آشنایی با موسیقی دستگاهی - دستگاه ماهور

[mabbaszadegan]

سلام دوستان
حقیقتش من یک سال و نیم هست که دست به تار شدم ولی هنوز با دستگاههای موسیقی مشکل دارم ، فقط اسماشونو میدونم !
اوایل فکر میکردم ماهور همیشه همه نتهاش بکار هست و شور مثلن سی بمل و لاکرن و می بمل میشه ! برای همین گفتم خب راحت میشه حفظش کرد !!
یه مدتی که گذشت فهمیدم این قصه سر دراز دارد و به همین سادگی ها هم نیست! تازه بود با مفاهیم فاصله و دانگ به صورت جدی آشنا شدم !!! (حقیقتش اون اوایل که استادم توضیح میداد برام اصلن نمیفهمیدم چی میگه ، بیشتر دوست داشتم برم سراغ ساز !!)
خلاصه تازه افتادم دنبال مفاهیم دستگاهها ، فهمیدم این فواصل و دانگ ها هستند که موسیقی دستگاهی رو شکل میدند ، ولی هر چی بیشتر میگشتم کمتر پیدا میکردم ! نه اینکه منبع پیدا نکنما ! اتفاقن منابع خیلی زیادی رسیدم اما ، مشکل اونجا بود که همش با زبونی حرف میزدند که منو گیج و گیج تر میکرد !
اینقدر تو این متنها از درجه و فاصله و گام و کروماتیک و پرده و نیم پرده خوندم که وحشت برم داشت!
بعضی وقتها فکر میکردم به من نیومده اصلن شناختن این مفاهیم یا برام دیر شده ! ولی بازم نا امید نشدم !
بالاخره تونستم دست و پا شکسته کمی یاد بگیرم ! (البته من خنگ نیستما ! خستم !!)

تو این تاپیک میخوام باهم در مورد دستگاه ماهور صحبت کنیم ، نمیخواستم یه تاپیک کلی بزنم برای همه دستگاهها ، چون اونطوری مطالب درهم میشه و من دوباره گیج میشم !!

[mabbaszadegan]

دستگاه ماهور تشکیل شده از دو دانگ مساوی :
دانگ 1: یک پرده / یک پرده / ربع پرده (یا نیم پرده)
دانگ 2: یک پرده / یک پرده / ربع پرده (یا نیم پرده)

ماهور DO:
متداول ترین ماهور ، ماهورِ DO می باشد ؛ یعنی نت شاهد و نت ایست DO می باشد پس با این تفسیر دانگ های ماهور DO عبارتند از :
دانگ 1: DO / RE / MI / FA
دانگ 2: SOL / LA / SI / DO
کوک برای تار: دو دو سل سل دو دو

---

ماهور RE:
دانگ 1: RE / MI / FA# / SOL
دانگ 2: LA / SI / DO# / RE
کوک برای تار: دو دو سل سل ر ر
نکته : توی جستجوهایی که داشتم زیاد چیزی گیرم نیومد جز این متن که تو چند تا سایت عینا تکرار شده بود :)
برای ویلن و کمانچه معادل آن ماهور «ر» می‌باشد که شاهد آن نت «لا» است و نت های «فا» و «دو» نیز دیز می‌شود.

---

ماهور MI b:
نمیدونم چرا ماهور می بکار یا می کرن نداریم ! یا شاید تو تئوری داریم تو عمل خوب نمیشه ! یا هر دلیل دیگه ! اگه دوستان راهنمایی کنند ممنون میشم :)
دانگ 1: MI b / FA / SOL / LA b
دانگ 2: SI b / DO / RE / MI b
کوک برای تار: دو دو سل سل دو می بمل

---

ماهور FA:
دانگ 1: FA / SOL / LA / SI b
دانگ 2: DO / RE / MI / FA
کوک برای تار: دو دو فا فا دو دو

---

ماهور SOL:
دانگ 1: SOL / LA / SI / DO
دانگ 2: RE / MI / FA # / SOL
کوک برای تار: دو دو سل سل دو دو

---

ماهور LA:
چیزی پیدا نکردم ولی طبق فواصل ماهور ، از نظر تئوری میشه دانگ ها رو نوشت ، ممنون میشم دوستان صاحب نظر کمک کنند.
دانگ 1: LA / SI / DO # / RE
دانگ 2: MI / FA # / SOL # / LA
کوک برای تار: نمیدونم !

---

ماهور SI b:
دانگ 1: SI b / DO / RE / MI b
دانگ 2: FA / SOL / LA / SI b
کوک برای تار: دو دو سل سل سی بمل سی بمل

امیدوارم مفید بوده باشه ، خوشحال میشم دوستان ایرادات متنو اصلاح کنند ، همچنین تو پستهای بعدی سعی میکنم در مورد گوشه های ماهور بنویسم

[seyyed97]

با سلام پیرو صحبتهای دوست عزیزم
موسیقی ایرانی کلا از چهار دانگ تشکیل شده با ترکیب این چهار دانگ دانگهای دیگر را میشود ساخت
1- دانگ شور (( یک پرده + 3/4 پرده + 3/4 پرده))
2-دانگ دشتی ((1 پرده+ 1/2 پرده+ 1 پرده))
3- دانگ چهارگاه((1/2 پرده+ 5/4 پرده+ 3/4 پرده))
4- دانگ ماهور((1/2 پرده 1 پرده 1پرده)) که از ترکیب این چهار دانگ دستگاهها دیگر هم ساخته میشه
بطور مثال دستگاه شور از ترکیب دانگ شور و دشتی میباشد.
((( 1 پرده+1/2 پرده+1 پرده+1 پرده+ 3/4 پرده + 3/4 پرده )))