راهنمايي خريد و آموزش سه تار

[AliB]

کاش یه‌کم «محکم» نظر ندیم.

بیا و این‌جور به قضیه نگاه کن:
ــ اگه «ضبط کردن» رو می‌شد «لزوماً» بد شمرد،‌ مثلاً نورعلی‌خان نمی‌بایست یه‌دوره درس ردیف آقای قهرمانی رو ضبط می‌کرد؛ هان؟
ــ شکی داریم که اگه می‌شد از اجرای «حضرات» [در مایهٔ میرزاها،‌ مثلاً]، به‌جای صفحهٔ سنگی، «فیلم» گرفت، خیلی از دعواهای امروزی وجود نمی‌داشت؟

به‌نظرم، خوب‌ه که وجوه مختلف مسئله رو درنظر بیاریم.
ــ اینکه استادت به‌ت اجازه می‌ده که از کلاسش «فیلم» بگیری، نشونهٔ نهایت اطمینانش‌ه به کارش. کمتر کسی جرئت می‌کنه که حالت راحت و عادی کارش رو در معرض قضاوت بذاره.
ــ به‌نظرم، به‌دلایل مختلفی خوب‌ه که «ضبط» انجام بشه، و با نهایت دقت: هیییییچ‌وقت خدا، حس‌وحال دوتا اجرای «استاد» یه‌جور نمی‌شه. تقلیل راهنمای اجرای قطعه به «نت»،‌ از اون اشتباه‌های عجیب و غریب‌ه. حتماً شنیده‌ای که در موسیقی ایرانی، گاهی «تزئین» از اصل کار مهم‌تره.
ــ برام عجیب‌ه که کسی فکر کنه داشتن منابع بیشتر، باعث «تنبلی» می‌شه، و اگه همچو اتفاقی بیفته، علتش مشخصاً «بی‌ارادگی» آدم‌ه؛ نه منبع. وقتی فیلم می‌گیری، میخی، سیخی، چیزی توی فیلمت هست که نذاره خودت قطعه رو از روی نت [اگه نتی موجود باشه البته!] دربیاری؟ اگه هست که هیچ؛ اما اگه نیست، داشتن منابع بیشتر حتماً بهتره از نداشتنش.
ــ خیلی چیزا در کلاس می‌گذره که ضبطشون، ضمن این‌که خالی از لطف نیست، اصلاً بخشی از آموزش‌ه. برخورد استاد، شکل تجزیهٔ جمله‌ها، توضیح‌های کوتاه و بلند و تذکرها، همه‌وهمه بخشی از چیزایی هستن که باید یاد گرفته بشن، و خیلی از اینا رو می‌شه به‌راحتی فراموش کرد.
ــ علاوه بر ضبط اجرای استاد، حتی ضبط اجرای خودت هم به‌شدت مفیده: چه راه ساده‌تری داری برای مقایسه؟
ــ شنیدن ضبط‌شده‌های قدیمی، به‌شدت توصیه می‌شه! هرقدر که به کارت تسلط بیشتری پیدا کنی، «جزئیات» بیشتری رو توی کار «استاد» درک می‌کنی.
ــ همین الان، خیلی از «حضرات» هستن که نمی‌ذارن چیزی از کلاسشون بیرون ببری [جز در ذهنت!]، و خیلی‌ها معتقدن که بهتره این‌کار رو بکنی، و هردوشون هم «بزرگ»ن. نتیجه، این‌ه که توصیهٔ‌ دیگران به ضبط کردن یا نکردن، به تجربهٔ آموزش گرفتنشون برمی‌گرده و سلیقهٔ آموزش‌دادنشون. محض تفریح می‌گم، که یه‌زمانی همین دوروبر یه دعواهای مفصلی بود دربارهٔ علامت گذاشتن یا نذاشتن روی دستهٔ وبولن، و خلاصه داستانی بود برای خودش و داستان‌ها بود در ذم استادایی که این‌کار رو می‌کردن! ولی، من خودم دیده‌م که آقای ارسلان کامکار و آقای اردشیر کامکار مخصوصاً برای بچه‌ها توصیه می‌کنن (حتی ویولن تارا [دختر آقای اردشیر کامکار، که نوهٔ آقای داود گنجه‌ای هم هست و شاگرد آقای ارسلان کامکار] هم مدتی علامت داشت) ، و می‌شه یه نگاهی هم به سوزوکی انداخت (که هم علامت گذاشتن رو منع نکرده، و هم فلسفهٔ زیرش اصولاً تقویت شنیدن‌ه و «شنیدن هرروزهٔ درس» رو توصیه می‌کنه). درواقع، اونایی که معتقدن علامت گذاشتن گوش رو تنبل می‌کنه، به این فکر نمی‌کنن که درک صدای درست اصولاً «شناختی»ه و بیشتر تربیتی‌ه تا «فیزیکی» [مثلاً]، و شنیدن صدای ناجور می‌تونه همون رو در ذهن جا بندازه. «روح» قطعه، از «نت» در نمی‌آد [و اساساً همین فرق «نوازنده»ست با می‌دی‌پلیر]؛ اما در عین‌‌حال باید حواست باشه که خود توانایی نت خوندن و «درآوردن» قطعه، یکی از چیزایی‌ه که باید یاد بگیری.

سرجمع:
ــ ضبط کردن، به‌هر شکلی، مطمئناً «واجب» نیست؛ اما مستحب‌ه!
ــ اگه بنا بر ضبط شد، هرچه دقیق‌تر، بهتر. نوشته از حافظه بهتره، صدا از نوشته، و فیلم از صدا.
ــ هیچ‌وقت از توان ذاتی آدم برای شل گرفتن کارا غافل نشو! حواست باشه که چرا داری ضبط می‌کنی: حل‌المسائل «خوب»ه؛ به‌آين شرط که برای دیدن ایدهٔ دیگران استفاده بشه، نه‌اینکه ناتوانی ما رو در حل مسئله لاپوشونی کنه. ضبط خوب‌ه؛ اما نباید جوری به‌کار گرفته بشه که مانع تلاش خود آدم بشه. «کلاه» سر کسی نذار؛ مخصوصاً سر خودت!

بردیا جان ، چند وقت نبودی شما ، استحکام نظرات من هم رفته بالا! فکر کنم منظورت با نظر منه؟! :))
بردیا جان من بارها در جای جای مطالبی که نوشتم در سایت اشاره کردم از زاویه ی تجربیات و یادگرفته های اندک خودم نظر می دم! و صد البته مدعی درست و کامل بودنشون نیستم! قطعا هر کسی همینطوره! دقیقا نظری رو که داره و اونچه که فکر می کنه درسته رو بیان می کنه! فرد دیگه می تونه از زاویه ی دیگه به مساله نگاه کنه و البته با توجه به دایره ی دانسته هاش که متفاوت از فرد قبلیست ، نظر دیگری ابراز کنه!
خوشبختانه من برای نظراتی که می دم استدلال دارم و یه قواعد عینی تجربی براش دارم.
در مورد ضبط (حالا نمی دونم روی صحبت شما به نوشته ی من هست دقیق یا نه) من اشاره کردم که _هر چیز به جای خود_ بحث بر سر شاگرد مبتدی است! تجربه ی من میگه این کار اثری جز ایجاد ضعف در توانایی های هنرجو نداره! اصلا هم هدف ما تقلیل اجرای „” قطــــــعه„” به نت نیست! منتها قطعه ، قطعه ی کتاب اول هنرستانه بطور مثال و مخصوصا بخش های ابتداییش! قطعات قدما نیست که هزار و یک ریزه کاری و نوانس و دینامیک و تزیین باید در اجراش لحاظ بشه ! یک اصول کلی داره که شاگرد باید اونها رو بفهمه! و البته شما اشاره فرمودی که نباید خودمون رو گول بزنیم و از ضبط به عنوان حل المسایل(با اون معنی که شاگردهای تنبل ازش استفاده می کنن) استفاده کنیم! اما تجربه نشون داده که ذات بشر به سمت راحت طلبی گرایش داره! و هزاری هم که بگی! باز در عمل اثر منفیشو میذاره! (تاکید می کنم برای شاگرد صفر کیلومتر)
و قیاس شما در ضبط کردن نورالعلی خان برومند! از کلاس قهرمانی ، یه کم قیاس مع الفارقه! چون دو کیس متفاوته! بعضی چیز ها رو باید ضبط و ثبت کرد اونم با دوربین حرفه ای اونم با کیفیت دی وی دی اونم اگر بلو رای باشه بهتره تازه اگز سه بعدی هم شد نو علی نوره! اوننم از چندین زاویه! مثلا الان دعا به جون کسانی می کنم(می کنیم) که از استاد عبادی فیلمی گرفتن و یا از استاد هرمزی و یا استاد کسایی ! و استاد شهناز و غیره! (خدا رحمت کنه عبادی و هرمزی رو و عمر با عزت بده به کسایی و شهناز...)
خلاصه هر چیز به جای خود !
نکته ی بامزه اینکه ، فکر می کنم حتی اگر خود حضرات هم الان دوباره زنده بشن ! این دعواها تمام شدنی و از بین رفتنی نیست! چه رسد به فیلم!
مخلصم!

[arjang]

تجربه ی من میگه این کار اثری جز ایجاد ضعف در توانایی های هنرجو نداره!

درود
من با علی موافقم
من سر کلاس های خودم عادت به ضبط کردن درس نداشتم
الانم سر کلاس استاد لطفی هیچ مشکلی با ضبط نکردن ندارم چون عادت کردم
ولی بعضی از بچه ها که با این روش جلو اومدن همش می نالن که چرا استاد اجازه ضبط درس ها رو نمیده
به نظرم ضبط کردن حتی تو دوره پیشرفته هم زیاد لازم نیست چون اگه نوازنده حافظه خوبی داشته باشه می تونه همه نکاتو به خاطر بسپره

[saeedd]

سلام دوستان. برای شروع کار با سه تار به نظرتون عیبی داره از یه خود آموز خوب شروع کنیم و بعد که یه خورده راه افتادیم پیش استاد بریم ؟ و سوال دوم خود آموز خوب برای سه تار الان چی هست ؟ممنون

[saeedd]

الو :(

[Gilda]

آقا سعیددوستان درموردسوالتون درپستهای قبل توضیح دادن
--------
بدون استاد نمیشه چون بایدپوزیسیون نوازندگی درموردسه تاروحتی سازهای دیگه
یادگرفت وبه کارگیری تجربه ی 1نفرکه چندین سال عمرشو وقف
این کارکرده لازمه واینکارمیسرنمیشه جزبارفتن به کلاس زیرنظراستاد
باتجربه ودلسوز, ممکنه خودتون بخواهید به صورت خودآموزادامه بدین
اماکسی نیست که بگه مثلا این فرمی که شماواسه ی نوازندگی پیش
گرفتی اشتباست واین باعث میشه این فرم اشتباه ملکه ی ذهنتون بشه
وبعدها متوجه ی اشتباهتون میشید که خیلی دیره وسخت میشه تغییرش داد
پیشنهادمیکنم پیش 1استاددلسوزبریدوبعدها خودایشون راهنماییتون میکنن که
چه کتابی تمرین کنی.

[mixer]

خدا خیرت بده گیلدا منم میخواستم همینا رو بگم . . .
حداقل در مورد (سه تار) حتما از صفر با استادت شروع کن (آن هم استادی که استاد باشه ، نه اینکه استاد باشه)
موفق باشی دوست من . . .

[saeedd]

چطور میتونم متوجه بشم که طرفم استاد هست نه استاد ؟ D:

[صادق]

سلام بر دوستان
من تازه سه تار زدنو شروع کردم. اما در اجرای مضراب به مشکل بر میخورم. مثلا ناخنم به صفحه میخوره. ناخنم دراز نیست.
در ضمن اگه چندتا نت مبتدی واسم بفرستین ممنون میشم.

[mixer]

سلام بر دوستان
من تازه سه تار زدنو شروع کردم. اما در اجرای مضراب به مشکل بر میخورم. مثلا ناخنم به صفحه میخوره. ناخنم دراز نیست.
در ضمن اگه چندتا نت مبتدی واسم بفرستین ممنون میشم.

درود

اگر استایل دست گرفتن سازت درست باشه و استادت تایید کنه که طریقه ی بغل کردن و همچنین مضرابت صحیح هست مشکلی نیست و به مرور زمان توسط خودت تصحیح خواهد شد . کما اینکه من بعضی از اساتید رو هم دیدم که بعضی وقت ها ناخن با صفحه برخورد میکنه (استاد یوسف فروتن)

خیلی تو فکرش نرو دوست من . . .

[mixer]

چطور میتونم متوجه بشم که طرفم استاد هست نه استاد ؟ D:

سوال خوبی کردید !!

سعی کن استادی که انتخاب می کنی ، شاگرد کسی بوده باشه که از اساتید به نام بوده باشه !!
و برای انتخابش از بر و بچه های پیشکسوت این کار مشورت بگیر . . .
هر چی باشه ، این افراد از تو بیشتر پیراهن پاره کردند و حداقل میتونن تشخیص بدهند که نوازندگی و استادی چه کسی (به شان و منزلتش) میاد . . .
البته این تجربه و همچنین نظر شخصی بنده هست. . .
شما مختار هستید هر استادی که دوست داشتید رو برگزینید . . .
((ولیکن این نصیحت حقیر بود به شما))

[alireza_jafarian]

البته حمید جان اساتید قدیمی ناخنشون به صفحه میخورد. عبادی هم ناخنش میخورد. اما الان به نظرم قضیه فرق کرده. الان این یک عیب به حساب میاد مگر اینکه در جایی به عمد انجام بشه.
بعضی وقتا چون انگشت کوچک رو از صفحه جدا میکنیم باعث میشه دست بیاد جلوتر و ناخن برخورد کنه به صفحه. انگشت کوچک در حالت استاندارد باید بچسبه به صفحه.
به قول استادم میگفت وقتی مشکلی داری توی نوازندگیت مدام بهش فکر کن موقع ساز زدن،اینطوری درست میشه.

در مورد استاد هم باز باهات مخالفم حمید!!
به نظر من این که شاگرد فلانی بوده نباید گولت بزنه. والا به خدا این اصلا ملاک نیست. آخر آخرش شاگرد کی میخاد باشه؟ علیزاده،شعاری،لطفی... ؟ اینکه شاگرد علیزاده باشه یا شعاری چه تاثیری داره توی آموزش نوع دست گرفتن ساز؟
به نظر من خودت برو بدون تعارف چندین جلسه بشین سر کلاس اون استاد و نگاه کن ببین با شاگرداش چطوری رفتار میکنه و چطور درس میده، همین اگه حال کردی باهاش بسم الله.

[r_a_m_i_n]

سلام دوستان. برای شروع کار با سه تار به نظرتون عیبی داره از یه خود آموز خوب شروع کنیم و بعد که یه خورده راه افتادیم پیش استاد بریم ؟ و سوال دوم خود آموز خوب برای سه تار الان چی هست ؟ممنون

درود به نظر من عیب داره... سعی کن استادی انتاب کنی که اگرم نوازنده ی خوبی نیست... ولی مدرس خوبی باشه... فیگور ساز گرفتن بسیار بسیار مهمه

[r_a_m_i_n]

سلام بر دوستان
من تازه سه تار زدنو شروع کردم. اما در اجرای مضراب به مشکل بر میخورم. مثلا ناخنم به صفحه میخوره. ناخنم دراز نیست.
در ضمن اگه چندتا نت مبتدی واسم بفرستین ممنون میشم.

درود... انگشت 3 و 4 دست راستت رو صاف کن و روی صفحه بذار... (انگشت بنصر و خنصر)
سعی کن مفصل های این دو انگشت وقتی که ساز میزنی نشکنه...
و انگشت اشاره... سعی کن مفصل پایینی انگشت اشاره صاف باشه و به هیچ وجه نشکنه (هرچند ناخوداگاه یکم موقع نواختن کج میشه) ولی باید سعی کنی ثابت نگهش داری و انگشتت رو از 2 تا مفصل بالاییش کج کنی نه پایینی

[Peram.]

درود
از دوستان یه راهنمایی میخوام
میخوام یه سه تار بخرم ساخت کدوم استاد رو بخرم توی تهران؟

[r_a_m_i_n]

درود... سازهای دست ساز اینطوری نیست که بگیم فلان مارک خوبه یا بده... باید حتما با اون ساز زد و صداشو شنید

[Peram.]

درود... سازهای دست ساز اینطوری نیست که بگیم فلان مارک خوبه یا بده... باید حتما با اون ساز زد و صداشو شنید

یعنی کلاً هیچ اسمی نمیشه برد که بگین ساز خوبی هست یا نه ، هیچ مارک معروفی توی سه تار وجود نداره؟!