شعر کلاسیک فارسی

شعر کلاسیک یا کهن فارسی به صورت کنونی قدمتی بیش از هزار و صد سال دارد. این گونه شعر کاملا موزون بوده و وزن آن بر پایه ساختاری است که [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] نام دارد. ساختار اوزان عروضی برپایهٔ طول [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]‌هاست.

تاریخچهٔ شعر کلاسیک فارسی

نخستین نمونه‌های به دست آمده از شعر در ایران، پیشینه‌شان به روزگار [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] پیامبر و سروده‌هایش در [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] می‌رسد. این سروده‌ها به گویش گاهانی از زبان [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] است. همچنین از دوران پهلوانی ([ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]) منظومه‌هایی - مانند ایاتکار زریران ([ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]) و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] - به زبان پهلوی اشکانی در دست است. افزون بر این نمونه‌هایی از شعر (ترانه‌های خسروانی) به زبان پهلوی ساسانی یافت شده‌است. سروده‌ها و اشعار [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] به فارسی میانه (پهلوی ساسانی و اشکانی) نیز در نزد اهل فن اهمیتی به سزا دارد. لیکن اجماع علمای فن بر این است که وزن هیچکدام از این اشعار عروضی نیست، بنابراین این اشعار با شعر امروزی فارسی تفاوتی بنیادین دارند.
نخستین شاعران فارسی‌سرا (مراد از فارسی در اینجا [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و در مقابل [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] است) در دربار [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] پدیدار شدند. اگر چه نمونه‌هایی از شعر به زبان فارسی دری، پیش از این دوران وجود دارد، ولی بررسی آنها مشخص می‌کند که در زمان سروده‌شدنشان شعر فارسی هنوز قوام نیافته‌بود، چرا که وزن آنان به طور مطلق عروضی نیست. در اینجا نمونه‌ای از اینگونه اشعار (که تعدادشان انگشت شمار است) می‌آوریم. این قطعه شعری نگاشته‌شده در [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] واقع در [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] است:
فُرخته باذا روشخُنیده کرشسپِ هوشهمی برست از جوشاَنوش کن می‌انوشدوست بَذآگوشبَذآفرین نهاده گوشهمیشه نیکی کوشکه دی گذشت و دوششاها خدایگانابآفرین شاهی
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] از نامهای چند تن از سرایندگان دربار یعقوب است.
مرحله بعدی شکل‌گیری و تکامل شعر کهن فارسی در [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] (ماوراء النهر) و خراسان اتفاق افتاد. علت آن بیش از هر چیز پشتیبانی فرمانروایان ایرانی‌نژاد [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] از زبان فارسی بود. در این روزگار شاعران بزرگی چون [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] پدیدار شدند. [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، بزرگ‌ترین حماسه‌سرای ایران، نیز اواخر این دوره را درک کرد.
با روی کار آمدن [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] ترک‌نژاد از رونق شعر فارسی کاسته نشد و ایشان بویژه [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] از پشتیبانان جدی سخنوران بودند. در این دوره شاهد برآمدن سرایندگان بزرگی چون [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] هستیم.
از روزگار غزنوی به بعد بویژه از آغاز پادشاهی [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] اندک اندک جنبش سرایش شعر به زبان فارسی دری به نواحی مرکزی ایران و حتی نواحی غربی (چون [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]) کشیده شد و شعر و زبان آن تحت تأثیر گویش محلی گویندگان این خطه قرار گرفت. در این عهد شاعران بزرگی چون ناصر خسرو بلخی، قطران تبریزی، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] پدیدار شدند.
در سده ششم هجری شاهد پیدایش سرایندگان بزرگی چون [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و ده‌ها شاعر بزرگ دیگر هستیم.
سده هفتم هجری اوج شعر فارسی محسوب می‌شود[[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]] و در آن دو شاعر بزرگ [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] شیرازی و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] آسمان شعر فارسی را روشن کردند. پس از این دو بزرگوار، شعر فارسی در سراشیب و فرود افتاد و اگر چه در سده هشتم هجری با ظهور شعرایی چون [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] اعتلا یافت.
بعداز [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] که پایان بخش سبک عراقی است. سبک هندی پیدا شد که شاعران بزرگی چون [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] دارد و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] (که در [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] جایگاه بالایی دارد) داشت.
در دوران مشروطه که اواخر دوران شعر کهن فارسی بود، شاعران نقش مهمی درانقلاب مشروطه داشتند. ازخون جوانان وطن لاله دمیده‌است شعر معروف عارف قزوینی است. [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] را سر میبرند و با ظهور [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] دوره شعر کهن سر می‌آید.

انواع شعر کلاسیک فارسی

• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]

سبک‌های شعر کلاسیک فارسی

• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]

گونه‌ها و جریان‌ها در شعر کلاسیک فارسی

• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]

شعر نو فارسی

شعر نو فارسی با وانهادن قالب‌های شعر کلاسیک در قرن ۱۴ هجری بوجود آمد. این گونه از شعر فارسی آزادی بسیاری را در فرم و محتوا به شاعر می‌دهد. [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] را پدید آورنده این نوع شعر در ادبیات فارسی می‌دانند. شعر نو به لحاظ محتوا و جریان‌های اصلی ادبی حاکم بر آن کاملا با شعر کلاسیک فارسی متفاوت است و به لحاظ فرم و تکنیک ممکن است همانند شعر کلاسیک موزون باشد یا نباشد یا وزن آن عروضی کامل باشد یا ناقص، استفاده از [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] در شعر نو آزاد است. معمولاً شعر نو فارسی را به سه دسته اصلی تقسیم می‌کنند: [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید].

تاریخچهٔ شعر نو فارسی


جریان‌های شعر نو فارسی

• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]

شعر جهان


گونه‌های معروف شعر جهان

• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]

جریان‌های مهم شعر جهان

• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
• [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]