نظرخواهي : غم در موسيقي ايراني

[Sina_Eftekhari]

قصد داشتم تعدادي نظرخواهي مرتبط با موسيقي ايران ايجاد كنم و سوالات و بحثهاي متداول مربوط به آن را مطرح كنم. اما مثل اينكه از بدترين جاي ممكن شروع كردم: „جايگاه رديف در موسيقي ايران”
بنايراين در اين تاپيك قصد داريم در مورد يكي از خصوصيات متداولي كه بسياري از افراد به موسيقي ايراني و به عبارت صحيحتر موسيقي سنتي يا همان دستگاهي ايراني انتساب مي دهند صحبت كنيم يعني :
غم در موسيقي ايراني.
سوال اصلي اين است:
-نظر شما در مورد وجود غم در موسيقي دستگاهي ايران چيست؟

قصد داشتم تعداد بيشتري سوال مطرح كنم اما چون سوالهاي بعدي به نوعي بازتاب دهنده نگاه خود من هستند و ممكن بود بر روي پاسخهاي دوستان اثرگذار باشد از آن صرف نظر كردم.

خيلي ممنون,
منتظر نظرات شما هستم.

[Hes_r]

سینا جان یه کم بیشتر توضیح بده در مورد چی صحبت کنیم دقیق ؟؟

یه چیزی که باعث شده من خودم عاشق موسیقی دستگاهی و سنتی باشم اینه که واقعا غم بعضی از دستگاه ها مثل سه گاه رو دوست دارم .

ولی الان کاملا جهت بحث رو مشخص کن

[alireza_amirsamimi]

بر میگرده به تاریخ و اتفاقات و محل های زندگی. البته به نظر من این غم توخالی و افسردگی و جیزهایی نظیر اون نیست. بلکه تفکر و حس خاص موسیقی ایران هست. مثلا وقتی یه نفر ساکت نشسته و تو خودش هست وقتی ازش میپرسی غمگینی میگه نه! دارم فکر میکنم. موسیقی ایرانی برای من این حالت رو داره. ولی خوب توی موسیقی ما هم شادی هست هم غم. مثل ماهور که شاده و چهارگاه که حماسه هست و اصفهان که عاشقانه هست و نوا که عارفانه هست و دشتی که غمگینه! البته غم بستکی به ریتم هم داره. مثلا در دشتی رنگها و تصانیفی هستند که از ریتم آدم رو دستاش راه میره! به ریتم باید توجه کرد که نقش مهمی توی این مسئله داره. این بحثی که سینا مطرح کرد به قدری کلی هست که میشه باهاش مفصلترین و طولانیترین بحث ها رو راه انداخت. لطفا بحث رو شاخه شاخه کنید و منظور رو دقیق بگید

[Mona]

به نظر منم موسيقي سنتي غم داره. اما غمش رو دوست دارم. غمش قشنگه.
بيشتر از اين هم اطلاعات ندارم تا توضيح بدم!! :))

[saberi]

موسیقی ایرانی زیباست و غمی که تو بعضی دستگاه ها وجود داره زیبایی اونو 100 برابر می کنه.
من غم دستگاه دشتی رو خیلی دوست دارم

[mos167]

آقایون اشتباه نکنیین
غم هست اما نه همه جا
درسته که بعضی دستگاهها غم توشون هست اما تو بعضی دستگاهها غم وجود نداره . نوا یا چهارگاه کجاشون غمناکه ؟

[Amir]

متاسفانه شادی در جامعه امروز ما تعریف بدی داره

طرف اگه با آهنگ نتونه برقصه میگه شاد نیست. آهنگی به نظر مردم شاد به حساب میاد که بشه ازش تو عروسی استفاده کرد .

در حالی که شادی موسیقی ایرانی بحثش چیز دیگری است. به نظرم قطعه ای که به آدم احساس سرزندگی میده , به آدم روحیه و انرژی می ده و روح آدم رو برای تفکر مثبت به تحرک در میاره و باعث میشه ما از جامون بلند بشویم و سازنده باشیم شاد هست. یک نوع شادی که کاذب نیست

یه نوع شادی که هدفمند هست. موسیقی ایرانی هم چون در تمام حالات دارای هدف است و هیچ کدام از ما در هیچ قسمتی از آن نمی توانیم بی هدفی و پوچی را احساس کنیم نیازمند آن است که حتما هدفمند به آن نگریست.

اگر هدفمند بنگرید آن موقع است که می توانید قضاوت کنید که کجاش غم هست و کجاش شادی .

[alireza_amirsamimi]

آقایون اشتباه نکنیین
غم هست اما نه همه جا
درسته که بعضی دستگاهها غم توشون هست اما تو بعضی دستگاهها غم وجود نداره . نوا یا چهارگاه کجاشون غمناکه ؟

ببخشید جسارت میکنم ولی فکر کنم منظورتون ماهور و چهارگاه هست وگر نه بعضی قسمت های نوا به نظر من بند بند آدم رو از هم باز میکنه مثل نهفت. یا گوشه ای مثل بیات راجه که شاد نیست!!

[Leon]

اول از همه يادی کنم از سينا افتخاری که اين تاپيک رو زده بود،حيف که ديگه نمياد.
در موسيقی ايرانی شادی و غم در دستگاه ها به اوج ميرسه،مثل دشتی،و چهار گاه،کمتر ميشه حد وسط ديد.

[mos167]

من غالب دستگاه نوا رو گفتم نه جز جز گوشه ها

[alireza_amirsamimi]

والا به نظر من کل نوا هم این شکلی که شما یگی نیست و یک حس خلصه و سلوک عارفانه هست و جاهاییش واقعا غمگین میشه و یک حس عجیبی داره که عمیقا آدم رو درگیر میکنه و باعث میشه وقتی نوا گوش میکنی و یا نوا میزنی تا دقایقی بعد از اون هنوز تو فکر باشی و دوست ندری حرف بزنی و هنوز توی حس نوا باشی. در هر صورت این برداشت منه و برداشت شما اینجوریه که براتون شاد به نظر میات و من هم به نظر شما دوست عزیز احترام میگذارم و دلیلش هم سلیقه ای بودن موسیقی و درک متفاوت افراد از موسیقی هست و همین هست که موسیقی رو جذاب میکنه

[mos167]

من که نگفتم شاده !!
حرف شما رو قبول دارم که یه حس سلوک عارفانه توش هست و این به این معنا نیست که غمگینه .
من وقتی نوا می زنم یا می شنوم اصلا حس غمی که توی همایون و شوشتری و دشتی و ابوعطا هست رو ندارم .
حتی به نظر من خیلی از جاهای بیات ترک هم غمناک نیست.

[Arman_awn]

موسیقی ایرانی در کل، یک غم نهفته داره. اما این غم در دستگاه ماهور حداقل
و در مایه دشتی، به بیشترین حد خود می رسد. غربت مایه ی دشتی، همیشه
باعث میشه اشک گوشه ی چشم آدم بشینه...

سه گاه بیشتر عرفانی است تا غمناک، یعنی یک نوع غم عرفانی داره. شور غمی
مربوط به تفکرات انسان در زندگی داره و مثلاً مایه اصفهان از غربتی عاشقانه ناله
می کنه.

البته شکی نیست که ریتم در انتقال و کم رنگ یا پر رنگ کردن این غم تاثیر زیادی داره.
در کل بهتره بگیم داریم از ردیف حرف می زنیم نه از موسیقی های ریتمیک ایرانی.
چون اگه ریتم باشه بحث فرق می کنه.