0
همه چیز درباره کمانچه
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
کَمانچه یکی از سازهای [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] خاور زمین است. این ساز علاوه بر شکم، دسته و سر، در انتهای تحتانی ساز پایه نیز دارد که روی زمین یا[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] نوازنده قرار میگیرد.
اولین نشانههای تاریخی در مورد کمانچه در کتاب موسیقی الکبیر اثر [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] در قرن چهارم هجری دیده شدهاست. او در این کتاب از کمانچه با نام عربی آن، رباب یاد میکند. کمانچه در دوران صفویه و قاجاریه جزو سازهای اصلی موسیقی ایران بودهاست. نخستین صدای ضبطشده کمانچه به اوایل قرن بیستم میلادی بر میگردد. تاریخچه
شکل ظاهری
شکم ساز کروی و توخالی است که مقطع نسبتا کوچکی از آن در جلو به دهانهای اختصاص یافته و روی دهانه [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] کشیده شده و بر روی پوست، خرکی تقریبا شبیه به خرک تار و نه کاملا عمود بر سیمها قرار گرفتهاست. دستهٔ ساز، لولهای تو پر است و به طور نامحسوس به شکل مخروط وارونه خراطی شدهاست. انتهای بالایی این لوله؛ توخالی و در طرف جلو شکاف دارد که نقش جعبهٔ گوشیها را مییابد. دسته فاقد پرده میباشد. سر ساز متشکل است از جعبهٔ گوشیها که در دو طرف آن هر یک دو گوشی کار گذاشته شده و یک قبه که در بالای جعبه قرار گرفتهاست. طول ساز تا سر قبه حدود ۸۰ سانتی متر است.
این ساز جز دسته سازهای زهی است. کمانچهٔ امروزی دارای ۴ سیم میباشد. کمانچه در زمان قدیم فقط سه سیم داشته[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و احتمالاً از زمان ورود[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] به [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] به تقلید از آن سیم چهارم به آن افزوده شدهاست. این سیمها به موازات درازای ساز گستردگی دارد و آوای آن خیلی خوش و دلکش میباشد. این گرانبها ساز میتواند آواهای گوناکون بسیاری را برآرد. آوا دهی گسترده کمانچه این ساز را پادشاه سازها ساخته و در همنوازی بزرگترین پایه خنیاگری در خاور زمین و بویژه زادگاهش ایران است. کاسه صوتی این ساز از چوب توت است که با برشهای از عاج تزیین شدهاست.
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
کوک
کوک کمانچه (نسبت فاصله سیمها به یکدیگر) در دستگاههای مختلف [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] تفاوت میکند. معمول ترین کوک این است که سیمهای اول و دوم نسبت به هم فاصله چهارم (یا پنجم) داشته، سیم سوم یک اکتاو بم تر از سیم اول و سیم چهارم یک اکتاو بم تر از سیم دوم میباشد. به این صورت که کوک اصلی و رایج کمانچه می لا ر سل میباشد و از جمله میتوان به کوکهای رِ لا رِ سل (برای[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]) می لا رِ لا (برای [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]) و می لا می لا (برای [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]) اشاره کرد.
طرز نواختن
نوازندهٔ ساز در حالت نشسته پایهٔ کمانچه را روی زمین (یا صندلی) یا زانو قرار میدهد. ساز در موقع اجرا کمی حول محور خود میچرخد و همین عمل تماس آرشه با سیمها را آسان تر میکند. نوازنده ساز را به طور قائم در دست چپ میگیرد و انگشتان همان دست را روی دسته میلغزاند و آرشه را با دست راست به سیمها تماس میدهد.
نوازندگان شاخص
از شاخصترین کمانچهنوازان ایرانی میتوان به [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] اشاره کرد[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]. برخی از نوازندگان شاخص معاصر عبارتند از:
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید][ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید][ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید][ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید][ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید][ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
سازندگان شاخص
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- بیاض امیر عطایی [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
- احمد مراحمی
منبع : سایت علمی نخبگان جوان
علاقه مندي ها (Bookmarks)