لیست کاربران برچسب شده در تاپیک

نمایش نتایج: از 1 به 2 از 2

موضوع: خرابه اي به جا مانده از پدر موسيقي ايران

  1. #1
    Leon آواتار ها
    کاربر حرفه ای

    وضعیت
    افلاین
    عنوان کاربری
    کاربر حرفه ای
    شماره عضویت
    726
    تاریخ عضویت
    Mar 2007
    نوشته ها
    1,907
    میانگین پست در روز
    0.31
    تشکر از پست
    960
    7,753 بار تشکر شده در 1,683 پست
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    1 Thread(s)
    Thumbs Up/Down
    Received: 18/9
    Given: 0/0
    میزان امتیاز
    19

    پیش فرض خرابه اي به جا مانده از پدر موسيقي ايران


    0 Not allowed! Not allowed!
    چندی پیش روزنامه ی شرق در دو مطلب جدا گانه (نخست شنبه ۳ مرداد ۱۳۸۳ در صفحه ی مردم و دوم چهارشنبه ۱۵ مهر ۱۳۸۳ در صفحه ی موسيقى و تجسمى) در باره ی حال و روز موزه ی صبا چاپ شده بود که بخش نخست ام روز و دیگری پس از این بدون ویرایش در این جا درج می شود.
    ۱
    خرابه اي به جا مانده از پدر موسيقي ايران

    منزل شخصي روان شاد ابوالحسن خان صبا، جايي كه قرار بود موزه ي صبا شود امّا...
    شهرزاد عبديه: به فرض كه ايران يكى از برجسته ترين نام هاى تمام كتاب هاى تاريخ باشد. گيريم كه حافظ، سعدى، مولانا، بوعلى سينا، كمال الملك و خيلى نام هاى بزرگ ديگر هم در اين خاك چشم هايشان به دنيا باز شده باشد. مگر ما سال هاى سال در كتاب هاى درسى با اين اسامى آشنا نشده ايم؟ ما تمام اين نام ها را، تمام تاريخ كهن ايران را مى شناسيم؛ فقط مى شناسيم! قلم روى كاغذ كاهى جان مى كند تا اين گزارش به آغاز مسيرى برسد كه بايد برسد. چقدر نوشتن مسائل ساده دشوار است.

    تاريخ را ورق مى زنى، در كوچه پس كوچه ها پرسه مى زنى و عاقبت ياد سفرى درون شهرى داخل يك تاكسى مى افتى. شبى كه صداى موسيقى در اتاق كوچك تاكسى _ كه زير بار تحمل هيكل ۵ نفر احساس حقارت مى كرد _ پيچيد و بعد گوينده راديو صدايش را صاف كرد و با افتخار گفت: «اين موسيقى يكى از ساخته هاى پدر موسيقى ايران، استاد صبا بود. » استاد صبا؟

    «طبق برآورد من مرمت موزه صبا بين ۳۰۰ تا ۳۵۰ ميليون ريال هزينه مى برد و زمان لازم براى اتمام كار، با توجه به در نظر گرفتن كندى پيشبرد كار، حداكثر ۱۵ ماه تخمين زده مى شد. »اين «منى» كه از موزه صبا حرف مى زند: «رضا موسوى حسينى» كارشناس سازمان ميراث فرهنگى و مامور بازسازى و مرمت موزه است. او سال ها پيش _ زمانى كه موزه مركز حفظ و اشاعه موسيقى بود _ در اين محل زخمه زدن به سازى را كه ساز صبا بود، آموخت و حالا دست روزگار او را مامور مرمت خانه صبا كرده است.

    نيازى به فرو رفتن در عمق تاريخ نيست. خانه اى به جا مانده از اوايل عهد پهلوى، كه وسعتش به صد متر هم نمى رسد، در نگاه اول خانه اى است كاملاً معمولى. زمانى كه از دالان كوتاهى كه تو را به خانه مى رساند، مى گذرى، بايد چشم هايت را ببندى، حدود ۴۰ سال به عقب بازگردى و ارزش اين خانه را درك كنى. با تخيل هر سفرى ممكن است. در ذهن مى توانى استاد صبا را در حياط خانه ببينى كه گل هايش را آب مى دهد. مى توانى در اتاق هاى كوچك خانه، استادان امروز موسيقى ايران را در دوران جوانى ببينى؛ روزهايى كه آنها الفباى موسيقى را از استاد مى آموختند.

    مى توانى استاد شهريار، نيما يوشيج و ... را ببينى كه كنار صبا نشسته بودند و گپ مى زدند و ... حالا چشم هايتان را باز كنيد؛ خانه ويرانه صبا، يادگار دوره اى باشكوه از موسيقى و فرهنگ ايران است! دقيقاً آذرماه سال ۱۳۸۱ بود كه مسئولان مركز موسيقى به فكر مرمت و بازسازى خانه صبا افتادند. كار البته خيلى زود شروع شد اما تب تند معمولاً زود فروكش مى كند. پروژه مرمت خانه نيمه كاره رها شد و خانه صبا امروز همان خرابه اى است كه گذشت زمان برايمان به يادگار گذاشته. «كار با توافق بين مسئولان مركز موسيقى و سازمان ميراث فرهنگى شروع شد.

    طبق توافق، قرار بود اعتبار لازم را مركز موسيقى تامين كند و كار اجرا و مرمت بنا بر عهده سازمان ميراث فرهنگى باشد. متاسفانه پس از گذشت مدتى از شروع كار، مركز موسيقى اعلام كرد كه توانايى تامين تمام اعتبار لازم را ندارد. »اين عقب نشينى منجر به توافقى جديد بين مركز موسيقى و سازمان ميراث فرهنگى شد. در توافق جديد، سازمان ميراث فرهنگى پرداخت نيمى از هزينه مرمت موزه را تقبل كرد.

    قرار بود تامين اعتبار به صورت فاز به فاز انجام شود، به اين شكل كه به فازهاى اول و دوم، هركدام ۱۰۰ ميليون ريال و به فازهاى سوم و چهارم، هركدام ۵۰ ميليون ريال اختصاص يابد. با اين حال توافق جديد هم در نهايت ويرانه صبا را به يادگارى باشكوه از گذشته موسيقى ايران تبديل نكرد. فاز اول كار كه تامين اعتبار آن برعهده سازمان ميراث فرهنگى بود، با انجام كارهاى زيربنايى به پايان رسيد. اما وقتى كه نوبت به مركز موسيقى و آغاز فاز ۲ رسيد، همه دست از كار كشيدند؛ اعتبار لازم براى ادامه كار موجود نبود. مرمت خانه صبا در آغاز بخش اصلى متوقف شد.

    ... روزها گذشت و گذشت تا روزى چند نفر تصميم گرفتند، خاطرات پدرانشان را مرور كنند. آنها رفتند تا خانه بازسازى شده استاد صبا را ببينند كه مى گويند پدر موسيقى ايران بود. رفتند و دوباره چشم هايشان را بستند تا در عالم خيال شكل گذشته هاى باشكوه خانه را مجسم كنند. ويرانه هنوز ويرانه بود. طرحى كه مى توانست خاطرات موسيقى ايران را زنده كند، به دليل مشكلات مالى سكته كرد و در كما فرو رفت. حالا تنها مى شود طرح كلى را خواند، پايان كار را تصور كرد.

    طرح را از زبان رضا موسوى حسينى بخوانيد و خانه صبا را در ذهن بسازيد. «نكته مهم در طرح اين بود كه تنها به مرمت ساختمان ختم نمى شد. ما مى خواستيم در كنار مرمت بنا روح حيات و شور زندگى را دوباره به آن فضا برگردانيم. خانه صبا سال ها در اين محل، متروك و فراموش شده بود، تا جايى كه به ندرت بازديدكننده اى داشت و رفت وآمد چندانى در آن صورت نمى گرفت. خانه اى كه نفس انسان در آن جارى نباشد خيلى زود مى پوسد و ويران مى شود.

    سال هاست كه خانه صبا در غبار فراموشى فرو رفته. ما قصد داشتيم در كنار مرمت بنا با به وجود آوردن كاربرى هاى جديد روح حيات را دوباره به اين خانه بازگردانيم و آن را از فراموشى و انزوا بيرون آوريم. اين هدف باعث شد در برنامه ريزى ها از كمترين فضا نهايت بهره بردارى را داشته باشيم. بخش شرقى خانه را به موزه لوازم شخصى صبا اختصاص داديم و بخش غربى قرار شد به سالن اجتماعاتى با ظرفيت حدود ۲۵ تا ۳۰ نفر تبديل شود.

    در اين سالن يك سن كوچك براى سخنرانى ها و اجراى موسيقى سنتى در گروه هاى چهار _ پنج نفرى پيش بينى شده بود. زيرزمين خانه هم به منظور مركز آموزش موسيقى مكتب صبا در نظر گرفته شد. من اميدوار بودم اين خانه علاوه بر موزه به مركز برگزارى همايش هاى موسيقى جوان تبديل شود تا نيروهاى جوان و علاقه مند به موسيقى امكان آشنايى و ارتباط با يكديگر را پيدا كنند و دانشجويان رشته موسيقى پايان نامه دانشجويى خود را در موزه صبا ارائه دهند.

    اين موزه به عنوان يك بناى باارزش تاريخى با به كارگيرى سيستم هاى مدرن مى تواند به مركز فعال و مهمى براى جذب نيروهاى مستعد و جوان تبديل شود. در اصل ما مى خواهيم از حداقل فضا بهترين استفاده ممكن انجام شود، كه اين امر علاوه بر مرمت خود بنا مستلزم به كارگيرى سيستم هاى پيشرفته اى مانند سيستم تهويه مناسب، سيستم صوتى و تصويرى، نورپردازى و دكورهاى مناسب و سيستم اطفاء حريق است. به طور مثال سيستم تهويه مناسب يكى از ضرورى ترين سيستم هاى يك موزه است. لوازم و وسايل باارزش قديمى موجود در موزه بدون وجود سيستم هاى تهويه در معرض باد كولر و تهويه نامناسب محل از بين مى روند.

    بخش هاى هزينه بر كار هم مربوط به همين مرحله از كار است. يعنى مجهز كردن موزه به سيستم هاى مناسب و كارهاى داخلى و تزئينات موزه كه بيشترين هزينه را به خود اختصاص مى دهد. ما در زمينه طرح مرمت حتى با چند طراح موزه در خارج ايران مشورت كرديم. »حاصل طرح مشخص است؛ مقابل پيشرفت كار در فاز دوم پروژه يك كلمه آشنا به چشم مى خورد: «هيچ»!

    بگذريم. راستى بحث لوازم شخصى استاد صبا در خانه متروكه اش به ميان آمد. حالا كه خانه استاد از انزوا بيرون نيامده، مى شود حداقل به حفظ بقاياى زندگى اش اميدوار بود. متاسفانه اين اميدوارى هم به ياس تبديل مى شود، وقتى ادامه حرف هاى مامور مرمت را بخوانيم. «يكى از مسائلى كه در تمام مدت كار با آن دست به گريبان بوديم وجود وسايل موزه بود. در تمام زمان كار من بار ها و بارها از مركز موسيقى درخواست كردم اشياى موزه را به محل مناسبى انتقال دهند. اين وسايل علاوه بر اينكه دست و پا گير و موجب كندى پيشرفت كار بودند در ميان گرد و غبار و جابه جايى هاى پى در پى در معرض آسيب قرار داشتند.

    ما براى كار در هر اتاق مجبور بوديم اين وسايل را جابه جا كنيم. حتى من يك بار پيشنهاد دادم، مركز موسيقى لوازم را صورت كند تا ما بتوانيم آنها را به انبار ميراث فرهنگى منتقل كنيم. به اين ترتيب هم اشياى با ارزش موزه از آسيب در امان مى ماندند و هم در مواردى كه اشيا به مرمت نياز داشتند، با كمك متخصصان مرمت ساز تعمير مى شدند اما مركز موسيقى در اين مورد هم اقدامى انجام نداد. »حكايت خانه صبا، همان حكايت «از طلا گشتن پشيمان گشته ايم» است. نه، حكايت بهترى هم وجود دارد، همان ضرب المثلى كه مى گويد: آمد ابرو را درست كند، چشمش را هم كور كرد»!

    به هر حال خانه صبا بين درگيرى هاى سازمان ميراث فرهنگى و مركز موسيقى بلاتكليف رها شده است. شما خيلى راحت مى توانيد بپرسيد كه چرا سازمان ميراث فرهنگى به عنوان مرجع رسيدگى به آثار تاريخى، حاضر به سرمايه گذارى مستقل روى اين پروژه نيست و پاسختان را هم راحت تر از طرح سئوال دريافت كنيد. «بهره بردار نهايى موزه مركز موسيقى است نه ميراث فرهنگى، علاوه بر آن سازمان ميراث فرهنگى به اندازه خودش كار هاى در دست اقدام دارد كه انجام بدهد و هزينه كند.

    اگر سازمان ميراث فرهنگى پرداخت نيمى از هزينه ها را تقبل كرد، تنها براى پيشبرد كار و بازسازى و احياى موزه صبا بود و در نهايت هيچ گونه نفعى عايد ميراث فرهنگى نمى شد. متأسفانه گرچه مركز موسيقى در ابتداى كار خيلى خوب جلو آمدند و اما در زمينه تأمين اعتبار به هيچ كدام از تعهداتشان عمل نكردند. »

    ... و مركز موسيقى حاضر نيست درآمد حاصل از تنها چند شب كنسرت كنسرت هايى را كه زير نظرش برگزار مى شوند، به بازسازى خانه پدر موسيقى ايران اختصاص دهد؟ خانه صبا در انزوا مى پوسد.

    • كارنامه

    زمان حافظه اى ندارد كه صبا را به خاطر بياورد و ياد صبا را تا چند صباحى ديگر، باد صبا با خود مى برد. استاد صبا، همان كسى است كه موسيقى سنتى ايران را به نت درآورد. او از نخستين نوازندگان راديو در سال ۱۳۱۸ بود. صبا، استاد ويولن، سنتور، سه تار، تار، كمانچه، ضرب و نى بود و شاگردانى چون على تجويدى، حسن كسائى، مهدى خالدى، غلامحسين بنان، همايون خرم و ... را به موسيقى ايران معرفى كرد. عاقبت در شب جمعه اى كه مهر ۲۹ آذر سال ۱۳۳۶ بر آن خورده بود، دار فانى را وداع گفت. طبق وصيتنامه استاد صبا، خانه اش به وزارت فرهنگ و هنر سابق واگذار شد. پس از انقلاب و دقيقاً در سال ۱۳۵۹، عنوان «خانه صبا» با «موزه صبا» عوض شد.

    اين موزه شامل دو بخش بود. در يك بخش كار هاى همسر استاد، كه شامل تنديس هاى مومى و لباس هاى محلى و سنتى بود نگهدارى مى شد و در بخش ديگر ساز ها و لوازم شخصى استاد قرار داشت. درست ۲۲ سال پس از افتتاح موزه صبا، زمانى كه عبور سال ها از اين خانه موجب ويرانى اش شده بود، مركز موسيقى به فكر مرمت يادگار به جا مانده از پدر موسيقى ايران افتاد. امروز اما ويرانه صبا وضعيتى به مراتب بدتر از روزى دارد كه كار مرمت آغاز شد. پيش بينى مى شود با فرا رسيدن باد و باران زمستان، بخش انجام شده از مراحل مرمت هم نابود شود. مرمت معكوس خانه صبا ادامه دارد!

  2. 4 کاربر برای این پست از Leon تشکر کرده اند:


  3. # ADS
     

  4. #2
    کاربر حرفه ای

    وضعیت
    افلاین
    عنوان کاربری
    کاربر حرفه ای
    شماره عضویت
    1477
    تاریخ عضویت
    May 2007
    نوشته ها
    2,129
    میانگین پست در روز
    0.35
    تشکر از پست
    3,762
    6,312 بار تشکر شده در 1,841 پست
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    1 Thread(s)
    Thumbs Up/Down
    Received: 8/0
    Given: 0/0
    میزان امتیاز
    0

    پیش فرض


    0 Not allowed! Not allowed!
    به قول همبن روزنامه:
    زمان حافظه اى ندارد كه صبا را به خاطر بياورد و ياد صبا را تا چند صباحى ديگر، باد صبا با خود مى برد

  5. 2 کاربر برای این پست از arian تشکر کرده اند:


اطلاعات موضوع

کاربرانی که در حال مشاهده این موضوع هستند

در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)

موضوعات مشابه

  1. پاسخ: 0
    آخرين نوشته: Sunday 9 December 2007, 08:22 AM
  2. موسيقي ژاپن
    توسط Amir در انجمن ملل
    پاسخ: 0
    آخرين نوشته: Thursday 15 November 2007, 10:16 AM
  3. مقدمه اي بر زيباشناختي موسيقي ايراني
    توسط s_guitar در انجمن کلاسیک ايراني
    پاسخ: 0
    آخرين نوشته: Monday 19 March 2007, 07:36 PM
  4. استاد جلال ذوالفنون
    توسط Hes_r در انجمن سه تار
    پاسخ: 1
    آخرين نوشته: Sunday 10 December 2006, 10:19 AM

علاقه مندي ها (Bookmarks)

علاقه مندي ها (Bookmarks)

مجوز های ارسال و ویرایش

  • شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
  • شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
  • شما نمیتوانید فایل پیوست کنید.
  • شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
  •