پرده بندی دقیق سه تار

[mehranxx]

سلام

پرده های سه تار تا چه میزان با فواصل فیزیکی دقیق(در حد کما) کنار هم بسته میشن؟ و چقدر به این مسئله اهمیت داده میشه؟
یعنی اگر فاصله ی بین E و F که در تئوری یک پرده هست، در عمل و روی دسته ی سه تار، یک و یک چهارم پرده بشه، آیا قابل ایراد گرفتن هست؟ و اینکه واسه یک نوازنده ایرانی اهمیتی داره اصلاً؟

الآن به کمک یک Tunerسه تارم رو دقیق کوک کردم اما وقتی پرده ی می روی سیم اول رو میگیرم حدود ربع پرده (این عدد رو طبق نموداری که نرم افزار تیونر تولید میکنه تخمین میزنم) با نت E که Tuner بهم نشون میده اختلاف داره. وقتی پرده رو جا به جا میکنم E (پرده ششم) سیم اول درست میشه اما روی سیم دوم، C (پرده ششم) ، حدود ربع پرده فالش میشه. دقیقاً نمیدونم باید چیکار کرد؟! سازم مشکل داره؟ یا چی؟

[AliB]

مهران جان ، فواصل بکار در ساز های ایرانی هم استاندارد و دقیق باید باشه (هر چند ممکنه اختلافات جزیی در اندازه گیری فواصل بکار هم وجود داشته باشه تو موسیقی ایرانی ولی بطور کل از یک استاندارد پیروی میکنه) (بین E, F نیم پرده فاصله است) و باید با دیاپازون مطابقت کنه ! گاهی این ایراد به دلیل هم تناسب شماره ی سیم ها ، سولفات شدن سیم دوم ، ایراد ساختاری ساز ! پدید میاد که فواصل روی سیم اول و دوم و بم در یک خط قرار نمی گیرن!
پس اول باید سیم ها نو باشن! دوم دست باز سیم ها درست کوک شده باشن ! سوم پرده ها تنظیم بشن روی سیم اول و بعد چک بشن با سیم دوم و بهتره پرده ها رو در چند کوک مختلف بررسی کرد تا دقیق تر تنظیم بشن!
البته ظاهرا شما سازت رو نیم پرده پایین تر از دیاپازون کوک کردی چون پرده ی فا روی ساز شما شده می دیاپازون! ولی باید پرده ی فا روی سیم اول در بالا دسته با پرده ی دو روی سیم دوم (وقتی ساز رو دو سل دو دو کوک کردی مثلا) به هم در یک خط باشن کاملا!
شما مشکلت از همون سه حالت که گفتم خارج نیست!

[mehranxx]

ممنون علی جان
سازم رو دیاپازون کوک کردم. فقط موقع نوشتن پست اشتباه کردم. پرده ششم سیم اولم همون F هست. عذرخواهی میکنم.
مورد دیگه اینکه، تا الآن فاصله بین پرده ی E و F سه سانتیمتر بود. اما بعد از اینکه با تیونر اندازه گرفتم و پرده هارو جا به جا کردم. الآن فاصله اش 3.5 سانتی متر شده و تا حدودی از لحاظ انگشت گذاری دچار مشکل شدم. چه باید کرد؟

علاوه بر این، من تا الآن به اون صدایِ فالشِ E عادت کرده بودم. اما بعد از جا به جایی پرده به مکان صحیح، احساس میکنم صدای E خیلی کلاسیک و خشک شده. دلنشین نیست مثل قبل.

[AliB]

مهران جان با این توصیفت باید به نظر میرسه نت می رو زیاد گرفته بودی قبلا و تو موسیقی ایرانی دقیقا برعکس ه این چیزیست که شما میگی. مقدار می بکار کمتر از مقدار حقیقی اون روی دیاپازون در نظر گرفته میشه و روی سه تار هم صدای دلنشینی داره و وقتی شیفت میکنی به می دیاپازون که بیشتر هست ، اولش کمی گوش رو اذیت می کنه! پس اگر مقدار می کمتر شده پس به سمت صحیحی پیش رفته .
کلا مهران جان بحث فواصل موسیقایی و تشخیص فواصل و توصیف فواصل و ادراک فواصل بحث فوق العاده تخصصی و پیشرفته ایست در موسیقی و مخصوصا موسیقی ایرانی ! هم اطلاعات تئوریک می خواد و هم بیشتر مهارت و تجربه ی شنیداری قوی می خواد! گاهی مواقع پیش میاد که تلقی و ادراک ما از فواصل کلا غلطه و غلط شکل گرفته! و یکی از دلایل دلنشین بودن ساز اساتید همین نسبت های دقیقی است که در اندازه گیری فواصل روی سازشون دارند که مثلا من نوازنده ی مبتدی قادر به درک اون نیستم فقط می فهمم که فلان قطعه ای که استاد با سازش میزنه وقتی من میزنم اصلا اون حس و حال رو نداره و در مرحله ی اول می ندازم تقصیر ساز مشقی! در حالیکه در واقع بخاطر فواصل فالش ساز من هست که خودم فکر می کنم درست ه . مساله ی دیگر اینکه اساتید مختلف (اساتید سرشناس و صاحب سبک قدیم و معاصر) از نظر فواصلی که دارن و تعریفی که از فواصل با هم دارن در مایه ها و دستگاه های مختلف با هم تفاوت های اندکی دارند! البته این مساله بیشتر خودش رو در اندازه گیری کرن ها نشون میده در موسیقی ایرانی ولی خوب وجود داره.
حالا باید به این مساله توجه کنی که اول سیم های سازت باید نو باشه دوم شماره ی سیم ها درست باشه نسبت یه سازت سوم کوک دیاپازون کوک بالاییه برای سه تار و اگر طولانی مدن بمونه و صفحه هم اندگی نازک باشه صفحه می خوابه چهارم سازن باید کاملا دقیق کوک شده باشه پنجم پرده هات خیلی فرسوده نباشه که قطر اون روی سیم اول و دوم تفاوت بکنه ششم فواصل بکار ات رو باید با دقت و با فشار استاندارد انگشتت روی سیم (دقیقا مثل زمانی که تمرین می کنی و نه بیشتر و نه کمتر) با دیاپازون چک کن ! روی سیم اول البته ! و سعی کن همشون چراغ تیونر رو سبز کنن !
بعد از اون باید باز با گوش دقیق مطابقت داده بشه که ایا روی ساز شما خوب می خونه فوصل یا نه و اگر بیاز بود اصلاح جزیی بشه!
کلا گاهی خود ساز هم ایراداتی داره که فواصلش خوب نمی خونه و بالانس و مچ نیست و به اصطلاح فالشی داره!
و اما وقتی فواصلت دقیق شد سعی کن که گوشت و دستت رو به فواصل صحیح عادت بدی ، ممکنه اولش کمی احساس غریبگی کنی ولی بعد از یک ماه درست میشه کاملا .

[mehranxx]

واقعاً ممنون از توضیحات کاملت. بسیار مفید و کمک کننده بود.
فقط یه سوال دیگه دارم. الآن C سیم اول رو با C-4 کوک کردم(Middle C پیانو). فکر میکنی بازهم مشکلی هست؟ از لحاظ فشار روی ساز و ..

[AliB]

خواهش می کنم ، بهتره نیم تا یک پرده سیم اولت رو پایین تر کوک کنی و به همون نسبت اسم پرده های سازت در قیاس با نت های دیاپازون بم تر میشه! مثلا اگر سم اولت روسی بمل قبل از دو میانه کوک کنی ، روی دیاپازون به ترتیب سیم اولت میشه سی بمل پرده ی ر میشه دوی دیاپازون پرده ی مب میشه ر دیاپازون پرده ی فا میشه می بمل دیاپازون و الی آخر !

[Daamoon]

من خواستم یک نکته رو اینجا مطرح کنم در مورد کوک با تیونر، من جایی زیاد نشنیدم که وقتی با تیونر کوک میکنی باید فرکانس رو روی ۴۴۰ تنظیم کنی ، چون من اوایل که سازمو کوک میکردم وقتی میبردم سر کلاس ، استاد میگفت لا کوک کردی تا آخر اینکه تیونر رو بردم و گفت این فرکانس رو باید رو ۴۴۰ تنظیم کنی ، گفتم شاید این نکته مهم باشد که عزیزان دچار سردرگمی نشوند

[coffee]

سلام

پرده های سه تار تا چه میزان با فواصل فیزیکی دقیق(در حد کما) کنار هم بسته میشن؟ و چقدر به این مسئله اهمیت داده میشه؟
یعنی اگر فاصله ی بین E و F که در تئوری یک پرده هست، در عمل و روی دسته ی سه تار، یک و یک چهارم پرده بشه، آیا قابل ایراد گرفتن هست؟ و اینکه واسه یک نوازنده ایرانی اهمیتی داره اصلاً؟

الآن به کمک یک Tunerسه تارم رو دقیق کوک کردم اما وقتی پرده ی می روی سیم اول رو میگیرم حدود ربع پرده (این عدد رو طبق نموداری که نرم افزار تیونر تولید میکنه تخمین میزنم) با نت E که Tuner بهم نشون میده اختلاف داره. وقتی پرده رو جا به جا میکنم E (پرده ششم) سیم اول درست میشه اما روی سیم دوم، C (پرده ششم) ، حدود ربع پرده فالش میشه. دقیقاً نمیدونم باید چیکار کرد؟! سازم مشکل داره؟ یا چی؟

معمولا همیشه یکم فاصله دارن ولی این همه فاصله شاید به خاطر کوک نبودن سیم دوم باشه ولی در کل اگه صدای دقیق از همه پرده ها ماخوای باید یکم به پرده شیب بده و صاف نباشه