چوبه تار

[AliB]

دوستان عزیز سلام
با اجازه ی اساتید من هم در بحث داغ اینجا شرکت کنم البته با این حال که کمی دیر رسیدم. موارد و مطالب جالبی بیان شد که بسیار خوب بود.
برای شروع ابدا توصیفی که از ساز تار در دانشنامه ی ویکیپدیا صورت پذیرفته را نقل می کنم. (البته منبع اصلی کتابچه ی صد سال تار شرکت ماهور هست)
تار

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.


پرش به: [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید], [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]

[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
تار ایرانی

تار از سازهای زهی است که با [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] نواخته می‌شود. تار در [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و برخی مناطق دیگر [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] مانند [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] برای نواختن موسیقی کلاسیک این کشورها رایج است. در گذشته تار ایرانی پنج سیم (یا پنج تار) داشت. [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] یا درویش خان سیم ششمی به آن افزود که همچنان به کار می‌رود.

کاسهٔ تار بیشتر از کنده کهنه چوب توت ساخته می‌شود که هرچه این چوب کهنه‌تر باشد به دلیل خشک بودن تارهای آن چوب تار دارای صدای بهتری خواهد بود. پرده‌ها از جنس روده گوسفند و دسته و پنجه معمولاً از چوب گردو تهیه می‌شوند. شکل کاسهٔ تار مانند دو دل به هم چسبیده و از پشت شبیه به انسان نشسته‌ای است. تار آذربایجانی شکل کمی متفاوتی دارد و سیم‌های آن بیشتر است. جنس [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] از شاخ [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] است. در دو طرف دسته از استخوان شتر استفاده می‌شود.
از لحاظی ساز تار به [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] نزدیک است. از لحاظ شیوهٔ نوازندگی زخمهٔ عادی در تار به صورت راست (از بالا به پایین) است ولی در [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] بالعکس است (از پایین به بالا). همچنین از نظر تعداد پرده‌ها نیز با هم شباهت دارند. صدای تار به دلیل وجود پوستی که روی آن است از شفافیت خاصی برخوردار است. به خصوص سازهایی که ساخت قدیم هستند از شیوهٔ صدای دیگری برخوردارند.

نوازندگان ‌تار

نوازندگان پیشین: [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
نوازدگان حاضر: [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]، [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
از سازندگان به نام این ساز در دوران [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] می‌توان از یحیی اول و یحیی دوم و عباس و جعفر صنعت و بعد از آنها به رمضانعلی شاهرخ و در دوران ما به استاد [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] و [ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید] اشاره کرد. سازهای ساخت دست این استادان هم از لحاظ صنعت و زیبایی و هم از لحاظ صدادهی ستودنی هستند

[AliB]

در ادامه این مطلب توضیحات خوبی درباره ی تاریخچه ی تار و اینکه قدمتی طولانی در موسیقی ایران دارد می دهد.
تار:

جمله اي در هنر نوازندگي وجود دارد که مي گويد: بهترین ساز آن سازي است که نوازنده احساس کند این ساز در آغوش و دستان او به راحتي قرار گرفته و صدایی طبیعی و مطبوع نسبت به ذائقه فرهنگی او به وجود مي آورد.
و الحق که با نگاهي در بین سازها در خواهیم یافت که تار يک چنین سازی است.
نغمه هایی بسیار روح انگیز دارد و وقتی در آغوش نوازنده اش قرار می گیرد گویی که این چوب و پوست از روح نوازنده خود جان می گیرند و زنده می شوند.
تار یکی از قدیمی ترین سازهای ایرانی است که به آن وتر نیز گفته می شود.
اگر چه ما هنوز اطلاعات درستی از تاریخ دقیق پیدایش و ساخت آن نداریم ولی از قرار معلوم ان به زمان ابو نصر فارابی بر مي گردد.
موسیقی دانان قدیم و بزرگی چون صفی الدین ارموی،خواجه بها الدین و ابوالفرج اصفهانی و تنی چنداز شاعران و نویسندگان دوران گذشته درباره تقسیم فواصل پرده های که هم خوان و موافق پرده های تار نیز می باشد مطالبی گفته، شعری سروده و یاد کرده اند.
به عنوان مثال بابا طاهر همدانی شاعر شوریده و عارف ایران که در نیمه قرن پنجم هجری مي زيست در سروده ای از خود چنین این ساز را یاد مي کند:
دلی دیدوم چو مرغ پا شکسته، چو کشتی، بر لب دریا نشسته
همه گویند طاهر، تار بنواز صدا چون مي دهد تار شکسته
شکل ظاهری کاسه تار شبیه دل است و شاید به خاطر همین است که تار را ساز اهل دل و حال و تسکین دهنده روان آدمي لقب داده اند زیرا تار دارای صدای لطیف و دلربا است که بسیاری از متفکرین، عارفان، فیلسوفان، وارستگان و صوفیان پاک دل به آن عشق مي ورزند.
تار صدایی گرفته، محزون و کاملا شرقی دارد و از جنبه داشتن رزونانس، قدرت صدایی بالا و اجرای دستگاه ها و آوازهاي موسيقي سنتی ایران برترین و کاملترین ساز ایرانی محسوب مي شود.
تار از يک کاسه که روی آن پوست کشيده درست گردیده که همین کاسه نیز به دو قسمت بزرگ و کوچک تقسیم شده که قسمت بزرگ را شکم و کوچک را نقاره مي نامند.
دسته تار معمولا 45 تا 50 سانتی متر است که بر کناره های جلوی آن دو روکش استخوانی کار گذاشته شده است در انتهای دسته تار جعبه ای تعبیه شده که ب ه جعبه گوشی معروف است، که از هر طرف آن سه گوشي بر سطوح جانبی این جعبه قرار داده شده که سیم های تار را به دور آنها مي پیچند.
تعداد سیم های تار شش عدد است که از آخر کاسه یا شکم شروع شده و از روی خرک که به منظور بالا نگاه داشتن سیم ها بر روی پوست قرار گرفته مي گذرد.
اين شش سیم در تمام طول دسته کشیده شده و به داخل جعبه گوشي ها رفته و به دور آنها پيچيده شده است.
سیمهای ششگانه عبارتند از:
دو سیم سفید(پائین) که همصدا کوک می شوند.
دو سیم زرد(همصدا)
یک سیم سفید نازک به نام زیر
و یک سیم زرد(بم)
که دو تای آخری غالبا به فاصله اکتاو کوک می شوند.
فاصله سیم های هم صوت سفید، نسبت به سیم های زرد غالبا چهارم و سیم های سفید نسبت به سیم بم معمولا فاصله اکتاو یا هفتم را تشکیل می دهند.
تار با مضرابی کوچک از جنس برنج به طول تقریبی سه سانتی متر نواخته می شود. در قسمتی از نصف طول مضراب، برای آنکه در دستهای نوازنده راحت قرار گیرد با موم پوشیده شده است.
در گذشته سازندگان تار در گوشه و کنار کشور بسيار بودند که نامی از ایشان به جای نمانده و تنها تنی چند از ایشان مثل استاد خاجیک، هامبارسون، فرج الله، آقا قلی، یحیی، برادران صنعت و استاد حاجی و پسرش رمضان شاهرخ شناخته شده اند.
کسانی که به بقای اين ساز و تکامل ان کمک کردند و عمر خود را بر سر این کار نهادند.

منبع: سازشناسی از سری برنامه های نیستان
سازشناسی پرویز منصوری
گردآوري:گلنار محمدي فر

[AliB]

خوب حالا یک مقدار هم از خودم بنویسم.
دوستان به نکاتی اشاره کردند که بعضی از اونها یک مقدار نیاز به بحث دارد. آنگونه که من شنیدم ودیدم و همانطور که دوستان فرمودند معمولا کاسه ی تار را از جنس چوب توت می سازند و دسته و پنجه را از جنس چوب گردو (که برای استحکام بیشتر پنجه که تحت فشار قرار می گیرد ضروریست) البته در این میان بنا به تجربه و سلیقه ی سازنده های مختلف تفاوتهایی در ساخت و چوب هست مثلا ممکن است سازنده ای دسته را هم از چوب توت بسازد . مثلا من دیدم که کاسه ی تار را از چوب زردآلو هم می سازند که بعد از لاک خوردن رنگی قرمز پیدا می کند و صدایی جالب دارد. پس قاعده آن است اما هر سازنده ای تجربیات شخصی خود را دارد. در مورد دو نوار سفید دوستان فرمودند . از جنس استخوان است ، استخوان شتر (ساق) و به دلیل زیبایی و استحکام بر روی دسته قرار می گیرد. جنس خرک هم از استخوان است. در تار از پوستی که بر روی دهانه ی شکم و نقاره ساز کشیده می شود به عنوان صفحه ی رزونانس ساز استفاده می شود. جنس پوست آن از پوست بره تودلی و یا مثانه ی گاو است (آنگونه که من شنیدم و دیدم) و البته که پوست در صدادهی ساز نقشی کلیدی و مهم ایفا می کند. مثلا من شنیدم که گاهی استاد شریف از یک شب تا صبح سه یا چهار بار پوست سازشون رو عوض می کنند تا به او صدای مطلوب برسند. پس کسی که نوازنده ی این ساز هست به اهمیت پوستی خوب که به شیوه ای صحیح بر روی ساز کشیده شده باشد آگاه است. در مورد برداشتن پوست نقاره تا آنجا که من دیدم و شنیدم در بین تارنوازان و نوازندگان قدیم و جدید اصلا چنین کاری مرسوم بنوده و نیست. تجربه ی شخص من هم می گوید این کار تاثیر ویرانگری بر صدای ساز دارد. تنها فردی که من دیدم چنین کاری کرده همان شخصیست که جناب moomak ذکر کردند و من هم نام ایشون رو به خاطر ندارم. و ایشون هم بنا به سلیقه ی شخصی این کار را کرده ولی دلیل بر رایج دانستن این کار نمی شود. این کار از شفافیت صدای ساز می کاهد و کیفیت آن را به کل از بین می برد (من خودم امتحان کردم و نظر شخصی من این است) . این کار در تار باس به دلیل افزودن بر توانایی و حجم صدادهی ساز با صدایی بم انجام گرفته که جزو ساختار تار باس است و ربطی به تار ندارد. و اما در مورد مضراب moomak عزیز فرمودند که مضراب فلزی از جنس چدن است که اشتباه است و این مضراب از جنس برنج است و رنگ زرد آن به خوبی گواه این مساله است و در مقالات بالا هم ذکر شده. علت انتخاب برنج هم خاصیت نرم آن است که در برخورد با سیمها صدایی مطبوع دارد و چدن به هیچ وجه مورد استفاده نبوده. و اما در مورد تار باس و سیمهای آن بله هم سیم ویلن سل استفاده می شود و هم گیتار . خود من با استفاده از سیمهای اول و چهارم و ششم گیتار معمولی تار باسی درست کردم که از آن در اجراهای متعددی استفاده کردم و صدایی حیرت آور داشت که هر کدام از دوستان می دید مجذوب آن می شد . حتی دوستان می گفتند که از تار باس دانشکده موسیقی هم خوش صدا تر است ((: . برای مضراب هم از مضراب ساخته شده از شاخ گوزن استفاده می کردم که از موم دندانپزشکی برای قسمت موم آن استفاده کرده بودم و بسیار فرز و خوش صدا بود که متاسفانه چندیست آن را گم کردم. ابتکار جالبی که من بر روی آن تار باس زده بودم این بود که به طور سراسری بر روی پوست آن چسب پهن چسباندم که خیلی به صدای بم ساز و خوش خوان شدنش کمک کرد و غیر قابل تغییر در برابر تغییرات جوی بود.
در مورد عود و علت صدای بم آن مطلبی کلی هست که کاسه های صوتی هنگامی که بزرگ باشند ساپورت رزونانسی آنها از فرکانسهای پایین تر و صداهای بم تر بیشتر است بنابر این در سازهایی مثل عود شکل و ساختار کاسه ساز و اندازه ی آن نقش بسیار مهمی در خوش خوان بودن و صدای بم ساز دارد.
با تشکر از دوستان عزیز

[moomak]

مضراب فلزی از جنس چدن است که اشتباه است و این مضراب از جنس برنج است و رنگ زرد آن به خوبی گواه این مساله است

آقا بله کاملا درسته
اشتباه از من بود جنس مضراب برنجیه
دلیل اشتباه هم فراموشی بود
به بزرگی خودتون ببخشین


خود من با استفاده از سیمهای اول
برادر شما هم نوآوری کردی . سیم یک گیتار نایلونیه
از همون سیم های ویولن سل استفاده کن سازت میشه تار یحیی

در مورد جناب کمانچه آره برادر شما درست می فرمایید
فقط تار علیزاده و کمانچه کلهر بقیه هم ...
بعد هم میفرمایید بنده تعصبی نیستم
هر کسی می تونه با هر قدر استعدادی که داره کار کنه و دلیل نمیشه چون استید بزرگتری هستند بره یه گوشه و عزلت بگیره
اینجوری بود که فقط یه آقا حسینقلی میموند واسه خودش!!!
فقط یه لطفی کن و ایرانی رو تعریف کن ببینیم یعنی چی؟
بنده هم نگفتم اون آقا کار درستی میکنه... گفتم یه همچین شخصی هست! شما هم اگر دوست داری نیتونی این کار رو امتحان کنی! اتفاقا بنده این کار رو تست کردم م اونقدر که شما میفرمایید بد نشد. فقط صدایی حجیم تر و بم تر از ساز در اومد

[AliB]

مضراب فلزی از جنس چدن است که اشتباه است و این مضراب از جنس برنج است و رنگ زرد آن به خوبی گواه این مساله است

آقا بله کاملا درسته
اشتباه از من بود جنس مضراب برنجیه
دلیل اشتباه هم فراموشی بود
به بزرگی خودتون ببخشین


خود من با استفاده از سیمهای اول
برادر شما هم نوآوری کردی . سیم یک گیتار نایلونیه
از همون سیم های ویولن سل استفاده کن سازت میشه تار یحیی

در مورد جناب کمانچه آره برادر شما درست می فرمایید
فقط تار علیزاده و کمانچه کلهر بقیه هم ...
بعد هم میفرمایید بنده تعصبی نیستم
هر کسی می تونه با هر قدر استعدادی که داره کار کنه و دلیل نمیشه چون استید بزرگتری هستند بره یه گوشه و عزلت بگیره
اینجوری بود که فقط یه آقا حسینقلی میموند واسه خودش!!!
فقط یه لطفی کن و ایرانی رو تعریف کن ببینیم یعنی چی؟
بنده هم نگفتم اون آقا کار درستی میکنه... گفتم یه همچین شخصی هست! شما هم اگر دوست داری نیتونی این کار رو امتحان کنی! اتفاقا بنده این کار رو تست کردم م اونقدر که شما میفرمایید بد نشد. فقط صدایی حجیم تر و بم تر از ساز در اومد

دوست عزیز من هم می دونم که سیم اول گیتار نایلونیه ! من دقیقا کاری که خودم انجام دادم و از اون استفاده کردم رو برای شما بازگو کردم . در ضمن من نگفتم ساز مال من بود . اون ساز تاری بود با مهر مسعود که اتفاقا استیل یحیی داشت و سازی بود قدیمی که در اداره ی ارشاد شهر ما موجود بود و من برای استفاده در اجرا و کارهای گروهی تبدیلش کردم به تار باس با استفاده از سیم اول گیتار که نایلونی هست و سیم چهارم و ششم که فنری فلزی هست. بسیار هم خوب صدا می داد و اوصافی که آمد. در ضمن همه وسعشون نمیرسه که پول بدن سیم ویلن سل بخرن و بندازن روی تار باس . ما با همون شیوه هم موفق شدیم صدای لازم رو به دست بیاریم. در مورد قسمت دوم هم نظر شخصی شما محترم و ارزشمند و متعلق به شماست و طبعا دوستان دیگر می توانند نظری دیگر داشته باشند. تجربه ی شخصی شما به شما گفته که برداشتن پوست نقاره اصلا بد نیست و فقط صدایی حجیم تر و بم تر از ساز در می آید ! و البته تجربه ی شخصی آقایان لطفی علیزاده شریف شهناز و ... این رو بهشون نگفته و انجام ندادند. با تشکر

[moomak]

دوست عزیز من هم می دونم که سیم اول گیتار نایلونیه ! من دقیقا کاری که خودم انجام دادم و از اون استفاده کردم رو برای شما بازگو کردم . در ضمن من نگفتم ساز مال من بود . اون ساز تاری بود با مهر مسعود که اتفاقا استیل یحیی داشت و سازی بود قدیمی که در اداره ی ارشاد شهر ما موجود بود و من برای استفاده در اجرا و کارهای گروهی تبدیلش کردم به تار باس با استفاده از سیم اول گیتار که نایلونی هست و سیم چهارم و ششم که فنری فلزی هست. بسیار هم خوب صدا می داد و اوصافی که آمد. در ضمن همه وسعشون نمیرسه که پول بدن سیم ویلن سل بخرن و بندازن روی تار باس . ما با همون شیوه هم موفق شدیم صدای لازم رو به دست بیاریم. در مورد قسمت دوم هم نظر شخصی شما محترم و ارزشمند و متعلق به شماست و طبعا دوستان دیگر می توانند نظری دیگر داشته باشند. تجربه ی شخصی شما به شما گفته که برداشتن پوست نقاره اصلا بد نیست و فقط صدایی حجیم تر و بم تر از ساز در می آید ! و البته تجربه ی شخصی آقایان لطفی علیزاده شریف شهناز و ... این رو بهشون نگفته و انجام ندادند. با تشکر

برادر بنده عرض نکردم کار اشتباهی انجام دادین!
گفتم به نظر بنده اگر این کار رو انجام بدین بهتره! خواستم راهنمایی کرده باشم واللا اگر می دونستم که شنا استاد هستین حتما جسارت نمی کردم
الان هم قول میدم از این به بعد جسارت نکنم و با وجود شما دیگه جوابی نزارم چون شما استاد هستین.
فقط یه سوال دارم بعد هم خدا نگهدار
میشه بگین شما از کجا می دونین تجربه شخصی استادان لطفی و علیزاده و ... چیز دیگه ای بهون گفته؟؟؟ لطف کنین با ذکر منبع!
عزیز استاد علیزاده یه تار به همین صورت خونشون دارن اگر خواستی خصوصی بزار شماره تلفنشون رو بهت میدم ، تلفن کن و از خودشون بپرس
در ضمن یه کار تصویری هم از استاد پیرنیاکان دارم که تار ایشون به همین منوال نقاره نداره.
ما که دیگه جسارت نمی کنیم!
با احترام

[AliB]

خوب moomak عزیز ظاهرا پاسخ های بنده به مذاق شما خوش نیامدو بله من هم اون تار استاد علیزاده را در فیلمی که در کنسرت هم نوا با بم بیرون آمده بود و سازهای آویخته در اطاق جناب علیزاده را نشان می داد دیده ام نیاز به گرفتن شماره ی ایشان هم از شما نیست.
من ادعا نکردم که استاد هستم عزیز من ولی ظاهرا شما با این لحن بیان چنین ادعایی دارید! و در مورد راهنمایی هم قبلا در همین تاپیک ذکر شده بود که از سیم ویلن سل بر روی تار باس استفاده می شود و همینطور گیتار . بنده هم تجربه ی شخصی خودم را عرض کردم برادر من.
در مورد تجربه شخصی اساتید هم عزیزم من با خلوت اونها کار ندارم چون من مثل شما رفیق گرمابه و گلستان اساتید نیستم من با اجراها کار دارم و اون چیزی که به عنوان شیوه ی هنری این اساتید به جامعه ارایه می دهند که ساز هم جزو اون هست، صدادهی و ... و من در این موارد ندیدم و باز البته و صد البته ندیدن من دلیل بر نبودن آن نیست من هم باز چنین ادعایی نکردم و مظر شخصی من اینگونه است. خوب شما هم دیدی که آقای پیر نیاکان هم از این ساز استفاده کرده که فبهاالمراد . (البته من اسم آقای پیرنیاکان رو تصادفا ذکر نکردم) به اطلاعات ما هم افزوده شد.
بسیار متشکر

[moomak]

نه آقا جون
برادر اینجوری نیست
از این حرفا چرا باید ناراحت بشم
من از تعصب گرایی متنفرم . جدی میگم شما با اطلاعاتی که داری واقعا در حد استاد هستی و اگر گفتم نمیام فقط به خاطر این که شما اطلاعات خوبی داری و می تونی سوالات رو به خوبی پاسخ بدی
ببین عزیز بالا هم گفتم فروم جای همین حرفاست. اینجا باید دعواهامونو بکنبم
راستی من استاد نیستم و نخواهم بود هیچوقت هم چنین ادعایی نخاهم کرد اما نوازنده بدی هم نیستم . می تونین از چه های سایت هم بپرسین چون کار گذاشتم.
در ضمن بنده هم نوا با بم رو نگفتم منزل خود استاد رو گفتم
چرا ناراحت میشی؟؟؟؟
اگر هم خواستی میتونم اون فایل استاد رو فشرده کنم و برات ارسال کنم.
داداش ما اینجا یه خانواده هستیم و دوست داریم به تبادل نظر بپردازیم اصلا خواصیت فروم اینه
والا به خدا من از شما خیلی چیزا یاد گرفتم که بابت اونا ازت تشکر میکنم
در هر صورت از ما ناراحت نباش چون اگر حرفی زدیم برای ادامه بحث و گفتگوی بیشتر بوده
عزیزی
با احترام

[خسروانی]

[quote=moomak;39795]آقا فروم جای همین بحث و جدل هاست دیگه
اینجا بحث نشه کجا بحث بشه؟
اتفاقا این تبادل اطلاعات خیلی هم لازمه
در مورد تار باید عرض کنم این ساز در واقع ایرانی ترین ساز حال در این مرز و بوم محسوب میشه چون از قرون گذشته تا به امروز هیچ تغییری در ساختار اون صورت نگرفته بر خلاف بسیاری از سازها



درود بر شما دوستان گرامی

در مورد تغییر ساختار ساز تار باید گویا شوم که ساز تار از زمان یحیی(تار ساز معروف) به بعد تغییرات شگرفی کرده است و حتی بعضی معتقدند ساز تار از زمان یحیی به بعد در ایران تکامل یافته است

به طوری که کاسهء تارهای ساخته یحیی بزرگتر و پشت کاسه دارای قوس است (که در تارهای امروزی هم مشاهده میشود)

ولی در سازهای ساخته شده قبل از یحیی این فاکتورها مشاهده نمی شده است
به طوری که ساز فرج الله(استاد آقای یحیی) دارای کاسه ای خیلی کوچکتر و جمع و جور تر و پشتی تخت و فاقد قوس مذکور می باشد

و به گفته بعضی، علت تختی پشت کاسه ساز این بوده است که نوازنده ساز را به راحتی روی سینه بگذارد و بنوازد که این امر در کشور جمهوری آذربایجان فعلی که از مدعیان ساز تار میباشد رایج است

و در عکس های دسته جمعی و یا تک نفره، که از اساتید گذشته(مانند میرزا عبد الله و...) باقی مانده است این امر مشاهده می شود.
(لازم به ذکر است که بعضی معتقدند این عکس ها فقط جنبه فیگور دارد ، ولی حتی با در نظر گرفتن این موضوع هم میتوان ثابت کرد که این کار یک کار رایج در آن زمان بوده است) .

ودر آخر از تمام دوستانی که برای موسیقی ارزش قائل میشوند و زحمت متحمل می شوند سپاس گذارم

[AliB]

نه آقا جون
برادر اینجوری نیست
از این حرفا چرا باید ناراحت بشم
من از تعصب گرایی متنفرم . جدی میگم شما با اطلاعاتی که داری واقعا در حد استاد هستی و اگر گفتم نمیام فقط به خاطر این که شما اطلاعات خوبی داری و می تونی سوالات رو به خوبی پاسخ بدی
ببین عزیز بالا هم گفتم فروم جای همین حرفاست. اینجا باید دعواهامونو بکنبم
راستی من استاد نیستم و نخواهم بود هیچوقت هم چنین ادعایی نخاهم کرد اما نوازنده بدی هم نیستم . می تونین از چه های سایت هم بپرسین چون کار گذاشتم.
در ضمن بنده هم نوا با بم رو نگفتم منزل خود استاد رو گفتم
چرا ناراحت میشی؟؟؟؟
اگر هم خواستی میتونم اون فایل استاد رو فشرده کنم و برات ارسال کنم.
داداش ما اینجا یه خانواده هستیم و دوست داریم به تبادل نظر بپردازیم اصلا خواصیت فروم اینه
والا به خدا من از شما خیلی چیزا یاد گرفتم که بابت اونا ازت تشکر میکنم
در هر صورت از ما ناراحت نباش چون اگر حرفی زدیم برای ادامه بحث و گفتگوی بیشتر بوده
عزیزی
با احترام

moomak عزیز همونطور که اشاره کردید فروم جای بحث هست و درسته که من یک هفته ای بیش نیست که در این سایت و این فروم عضو هستم ولی در بعضی فرومها 4 یا 5 سالی هست که عضویت دارم و الی ماشاالله مباحثات داشتیم در زمینه های دیگر با دوستان و بسی چیزها هم یادگرفتیم و همچنان می گیریم در آداب مباحثه و سخن گفتن و تبادل اندیشه .
دوست عزیزم این خیلی خوبه که شما می گویی از تعصب گرایی متنفر هستی ولی سخن شما در مقابل بیان تجربه شخصی من در استفاده از سیمهای گیتار چیز دیگری را به من نشان می دهد . شما در پاسخ من فرمودید که از سیمهای ویلن سل استفاده کن که تارت صدای تار یحی بدهد و اینکه آیه آمده که حتما سیم ویلن سل روی تار باس باید بست و این خود نوعی تعصب گراییست. شما که می فرمایید „خوب بقیه هم آدم هستند” و چون فلان استاد این کار را نکرده پس بقیه باید خودشان را عرضه نکنندو از این دست است بیان تجربیات شخصی هر کس و رد و یا قبول آن توسط مثلا شما بدون آزمودن و باز آن هم در قالبی غیر از نظر شخصی خودتان.
از لطف و بنده نوازی هم که دارید نسبت به من متشکرم ولی من هم دوباره باید بگویم که من اصلا ادعای استادی نکردم و ندارم و بنده شاگردی بیش نیستم و هدفم از عضویت در این فروم تنها کسب اطلاعات و تبادل نظر بوده و هست و گاهی هم اگر مطلبی به نظرم برسد و چیزی را خودم تجربه کرده باشم و یا بر آن اشراف داشته باشم با دوستان درمیان می گذارم.
در ادامه من اصلا ناراحت نشدم و فقط به بحث به شیوه ای کمی متفاوت ادامه دادم . درمورد ساز جناب علیزاده هم صد در صد دارند و در فیلم هم اطاق شخصی ایشان را نشان می داد حال شما از نزدیک دیدید و ما در فیلم. و در مورد آقای پیر نیاکان هم من حرف شما را رد نکردم و قطعا چنین است. اما بحث بر سر رواج چنین عملی بود که بنده هم مانند دیگر دوستان از منظر شخصی و کارهایی که تا به حال از اساتیدی چون شهناز شریف مجد ظریف لطفی علیزاده پیرنیاکان طلایی و ... منتشر شده و شنیدم و البته در اجراهایی که از نزدیک دیدم و آن اجراهایی که از طریق فیلم مشاهده کرده ام جایی برنخوردم که ساز صدایی متفاوت بدهد و بگویند که بله فلان استاد کلا عقیده دارند که نقاره پوست نداشته باشد بهتر است (و باز این دلیل بر این نیست که بگوییم چون فلان استاد آین کار را نکرده فرد دیگری نکند) بحث بر سر رواج بود وگرنه قطعا این افرادی که عمری با تار سر کرده اند به کله مبارکشان خطور کرده که چنین آزمونهایی بر روی ساز انجام دهند. و بعد هم تجربه ی خود من از انجام این عمل و نتیجه ای که باز در نظر من داشت.
این است که زیبایی قضیه در تبیین نظرات شخصی است و تبادل اندیشه و جویندگی و پویندگی . هزاران مطلب و نکته در کار هست که من نمی دانم و خدا را شکر می کنم که حد اقل بر این وقوف دارم .
اینکه شما نوازنده ی خوبی هستید و قطعا اینطور است و مایه ی افتخار بنده است به عنوان عضوی از خانواده ی موسیقی در ایران. دید من فراتر از این صحبت هاست. من عشق می کنم وقتی که دوستانی هم نفس و همراه در اینجا به بحث هایی زیبا پیرامون این مطالب شیرین تر از جان می پردازند. عشق من موسیقیست و خدمت به موسیقی ایرانی پس بدانید که هیچگاه از تبادل نظر صحیح و منطقی و همراه با احترام متقابل ناراحت نمی شود و نخواهم شد.
شما هم به بیان نظرات خود ادامه دهید زیرا همه چیز را همگان دانند و یک نفر دانا به همه چیز نیست.
امیدوارم که همواره از هم بیاموزیم و در مسیر جویندگی گام برداریم.
ارادتمند شما
علی

[AliB]

خسروانی عزیز به مطلب جالبی اشاره کردید که از نظر دور مانده بود و آن تحولاتیست که در تار ایرانی از زمان یحی به این طرف انجام گرفته و من هم با توجه با مطالبی که از این طرف و آن طرف شنیده و خوانده ام فکر می کنم همینطور بوده. در دوره قاجار تار را بر روی سینه می گذاشتند به همین خاطر کاسه ساز کوچکتر و سبکتر بود(البته کلا کاسه ودسته کم وزنتر و ظریفتر بوده) اما با تحولاتی که در این ساز و در نوازندگی آن ایجاد شده کاسه ی ساز بزرگتر و سنگینتر و صدای آن صد پله قوی تر و پخته تر و شیرین تر شده است.
با تشکر از مطلب خوب شما و نکته ی جالبی که اشاره کردید.

[Kamanche]

در مورد جناب کمانچه آره برادر شما درست می فرمایید
فقط تار علیزاده و کمانچه کلهر بقیه هم ...
بعد هم میفرمایید بنده تعصبی نیستم
هر کسی می تونه با هر قدر استعدادی که داره کار کنه و دلیل نمیشه چون استید بزرگتری هستند بره یه گوشه و عزلت بگیره
اینجوری بود که فقط یه آقا حسینقلی میموند واسه خودش!!!
فقط یه لطفی کن و ایرانی رو تعریف کن ببینیم یعنی چی؟
بنده هم نگفتم اون آقا کار درستی میکنه... گفتم یه همچین شخصی هست! شما هم اگر دوست داری نیتونی این کار رو امتحان کنی! اتفاقا بنده این کار رو تست کردم م اونقدر که شما میفرمایید بد نشد. فقط صدایی حجیم تر و بم تر از ساز در اومد

moomak جان من کجا گفتم تارعلیزاده و کمانچه کلهر
من اصلا این طور طرز تفکراتی رو دوست ندارم
اگه اینطور اخلاقی داشتم آواتارم رو مثل خیلی های دیگه که نوازنده ی مورد علاقه شون رو میذارن از اقای کلهر میذاشتم امضام رو هم اگه یه نیگا بکنی میبینی که اون همه نوازنده ی کمانچه از عهد قاجار رو تا معاصر کنار هم گذاشتم و دلیلشم علاقه ایه که به همشون دارم نه فقط کیهان کلهر. برای آقای کلهر هم مثل بقیه کمانچه نوازان گرامی فوق العاده احترام قایل هستم
در مورد گفتار دومت هم رسم روزگار اینه که معمولا نوازنده های بزرگ تر ازشون اسم میمونه و ازشون به نیکی یاد میشه. و یه عده هم این میان خوش دست و پایی میزنند. آقا حسینقلی به این خاطر مشهور شد چون بزرگ بود و چون زیبا و پرقدرت ساز زد روزگار مشهورش کرد و همین طور شهنازی و شهناز و لطفی و ... (از علیزاده اسم نمی برم مبادا مار و متهم کنی به ...)
من هم نگفتم هر کسی کمتر بلده بره گوشه نشین بشه هر کس آزاده که هر چه قدر هم که نوازندگیش ضعیف یا قوی باشه به ادامه فعالیتش در موسیقی مشغول باشه.
درمورد موسیقی ایرانی هم همونطور که خودت هم مطمینآ میدونی چیزی که مشخصه موسیقی دستگاهی ایرانی بااون همه گستردگی و پیچیدگیش چیزی ورای اونیه که کسانی مثل معین و شکیلا اجرامیکنند.
البته واقعا بحث خیلی خیلی بزرگیه موسیقی ایرانی و با دو جمله نمیشه در موردش حرف زد.

در مورد امتحان کردن برداشتن پوست نقاره ترجیح میدم که همون تار ایرانی رو گوش کنم تا ورداشتن پوست نقاره اش . برای کار شما هم در مورد برداشتن پوست نقاره و امتحان کردن صدا احترام فراونی قایل هستم.
با تشکر

[moomak]

عزیزان
دست بر دست خویش داده اید به مهر... moomak خود را نمایید شادمهر
تا من نزارم برم شما بی خیال این moomak بدبخت نمیشین!


خسروانی عزیز هچ چیز در این دنیا نیست که گذر روزگار و دست تقدیر بر اون تاثیر نزاره حتی تخت جمشید که از سنگ بود و سنگ
منظور بنده تغییرات اساسی در ساختار و ترکیب موسیقایی تار بود مثلا تغییر سیم ها و شکل کاسه! والا همین الان هم تار و سه تار عبایی (پشت تخت زیاد هست) منظور از تغییر شکل مثلا کاسه تار اول مثل کاسه تنبور بوده و بعدا به این شکل درامده!!! نه تغییرات اساسی در اون به وجود نیامده و در کل سازیست که اصالت اون از بقیه سازها ممکنه بیشتر باشه!
جیگرتو عزیز


علی آقا عزیز دلم
عزیزم بنده عرض کردم این کار رو هم بکنی بد نیست اگر امکانش برات فراهم بود نگفتم آقا حتما همین کار رو بکن
نه بابا برای من چه فرقی میکنه!!! من اصلا تعصبی نیستم نمونه اش حتی در سه تار خودم هم تغییراتی دادم بعدا دوباره سیستم و برش گردوندم به سیستم قبل چون دیدم باب میلم نیست.
منظور همون گفتگوست و تبادل تجربیات وگرنه ما مخلصیم


کمانچه دوست خوبم
یکی از موارد خوبی که بین سنتی کارهای ما رواج داره دوستی و مودت میان اوناست و حالا مطمئن شدم شما هم از این دسته هستین و احترام شما به موسیقی ایران و ملی گرایی تون رو تحسین میکنم
همین امضای شما و آواتارتون نمونه بارز این مسئلست.
اگر دست اندرکاران موسیقی مملکتمون هم مثل شما و دوستان دیگه فکر می کردن والله ما با این رکود موسیقی ایرانی خودمون مواجه نمیشدیم
در مورد استاد علیزاده هم بنده باید عرض کنم بنده ارادت خیلی خاصی نسبت به استاد دارم
در مورد پوست نقاره هم ادامه نمیدم چون عرض کردم کار خیلی رایجی نیست و فقط چند جا این موضوع رو دیدم از ادامه بحثش می پرهیزم
اما در کل از همه دوستان به خصوص Ali B, Kamanche و خسروانی به خاطر شرکت در بحثها و احترام و علاقه به موسیقی ایرانی تشکر خالصانه دارم
و یک تشکر ویژه به خاطر اینکه در خونه همه ایرانیا*******(نت آهنگ)******** مهمان شدین و قدم روی چشم بچه ها گذاشتین
موسیقی ایران و در کنار اون نت آهنگ بزرگمون به امثال شما نیاز مبرم داره
با احترام
فعلا

[AliB]

هومن جان اون بیتی که اول نوشتت اومدی خیلی خداست ((: آقا اینجا خونه ی خودتونه کجا بذارید و بروید . ما تازه شما را پیدا کردیم عزیز دل. باور بفرمایید هدف اصلا برتری جویی و رو کم کنی نیست
به دور از شوخی هدف تبادل نظر و به اشتراک گذاشتن تجربیات دانسته ها و شنیده هاست و آنچه که همواره ما را بر این مدار نگه می دارد همانا حفظ روحیه ی جستجو گری و میل واقعی به پیشرفت و یادگیریست. این شعر زیبا از جلیل دوستخواه را باید سرلوحه ی همه ی امور زندگی قرار داد که شاعر می گوید

شک نامه

تا تواني شک كن و باور مكن
خويشتن را با يقين مَنْتَر مكن
حال عالَم از يقين بدگشته است
با يقين، آن را از اين بدتر مكن
هرچه بشنيدي، در آن شکی بوَرْز
جَزمْ را بر خويشتن سَرْوَر مكن
هرچه گفتندَت، بگو: چون است و چند؟
همچو طوطي گفته ها از بر مكن
هرچه را خواندي، بجو بُنياد آن
جست و جو را بي تامل سرمكن
تا نَوَرْزي شكّ، ز دانش دم مزن
گوش عالَم را به ياوه كر مكن
راست نايَد گفته ها يك از هزار
نام هر خرْمُهره را گوهر مكن
دوري از شک ، دوري از انديشه است
هيچ باور را به خود رهبر مكن
همچو فردوسي دَم از جان و خِرَد
بَرزَن و دل خوش به هيچ اختر مكن
شک بوَرْز، انديشه كن خيام وار
جُز شراب فكر در ساغر مكن
حافظانه دركَش از شک جُرعه اي
دامن از آب يقينْ، خود تر مكن
زندگاني سر به سر شک است و جَهد
جَهد را با جَهل خود بي بَر مكن
از يقين كس در جهان، طرفی نبست
تا تواني شک كن و باور مكن

با این منظر و با این شیوه ما می توانیم به آینده ی خود و موسیقی و کلا مملکتمون امیدوار باشیم. این است که کنکاش و بحث و جدل و آوردن چون و چرایی در باب نظرات و اندیشه ها و دانسته های همدیگر شیوه ایست نیکو و پسندیده برای رهایی از جهل و یادگرفتن ، و به هر حال استحکام بخشیدن به دانسته ها.
اما همانطور که خوشبختانه همه ی دوستان هم چنین عمل می کنند این کار یعنی بحث باید بدون زیر سوال بردن کلیت طرف مقابل و متهم کردن او به کم دانشی و کم سوادی و ... (که دور از جان بچه های اینجا فقط من باب مثال عرض می کنم به کسی بر نخورد) باید با گفته ی او به شیوه ای احترام آمیز و منطقی برخورد کرد و اگر شما چیزی می دانید که احتمالا طرف مقابل بر آن وقوف ندارد با شیوه ای خرد ورزانه به بیان دانسته ها و تصحیح مطالب بپردازید.
کما اینکه تا به حال چنین کرده ایم و انشاالله از این به بعد هم چنین خواهیم کرد.
ارادتمند همه ی دوستان خوب و هومن عزیز .
پاینده باشید

[AliB]

راستی از نت آهنگ یادم رفت خیلی سایت گلیه و ان شاالله که در را حفظ و گسترش موسیقی هنری و ارزشمند مفید باشد که هست.
راستی هومن جان ایت تیکه که بین سنتی کارهای ما مودت هست رو باحال اومدی ((:

[خان]

من اگه می دو نستم که انقدر از این تاپیک استقبال می شه زود تر سوالامو می زاشتم.

moomak یه سوالی هست که خیلی وقته دارم بهش فکر می کنم.

می دونی که گیتار سازی با ظاهر شبیه ساز های شرقی هستش و قدمت ساز های ما هم از ساز های غربی (اکثرشون) قد مت بیشتری داره.

نظرتون چیه که سازی مثل گیتار رو با الهام گرفتن از ساز هایی مثل تار بربط و خیلی دیگه از سازها مون ساختن و طی سال های بعدی این ساز ت کامل یا فته و به انواع دیگه ای تقسیم شده.