بررسی ترانه ی شب گریه

[Leon]

موضوع : بررسی ترانه ی شب گریه

نویسنده : آرش بهرام پور

درسته که سهراب سپهری می گه : کار ما نیست شناسایی راز گل سرخ ، کار ما شاید این است که در افسون گل سرخ شناور باشیم.
اما ، گاهی بد نیست کمی از این جزئیات گل سرخ رو برای خودمان داشته باشیم . گل سرخی که هر بار بو می کنیم، بوی تازگی می دهد، واژه هایش کهنه نمی شود و ملودیش همیشه زنده است.
شاید جایی، ادعای گوش دادن بهترین موزیک و صدا را داشته باشیم اما هیچ وقت توجه نکرده باشیم که کلام فلان آهنگ رو کدام ترانه سرا گفته ،موسیقی اش را چه کسی نوشته و چه کسی تنظیم کرده و یا شخصی که آهنگ رو خونده توانایی اجرا کردن تا چه نتی رو داره و اینکه اجرای اصلی فلان آهنگ درچه گامی بوده؟؟؟؟
اینها همه سوالاتی است که گاهی اوقات ذهن ما رو مشغول می کنه ...
جزئیاتی کوچک از شب گریه (واژه) :
اولین آهنگی که برای بررسی انتخاب شده ، آهنگ شب گریه (واژه) است.
اگرچه این آهنگ نسبت به سایرآهنگ های آلبوم ستاره های سربی تکنیک کمتری داره اما به دلیل محبوبیت و علاقه ی طرفداران ابی عزیز به این آهنگ ، بحثِ تحلیل و بررسی آهنگ ها درآلبوم های مختلف رو از این آهنگ شروع کردیم.
مطمئن باشید که بیشتر کار های ابی عزیز رو در شماره های بعدی „دو هفته نامه خاکستری” خواهیم شکافت ونیز تکنیک های استفاده شده در آهنگ ها رو اسم می بریم و تعریف می کنیم.
از بررسی معنی ومفهوم ترانه می گذریم چون خیلی زیبا تر از آنچه که من بگم، گفته شده.
شب گریه ...
آلبوم: ستاره های سربی
خواننده : ابی
آهنگساز: سیاوش قمیشی
تنظیم کننده: استیو مک کرم (Steve Mc Crum)
ترانه سرا: ایرج جنتی عطایی

ریتم آهنگ (واژه) 4/4 است (البته انواع مختلفی دارد که در شماره های بعد به آن می پردازم). لازم است که توضیحی کوتاه درهمین جا درمورد ریتم آهنگ ها داده شود. بیان کردن زمان در موسیقی از طریق میزان انجام می گیرد. به این ترتیب که هر قطعه ی موسیقی از نظر زمان به بخش های مساوی تقسیم می گردد که به هر یک از این بخش ها یک میزان گفته می شود. هر میزان ممکن است از دو یا سه یا چهار بخش مساوی تشکیل شود، که به هریک از این بخش ها یک ضرب گفته می شود. به عبارت دیگر بخش های مساوی میزان، ضرب نامیده می شود. در مفهوم میزان باید به این نکته توجه داشت که صورت کسر بیان کننده ی تعداد ضرب ها در یک میزان و مخرج کسر معرف کشش زمان هر ضرب است.
گام اصلی استفاده شده در این آهنگ، گام Ebm (می بِمُُل مینور) می باشد (که البته برای اجرا گام بالایی است) وقتی صحبت از گام یک اهنگ می شود یعنی این آهنگ هم ردیف کدام نت ها و آکورد ها در موسیقی ست. به طور ساده تر وقتی گفته می شود گام آهنگ واژه Ebm (می بِمُُل) است، یعنی اولین آکورد این آهنگ آکورد Ebm (می بِمُُل) می باشد.
همچنین باید توجه کنیم که هنگامی که از یک گام بخصوص در موسیقی استفاده می کنیم باید از نت ها و آکوردهای مرتبط با این گام استفاده شود.
درمورد نت های استفاده شده در آهنگ شب گریه باید به نت F#(فا دیز) اشاره کنیم. نتی که بیان کننده ی اوج صدای خواننده در قسمت „از تو می سرودم” است.
نکته قابل توجه این آهنگ این است که در کل 4 بار گفته می شود „واژه رنگ زندگی بود ...” (یکی از تکنیک های خوانندگی در اینجا مشخص می شود) بارهای زوج (بار دوم و چهارم) تکرار „واژه رنگ زندگی بود...” بالا تر از تکرارهای فرد (بار اول و سوم) خوانده شده است و این به دلیل وصل شدن به عبارت قبل از خود یعنی „رفتی و من سپردی به زوال اطلسی ها” می باشد.
اوج آهنگ ، تکنیک ها و پایین خواندن و بالا خواندن درست و تحریرهای قابل تحسین و بجا مانند :„مثل شب گریه ی عاشق” و „من ولی دلم گرفته” یا „از تو می سرودم” والبته آهنگسازی وتنظیم زیبا و صدای دلنشین ابی نازنین باعث محبوبیت و جاودانگی این کار شده است.
* توجه: آکورد های موجود در گام اصلی این آهنگ (Ebm) در زیر آمده است.
همچنین برای سهولت اجرای این اثر علاوه بر ارائه ی آکورد های گام اصلی (Ebm) ، آکورد های گام Dm (نیم پرده پایین تر از گام اصلی) نیز برای شما ارائه شده است.
به امید شناخت هرچه بهتر موسیقی و صدا در شماره های بعدی...

با تشکر از همکاری سینای عزیز