تكنيك ترمولو در گيتار كلاسيك

[moomak]

بدون شک تکنیک زیبای ترمولو یکی از ظری�? ترین و پیچیده ترین تکنیک های نوازندگی در گیتار کلاسیک می باشد که از تنوع گسترده ای برخوردار بوده و بسیاری از نوازندگان با آن مشکل دارند در این مقاله سعی خواهیم کرد با منابع معتبر موجود در حد امکان به سوالات بسیاری از هنرجویان و اساتید در این زمینه پاسخ دهیم.

به عنوان مقدمه،این مقاله را با طرح این سوا ل آغاز می کنیم :


یک اجرای ترمولوی عالی و بسیار هنرمندانه چه خصوصیتی را باید در خود بگنجاند ؟


در زیر به مهمترین این موارد اشاره می کنیم :


1- عدم شنیده شد ن چق چق انگشتان دست راست حین ضربه زدن به سیم ها
2- دقت ترمولو
3- صدای ش�? ا�? ،درخشان ،لطی�? و نرم
4- ثابت ماندن سرعت
5- انتخاب سرعت مناسب
6- هماهنگی انگشتان دست راست با انگشتان دست چپ به خصوص هنگام تغییر باره در پوزیسیون های دشوار
7- هماهنگ بودن دینامیک میان p و a m i
8- عدم �? اصله بین میزان ها به خصوص در هنگام تغییر باره
9- القاء احساس آرامش و راحتی به شنونده طوری که شنونده احساس کند روی امواج دریا شناور است.
البته نباید این موضوع را �? راموش کرد که در طول یک قرن، جهان شاید کمتر از 10 نوازنده را به خود ببیند که تمامی خصوصیات ذکر شده را به شکل یک جا در اجرای خود داشته باشد.



حال به بررسی تک تک موارد �? وق می پردازیم.


1- عدم شنیده شد ن چق چق انگشتان دست راست حین ضربه زدن به سیم ها: �? رم ناخن ها و انگشتان دست راست و طریقه ضربه زدن به سیم ها نقش اصلی را در این میان ای�? ا می کند. داشتن ناخن های نرم و شکننده خود می تواند به تنهایی عاملی باشد بر ایجاد صدای چق چق انگشتان در دست راست. شاید جالب باشد بدانید که تعدادی از نوازندگان معرو�? نسل جدید گیتار جهان خود نیز به نوعی گریبان گیر این مشکل هستند.



2- دقت ترمولو: یکی از عوامل مهم در اجرای یک ترمولوی هنرمندانه دقت ترمولو است. ضربه های p i m a به شکل مرتب و متوالی پشت سر یکدیگر باید نواخته شوند. در بسیاری از اجراها شاهد هستیم که در برخی از میزان ها ضربه ی „a” شنیده نشده و جا می�? تد. و ترمولو به جای این که صدای p i m a بدهد تنها صدای p i m را به گوش شنونده می رساند. این موضوع به خصوص در هنگام تغییر باره بیشتر به چشم می آید. سرعت بالا نیز می تواند خود عاملی در به وجود آمدن این مشکل تلقی شود. در زیر اجرای یک هنرجو را در قطعه خاطرات الحمرا را با یکدیگر می بینیم که به این مشکل دچار است.




[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]



حال یک اجرای صحیح از همین قطعه را با اجرای پپه رومرو مشاهده می کنیم.




[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]




3-صدای ش�? ا�? ، درخشان، لطی�? و نرم: یکی از مواردی که روی شنونده تاثیر بسزایی دارد سوناریته مناسب است که به شکل مستقیم و بسته به انگشتان دست راست می باشد. در حر�? ه نوازندگی بسیاری از اجراهای ترمولو را می شنویم که صدای کدر، خشن و زبر دارند و گوش شنونده حر�? ه ای را اذیت می کند. در زیر نمونه ای از یک اجرای نامطلوب از مورد ذکر شده مشاهده می کنیم:



[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
حال یک اجرای صحیح از همین قطعه را با اجرای پپه رومرو مشاهده می کنیم.

[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]



4- ثابت ماندن سرعت: در بسیاری از اجراها شاهد آن هستیم که نوازنده در برخی از میزان ها سرعت را به دلخواه خود بالا یا پایین می آورد، در بسیاری از موارد حتی نوازنده ریتم قطعه را تغییر می دهد و جالب اینجا است که سعی دارد ضع�? خود را با ارائه دلایلی از جمله „روباتو کردن” پنهان نماید . روباتو کردن در ترمولو جز در موارد خاص و استثنایی غیر قابل قبول است. سرعت قطعه از ابتدا تا انتهای قطعه باید ثابت مانده و کوچکترین تغییر سرعت نشان دهنده ضع�? نوازنده در اجرا می باشد.




در زیر نمونه ای از یک اجرا را می بینیم که ضع�? اشاره شده در بالا کاملا در آن مشهود می باشد:
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
در زیر نمونه ای از یک اجرای مطلوب از مورد ذکر شده مشاهده می کنیم، اجرای پپه رومرو قطعه خاءرات الحمرا:
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]





5- انتخاب سرعت مناسب: ترمولو یکی از تکنیک هایی است که در سرعت بسیار پایین کمتر زیبایی های خود را نشان می دهد. اما در شروع آموزش لازم است با سرعت پایین تمرین شود.
نوازنده پس از کسب مهارت لازم می تواند سرعت مناسب را انتخاب کرده و اجرا نماید.



6- هماهنگی انگشتان دست راست با انگشتان دست چپ به خصوص هنگام تغییر باره در پوزیسیون های دشوار:




در بسیاری از قطعات به هنگام تغییر باره ضربه های i m a که باید با انگشتان دست راست اجرا گردد تبدیل به i m شده و عدم هماهنگی لازم بین دست چپ و دست راست باعث می شود که ضربه„a” محو گردد و به گوش نرسد.

این مورد یکی از رایج ترین مشکلات تکنیکی در بین هنرجویان است.


7-هماهنگ بودن دینامیک میان p و a m i : در یک قطعه ترمولو انگشت p قالبا به اجرای ملودی می پردازد و میان انگشتان i m a شناور می شود.


در بسیاری از موارد پیش می آید که صدای ضربه های انگشت p بسیار قوی و آزار دهنده است به طوری که قدرت ضربه های انگشتان p با i m a همخوانی ندارد.


این مورد یکی از جزئی ترین مشکلات در ترمولو است که تنها شنوندگان بسیار ورزیده قادر به تشخیص آن هستند.


8- عدم �? اصله بین میزان ها به خصوص در هنگام تغییر باره : یکی از خصوصیات یک ترمولوی خوب اجرای پیوسته آن است. اما نباید این مورد را �? راموش کنیم که این پیوستگی زمانی ارزش پیدا می کند که در تمام قطعه ضربه های i m a مرتب و بی وق�? ه اجرا شوند. در بسیاری از اجراها به وضوح می بینیم که نوازنده پیوسته اجرا می کند اما ضربه های i m aاجرا نمی شود. در برخی دیگر از اجراها دقت دراجرای مرتب و صحیح ضربه های i m a باعث به وجود آمدن �? اصله بین میزان ها شده که باز یک اشکال محسوب می شود. این �? اصله زمانی آنقدر زیاد است که قطعه دیگر حالت ترمولو بودنش را از دست می دهد ! در برخی از اجراها این �? اصله زمانی بین میزان ها بسیار اندک است که باز یک اشکال محسوب می شود اما آن آنقدرنیست که قطعه به کل ارزشش را از دست بدهد.



9- القاء احساس آرامش و راحتی به شنونده طوری که شنونده احساس کند روی امواج دریا شناور است:


این مورد یکی از مواردی است که تنها نوازندگانی برجسته و در سطوح بالا قادر به رعاییت آن هستند، یکی بیشتر و دیگری کمتر بسته به میزان مهارتشان.

منبع : سايت هنر و موسيقي
با احترام
moomak