موضوع : ترانه ی نوین ایران
نویسنده : پیروز جعفری
ترانه هایی که امروز به گوش من و تو آشنا و دلنشین است .همان عاشقانه هایی ست که به آن بالیدیم و عاشق شدیم .آمدیم، رفتیم، و دل دادیم و دل بریدیم .همان عاشقانه هایی که به نام ترانه نوین آن را می شناسیم، مخلوق قلم سه بزرگوار: ایرج جنتی عطایی وشهیار قنبری واردلان سرفراز است. بی شک دلیل ماندگاری این ترانه ها، ابداع چینش های جدید وبهره گیری از برخی قالبهای شعر کلاسیک ومطرح کردن فلسفه ها و اندیشه های پر بار و عارفانه و گنجاندن آنها درکالبد مناسبات امروزی، همگام با موسیقی بین المللی بوده، که به زیباترین وجه ممکن، با زبانی شیوا و قابل درک سروده شده است .اما امروزه مفهوم صحیحی از ترانه وجود ندارد.به عبارت دیگر، امروز هر سخن یا نوشته ای که به زبان عامیانه و محاوره باشد نام ترانه به خود می گیرد . مانند :
تو مثل شیر شکلاتی
آب نباتی
آب نباتی و .... می رسد به امروز: خوشگلا باید برقصن و غیره ...
شما را به خدا مخاطب و شنونده چه گناهی دارد ؟ با چه حسی ترانه را ارزشیابی کند و آن را درک کند ؟
آیا جنتی عطایی و شهیار قنبری و اردلان سرفراز نیز اینگونه سروده اند، که هنوز قدیمی ترین کارهایشان برای همگان و برای من و تو عاشق، تفکر بر انگیز است ؟ هر ترانه بدون شک برای خود معنای عمیقی دارد .
نگاه تشبیه ساز و واژه پرداز ایرج جنتی عطایی، سوژه نگریهای ویژه شهیار قنبری، و نیز تفکر عمیق فلسفی اردلان سرفراز، ویژگی هایی ست که در ارتباط با هر یک از این بزرگواران گفتیم، ظرایف و توانایی هایی هستند که به دشواری می توان اندکی از آن را در ترانه های امروزی یافت. واقعا چرا مخاطب و شنونده را به ترانه بد و در حد پایین عادت می دهیم ؟
ایرج جنتی عطایی می گوید :آنجا که حرف از قیاس رسالت در زمینه های شعر و ترانه پدید می آید، به یقین ترانه سرا رسالت و مسولیتی به مراتب سنگین تر و خطرناک تر و ظریف تر از شاعر را به دوش دارد. زیرا ترانه که با عوامل دیگری نظیر صدا و موسیقی همراه است، اجبارا این جا و آن جا شنیده می شود و شنونده اگر به دور از آگاهی ابتدایی و به اصطلاح اهل مطالعه و خواندن نباشد، استعداد و آمادگی هر گونه تاثیر پذیری را دارد. بنابراین ترانه ای که دور از هر گونه اصالت است سراپا مبتذل، به طور قطع در این شنونده تاثیر منفی خواهد گذاشت .
واقعا چرا مخاطبمان را به ترانه بد و سطح پایین عادت می دهیم ؟
* قسمتی از این مطالب برگرقته از فصل نامه گوهر دانش می باشد .
