‎21 بهمن , زاد روز استاد فرامرز پايور....

[Razoniaz]

[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]

‎21 بهمن زادروز استاد گرامی، زنده یاد استاد پایور گرامی باد

زندگینامه استاد فرامرز پایور (1311-1388)

فرامرز پایور نوازنده سنتور و ردیف‌دان و نواساز و تصنیف ساز نامدار موسیقی ایران در ۲۱ بهمن سال ۱۳۱۱ در تهران به دنیا آمد
پدرش علی پایور، هنرمند نقاش و استاد زبان فرانسه در دانشگاه تهران و پدربزرگش مصورالدوله، نقاش چیره‌دست دوره قاجار بود که با نواختن ویولن، سنتور و سه‌تار آشنایی داشت.

وی در سن ۱۷ سالگی، آموزش موسیقی را نزد استاد ابوالحسن صبا آغاز کرد و همچنین از محضر استادانی چون عبدالله دوامی و نورعلی خان برومند بهره برد. هنگامى که فرامرز پایور برای فراگیری سنتور به کلاس درس استاد ابوالحسن صبا در خیابان ظهیرالاسلام رفت، سه سال از درگذشت آخرین بازماندهٔ سنتورنوازان افسانه‌ای از نسل قدیم، استاد حبیب سماعی، می‌گذشت. صبا که خود در دوره نوجوانی، سنتورنوازی را نزد علی اکبرخان شاهی و با تکنیکی متفاوت با روش خاندان سماعی فراگرفته بود، پس از مدتی معاشرت با حبیب سماعی، روش سنتورنوازی او را برتر از استاد پیشین خود یافت. بنابراین با تلاش فراوان پاره‌ای از بداهه‌نوازی‌های وی را نت‌نویسی کرد. سپس تلاش کرد تا با آموزش روش صحیح سنتورنوازی به تعدادی از شاگردانش، از منسوخ شدن روش سنتورنوازی نزدیک به موازین هنری و زیباشناسی موسیقی دستگاهی ایران جلوگیری کند. فرامرز پایور، یکی از برجسته‌ترین شاگردان استاد صبا شد و تا سال ۱۳۳۶ که استاد صبا درگذشت، از آموزش‌های وی بهره برد.

پایور از سال ۱۳۳۳، فعالیت خود را در وزارت فرهنگ و هنر وقت و از سال ۱۳۳۷ تدریس سنتور را در هنرستان عالی موسیقی ملی آغاز کرد. او اولین سنتورنوازی بود که روى سنتور، نواسازى مى‌کرد و تنها در پى بداهه‌نوازی نبود. به بیان دیگر، اولین آهنگ‌سازى بود که ساز تخصصى او، سنتور بود.

او سپس هارمونی و کمپوزیسیون را در کلاس استاد بزرگ آن زمان، امانوئل ملیک اصلانیان آموخت. در سال ۱۳۴۱ براى ادامه تحصیلات کلاسیک خود که سال‌ها پیش به عشق موسیقى آن را کنار گذاشته بود، از طرف وزارت فرهنگ و هنر به انگلستان فرستاده شد. از دانشگاه کمبریج در زبان و ادبیات انگلیسى دانشنامه گرفت و در تمام این سال‌ها تلاش فراوانی در جهت معرفی موسیقی ایرانی و سنتور به محافل دانشگاهى انگلستان انجام داد که برنامه‌هاى دلپذیرى از آن سال‌ها در آرشیو رادیو بی‌بی‌سی وجود دارد.

در این سال‌ها، برای شناساندن موسیقی اصیل ایرانی، از طرف دانشگاه لندن و دانشگاه کمبریج از او خواسته شد تا کنفرانس‌هایی در این زمینه همراه با ساز خود ترتیب دهد. همه این کنفرانس‌ها با موفقیت انجام شد و از سوی این دانشگاه‌ها به دریافت جوایزی نائل گردید.



پایور را باید از نخستین رواج دهندگان گروه‌نوازی با ساختار سازهای ایرانی به شمار آورد و وی با دانش وسیعی که در زمینه موسیقی داشت و همچنین علاقه‌مندی و پی‌گیری فراوان توانست بسیاری از آموخته‌های خود از استادانی چون صبا و دوامی و برومند را در قالب کتاب سامان دهی کند که ردیف پایور برای سنتور و همچنین نت نویسی نزدیک به 200 تصنیف به روایت استادش عبدالله خان دوامی از جمله این کارهاست.

وی در اجراهای گروهی خود با تعدادی از نخبگان موسیقی ایرانی مانند جلیل شهناز و هوشنگ ظریف (تار) ، رحمت‌الله بدیعى و علی اصغر بهاری (کمانچه) ، حسن ناهید و محمد موسوی (نی) ، حسین تهرانی و محمد اسماعیلی (تنبک) همکاری کرده‌است. در دههٔ ۱۳۶۰ به همراهی جلیل شهناز، علی اصغر بهاری، محمد موسوی و محمد اسماعیلی، «گروه اساتید» را تشکیل داد و سرپرستی، آهنگ‌سازی و نوازندگی سنتور را در آن به عهده گرفت. این گروه، آثار ماندگاری با محمدرضا شجریان و شهرام ناظری ارائه دادند.
تلاش‌های پایور، پلى بود بین میراث صبا و محجوبی و آن جریانی که جوانان موسیقی‌دان و تحصیل‌کرده در دانشکده هنرهای زیبا از اوایل دهه ۱۳۵۰ به راه انداختند و موسیقى ایرانی امروز را الگو شدند. در فاصله زمانی بین این دو، حدود پانزده سال، هیچ کس جز استاد فرامرز پایور، کار جدى و پی‌گیر در زمینهٔ موسیقى اصیل انجام نمى‌داد.


پایور در نظم و انضباط شخصی هم شخصیتی ویژه بود،آنهایی که با وی در این سال‌ها در داخل و خارج از ایران کنسرت داده‌اند به شفقت و دلسوزی‌اش به اعضای گروه و توجه‌اش و این که اعضاء احساس تبعیض نکنند، بارها اشاره کرده‌اند.

این انضباط ، البته به شاگردانش هم انتقال یافته‌است و برخی از شاخص ترین نوازندگان سنتور و تار در زمره شاگردان این چهره نامی به شمار می‌روند.

پایور در سال‌های ابتدایی دهه هشتاد به دلیل سکته‌ مغزی از ادامه فعالیت های هنری بازماند.

این استاد مسلم موسیقی در روز 18 آذر 1388 بر اثر حمله شدید مغزی در یکی از بیمارستانهای تهران در گذشت.

فعالیت‌هاى اجرایی در زمینه موسیقی :

بیش از هزار و پانصد اجراى گروهی و فردى روى صحنه‌هاى داخل و خارج از کشور
آهنگ‌سازى و تنظیم قطعات فراوان موسیقی
تدریس صدها شاگرد از چهار نسل متوالی
نت‌نویسى قطعات فراوانی از پیشینیان
حضور در هنرستان و هنرکده موسیقى ملى، اداره هنرهاى زیبا و واحد موسیقى رادیو تلویزیون ملى ایران
نگارش کتب آموزشى سنتور (دومین کتاب «دستور سنتور» را در ۱۳۴۰ بعد از زنده یاد حسین صبا نوشت که تاکنون پرفروش‌ترین کتاب آموزش موسیقى در ایران بوده است.)
نظارت بر کار گروه‌هاى دیگر و تصحیح نقاط ضعف آنها

تألیف‌ها:
دستور سنتور، ۱۳۳۵
سی قطعه چهارمضراب برای سنتور، ۱۳۵۱
هشت آهنگ اجرای سنتور، ۱۳۵۷
گفتگو، ۱۳۵۸
ردیف (چپ‌کوک) برای سنتور، ۱۳۵۹
دوره چپ‌کوک ردیف استاد صبا، ۱۳۵۹
فانوس، ۱۳۶۱
رِنگ شهرآشوب، ۱۳۶۳
ردیف ابتدایی، ۱۳۶۷
رهگذر (دونوازی برای سنتور و فلوت) ، ۱۳۶۸
ردیف و تصانیف استاد دوامی، ۱۳۷۵
مجموعه پیش‌درآمد و رِنگ، ۱۳۷۷

منبع: همشهری آنلاین
*** [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]***

[pooriaakbari1989]

از شما جناب راز ونیاز بسیار متشکرم که با مطالب عالی و جالبی که پست میکنید ما رو مطلع میسازید . استاد پایور اگر چه در راستای شناسوندن هنر موسیقی به خصوص ساز سنتور به جامعه و همچنین خلق و جمع آوری قطعات این ساز چه به صورت ردیف و تکنوازی اعم از قطعات ریتمیک(4مضراب-پیش درآمد-رنگ-تصنیف) و غیر ریتمیک آوازی و چه به صورت دونوازی با ساز های دیگر(تار-فلوت-ویولن) فعالیت های گسترده ای داشتند اما امروزه به صورت خیلی کمرنگ به معرفی استاد به کسانی که تازه وارد موسیقی میشوند، پرداخته میشود. قبلا هم در پستی گفته بودم،باز هم میگویم:استاد علاوه بر داشتن مکتب سنتور(به عنوان کامل ترین و جامع ترین دوره آموزشی ساز سنتی) دارای مکتب در اخلاق هم هستند. بخشی از نوشته های این پست برگرفته از سخنرانی های استاد ارفع اطرایی در برگزاری گرامیداشت های استاد زنده یاد پایور است.