد ناراحت نباشید چون من هم در غم شما شریکم و فعلا در خماری ناخن به سر می برم. در مورد ناخن صبا ملب جالب بود . نکته ای که من شاید تازه دارم یه آن فکر می کنم این است که شیوه ی نوازندگی هم در فرمی که ما ناخن خود را پرورش می دهیم موثر است. در ضمن نکته ی دیگر این سات که فرم ناخن پزیشن دست راست و مضراب را هم به کل تغییر می دهد . ناخن گرد یک اقتضا و زاویه و پوزیشنی را می طلبد و ناخن چارگوش هم یک فرم .
به هر روی ناخن برای نوازنده ی سه تار از اهمیت بالایی برخوردار است .خود من به شخصه بدون ناخن و با مضراب فلزی اصلا نمی توانم با ساز ارتباط برقرار کنم و به دلم نمی چسبد در ضمن اینکه صدای ناخن کجا و ...