تاريخ موسيقي سنتي

[fanoos]

موسيقي سنتي ايران



راجع به چگونگي موسيقي سنتي از نظر كمي و كي�? ي و جايگاه آن ، از طر�? صاحب نظران مطالبي عنوان شده است ، كه هر كدام به نوعي ، بر حزن و درون گرايي آن تاكيد دارند . از طر�? ديگر شنونده موسيقي سنتي است كه بيشتر از هر كس ديگري اين « حزن و درون گرايي » را با احساس خويش درك كرده و آن را به عنوان « اساس » موسيقي سنتي مي شناسد .

نوازنده در اين نوع موسيقي علاوه بر �? راگيري �? نون موسيقي (نظري و علمي) مي بايست از مشخصه موسيقي سنتي يعني درون گرايي �? ردي نيز برخوردار باشد . (زمينه شناخت موسيقي ايراني ، �? ريدون جنيدي ص 220) تا بتوانند نغمات دستگاه هاي ايراني را با همان « حال و هواي » سنتي اش (به قولي اصيل) اجرا كند . اين نوع موسيقي از قدمت تاريخي برخوردار است كه ناشي از شرايط اقتصادي ـ اجتماعي گذشته مي باشد . (منظور دوره قاجار به بعد است.)

از اوايل سلطنت ناصرالدين شاه ، شاهد شكل گيري و تنظيم موسيقي اي مي شويم كه امروزه آن را سنتي مي نامند . آقا علي اكبر يكي از دست اندر كاران و از اولين موسيقيدانان در دربار ناصرالدين شاه بود كه او را « سر سلسله خاندان هنر » ناميده اند . (سرگذشت موسيقي ايراني ، روح الله خالقي ص 37) مجموعه دستگاه ها و گوشه هاي آوازي كه امروزه آن را « ردي�? » مي ناميم ؛ به روايت همين حاج علي اكبر است. (همان كتاب ، ص 71 ) پسران آقا علي اكبر ، « ميرزا عبدالله » و « آقا حسينقلي » نيز راه پدر را در پيش گر�? تند و هر كدام به استادي در موسيقي ايراني دست پيدا كردند . اين روند در موسيقي همچنان در حيطه طبقات اجتماعي هيئت حاكمان ادامه مي يا�? ت و به ديگر طبقات جامعه رسوخ نمي كرد .

بنا بر همين رويه ، خصلت « خواص بودن » و « �? ردي بودن » بر نغمات موسيقي ايراني تاثير گذار بوده است. با شكل گيري شرايط نوين اقتصادي ـ اجتماعي كه نمود آن از 1300 به بعد بود ، نزديكي به غرب و دستيابي به عوامل تكنيكي آن به همراه رشد شهر نشيني ، منجر به تحركي در اين نوع موسيقي شد . شروع كار علينقي وزيري و همراهان (سرگذشت موسيقي ايراني روح الله خالقي جلد دوم) ـ در اينجا براي توضيح بيشتر بر مسائل مطرح شده در بالا از نمونه اي كمك مي گيريم كه از زبان يكي از استادان موسيقي سنتي بيان شده است. خالقي با اينكه پدرش سرسختانه با �? راگيري موسيقي وي مخال�? ت مي كرد اما او به هر صورتي كه بود به يادگيري موسيقي ادامه مي داد . حال با انگيزه هايي كه استاد براي ادامه �? عاليت در حيطه موسيقي بيان مي كند ، آشنا مي شويم . خالقي مي نويسد : « شايد اگر در آن موقع مادرم بود ميان پدر و �? رزند را مي گر�? ت و قضيه را بطور مطلوب حل مي كرد ولي متاس�? اته او چند ماه قبل در گذشته بود و من هم در مقابل از دست دادن مهر مادري عشق موسيقي را به دل گر�? ته بودم . اين بود كه ترك موسيقي بسيار سخت مي نمود . من به مادر خود بسيار علاقمند بودم و وقتي او را از دست دادم تنها و بي پناه ماندم . به موسيقي دل بستم تا يك مادر معنوي ، يك محبوب ابدي و يك عشق �? نا ناپذير روحاني پيدا كنم . چگونه مي توانستم آنرا ترك كنم ؟ من روزي كه دست از همه چيز شستم و به قا�? له هنر جويان پيوستم با خود عهد بستم كه هرگز از اين راه باز نمانم . پند و اندرز پدر هر چند مش�? قانه و از روي كمال حسن نيت بود ولي در من اثر نداشت. من واله و شيداي هنر بودم . من ساز را بهترين معشوق خود مي دانستم ، من به استادم بي نهايت مهر مي ورزيدم ، من و ترك اين همه آرزو ؟ بسا شبها كه در مرگ مادر به تنهايي گريستم . چيزي كه مرا تسلي داد ساز و موسيقي بود . آهنگي كه قلبم را آرامش بخشيد ، نواي غم مخور بود . شعر حا�? ظ و موسيقي وزيري :



اين دل غم ديده حالش به شود دل بد مكن وين سر شوريده با آيد به سامان غم مخور



ـ به همراه تاسيس هنرستان موسيقي خود نمايانگر كوششي در جهت تدوين موسيقي سنتي به شمار مي آيد . اما موسيقي سنتي همچنان در محدوده سنتي خويش باقي ماند و با تغييرات اجتماعي كه صورت مي گر�? ت همراه نبود و در پوسته تنگ گذشته باقي مانده و به باز توليد ويژگي گذشته مشخص خود يعني « درون گرايي �? ردي » ادامه مي داد .

حالات و روحياتي كه محود موسيقي سنتي ايراني بوده است ، بيانگر نوعي « ا�? سردگي �? ردي » مي باشد. نغمات « غم ا�? زا » به همراه « آواز حزين » بعنوان يك نواي تاثير گذار ، به شنونده در « خود �? رو ر�? تن» را القا مي كند و شنونده متاثر از شرايط نابسامان اجتماعي (هر يك به �? راخور موقعيت اجتماعي اشان و بنابر نياز ذهني اشان ) به دنبال بياني مي رود كه « زبان حال » وي شود . از اين روست كه به موسيقي سنتي روي مي آورد ، كه با تامين « حال و هواي » خاص كه همان در خود �? رو ر�? تگي (درون گرايي) است ، « خويشتن خويش » را بطور موقت هم كه شده راضي كرده و در نتيجه از برخورد با مسائل و مشكلات اجتماعي كه بصورت يك عامل �? شار (Stress) بر ذهنش اثر گذارده ، دوري گزيند .

ناگ�? ته پيداست مسائل اجتماعي �? رد خود عامل تعيين كننده اي در پذيرش وي براي اين « درون گرايي» مي باشد ، كه موسيقي سنتي با كي�? يتي كه در اين زمينه دارد و با ناثيري كه بر شنونده مي گذارد اثرات مسائل اجتماعي را تشديد مي كند .


منبع :سايت

:o [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]

[alireza_amirsamimi]

دستت درد نکنه ولی به نظر من اسم سنتی بهتره به اصیل تبدیل شه. موسیقی سنتی به موسیقی میگن که یک سنت رو یاد بیاره. مثلا آهنگ امشب چه شبیست... . یک آهنگ سنتی هست چون عروسی رو یاد آوری میکنه. البته خودم هم گاهی به اشتباه این کلمه رو میگم چون عادت کردیم و غلط مصطلح شده. ولی بهتره به جای اون اسم ملی یا اصیل رو بیاریم