سلام دوستان
در این تاپیک قصد بر آن است که بیشتر با موسیقی اعراب آشنا بشیم.
هر کس اطلاعاتی داره دریغ نکنه.
ممنون از لطفتون.
نمایش نسخه قابل چاپ
سلام دوستان
در این تاپیک قصد بر آن است که بیشتر با موسیقی اعراب آشنا بشیم.
هر کس اطلاعاتی داره دریغ نکنه.
ممنون از لطفتون.
آشنایی با دستگاه های موسیقی در عرب
در تلاوت قرآن از هفت مقام اصلی و گوشه های انها استفاده می شود که بصورت خلاصه در عبارت صنع بسحر گنجانیده شده اند.
- ص مخفف مقام صبا - ن نهاوند- ع عجم- ب بیات- س سه گاه- ح حجاز و - ر مخفف مقام رست می باشند.
هر چند بعضی مقام چهار گاه را هم مقام مستقلی دانسته و در نتیجه به هشت مقام اصلی قائل گردیده اند.
در اینجا اشاره بسیار کوتاهی به این مقامات و بعضی فروعات آن خواهیم نمود.
مقام (Gamme) یک طرح کلّی و الگویی است برای آفرینش نغمات و ملودی ها. اگر با یک نگاه کلی بنگریم می توانیم مفاهیم مقام، نغمه، لحن، آواز، دستگاه، گام و موارد مشابه آن را در یک تعریف کلی بگنجانیم، اگر چه در تعریف اصطلاحات برخی از این مفاهیم با دیگری تفاوت دارد. تمایز و تشخص هر مقام نتیجه تغییر حالات و کیفیات یک نغمه و ملودی و تفاوت هر مقام با مقام دیگر نتیجه اختلاف در تغییر مسافت ها و فواصلی است که بین درجات صوتی هر مقام نسبت به مقام دیگر وجود دارد. در موسیقی مقامی ایران (و شرق) فاصله 1 دیوان (اکتاو) را به 8 گاه تقسیم می نمودند (از یگاه تا هشتگاه). بعد از حمله اعراب به ایران در صدر اسلام و همچنین در دوران سلطنت عثمانی، این فواصل و پرده ها به طور کامل به کشورهای عربی و اسلامی منتقل گردید و تاکنون نیز همان فواصل و پرده ها با نام های ایرانی در فرهنگ موسیقی این کشورها به چشم می خورد. البته این مطلب سبب انکار اصالت موسیقی عربی نخواهد شد. تردیدی نیست که وارثان امروز موسیقی عربی ضمن تأثیرپذیری از فرهنگ و تمدّن ایرانی و برخی تمدّن ها و جریان های فرهنگی دیگر در طول تاریخ، بر میراث کُهن خود نیز تکیه داشته اند؛ میراثی که بخشی از آن را باید در تمدّن های باستانی عربستان جنوبی و بخش دیگری از آن را در تمدّن کهن مصریان ـ که در عصر کنونی طلایه دار موسیقی مقامی عرب می باشند جستجو نمود.
در کتاب بهجت الروح آمده است: هر مقامی بر خلاف اهل ریاضی از پیغمبری صلوات الله علیه پیدا شده ... حضرت ابوالبشر آدم (ص) در مقام راست ربنا ظلمنا انفسنا ... می گفتی و حضرت موسی علیه السلام در وادی ایمن در مقام عشاق ناله و مناجات کردی ...
یاد این نکته هم خالی از لطف نیست که هر چند موسیقی مقامی عرب در رشد و بالندگی خود مرهون موسیقی ملّت های دیگر همچون ایرانیان بوده، اما امروز در میان موسیقی های جهان دارای هویتی کاملاً مستقل می باشد و در حال حاضر حتی از تحرّک و پویایی بیشتری نسبت به موسیقی مقامی ایران برخوردار است و به مرور جای خود را در میان موسیقی های جهانی باز نموده و صبغه بین المللی پیدا کرده است.
انتساب مقامات به پیامبران
در کتاب بهجت الروح آمده است: هر مقامی بر خلاف اهل ریاضی از پیغمبری صلوات الله علیه پیدا شده ... حضرت ابوالبشر آدم (ص) در مقام راست ربنا ظلمنا انفسنا ... می گفتی و حضرت موسی علیه السلام در وادی ایمن در مقام عشاق ناله و مناجات کردی و حضرت یوسف (ع) در قعر چاه و زندان به مقام عراق گریستی و ....
ـ تعریف مقام
در اصطلاح موسیقی به مجموعه ی اصواتی که بین یک نت و تکرار آن (جواب) با ترتیب معیّن قرار دارد مقام گفته می شود.
ـ تعریف نغمه
نغمه در لغت، عبارت از صدایی موسیقایی است که خالی از کلام و حرف باشد. در اصطلاح موسیقی نغمه در این معانی به کار رفته است: هر صدای موسیقایی (Sing)، ملودی (Melody)، در مقابل هارمونی (Harmony) [موسیقی چند صدایی]، مقام اصلی (Gamme)، مقام فرعی یا مشتقات یک مقام اصلی (گوشه) همچون نغمه شوری از مقام بیات، نغمه هزام از مقام سیکا و یا نغمه نکریز از مقام نهاوند.
ـ تعریف لحن
لحن در تلاوت قرآن، کیفیتی است که از استفاده صحیح و مطلوب مقامات و نغمات عربی برای ارایه آیات قرآن کریم بر اساس اصول و مبانی مربوط حاصل می آید.
مقامات اصلی و تعداد آن
1ـ مقام راست
2ـ مقام بیاتی
3ـ مقام صبا
4ـ مقام سیکاه (سه گاه)
5ـ مقام حجاز
6ـ مقام نهاوند
7ـ مقام عجم (ماهور ـ راست پنجگاه در موسیقی ایرانی و گام ماژور در موسیقی غرب)
8ـ مقام کُرد
9ـ مقام نوا
10ـ مقام جهارکاه (چهارگاه)
در موسیقی مقامی عرب تعداد مقامات اصلی و فرعی (گوشه ها) بالغ بر سیصد است.
ـ شناخت علمی مقامات عربی
مقام هایی که بر روی درجه DO (راست) قرار دارند:
1ـ مقام راست
2ـ مقام سوزناک
3ـ مقام حجازکار
4ـ مقام نهاوند
5ـ مقام نکریز
مقام هایی که بر روی درجه Re (دوکا) قرار دارند:
6ـ مقام بیاتی
7ـ مقام کرد
8ـ مقام حسینی
9ـ مقام شوری
10ـ مقام عشّاق مصری
11ـ مقام صبا
12ـ مقام صبا زمزم
13ـ مقام حجاز
14ـ مقام شاهناز
مقام هایی که بر روی درجه mi (سیکاه) قرار دارند:
15ـ مقام سیکاه
16ـ مقام هزام
مقام هایی که بر روی درجه Fa (جهارکاه) قرار دارند:
17ـ مقام جهارکاه
مقام هایی که بر روی درجه Si (قرار) استقرار یافته اند:
18ـ مقام عجم عُشِیران
19ـ مقام بستنکار
20ـ مقام عراق
در موسیقی مقامی ایران با نام ماهور و در موسیقی غرب به گام ماژور نامبردار است. دارای مقامات فرعی همچون عجم عشیران، چهارگاه، سوز دل آرا و شوق افزا می باشد. نغمه ای شاد و شادی آور امّا نه به طور مطلق. بسیار اتفاق می افتد که مقام صبا و عجم را با هم ترکیب می کنند که خود حاوی معانی بدیعی می شود.
ـ وجود ارتباط و تطابق مضامین آیات قرآنی با نغمات و مقامات گرچه به قول برخی از اساتید ما این امر کلیت ندارد و حالتی که قاری به مقام و نغمه می دهد، آن مقام را شاد و فرح زا و یا محزون و غمگنانه می کند، امّا رعایت تناسب و ارتباط میان مقام و موضوع آیه خودکاری هنری است. با شناخت حالت هر مقام و موضوعات آیات و تناسب آنها با یکدیگر و رعایت این تناسب، تلاوت قاری قرآن علاوه بر بیان لفظی، بیان تصویری پیدا می کند، این بیان یکی از مصادیق اعجاز لفظی قرآن است و تنها هنری که می تواند آن را به عرصه ظهور بیاورد، هنر قرائت است. تلاوتی که در آن، این تناسب رعایت نشود،
تلاوتی بی روح است و گاهی اوقات بی معنی. مثلاً اگر آیه شریفه «خذوه فغلوه ثم الجحیم صلّوه» که در مورد اهل عذاب است و انسان با قدری تأمّل و اندیشه در آیه، از فرط تأثّر و اندوه گریان خواهد شد، با نغمه ای شاد و فرح فزا و شوق افزا (همچون مقام نهاوند) خوانده شود، چنان بی معنی و ناسازگار است که قاری و مُستمع با فکر و صاحب ذوق را به درد می آورد.
1ـ مضامین متناسب با اجرای مقام راست
نشانه های عظمت پروردگار، هدایت تکوینی و تشریعی، آفرینش آسمان ها و زمین، بیان حقایق و معارف، نشانه های تجلّی انوار الهی در جهان، بیان و ابلاغ اسماء و صفات الهی، بیان ابلاغ نبوت و امامت، نشانه های الهی و ...
2ـ مضامین متناسب با اجرای مقام بیات
مقام بیات یکی از مقام های بسیار زیبا، حُزن انگیز و دارای لطافتی خاص است، در بیشتر مضامین کاربرد دارد همچون نزول عذاب الهی بر ناسپاسان و کافران، آیات منسوب به جهنم، لطافت و زیبایی اخلاق الهی و حُزن از عدم تزکیه نفس، عشق به لقاء الله، محبت و عشق به ایمان و حُزن از نبودن در زمره مؤمنین، عنایت حق تعالی نسبت به هدایت بندگانش، لطف و رحمت رسول اکرم، زیبایی و لطافت توحید، حُزن از عدم معرفت
3ـ مضامین متناسب با اجرای مقام صبا
توصیف جهنم، فرجام کار مجرمان در روز قیامت، خوف از حساب و کتاب و آلام محشر، حیاء از لقاء الله به جهت معصیت، غم و اندوه و ترس از عذاب، انذار و بیدار باش، خوف از عذاب الهی و ...
4ـ مضامین متناسب با اجرای مقام سه گاه
شادی اهل بهشت، شادی و سرور اهل ایمان، شادی از معرفت آیات ربّانی و ...
5ـ مضامین متناسب با اجرای مقام عجم
در موسیقی مقامی ایران با نام ماهور و در موسیقی غرب به گام ماژور نامبردار است. دارای مقامات فرعی همچون عجم عشیران، چهارگاه، سوز دل آرا و شوق افزا می باشد. نغمه ای شاد و شادی آور امّا نه به طور مطلق. بسیار اتفاق می افتد که مقام صبا و عجم را با هم ترکیب می کنند که خود حاوی معانی بدیعی می شود.
6ـ مضامین متناسب با اجرای مقام نهاوند
سرور از معرفت حق تعالی، لذت ایمان به نبوت و امامت خاصه، لذت و بهجت عبادت، لذت نعیم و پاداش اخروی، زیبایی و لطافت ایمان، امید و انتظار رحمت الهی، توصیف اهل بهشت، پیروزی، نصرت و سعادت مؤمنان و ...
7ـ مضامین متناسب با اجرای مقام کرد
این مقام از الحان بسیار حزین می باشد که در موسیقی مقامی عرب نیز از این مقام زیاد استفاده می شود. شباهت زیادی با مقام بیات دارد، به گونه ای که برخی آن را گوشه ای و مشتقی از مقام بیات می دانند.
8ـ مضامین متناسب با اجرای مقام حجاز
سرور و لذت رعایت اخلاق الهی، بشارت به اهل ایمان، عشق به حق تعالی در اثر معرفت او .
فایل صوتی زیر شعری زیباست که در آن هفت مقام اصلی عربی در همون مقام می خونه.
البته تصویری بود من صوتیش کردم. اگه خواستید تصویریش رو هم می زارم.
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
سلام
برخی مقامات موسیقی عربی اصلا ربع پرده ندارند و لذا صبغه ای غربی به خود می گیرند. یعنی تقریبا با تمام سازهای دنیا قابل اجراست و این از نکات جالب آن است.
1- مقام نهاوند
2- مقام عجم
3- مقام کرد و حجاز کار کرد
4- مقام فرعی شوق افزا از خانواده مقام عجم
5- خانواده مقام نوا اثر شامل خود نوا اثر ، نکریز و نوا اثر کرد
6- مقام صبا زمزم از خانواده صبا
7- مقام حجاز کار ، شاد عربان ، شهناز و سوز دل
اینا اونایی که من یادم اومد.
جالب اینجاست که خیلی از موسیقی های پاپ و مداحی های جدید همخوانی عجیبی با مقام نهاوند و کرد داره.
دوستان عزیز که نوازنده حرفه ای هستند اگر تاحالا موسیقی عربی ننواخته اید حتما امتحانش کنید.
مقام عجم بیشتر شاده البته میشه از اون به صبا میانبر زد که خیلی حزینه و سوزناک.
کرد هم غمگین می تونه باشه هم شاد البته بنظر من بیشتر غمگینه.
به هر حال اینایی که نام بردم ربع پرده نداره یعنی هر موسیقیدان غربی هم که خیلی با ربع پرده یا شایدم اصلا کار نداره می تونه در این مقامات عربی بنوازه بدون گیج شدن.
یه نکته بگم راجع به مقام بستنیکار.
این مقام یکی از مقامات فرعی مقام سیکا (سه گاه) است.
شاید بخندید و بگید چرا بستنی؟ بستنی کار؟
این در واقع بسته نگار بوده که در زبان عربی شده بستی+نیکار = بستنیکار
این مقام با ربع پرده روی Si شروع میشه . ولی عجیبه که با نیم تموم میشه.
حالا اگه بجای Si از Mi شروع بشه اسمش عوض میشه.
بهش میگن مقام طرز نوین.
با تشکر از شما خیلی خوبه که کسی که کار میکنه از موسیقی ملل اگاهی داشته باشه
سلام
شما لطف داری آقا سالار.
موسیقی اعراب خیلی پیشرفته است.
دوستی دارم که 12 سال آمریکا بوده و میگه اونجا موسیقی عرب ها خیلی بیشتر شناخته شده است تا موسیقی ایرانی. اونا از ما بیشتر کار کردن روی جهانی سازی موسیقی شون. البته شاید یه محدودیت هایی در ایران بوده یا مسائل سیاسی بوده که نگذاشته موسیقی ما باندازه عرب ها در دنیا جا بیفته.
همون دوستم که تخصصی عجیب در موسیقی عربی داره می گفت که موسیقی ایرانی چون گوشه خیلی داره و نظام مندی زیادی داره کمی کار رو برای خلاقیت محدود کرده البته نسبت به موسیقی عربی.
این عرب ها خیلی راحت مقامات رو با هم ترکیب می کنند و نواهای زیادی بوجود میارن.
البته من بعنوان یک ایرانی اعتقاد قوی به موسیقی خودمون دارم.
در پست اول هم گفتم که عرب ها بعد از فتح ایران با موسیقی ما آشنا شدند و چنان مسحور اون شدند که حتی اسامی که برای مقامات خودشون در نظر گرفته اند ایرانی است. این حاکی از قدرت نفوذ موسیقی ما بوده است.
با تشکر
مجتبی
سلام اقا مجتبی
دقیقا شما صحیح میفرمایید حرف شما درسته .اما یک مسیله دیگه هم هست اینکه بعضی از بزرگان موسیقی ما در ایران بودجه کافی برای تبلیغ موسیقی ایرانی رو ندارن
متاسفانه
بله مسائل اقتصادی هم هست.
ولی آخه خیلی اساتید موسیقی بعد انقلاب به خارج رفتند ولی نمی دونم بازده کارشون اونجا چقدر بوده. یعنی چقدر به اعتلای موسیقی ایرانی پرداختند. بعضی هاشون رو که می شناسم اصلا رفتند اونجا و موسیقی کلاسیک غربی کار کردند و متأسفانه اصالت ایرانیشون کمرنگ شد.
برخی هم به کشور برگشتند و اثاری ارائه دادند ولی باز هم عرب ها از ما جلوترند.
به امید پیشرفت روز افزون موسیقی ایرانی.
شما به جمعیت اعراب و ایرانی ها هم توجه کنین
10 برابر ما جمعیت دارن
خب شناخته شده تر میشه
بله درسته.نقل قول:
من به این مطلب فکر نکرده بودم.
پیشتاز اعراب در موسیقی، مصر است.
مصر بتنهایی جمعیتی بیشتر از ایران داره.
این مقامات و مطالبی هم که گفتیم بر پایه تئوری موسیقی مصر است.
و الا اعراب حوزه خلیج فارس هم این مقامات رو دارند ولی گاهی اسم ها تفاوت داره و یا علیرغم اسم یکسان تفاوت های موسیقایی داره.
تا اونجا که من می دونم در ایران هم این تفاوت ها هست البته اندک. مثلا گویا ردیف مثلا میرزا عبد الله با ردیف دیگری کمی فرق می کنه. البته اساتید موسیقی ایرانی باید توضیح بدهند و الا من کمترینم.
با تشکر
سلام
در خانواده مقام حجاز مقامی هست بنام زنجران.
نام دیگر این مقام زنگوله هست.
همانطور که قبلا گفتم این اسامی باز از فارسی گرفته شده است.
مقام زنجران نیز از مقاماتی است که فاقد ربع پرده می باشد و در موسیقی غربی هم محبوب است.
لازم بذکر است مقام حجاز با گوش ما ایرانی ها هم خیلی آشناست. اکثر اذان هایی که از رادیو تلویزیون می شنوید در مقام حجاز است.
در اون فایل صوتی که گذاشته بودم قشنگ مقام حجاز رو اجرا می کنه و میگه وقتی صدای اذان رو شنیده این مقام حجاز است.
سلام...نقل قول:
ببخشید من نتونستم این فایلت رو دریافت کنم مثل اینکه اشکال داره:39::106:
اگه یه چک بکنید ممنون میشم....:am
نقل قول:
تاپیک جالبی هست استفاده خواهیم کرد .. تلاش شما ستودنیست
این نظر لطف شماست. متشکرم. :amنقل قول:
یه نکته بگم راجع به مقام ماهور.
این مقام از خانواده مقام رست هست.
حالا همین مقام رست هم نکته هایی داره.
مثلا اینکه رصد نوشته میشه ولی رست خونده میشه و گویند از راست فارسی گرفته شده است.
خب برگردیم به مقام ماهور. (گفته میشه ماژور هم از ماهور گرفته شده.)
این مقام روی نت دو کلید C هست.
ترتیب نت ها به شکل زیر است:
C
D
E 3/4
F
G
A
B
C
فواصل:
1
3/4
3/4
1
1
1
1/2
تتراکرد اول رست روی C هست.
تتراکرد دوم عجم روی G هست.
نقل قول:
خوب اینم نشد که آقا کورش :39::39::39::106::39::39::39:
دستتون درد نکنه.نقل قول:
من نه می تونم نمونه کار آپلود کنم و نه فایلای دیگه .
نمی دونم مشکل کجای سیستمه. اون جایی که برای انتخاب فایل باید بیاد نمیاد یا وقتی انتخاب می کنم آپ می کنه تا صد میره اما کامل نمیشه و خطا میده. مشکل کجاست؟
سلام
ســـــال نـــــو مبـــــارک.
میخوام راجع به خانواده مقام نوا اثر صحبت کنم.
این خانواده سه مقام رو در بر میگیره:
1- مقام نوا اثر
2- مقام نکریز
3- مقام اثر کرد
-----------
این خانواده هم بنوعی غربی محسوب میشه چون اصلا ربع گام (ربع پرده) نداره.
اینکه میگم غربی چون مثلا گیتاریست های عزیزی که دوست دارن عربی بنوازند باید بیشتر دنبال مقامات فاقد ربع پرده بگردند که روی گیتار به آسانی قابل اجرا باشه. همینطور سایر سازهای غربی که اجرای ربع پرده روی آن ها کمی دشواره.
-----------
مقام نوا اثر معمولا روی C هست.
اگر این مقام بجای C از D شروع بشه مقام حصار نامیده میشه.
-----------
گام ها در مقام نوا اثر:
C
D
Eb
#F
G
Ab
B
C
---------------
گام ها در مقام نکریز:
C
D
Eb
#F
G
A
Bb
C
-----------
گام ها در مقام اثر کرد:
C
Db
Eb
#F
G
Ab
B
C
-------------
*توجه کنید که سه نت اول مقام نوا اثر تطبیق داره با سه نت اول مقام نهاوند.
لذا در بداهه نوازی ها و در آواز و قرآن خواندن خیلی راحت از این مقام به نهاوند می روند یا برعکس.
*این نکته در مورد مقام نکریز هم صادق است.
*مقام اثر کرد نیز همان مقام نوا اثر است که نت دومش نیم گام پایین تر است.
سه نت اول این مقام همانند مقام کرد است. لذا جابجایی از این مقام به مقام کرد و بالعکس در هنگام نواختن امری معمول است.
با تشکر
سلام
امروز یکی از کارهای سالار عقیلی رو گوش میدادم.
قطعه ای بود بنام آواز حجاز.
تا اونجا که من می دونم یکی از نغمه های دستگاه شور، ابو عطاست و گوشه حجاز جزء لاينفک ابوعـطاست و از همه بيشتر عربي است.
البته وقتی اون قطعه رو گوش دادم به شباهت این گوشه ایرانی به مقام حجاز عربی پی بردم. (همون اکثر اذان ها)
حالا میخوام که عزیزان سر رشته دار در موسیقی ایرانی من حقیر رو یاری بدن.
من فواصل نت ها رو در مقام حجاز میگم، اساتید هم عنایت کنند فواصل نت ها در گوشه حجاز رو بگن تا یک بررسی تطبیقی داشته باشیم و به شباهت ها و تفاوت ها پی ببریم.
مقام حجاز یکی از مقام های اصلی یا بقول خود عرب ها جزء مقامات اساسی است.
این مقام دو فرم داره که یکی غالبا برای صعود و بالا رفتن و دیگری در فرود استفاده میشه.
فواصل نت ها در فرم اول( بالا رونده):
D
Eb
#F
G
A
B کرن
C
D
--------------
فواصل نت ها در فرم دوم(پایین رونده):
D
Eb
#F
G
A
Bb
C
D
--------------
در بداهه نوازی ها یا بعبارت دقیق تر عربی در تقاسیم از فرم اول به سه گاه می روند و از فرم دوم به عجم.
چون سه نت آخر فرم یک همانند سه نت ابتدائی مقام سه گاه و سه نت آخر فرم دوم همانند سه نت آغازین مقام عجم است.
با تشکر
سلام
کسی نیست که فواصل نت ها و گام ها در گوشه حجاز رو بدونه؟
گویا کسی جواب رو نمی دونه!نقل قول:
خودم پیداش کردم البته مطمئن نیستم.
لا، سی کُرُن، دو، ر، می، فا، سل، لا
A
B کرون
C
D
E
F
G
A
حال وقتی این رو در کنار مقم حجاز عربی قرار دهیم چه می بینیم؟
D
Eb
#F
G
A
B نصف بمول= کرن
C
D
ر-می بمل-فا-سل-لا کرن-سی بمل-دو-ر
آقا هاشم از شما متشکرم.نقل قول:
پس در گوشه حجاز داریم:
D
Eb
F
G
A کرن
Bb
C
D
و اما در مقام حجاز داریم:
D
Eb
#F
G
A
B نصف بمول= کرن
C
D
در ضمن از دوست عزیزم آقای هاشم درخواست می کنم در صورت تمایل این بحث بررسی تطبیقی رو ادامه بدیم.:am
با تشکر
براوو آقا مصطفی واقعاً براوو!!!
خیلی زحمت کشیدی. خدا قوت!
منظورتون منم لاکشمی خانم؟ :48:نقل قول:
من مجتبی هستم. :30:
ممنون از دلگرمی شما. :am
خب تا اینجا گوشه حجاز از دستگاه شور را با مقام حجاز از مقامات موسیقی عربی مقایسه کردیم.
حالا می خواهم دستگاه ماهور را با مقام ماهور مقایسه کنیم.
توضیحی مختصر از دستگاه ماهور برای علاقمندان ناآشنا (مثل من):
دستگاه ماهور یکی از گستردهترین دستگاههای موسیقی ایرانی است و در ردیفهای گوناگون در حدود ۵۰ گوشه دارد. دستگاه ماهور به علت حالت و ملودی روانی که دارد اغلب به صورت موسیقی شاد در جشنها و اعیاد نواخته میشود. این دستگاه دارای گوشههای متنوعی است که با مقامهای کاملاً متفاوت در سه بخش بم، میانی و زیر اجرا میشود. ناگفته نماند تمام گوشهها به وسیلهٔ فرود به درآمد رجعت میکنند.
اطلاعات بیشتر: [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
اما مقام ماهور:
در موسیقی مقامی اعراب، مقام ماهور یکی از زیر مجموعه های خانواده مقام رست است.
ماهور اعراب هم همانند ماهور ایرانی شاد است.
نت شاهد مقام ماهور C هست یعنی دو.
اما دستگاه ماهور ایرانی هم ماهور C دارد و هم ماهور D.
و اما فواصل گام ها در مقام ماهور:
C
D
E کرن
F
G
A
B
C
اگر اشتباه نکنم فواصل در دستگاه ماهور همانند گام ماژور غربی است یعنی:
C
D
E
F
G
A
B
C
پس بنظر می رسد فرق این دو تنها در نت می (E) هست که اعراب آن را ربع پرده بم تر می نوازند و بس.
از عزیزان اهل فن خواستارم در صورت مشاهده اشتباه، نقص کلام حقیر را اصلاح نمایند.
با تشکر
وااااااااای حسابی سه کردم!!!!نقل قول:
خیلی عذر می خوام مجتبی جان فکر نکنی اسمتو فراموش کردما!!! آخه من سه تا دوست مصطفی دارم و چون اسم شما باهاشون هم قافیه س همین شد که یه لحظه قاتی کردم!!!
در ضمن شما از اهل فن خواسته بودین که در صورت مشاهده اشتباه، نقص کلام شما را اصلاح نمایند. من فکر نمی کنم در حوزه ی فلوت، اهل فن تر از شما توو این سایت پیدا بشه! بدون اغراق می گم. شما واقعاً فلوت رو ضربه فنی کردین!!! اون باید در مقابل شما کم آورده باشه!!! بازم ممنونم از اطلاعات مفیدت دوست گل!!!
خواهش می کنم لاکشمی خانم. :amنقل قول:
این نظر لطف شما به بندۀ کمترینه.
من قطره ای در بحر موسیقی ام.
قطره چو با دریاست دریاست وگرنه قطره ای گمشده بیشتر نبود.
با تشکر
مجتبی
سلام بر دوستان
یکبار دیگه از دوستان عزیز درخواست می کنم به این تاپیک بیایند و ما را نیز از اطلاعات مفیدشون بهره مند کنند.
امروز میخوام از دو مقام معروف و در عین حال نزدیک به هم در موسیقی عربی صحبت کنم:
مقام بیاتی (بیات)
و
مقام کرد
عزیزان آشنا به موسیقی ایرانی مستحضر اند که ما آوازی بنام بیات کرد داریم.
ابتدا مطالبی در مورد اواز بیات کرد از سایت سوتیام در زیر ارائه می شود:
آواز بیات کرد
بیات کرد
در نامگذاری ردیف موسیقی ایرانی آوازها و گوشه هایی هستند که به نام منطقه ای اشاره می کنند که البته علت این نام گذاری ها دقیقا و یا اصلاً مشخص نیست و بد نیست نام آنها را برای اطلاعات عمومی هم که شده بدانیم :
بیات اصفهان ، بیات ترک ، بیات شیراز ، شوشتری ، بختیاری ، بغدادی ، راک کشمیر ، راک هندی ، قره باغی ، نیشابورک ، طوسی ، گیلکی ، دیلمان ، عراق ، آذربایجانی ، نوروز عرب ، فرنگ ، ماوراءالنهر ، بیات عجم ، زابل ، کهکیلویه ، نیریز ، اصفهانک ، پنجه کردی ، حجاز ، دشتستانی ، خوارزمی ، بهبهانی ، مرودشتی و بیات کرد که مورد بحث ماست .
همانطور که می دانید موسیقی ایرانی به 5 دستگاه و 7 آواز ( که آواز ها به علت برخی شباهتها زیر مجموعه دستگاهها شمرده می شوند) تقسیم بندی می شود .
اکنون به بررسی بیات کرد از دیدگاه ردیف های معتبر می پردازیم :
1- ردیف میزرا عبدالله :
که بیات کرد را یکی از آواز های مستقل دستگاه شور می داند ولی گوشه هایی که برای آن بیان می کند اصولا از سایر آواز های شور وام گرفته شده که به نظر استاد حسین علیزاده نیز تناسبی با این آواز ندارد مانند گوشه های قطار ( از بیات ترک ) و قرایی ( از افشاری) .
اگر شور سل اجرا کنیم نت شاهد ( نتی که بیشتر از همه اجرا می شود و فرود بر آن انجام می شود ) بیات کرد درجه پنجم شور یعنی نت ر می شود. که با توجه به نمونه ای زیر کاملا مشخص است .
آنچه در این ردیف ( و ردیف موسی خان معروفی ) مشخصه بیات کرد است تحریرهای مخصوص درآمد آواز است که تقریبا همگی به یک شکل هستند که با توجه به نت آنها کاملا مشخص است .
2- ردیف استاد عبدالله دوامی :
که ایشان نیز هویت مستقل به عنوان یکی از آواز های شور برای بیات کرد قایل است ولی ایشان نیز چند گوشه ای که برای این آواز بیان می کند مانند گوشه های حزین و بسته نگار از دستگاه شور می باشند .
3- ردیف موسی خان معروفی :
بیات کرد را فقط یکی از گوشه های دستگاه شور می داند .
4- ردیف استاد صبا :
ایشان در ردیف راست کوک خود بیات کرد را یکی از گوشه های آواز دشتی ذکر کرده اند .
5- ردیف آقای کیوان ساکت ( برنامه رادیو فرهنگ : نیستان )
ایشان نیز بیات کرد را فقط به عنوان یکی از گوشه های آواز ابوعطا ذکر کرده اند و از آنجا که نت شاهد کرد بیات و حجاز یکسان می باشد آن را تنوعی دراجرای حجاز می دانند .
و اضافه کرده اند که اگر بخواهیم بیات کرد را در دشتی بنوازیم بیاد دقت کنیم که نت متغیر دشتی را بیات کرد ندارد .
6- ردیف استاد محمود کریمی :
اصلا ذکری از بیات کرد نکرده اند .
نمونه ها:
الف) آواز بیات کرد در آلبوم آستان جانان توسط استاد شجریان و مشکاتیان .
ب) آواز بیات کرد در آلبوم بی تو بسر نمی شود توسط استاد شجریان و علیزاده و کلهر.
ج) تصنیف با من صنما در بیات کرد توسط استاد شجریان در آلبوم بی تو بسر نمی شود .
-------------
خب این از آواز بیات کرد و اختلاف نظر اساتید.
حالا بریم سراغ موسیقی عربی.
اعراب دو مقام جداگانه دارند یکی مقام بیاتی و دیگری مقام کرد.
در ابتدا گفته شد این دو بسیار شبیه یکدیگرند و برخی مقام کرد را فرعی از فروع مقام بیاتی می دانند.
برای درک بهتر شباهت این دو مقام فواصل گام ها را بیان می کنیم:
اول فواصل یا بقول خود اعراب ابعاد مقام بیاتی:
D
Ehb
F
G
A
Bb
C
D
اکنون ابعاد مقام کرد:
D
Eb
F
G
A
Bb
C
D
مشاهده می کنید که تفاوت این دو مقام تنها در نت دوم یعنی نت می هست.
اگر می را ربع پرده پایین تر از جای اصلیش بنوازیم مقام بیاتی است و اگر همین نت را نیم پرده بم تر بنوازیم مقام کرد را اجرا کرده ایم.
حالا درخواست من از دوستان این است که لطف کنند و فواصل را در آواز بیات کرد مطرح کنند تا بتوانیم بررسی تطبیقی و بهتری انجام دهیم.
با تشکر
در عکس زیر بهتر با مقام کرد و مقام بیاتی آشنا شوید: [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
این تاپیک رو الان دیدم،خیلی خوبه.
این درجاتی که از این مقام ها گفتید هم مثل موسیقی ما نسبی هستند؟
سر کلید های بیات کرد "ر" ( مشتق شده از شور سل) : سی بمل، می بمل ، لا کرن.
خصوصیت واضح ملودیکیش اینه که به شدت بالا روندست. و شاهدش همان شاهد دشتیست اما تفاوت در حرکت های ملودی اش هست و اینکه توی دشتی re نت متغیر هست اما در بیات کرد اینطور نیست.
پس شباهت بیات کرد با مقام بیات و کرد اینه که هر دو روی درجه D قرار دارند.نقل قول:
حالا ممکنه مثل من ابعادش رو دقیق تر و واضح تر بیان کنید؟ یعنی ترتیب 7 نت اصلیش.
D
Eb
F
G
Aکرن
Bb
C
D
خیلی ممنون.نقل قول:
چقدر شبیه مقام کرد هستش!
فقط نت لای این آواز بیات کرد ربع پرده بم تر نواخته میشه.
مقام بیات هم روی D قرار داره؟
نمونه ی صوتی ندارید از این مقام ها؟
بله مقام بیات هم روی D هستش.نقل قول:
چرا نمونه که زیاد دارم. :16:
اوایل تاپیک یه فایل گذاشته بودم، اونو دیدید؟