معرفی و نقدی بر اجراهای پیانو کنسرتو شماره دو راخمانینف

[Green_moment]

سلام دوستان...

با توجه به اینکه پیانو کنسرتوی شماره 2 راخمانینف یکی از برجسته ترین آثار رمانتیک و همینطور از آشنا ترین و قدرتمند ساخته های پیانویی تاریخ موسیقیه این تاپیک رو زدم تا بتونیم اجراهای این اثر سترگ رو معرفی کنیم...

با توجه به اینکه این پیانو کنسرتو یکی از تکنیکی ترین و مشکل ترین آثار در زمره خودشه (به خصوص در موومان سوم) و پیانیست باید به قدرت و سرعت دست بالایی رسیده باشه تا بتونه اجراش کنه این تاپیک میتونه کمک زیادی هم برای شنیدن دقیق نتها کنه...

یکی از مزایای این اثر اینه که پیانو کنسرتوی شماره دو در اوایل قرن بیستم نوشته شده که صنعت ضبط موسیقی به وجود اومده بوده و خوشبختانه تمامی اجرا های برجسته این اثر موجود هستن (حتی اجرای خود راخمانینف)...

امیدوارم این تاپیک بتونه کمکمون کنه تا آثار قدرتمند موسیقی در جهان رو بهتر بشناسیم و درک کنیم...

[Green_moment]

اول از همه به معرفی اثر میپردازم :


پیانو کنسرتوی شماره 2 راخمانینف اثری بوده که از اوایل سال 1900 تا اواخر سال 1901 نوشتنش طول کشیده (نزدیک به دو سال کار مداوم)...

این اثر بعد از یک دوره بیماری شدید روحی راخمانینف به خاطر اجرای فاجعه بار سمفونی اولش نوشته شد و در همون برهه و با اولین اجرای موومان سومش بسیار معروف شد و نزد منتقدان هم طرفداران سرسختی پیدا کرد...

این اثر واقعا بازگشت به شکوه گذشتست (در اواخر قرن نوزده با ورود دبوسی و شونبرگ فضای موسیقی فضایی کاملا مدرن شده بود) راخمانینف اما با ارائه این اثر روح گذشته لطیف رمانتیک رو به عرصه گذشت...

برش این اثر حتی از الگو هاش مثل پیانو کنسرتوی شوپن و چایکوفسکی هم سنتی تره...

هر سه موومان دارای ظرافت های خاص خودشون هستند به خصوص در خصوص دیالوگ بین پیانو و ارکستر...

هشت تم سنگین اولیه موومان اول رو معرفی میکنه که با مارشی جذاب پیگیری میشه همینطور تم معروف میانه موومان بسیار با شکوهه..

تم دوم یکی از آرامش بخشترین آثار پیانویی هست و حتی در لیست چهل اثر آرامش بخش واریاسون آرتیست قرار گرفته...

اما برگ برنده این اثر در تم بسیار معروف و تلخ موومان سوم نهان شده تمی به شدت تاثیر گذار که تلخی و ناراحتیش با ضربه های محکم پیانو به نشانه امید کمتر میشه و البته پایانی با شکوه برای موومان آخر که نشانه پیروزی عشق و امیده...

پیانو کنسرتو شماره 2 راخمانینف یکی از شاهکار های آثار همنوایی ارکستر و پیانو هستش که با وجود صد سال از عرصش بیش از صدها اجرای مختلف داشته که در نوع خودش کم نظیره...

[Pathetique]

متأسفانه هنوز وقت نشده که روی این اثر تمرکز کنم برعکس شماره 3 ... کارهای دیگه ای برای گوش دادن دارم . امیدوارم زود وقتش برسه . خیلی تعریف این اثر رو شنیدم .

پیشنهاد میکنم در مورد بهترین اجراها صحبت کنید تا ما هم یاد بگیریم .

[Green_moment]

متأسفانه هنوز وقت نشده که روی این اثر تمرکز کنم برعکس شماره 3 ... کارهای دیگه ای برای گوش دادن دارم . امیدوارم زود وقتش برسه . خیلی تعریف این اثر رو شنیدم .

پیشنهاد میکنم در مورد بهترین اجراها صحبت کنید تا ما هم یاد بگیریم .

ممنون از نظرت دوست خوبم...

و تشکر میکنم که به پیانو کنسرتوی شماره 3 هم اشاره کردی در باره اون هم یک تاپیک میزنم چون جای بحث زیاد داره...

اما مطالعاتی که خودم شخصا روی پیانو کنسرتو شماره 2 راخمانینف داشتم زیاد بوده چون خودم دارم میزنمش (البته تا حالا به میزان شصت و سوم موومان اول رسیدم) و چون به ملودی های گرمش بسیار علاقه مند بودم میتونم بگم تقریبا تمامی اجراهاش رو از هر جا که بوده به دست اوردم و گوش دادم...

این نکته رو هم باید بگم که من سعیم نیست که نقاط ضعف این اجراها رو مشخص کنم چون اصولا اجرا های این کنسرتو به وسیله نوابغ پیانو و ارکستر های بزرگ جهان به همراه رهبر های بزرگی مثل هاتینک , برنشتاین , کارایان و بسیاری دیگر انجام گرفته...

من صرفا توی این تاپیک به معرفی و بررسی این اجراها میپردازم و باید این رو در نظر بگیریم که پیانیست به همراه رهبر ارکستر برداشت شخصی خودش رو از اصل اثر به اجرا در میارن و همین برداشت های شخصی گاهی اوقات باعث تفاوت های بنیادین هم میشه..

با این حال به همه پیشنهاد میدم تک تک این اجراها رو گوش بدن چون هر کدوم ارزشمند و دارای ظرایف بسیاره(به خصوص برای دوستانی که پیانو میزنن واقعا مثل کلاس درس میمونه) ...

[Green_moment]

اولین اجرایی که قاعدتا باید بریم سراغش اجرای شگفت انگیز خود راخمانینف هستش.

[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]

مشخصات اجرا :

سال ضبط : 1924

پیانیست : سرگئی راخمانینف

رهبر ارکستر : لئوپولد استوکوفسکی

ارکستر : ارکستر فیلارمونیک فیلادلفیا

این اجرا از هر جهت یک اجرای فوق العاده خاصه..

برعکس اونچیزی که شاید در وهله اول به نظرمون بیاد پیانو نوازی راخمانینف در این اجرا شباهت بسیار ناچیزی داره با نتهایی که نوشته و حتی در بعضی مواقع در تضاد با نوشته های اصلی کنسرتو هست...

مثلا در موومان سوم در اواخر کنسرتو تاکید نوشتاری کنسرتو از ضربه های آرام روی کلاویه به سمت ضربه های محکمه اما در این اجرا دقیقا برعکسه یعنی از ضربه های محکم به ضربه های آرام میرسیم و حتی در موومان اول بسیاری از نتها عمدا حذف میشن و صدای ارکتسر نمایان تر به گوش میرسه که همش به خواست خود راخمانینف هستش...

با این حال این اجرا قطعا یک اجرای استثنایی هست با این که کیفیت ضبط پایین هست و حتی با وجود دستکاری دیجیتالی متاسفانه شدت ایر صدای بسیار زیاده اما هنوز هم شنیدنیه و شاید تنها گوش سپردن به موومان اول نشون میده پیانیستی که این اثر رو میزنه یک نابغه به تمام معناست...

سرعت اجرا بسیار بالاست و نوازندگی کاملا دقیق و بدون اشکاله..

تم معرف موومان سوم این اجرا رو پیوست کردم برای دوستان امیدوارم گوش بدن و البته نظرشون رو هم درباره اجرا بگن (البته این تنها یک دقیقه از یک اثر سی دقیقه ای هستش پیشنهاد میکنم حتما کل اجرا رو بشنوید)

[Pathetique]

صدای ارکستر رو میشنوید ؟ دیوانه کنندس ! اجرای راخمانینف هم باید بگم گوش نوازه . در مقابل اجرای kissin که خیلی ضعیفتر از اینه به نظرم . البته من یک بار بیشتر گوش ندادم این قطعه رو .

[Green_moment]

صدای ارکستر رو میشنوید ؟ دیوانه کنندس ! اجرای راخمانینف هم باید بگم گوش نوازه . در مقابل اجرای kissin که خیلی ضعیفتر از اینه به نظرم . البته من یک بار بیشتر گوش ندادم این قطعه رو .

آره دقیقا همینطوره...

ژان ژاک سولی منتقد معروف فرانسوی پیانو کنسرتو شماره دو راخمانینف رو در یک عبارت توصیف میکنه : „بوی خوش ایام گذشته” و واقعا هیچ اجرایی به اندازه اجرای خود راخمانینف این حس رو به انسان منتقل نمیکنه...

کیسین از پیانو کنسرتوی شماره دو راخمانینوف چهار اجرای ضبط شده داره که اجراش با ارکستر فیلارمونیک لندن به رهبری گرگیف بهتر از بقیست با این حال اجراهای کیسین از این پیانو کنسرتو اجراهای مطرحی محسوب نمیشن (خود کیسین توی یه مصاحبه به این موضوع اشاره کرده بود) با اینکه کیسین پیانو نوازی ماهریه اما هدف ما معرفی اجراهایی هستن که پیشرو بودن...

[Green_moment]

اما اجرای دومی که به معرفیش میپردازم از هر حیث یکی از تاثیر گذارترین و بهترین اجراهای پیانو کنسرتو شماره دو راخمانینف هست...



مشخصات اجرا :

سال ضبط : 1988

پیانیست : اسویاتوسلاو ریختر

رهبر ارکستر : استانیسلا ویسلوکی

ارکستر : ارکستر فیلارمونیک ورشو


این اجرا قطعا یکی از بی عیب و نقص ترین اجرا های پیانویی تاریخ موسیقیه و هماهنگی بین پیانو و کنسرت شبیه یک معجزه باور نکردنیه...

تمامی ریتم اثر متعادل و نقش پیانو و ارکستر کاملا برابر و خنثی است...

ریختر با پیانو نوازی ماهرانش حتی ریز ترین جزئیات اثر رو به گوشمون میاره و رهبری بسیار قدرتمند ویسلوکی تم عاشقانه اثر رو تا بن جان انسان هدایت میکنه ...

تمامی سه موومان اثر با ریتمی کاملا هم سطح در سر تا سر اثر اجرا شدن و قسمت پایانی موومان سوم که یکی از سخت ترین میزانهای پیانویی رو در خودش گنجونده به بهترین نحو اجرا شده...

اجرای هشت ریتم سنگین موومان اول توسط پیانو و ادغام آکوردها در هم دیگه اقدامی فوق العاده درخشانه که بعدها مورد استفاده اکثر اجرا کننده های این اثر قرار میگیره...

موومان دوم به استادی تمام اجرا شده و تم غمناک و تلخش رو با تمامی وجود به خصوص توسط ارکستر به دوش میکشه...

قسمت اول موومان اول این اجرا و تم معروف موومان سوم و همینطور پایان نفس گیر و استثنایی موومان سوم این اجرا رو برای دوستان قرار دادم امیدوارم که لذت ببرن :

فکر کنم تنها شنیدن قسمت پایانی موومان سوم اثر برای پی بردن به عظمت این اجرا کافی باشه...

ضربه زدن روی 418 کلاویه تنها در عرض بیست و شش ثانیه با این دقت و نهایت نگه داشن ریتم و ضرب قطعا شوخی بردار نیست!

[amir1055]

همچنان منتظر نقدتون از اثر هستم.

[taffy]

سلام، بسیار علی‌ و آموزنده، بی‌صبرانه منتظر نقد و تحلیل شما از کنسرتو شماره ۳ هستم
علاوه بر این اجرای مورد علاقهٔ من از این قطعه از زیمرمن هست به رهبری ازاوا، ساله ضبط را نمیدونم
یک سوال هم داشتم آیا این قطعه را امیل گیللس رکورد کرده، من خیلی‌ اجراهای گیللس را دوست دارم مخصوصا اجراهاش تو رخ عالیه

[Green_moment]

سلام، بسیار علی‌ و آموزنده، بی‌صبرانه منتظر نقد و تحلیل شما از کنسرتو شماره ۳ هستم
علاوه بر این اجرای مورد علاقهٔ من از این قطعه از زیمرمن هست به رهبری ازاوا، ساله ضبط را نمیدونم
یک سوال هم داشتم آیا این قطعه را امیل گیللس رکورد کرده، من خیلی‌ اجراهای گیللس را دوست دارم مخصوصا اجراهاش تو رخ عالیه

سلام دوست خوبم ممنون از نظری که دادی ...

دقیقا اجرای بعدی که مد نظر داشتم معرفی کنم اجرای بی نظیر زیمرمن با اوزاوا بود (سال ضبط این اجرا هم 2000 هستش)...

واقعا یکی از برجسته ترین اجرا های این کنسرتو هستش که به موقش دربارش مینویسم...

اما درباره گیللس باید بگم که متاسفانه از پیانو کنسرتوی شماره 2 راخمانینف هیچ اجرایی نداشته...

ولی از پیانو کنسرتوی شماره 3 راخمانینف اجرا داره...

[jazistt]

بسیااار لذت بردم و استفاده کردم... واقعا ممنون... لطفا همین طور ادامه بدین... حتی در مورد آهنگسازان و نوازندگان دیگه...
به نظرم این بحث بسیار مفید ولازمه به خصوص برای دوستانی که زیاد در این زمینه اطلاعاتی ندارن..

[Green_moment]

با توجه به اینکه انتظار میرفت آقای رهبری تمرکز بیشتری روی کنسرتو های تکنواز داشته باشن ولی متاسفانه نمیدونم چرا در برنامه یک ساله ارکستر سمفونی تهران شامل کنسرتوی راخمانینف وجود نداره...


تا اونجایی که میدونم این اثر تنها یک بار توی ایران اجرا شده !

[amir1055]

تا اونجایی که میدونم این اثر تنها یک بار توی ایران اجرا شده !

درست میفرمایید،
جناب صهبایی اجرا کردند این اثر رو. و چه اجرای استادانه ای هم بود... یادش بخیر.

[Yaghmaee_m]

\یانو کنسرتو شماره 2 راخمانینف داشتم زیاد بوده چون خودم دارم میزنمش (البته تا حالا به میزان شصت و سوم موومان اول رسیدم) ) ...

تنهایی داری میزنیش ؟ یا قراره با کسی همنوازی کنی ؟چون تنها که نمیشه زدش . پیانوش که ملودی نداره تا قسمت ان پوکو پیو موسو

[Green_moment]

ممنون از پستتون..

اجرای قسمت سولوی پیانو فارغ از این که ارکستر باشه یا نه و یا اینکه اصولا شما آکوردهای اولیه یا فیگور های بعدی رو ملودی محور بدونید یا نه نداره و به هر صورت قابل اجراست (در این صورت پیانو سوناتای برگ رو نباید کسی اجرا کنه چون عملا نه ملودی داره و نه ریتم به معنای کلاسیک کلمه !)...

با این حال محصولاتی مثل music minus one وجود دارن که پیانو نواز میتونه کنسرتو ها رو باهاشون اجرا کنه که بنده هم کنسرتوی دوم راخمانینیف از این مجموعه رو دارم اگرچه مدتهاست که تمرینش نکردم چون آسیب جسمانی دیدم.