ردیف صبا برای کمانچه ( آموزشی )

[m_rv_2008]

توي يه تاپيك ديگه به اسم اجراي رديف چپ كوك صبا توي همين سايت اين توضيحات رو درباره آواز ابوعطا و مشخصا حجاز آقاي حسام رستميان نوشتن. بد نيست شما هم بخونيد. جالب بود. خودمان هم خوشمان آمد (البته در بخش ويولن اين تاپيك زده شده) :

با سلام به دوستان عزیز ویولنیست
امروز میخوام کمی در مورد گوشه ی حجار بگم .. امیدوارم دوستان هم بنده رو کمک کنند

گوشه ی حجاز گوشه ای بسیار بسیار مهم در آواز ابوعطاست که میشه گفت کم اهمیت تر از خود ابوعطا نیست. حجاز دارای مشخصه هایی هست که خودش رو از ابوعطا متمایر میکنه.
یکی از نکات مشابه بین حجاز و ابوعطا و شور نت فاینال اون هاست. نت فاینال حجاز هم مثل ابوعطا نتیست که 3/4 پرده از تنها علامت سری و کرن بم تره . (در گوشه ی حجاز کتاب 1 ردیف صبا میشه نت می) .
مشخصه ی اول مجزای حجاز نت شاهد اون هست. نت شاهد حجاز فاصله ی پنجم نت فاینال هست. (یعنی فاصله ی دوم شاهد ابوعطا میشه شاهد حجاز) . (در گوشه ی حجاز کتاب 1 ردیف صبا میشه نت سی) .
نت ایست حجاز هم با نت ایست ابوعطا متفاوته . نت ایست حجاز همون نت شاهدشه (یعنی همون فاصله ی پنجم فاینال میشه نت ایست حجاز) . (در گوشه ی حجاز کتاب 1 ردیف صبا میشه نت سی) .
مشخصه ی مجزای دیگر حجاز هم فعالیت ملودیک اون هست. بر خلاف ابوعطا بیشترین فعالیت ملودیک گوشه ی حجاز در فاصله ی چهارم تا هشتم نت فاینال هست. (در گوشه ی حجاز کتاب 1 ردیف صبا بین نت لا تا می بیشترین فعالیت ملودیک هست).
و یک نکته ی مهم دیگه هم در حجاز اینه که فاصله ی ششم فاینال در حرکات به سمت بالا نیم پرده زیر میشود (نوعی نت متغیر است) . (در گوشه ی حجاز کتاب 1 ردیف صبا نت دو هست که میبینیم گاهی نیم پرده زیر میشه و به دو دیز تبدیل میشه) .

حالا یه سوال به وجود میاد ... اونم اینه که حجاز چرا گوشه ای از ابوعطا شده و نه بلعکس . یکی از دلایل این امر اینه که معمولا در موسیقی سنتی گوشه ها با توجه به وسعت صداشون از بم به زیر معرفی میشن . و چون حجاز در گستره ی صدای بالاتری نسبت به ابوعطا قرار داره به همین دلیل یکی از گوشه های اون محسوب شده .
البته دلایل دیگه ای هم مطرح هست. مثل اینکه دلیل این امر اینه که حجاز دارای فعالیت ملودیک بسط یافته تریه .

امیدوارم اساتید محترم هم توضیحاتی در باره ی این گوشه که یکی از مهم ترین گوشه ها به حساب میاد بدهند .

شاد باشید

یا علی