نسل امروز امانت دار خوبی برای موسیقی نیست

[arian]

خبرگزاری مهر - گروه موسیقی : مقایسه رشد کیفی موسیقی امروز باموسیقی گذشته از جنبه های مختلف آهنگسازی ، نوازندگی و آواز یکی از موضوعاتی است کهمی تواند در برنامه ریزی و جهت یابی فعالیت های موسیقایی هنرمندان و مدیران فرهنگیموثر و مفید واقع شود.

قالی ابریشم را به فرش ماشینی تبدیل کردیم

محمد جلیل عندلیبی سرپرست ارکستر سنتی دفترموسیقی معتقد است که بازسازی موسیقی ها و کارهای قدیمی شبیه تبدیل قالی ابریشم کاشان به فرش ماشینی بود وبه عنوان حرکتی مخرب در موسیقی ملی ایران تاثیر داشت.
سرپرست گروه مولانا در تشریح وضعیت موسیقی یک دهه گذشته به خبرنگارمهرگفت : یکی از اشتباهات بزرگ دراین مقطع بازسازی قطعات و آهنگهایی بود که به هیچعنوان نمی بایست بازسازی می شدند،حتی تغییر اشعار این آثار از جمله بزرگترین لطماتبه میراث فرهنگی موسیقایی ما محسوب می شد؛ آثاری از قبیل آثار شیدا، عارف و ... کهجزئی از میراث فرهنگی ما است به گونه ای نامناسب بازسازی و تنظیم شدند. برای مثال،تغییر شعر „ای بت چین” از ساخته های شیدا- که خودش شعر و آهنگ آن را ساخته است- ازاشتباهات فاحش این دوران محسوب می شود.
محمد جلیل عندلیبی : از سال 60 به بعد، موسیقی ملی ایران، با نگرش وموجی جدید، حیات دوباره را آغاز کرد. در این دوران نسل جدیدی از موسیقیدانان جوانتحصیل کرده دانشگاه، همچون حسین علیزاده، پرویز مشکاتیان، محمد رضا لطفی، و ... بهصحنه موسیقی ملی آمدند و رشد مطلوبی را در موسیقی اصیل ایران ایجاد کردند. موسیقیملی ایران، تا سال 75، از اعتلای چشمگیری برخوردار بود. از سال 75 به بعد به دلیلعدم اطلاع و آگاهی مسئولین موسیقی در مهمترین رسانه ملی، مشکلاتی در موسیقی ملیپدید آمد. در آن سالها، پخش موسیقی یکنواخت از صدا و سیما، نتوانست با هجوم موسیقیبیگانه، مقابله کند.

آهنگسازی و نوازندگی مبدل به نوعی فن شده است

جواد لشگری، آهنگساز درباره مقایسه آهنگسازی در گذشته با امروز گفت: امروزه کیفیت کار آهنگسازان و نوازندگان موسیقی ایرانی در مقایسه با گذشته افتکرده است و آهنگسازان و نوازندگان بیشتر بر پایه تکنیک عمل می کنند تا بر پایه ذوقو قریحه و طبعا نتیجه کار مشخص است که ماندگار نخواهد بود.
این نوازنده ویولن درباره رشد کیفی نوازندگی گفت : در گذشته تعدادآهنگسازان و نوازندگان موسیقی سنتی به مراتب بیشتر از امروز بود. بسیاری از آنان ازبین رفته اند و بقیه نیز اغلب به کار گرفته نمی شوند و تعداد موسیقیدانانی که بهموسیقی اصیل ایرانی می پردازند به هیچ وجه کافی نیست چرا که اغلب این هنرمندان بهانواع دیگر موسیقی می پردازند.
هرچند امروزه نوازندگان خوبی در حیطه موسیقی ایرانی داریم، اما کارآنها به هیچ وجه قابل مقایسه با کار نوازندگان ارکسترهای قدیمی، چون فارابی و یاگلها نیست. در آن دوران تمامی نوازندگان، با تمامی وجودشان، غرق در موسیقی ایرانیبودند، اما متاسفانه امروزه همه کتابی کار می کنند در نتیجه، شنونده حس عمیقی ازشنیدن آهنگهای آنها پیدا نمی کند.

موسیقی حاصل شرایط روزگار هر جامعه ای است

از سوی دیگر فرهاد فخرالدینی معتقد است „موسیقی” آیینه زمان است وهمواره تصویری جامع از حیات اجتماعی را ارائه می دهد بنابراین اگر زمانه خوب باشدموسیقی هم خوب است و اگر روزگار زشت باشد موسیقی هم به همان کیفیت تولید می شود.
رهبرارکسترملی درخصوص بررسی سیرکیفی موسیقی ایرانی در یک قرن گذشتهگفت : موسیقی در طول حیات خود همیشه با فرازو فرودهای بسیاری مواجه بوده و بنابرشرایط حاکم برجامعه دستخوش تغییرشده است به همین دلیل بررسی رشد کیفی هنرموسیقیباید درمقایسه با زمان خود مطرح شود.
آهنگساز مجموعه تلویزیونی امام علی درباره رشد کیفی موسیقی فیلم گفت: موسیقی فیلم همزمان با رشد صنعت سینما و ساخت مجموعه های تلویزیونی ارزشمند طی 30سال اخیر بسیار متحول شده است و تکنیک در آهنگسازی امروزحرف اول را می زند ضمناینکه امروزه موسیقی فیلم با وجود انواع و اقسام وسایل دیداری و شنیداری مانندماهواره و همچنین دردسترس بودن فیلم های روزجهان پیشرفت چشم گیری داشته است به همیندلیل است که می گویم پیشرفت و یا پسرفت هنررا باید درزمان خود بررسی کرد.
رهبر ارکسترملی درپاسخ به این نکته که بسیاری معتقدند موسیقی گذشتهاز کیفیت مطلوب تری برخوردار است گفت : البته من هم منکر کیفیت و یا به عبارتیگزیده گویی هنرمند موسیقی در آن دوران نیستم چراکه دوره های مختلفی را از زندگیموسیقی را تجربه کرده ام ولی به گمانم کارکردن در شرایط امروز سخت تر از گذشته شدهاست و باید با وجود همه دل مشغولی هایی که مردم دارند آن نوع موسیقی را تولید کردکه مخاطب برای آن وقت بگذارد و باری به هرجهت به آن گوش نکند ضمن اینکه نوعتفکر،دیدگاه و سلیقه ها هم تغییر کرده و ما نباید انتظار داشته باشیم همه چیز بههمان شکل سابق باشد کما اینکه ارکسترملی امروز هم نسبت به گذشته تغییررویه داده وبا کیفیت بهتری هم درحوزه نوازندگی و هم ساخت قطعات جدید فعالیت میکند.

هنر موسیقی دچار تغییرات بی دلیل شده است

حسین یوسف زمانی گفت : پیشرفت امکانات و تجهیزات در عرصه موسیقیامروز باعث ایجاد تنوع و تغییر در حوزه آهنگسازی شده است اما به نظر می رسد اینامکانات در جای خود مورد استفاده قرار نمی گیرد.
وی درتوضیح افت کیفی آثار گفت : بیش از نیمی از عمرم را صرفهنرموسیقی کرده ام یعنی هم دوران طلایی موسیقی اصیل ایرانی را در برنامه هایی مانندگلها و برگ سبز شنیده ام وهم در جریان تولید آثاری که به نام موسیقی ایرانی در چندسال اخیر از تلویزیون پخش شده بوده ام و درنهایت تاسف باید اعتراف کنم که موسیقیازجهات مختلف مانند ورود آثارنازل به بازار،عدم معرفی موسیقی درست به مخاطب وهمچنین اعمال محدودیت ازسوی متولیان فرهنگی این هنررا دچار آسیب های جدی کردهاست.
آهنگسازاثر„بوی باران” به استعداد های جوان درموسیقی اشاره کرد وگفت : به دلیل نگاه منفی که همیشه در حوزه موسیقی وجود داشته تعداد کسانی که درگذشته اجازه ورود به این حوزه را داشتند بسیار اندک بود و کسانی هم که ماندند وآثارارزشمندی را به یادگارگذاشتند به تعداد انگشتان یک دست هم نمی رسیدند اما امروزشرایط برعکس شده به این صورت که ورود به این عرصه آسان و ماندگاری اثر کم شده است؛البته ناگفته نماند که جوان های با استعداد درموسیقی کم نداریم اما آن تلاش و همتیکه در گذشته وجود داشته در بین جوان امروزی کمتر دیده می شود درنتیجه موسیقی امروزنیز دچار شتابزدگی و رکود در حوزه های مختلف آواز، آهنگساری و نوازندگی شدهاست.

نسل امروز امانت دار خوبی برای موسیقی نیست

احمد ابراهیمی - خواننده گفت : آنچه از موسیقی در حال حاضر باقیمانده حاصل تلاش بزرگان موسیقی از گذشته تا به امروز بوده است و در این رهگذر افرادو هنرمندان بسیاری آمدند و رفتند که به فراخورحال خود برای هنر ارزنده موسیقی خدماتشایسته ای را انجام دادند اما به نظر می رسد نسل امروز موسیقی با وجود استعدادهایشایسته ای که دارد نسبت به این ارزش ها بی اعتنا هستند نسل امروز هنرمندان موسیقیامانت داران خوبی برای حفظ میراث به جا مانده از گذشته نیستند.
وی در تشریح وضعیت موسیقی ازگذشته تا امروز گفت : موسیقی ایران دردوران قاجار حرکت های روبه جلویی را آغاز کرد که نتیجه این حرکت طی سال های طولانی،رشد افرادی چون علی نقی وزیری بود که با جمع آوری نوازنده های توانا در آن دورانارکسترهای متعددی را فراهم کرد؛ در واقع او به نوعی احیا کننده موسیقی ایرانی بودکه درسایه این حرکت رو به جلو، نوازنده ها و خواننده های خوبی مانند مرتضیمحجوبی،حسین یاحقی و ابوالحسن خان صبا رشد کردند که درهمان زمان تاثیر بسیاری برموسیقی اصیل ایران گذاشتند؛ در سال های بعد از انقلاب به دلیل وجود مشکلات اجتماعیوجنگ تحمیلی و... رشد موسیقی تقریبا متوقف شد اما برخی از دلسوزان این هنر فعالیتخود را با پشتکار فراوان دنبال کردند ومیراث دارموسیقی شدند والبته دردو-سه دههاخیرآثارارزشمندی خلق شده که از جمله آنها می توان به آثار محمدرضا لطفی ،حسینعلیزاده ، ومحمدرضا شجریان و همچنین سایر هنرمندان صاحب تفکر در این حوزه اشارهکرد.

جریان موسیقی ثابت نیست

محمد سریر،آهنگساز گفت : بررسی رشد کیفی موسیقی ارتباط مستقیم باشرایط اجتماعی دارد که تنها خاص این هنرنیست بلکه سایررشته های هنری را نیز دربرمیگیرد؛ درواقع جامعه هنری دروجوه مختلف درحال دگرگونی است وموسیقی مانند هر پدیدهاجتماعی و فرهنگی جریان ثابتی نیست و مدام در حال تغییر و تحول است.

رییس هیئت مدیره خانه موسیقی درباره دلایل عدم رشد کیفی موسیقی گفت: اگرچه هنر موسیقی درچند سال اخیربه دلایل اجتماعی و فرهنگی مانند انقلاب و جنگدچار افت کیفیت و یا دیده نشدن قابلیت های آن شده اما به نظرمن درنهایت حرکت رو بهجلو داشته است به این معنا که حافظه تاریخی ما دوران درخشان موسیقی در دهه 30 بهبعد را فراموش نمی کند و در نهایت فکر می کنم تنها حرکت مثبت در جهت رشد کیفیموسیقی ، با حفظ ارزش های فرهنگی ، باز آفرینی وتلاش برای رشد کیفی این هنراست.

رشد موسیقی اصیل ایرانی هرگز متوقف نشده است

داود گنجه ای، موسیقیدان گفت : هرچند سیر تحول هنر موسیقی اصیلایرانی بنابر شرایط اجتماعی و فرهنگی همواره دستخوش افت و خیزهایی بوده اما رشد واعتلای آن به هیچ وجه متوقف نشده است. موسیقی ایران، همچون دیگر پدیده های هنری وفرهنگی در بستر تحولات اجتماعی فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرده است؛ پیش ازسال 57، صرف نظر ازتولید وپخش انواع موسیقی هایی که وجه تفنن آن بر وجه علمی اشغالب بوده است، موسیقی ردیفی و دستگاهی ما از قوت بالایی برخوردار بود. در ایندوره، موسیقی اصیل ایرانی، چه در شکل اجرای صحنه ای، چه به صورت آثار ضبط شده و چهدر فرم آثار ارکسترال یا فرم ارکستراسیون شده مثل ارکستر گلها از سطح کیفی بسیاربالایی برخوردار بودند.
عضو هیات مدیره خانه موسیقی در ادامه گفت : اما متاسفانه،پس از چندسال، این روند صعودی، به علت نبودن برنامه ریزی صحیح و اصولی در این بخش، بهطورچشمگیری کند شد و در این میانه، تنها موسیقی تفننی و آن وجه از موسیقی که صرفاجنبه سرگرمی را برای عامه مردم ایجاد می کرد، به طور بی رویه ای رشد کرد، از ایندوره بود، که عموم موسیقیدانان و اهالی این هنرنسبت به روند موسیقی اصیل ایران دچارنگرانی و دلواپسی شدند.

موسیقی امروزه آکادمیک تدریس می شود

مصطفی گرگین زاده آهنگساز، گفت : توجه بیش از حد به فرم و ریتم درموسیقی که بیشتر جنبه سرگرمی دارد از خاصیت های موسیقی امروز است که درافت کیفیآثار تاثیر فراوان گذاشته است از نظر اجرایی، اغلب آثاری که با نام موسیقی پاپامروزه تولید می شود از کیفیت بسیار نازلی برخوردار است ؛ درواقع به دلیل شرایطسختی که آهنگسازان جوان دارند در برخی موارد مجبور به پذیرش سفارش کار از سوی مراکزدولتی و یا بخش های خصوصی می شوند ودر نتیجه آلبوم هایی با کیفیت بسیار نازل بهبازارارائه می کنند ولی در گذشته چنین نبود؛ بیشترهنرمندان برای امرار معاش کار نمیکردند بلکه اهداف آنها تعالی هنرموسیقی بود.

موسیقی در حوزه آموزش پیشرفت کرده است

بهمن مه آبادی-نوازنده ویولن معتقد است حوزه آموزش موسیقی امروزنسبت به گذشته از رشد کیفی خوبی برخوردار شده است.
عضوبازنشسته ارکستر سمفونیک تهران گفت : امروزه آموزش هنرموسیقی بهعنوان یک نیاز اجتماعی هم در خانواده و هم در سیستم آموزشی کودک و نوجوان مطرح شدهاست اما در گذشته این آموزش نه تنها مطرح نبود بلکه کسانی که به یاد گیری هنرموسیقیعلاقه داشتند از سوی خانواده مورد سرزنش قرار گرفته و حتی طرد می شدند.

رشد کیفی موسیقی امروز از گذشته کمتر است

اعمال محدودیت برای هنرمندان صاحب سبک و خلاق در عرصه موسیقی باعثشد تا روند پیشرفت موسیقی امروز نسبت به گذشته کندتر بشود.
فریدون شهبازیان- آهنگسازضمن بیان این مطلب گفت : مقایسه رشد کیفیموسیقی امروز با موسیقی گذشته بحث مفصلی را در شاخه های مختلف موسیقی مانند موسیقیکودک ، برزگسال و سنتی می طلبد ولی آنچه در موسیقی امروز بیش از گذشته می بینیم ایناست که اختیارعمل از هنرمند صاحب تخصص دراین حوزه گرفته شده و عنان کار دست افرادنابلد افتاده است.
عضو کانون آهنگسازان خانه موسیقی درباره سیرکیفی آثار گفت : مسائلزیادی در مسیررشد کیفی موسیقی قرار گرفت که از آن جمله می توان وقوع انقلاب و پس ازآن هشت سال جنگ اشاره کرد. در آن دوران به دلیل شرایطی که بر اجتماع آن روز حاکمبود نوعی موسیقی حماسی وهمچنین جنگ ، برکل هنرموسیقی سایه انداخت ضمن اینکه بعد ازانقلاب ممنوعیت و محدودیت هایی به وجود آمده درعرصه موسیقی موجب خانه نشین شدنهنرمندان صاحب سبک موسیقی شد.

در تصنیف خوانی و تنظیم قطعات پیشرفت کرده ایم

مجید کیانی - موسیقدان و نوازنده سنتور در خصوص بررسی سیرکیفیموسیقی ایرانی در یک قرن گذشته گفت : اگر موسیقی را به دو دسته موسیقی عامه پسند وعارفانه و عالمانه و یا به عبارتی موسیقی خاص تقسیم کنیم به خوبی متوجه رشد یا افتکیفیت می شویم به نظر من موسیقی عامه پسند از جهت کمیت و تعدد آثار، رشد بی حساب وکتابی داشته است و از جهت کیفیت در سطح بسیار نازلی قرار دارد ولی به نظرمن موسیقیامروز در ساخت، تنظیم قطعات، تصنیف خوانی و همچنین گروه نوازی نسبت به گذشته پیشرفتکرده است.
این پژوهشگربا اشاره به اینکه موسیقی اصیل ایرانی درگذشته حضورپررنگ تری نسبت به امروز داشته است گفت : با وجود جوان های خوش ذوق ، تولید این نوعاز موسیقی همچنان تداوم دارد هرچند که متاسفانه دیده و شنیده ایم که همین تعداداندک از میراث داران موسیقی گذشته با بی مهری مسئولان
مواجه می شوند.
منبع : خبرگزاری مهر