ابو منصور محمدبن احمد(قرن 4)

[sara]

شاعر زرتشتی اواسط قرن چهارم(متوفی 368 هجری برابر با 978 میلادی) ،دومین ناظم شاهنامه و استاد بزرگ در قصیده و غزل است. وی در جوانی به دست غلامی کشته شد و بهمین سبب کار پر ارجی که در نظم شاهنامه شروع کرده بود،ناتمام ماند. زندگانی کوتاه او در دربارهای امرای سامانی(منصوربن نوح،متوفی 365 هجری برابر با 978 میلادی،و نوح بن منصور،متوفی 387 هجری برابر با 997 میلادی) و آل محتاج در چغانیان(امیر فخرالدوله احمد بن محمد) گذشت. پیش ازو مسعودی مروزی شاعر اواخر قرن سوم هجری(قرن نهم و اوایل قرن دهم میلادی) منظومه کوتاهی از تاریخ داستانی ایران ترتیب داده بود و دقیقی دومین بار بدین کار دست زد. متنی که او از آن استفاده می کرد شاهنامه منثور ابومنصوری بود که به خرمان ابومنصوربن عبدالرزاق طوسی(متوفی 350 هجری برابر با 961 میلادی) به دست چند تن از دانشمندان و دهقانان خراسان در شرح تاریخ داستانی ایران تا پایان عهد سامانی فراهم آمده بود. لیکن هنوز بیش از هزار بیت آنرا که در شرح سلطنت گشتاسپ و ظهور زرتشت است،به پایان نرسانیده بود که به دست غلامی به قتل رسید. این شاعر بی تردید یکی از بزرگترین گویندگان قرن چهارم است. ورود او در انواع مختلف شعر و قدرتی که در همه آنها نشان داده دلیل بارزیست بر فصاحت کلام و روانی طبع و قوت بیان و دقت ذهن او. تغزلات بدیع و غزل های لطیف و مدایح عالی و اوصاف رایع او با معانی باریک و مضامین تازه و دل انگیزی که در همه آنها به کار برده به شعر او دلاویزی و رونق و جلای خالص می بخشد وی خصوصا قصاید مدحی را کمال بخشیده و در شعر حماسی نیز راهبر فردوسی شده است.