«سامي يوسف»

[Leon]

اين كه چرا «سامي يوسف» بر اصليت ايراني خود اصرار ندارد، بيشتر به اين جهت است كه او قصد دارد ستاره موسيقي مذهبي جهان اسلام باشد. سامي متولد تهران است، نسب آذري دارد و عربي مي*خواند، كه معجوني تمام عيار براي محبوبيت او در كشورهاي شيعه و سني است. در ادامه، اطلاعات بيشتري درباره اين خواننده مي خوانيد.

«هيجان زده*ام، انتظار چنين خوشامدگويي عظيمي را نداشتم. من 26 ساله*ام و اين اولين ديدارم از آذربايجان است. دو پدربزرگ من اهل باكو هستند. آن ها به تبريز مهاجرت كردند و البته من در سال 1980 در تهران متولد شدم. بعد اما به انگلستان مهاجرت كرديم و من آنجا بزرگ شدم... »

اين چند جمله، بخشي از حرف*هاي سامي يوسف ستاره اين روزهاي موسيقي اسلامي در جمع خبرنگاران باكويي است. اين چندمين بار است كه سامي يوسف درباره تولدش در تهران صحبت مي*كند. از همان زمان كه آلبوم اولش را منتشر كرد، درباره پارسي بودنش صحبت كرده بود، اما هر چه جلوتر رفت سعي كرد آذري بودنش را پررنگ*تر كرده و كمتر درباره ايراني بودنش صحبت كند. اما اين بار و در ميان خود آذري*ها اعلام كرد كه ايراني است و متولد تهران. مساله*اي كه در سايت*ها و رسانه*هاي آذربايجان به شدت مورد توجه قرار گرفت. او در ادامه تور جهاني*اش كه به منظور ايجاد جو همدلي ميان مسلمانان جهان انجام شد، پس از برگزاري كنسرت*هايي در آمريكا، آلمان، بريتانيا، مصر، سودان، كويت، عربستان، فرانسه، آلمان، هلند و... به آذربايجان رفته بود تا در استاديوم حيدر علي اف براي هواداران پرتعدادش بخواند.



شناسنامه

نام سامي يوسف در واقع «سيامك رادمنش» است كه ممكن است اسم آشنايي باشد. سامي يوسف بارها در مصاحبه و بيوگرافي*هاي مختلف از پدرش گفته كه يك موزيسين و شاعر مشهور است، اما اصلا به نام او اشاره نكرد و البته در گفت*وگو با رسانه*هاي مصري در مقابل سوالات خبرنگاران مقاومت كرده و چيزي از پدرش نگفته: «خواهش مي*كنم درباره پدرم نپرسيد. »

پدر سيامك رادمنش، آهنگساز، ترانه*سرا و موزيسين مشهور ايراني مقيم انگلستان است؛ «بابك رادمنش» كه بارها نامش را شنيده*ايم و آهنگ*هايش را گوش كرده*ايم. بابك رادمنش، بيش از همه با آلبومي به نام «پيروزي» ميان جوانان مطرح شد. او، آلبومي با اين نام با صداي «اميد» خواننده ساكن آمريكا تهيه و توليد كرد و آهنگ*ها و تنظيم*هاي جديدي را وارد موسيقي پاپ خارج از كشور كرد؛ تنظيم*هايي به سبك تنظيم*هاي مدرن تركي كه بين جوانان ايراني هم حسابي جايش را باز كرد. او به جاي گفتن شعر بر روي ملودي آهنگ*هاي تركي و عربي- كاري كه ميان خوانندگان آن*ور آب* كاملا طبيعي شده است- از تنوع تنظيمات و سازبندي آن ها استفاده كرد و موفق شد سبك جديدي را وارد بازار كوچك موسيقي پاپ ايراني خارج از كشور كند. پس از اميد، خوانندگان ديگري همچون «رضا معين» و «جمشيد» خواننده كرد، با اين سبك و با كمك بابك رادمنش آثاري را تهيه كردند.

بابك رادمنش علاوه بر آن كه ملودي مي*ساخت و تنظيم مي*كرد، شعر و ترانه*هايي را هم براي خوانندگان مختلف مي*گفت و ترانه*هايي كه بيشتر در آن ها از تم*هاي مذهبي، عرفاني و عشق به وطن استفاده مي*كرد. ترانه*هايي مثل «وطن» با صداي خواننده جوان «پويا» با اين مطلع: «وطن، وطن زمزمه هر روز و هر شب من/ نام وطن،* قشنگ*ترين اسم روي لب من»

يا «ترك غربت» با صداي جمشيد، با احساسات وطن دوستانه. ترانه*هاي «مهتاب عشق» و «خاكي» با مايه*هاي عرفاني و ترانه «گل مولا» با صداي «جهان» درباره عشق به حضرت علي (ع). ترانه «مناجات» - سامي يوسف هم ترانه*اي با نام مناجات دارد- هم به زودي منتشر خواهد شد تا دغدغه*هاي مذهبي بابك رادمنش را بيش از پيش نمايش دهد.

در تمام اين سال*هاي حضور رادمنش در خارج از كشور، او اصلا به لس*آنجلس نرفت و در مقابل تمام دعوت*ها و پيشنهادات* مقاومت كرد. دليلش را هم تحصيل دو فرزندنش در رشته موسيقي در رويال آكادمي لندن عنوان مي*كرد. دو فرزند او يكي سيامك و ديگري بابك- او بعدا نامش را «بارون» گذاشت و با اين نام به فعاليت*هاي هنري پرداخت - هر دو جزو همكاران پدر در بدو كار بودند. تنظيمات ترنس سيامك بر روي ترانه*هايي همچون «فاصله» با اين مطلع: «چيني نازك دلامون/ از غم فاصله شكسته» كه به دو زبان انگليسي و فارسي خوانده مي*شد، جزو اولين تنظيم*هاي موسيقي ترنس فارسي بودند. آن هم در سن 20 سالگي.

اما بارون همكاري با پدر را ادامه داد و تمام تنظيم*هاي جديد آثار بابك رادمنش را او انجام مي*دهد. سيامك اما به سمت موسيقي اسلامي رفت و چهار سال پيش اولين آلبومش به نام «المعلم» را به بازار ارائه كرد كه با استقبال بسيار گسترده*اي روبه*رو شد. اين موفقيت راه را براي كنسرت*هاي مختلف و ادامه اين مسير هموار كرد. دو سال گذشت تا آلبوم دوم او به نام «امت من» به بازار عرضه شود. آلبومي كه با آلبوم قبل زمين تا آسمان متفاوت بود. اگر آلبوم قبلي بيشتر بر روي اناشيد و نواهاي مذهبي استوار بود و موسيقي چندان در آن پررنگ نبود، اما آلبوم «امت من» بر پايه ملودي*هاي مشهور ايراني ساخته و بر روي آن ها كلام مذهبي قرار داده شد. او در ليبل اين آلبوم از پدرش و بارون تشكر ويژه كرده است. ترانه «عيد» بر روي ملودي «منتظرت بودم» (آهنگي با صداي داريوش رفيعي) ساخته شد. «حسبي ربي» كه با تبليغات بسيار و كليپ پرزرق و برق و خوش آب و رنگي ساخته شد، از ملودي «ملاممد جان» كه يك ملودي فولكور خراسان - و نه يك ملودي افغاني- است، نشات گرفت و آهنگ «مناجات» هم كه متعلق به مرحوم علي تجويدي است.

ترانه «غار حرا» هم بر روي ملودي «ممد نبودي ببيني شهر آزاد گشته» ساخته شد كه يك سرود حماسي درباره آزادسازي خرمشهر است. اما نكته جالبي كه مي*توان درباره يكي از اين آهنگ*هاي انقلابي گفت مربوط به آهنگ «خلبانان» است. همان ترانه معروفي كه مطلعش اين بود: «فرشته حق يارت باد/ الله نگه*دارت باد»

بابك رادمنش با نام اصلي «فيروز برنجان» ترانه سراي بخش تركي اين آهنگ* انقلابي و آهنگساز آن است كه با صداي «جمشيد نجفي» در خاطره ميليون*ها ايراني ماندگار شده.

اما اگر بدانيد فيروز برنجان، براي كدام فيلم سينمايي آهنگ ساخته، شاخ در مي*آوريد؛ فيروز برنجان يا همان بابك رادمنش خودمان، آهنگساز فيلم «توبه نصوح» اثر محسن مخملباف است كه در سال 1361 ساخته شد. فيلمي كه خواننده*اش هم «حسام الدين سراج» بود.

سياست و اسلام

يك جاي اين نوشته گفتيم كه نام يكي از دو برادر موزيسن رادمنش، بابك است. شايد با خودتان بگوييد چگونه مي*شود هم اسم پسر، بابك باشد و هم اسم پدر. در واقع نام اصلي بابك رادمنش، فيروز برنجام است. مجله «بورهام وود تايمز» در مطلبي درباره يك مساله حقوقي كه آهنگساز معروف ايراني بابك رادمنش درگيرش بود، نوشته نام اصلي او، فيروز برنجان است؛ يعني نام رسمي او كه در پاسپورتش قيد شده است. اما به هر حال نام هنري شناخته شده برنجان، بابك رادمنش است.

بابك رادمنش از آن دسته آهنگسازان مشهوري است كه هيچ فيلم يا عكسي از او منتشر نشده و با وجود درخواست*هاي فراوان، تاكنون با انجام مصاحبه و عكاسي به شدت مخالفت كرده است. در سوي ديگر ماجرا، سامي يوسف، از تبليغات رسانه*اي به خوبي استفاده كرده و با بزرگترين تلويزيون*ها و مجلات دنيا مصاحبه*هاي اختصاصي انجام داده است. مصاحبه ويژه او با تلويزيون CNN و مطلبي كه مجله تايم از او و كنسرتش تهيه كرد باعث شهرت افزون*تر او در خارج از مرزهاي كشورهاي مسلمان شد.




حتي عدم صدور ويزا از سوي ايالات متحده، براي ورود به خاك اين كشور مي*رفت كه با يك جنجال رسانه*اي همراه شود اما بالاخره او مجوز حضور در آمريكا و برگزاري كنسرت براي مسلمانان اين كشور را دريافت كرد و موفق شد با مهم*ترين رسانه*هاي اين كشور هم گفت*وگو كند.

او در كنسرت لس*آنجلس، از پيروزي بزرگ اسلام گفت: «طلوع نزديك است. » آن روزها حملات اسرائيل به جنوب لبنان آغاز شده بود و سامي يوسف حمايت خود را از كودكان و آوارگان لبناني، آن هم در خاك آمريكا اعلام كرد.

اما يكي از مهمترين واكنش*ها به اظهارنظرها و اقدامات سامي يوسف از سوي سفارت بريتانيا در يمن شكل گرفت؛ سامي يوسف در بخش پاياني تور جهاني خود به يمن سفر كرده بود. او با چفيه فلسطيني - كه به نوعي نماد حماس است- در كنفرانس مطبوعاتي*اش ظاهر شد كه سفارت انگليس نسبت به اين مساله واكنش شديدي نشان داد. آن ها از دولت يمن خواستند تا كنسرت سامي را در اين كشور لغو كند. اما نهايتا اين كنسرت با تاخير و در تاريخ 4 دسامبر در تالار المدينيه صنعا و در حضور دو هزار نفر از هواداران سامي با شور و حال خاصي برگزار شد. حدود 1200 نفر از حاضران در اين كنسرت، زنان و كودكان يمني بودند كه عشق و علاقه*شان به خواننده محبوبشان را با صدا كردن مداوم نام او نشان مي*دادند. او همان*جا به هوادارانش اعلام كرد كه آلبوم جديدش را يك سال و نيم ديگر به بازار ارائه خواهد كرد. اما او در اين مدت بيكار نمي*نشيند و در ايام فراغت از اجراهاي زنده، سينگل*هايي را اجرا و عرضه خواهد كرد و البته براي آهنگ*هايش ويدئوهاي عالي ديگري هم خواهد ساخت.

عرب، تركي و ايراني

قرار بود كه او كليپ «مادر» به زبان فارسي*اش را هم به زودي در وب*سايتش قرار دهد و آن را براي پخش به شبكه*هاي مختلف بسپارد. اما اين خبر را از روي وب*سايتش برداشت و به جاي لينك مادر با ورژن فارسي، لينك آهنگ مناجات را قرار داد. يكي از كساني كه ويدئوي فارسي مادر را شنيده به لحن عالي و موثر سامي در اين آهنگ اشاره مي*كند. او به خوبي فارسي مي*خواند و نشان مي*دهد كه يك فارس مادرزاد است. تدوين كليپ اين آهنگ ماه*هاست كه انجام شده اما مشخص نيست به چه دليلي سامي يوسف از انتشار آن خودداري كرده است.

ولي اجراي زنده آهنگ*هاي جديد او در وبلاگ هواداران سامي يوسف موجود است. او در آهنگ «فلسطين» مي*خواند: she's myhappines, my soul, my deathandmylife/ my heart, my love, Palestine

اگر اين آهنگ را بشنويد طبق معمول ملودي آن را آشنا مي*يابيد. سامي، اين ترانه را بر روي آهنگ معروف تركي ايراني «آيريلق» خوانده. آيريلق در زبان تركي به معناي «جدايي» است و خوانندگان مختلفي از جمله فرشيد امين اين ترانه را اجرا كرده*اند.

سامي همچنين در كنسرت اسكندريه با حمايت از مقاومت مردم جنوب لبنان ترانه جديدش به نام we will never submit را اجرا كرد. او عنوان اين كنسرتش را «با هم براي شكستن محاصره» گذاشته بود. او در كنسرت يمن، همچنين از دو ترانه جديد گفت كه قصد دارد در اولين فرصت آن ها را منتشر كند. يك ترانه درباره توهين به پيامبر با انتشار كاريكاتورهاي موهن در روزنامه دانماركي و ديگري آهنگي درباره تجاوز اسرائيل به فلسطين.

به نظر مي*رسد كه سامي قصد دارد از نفوذ و تاثيرش در ميان مسلمانان و رسانه*هاي دنيا به نفع مسائل دنياي اسلام استفاده كند. جالب اين جاست كه او هنرمندي است كه قائل به اينترناسيوناليسم اسلامي است. كسي كه در كنفرانس مطبوعاتي*اش در آذربايجان گفته بود: «موسيقي آذري و موسيقي مقامي را خيلي دوست دارم. اغلب آهنگ*هاي من، مذهبي*اند و به نظر من موسيقي*هاي محلي و مقامي خيلي شبيه موسيقي*هاي مذهبي هستند. به زودي زود آهنگ*هايي به زبان تركي آذري خواهم خواند. من به غدير حاجي بايوف و فكرت اميروف موزيسين*هاي آذري علاقه ويژه*اي دارم. »

سامي به زبان*هاي عربي، انگليسي، تركي و هندي آهنگ*هايي اجرا كرده و قرار است موزيك آذري هم اجرا كند. گرچه خبرهاي مربوط به آهنگ*هاي فارسي*اش را از روي وب*سايتش برداشته است و مشخص نيست كه بالاخره او كي با سرزمين مادري* و هواداران ايراني*اش ارتباط برقرار مي*كند؟

سامي يوسف بزرگ*ترين ستاره راك جهان اسلام معرفي شد

سامي يوسف، خواننده مسلمان انگليسي از سوي مجله تايم به عنوان بزرگ*ترين ستاره موسيقي راك جهان اسلام معرفي شده است.

به نقل از خبرگزاري رويترز، «سامي يوسف» كه آلبوم*هايش اخيرا بيش از دو ميليون نسخه فروش داشته است،گفت: اميدوارم بتوانم با موسيقي تصوير واقعي اسلام را به جهانيان نشان دهم.
اين خواننده 27 ساله در مصاحبه با خبرگزاري رويترز گفت: از طرز فكري كه برخي در غرب نسبت به اسلام دارند، متنفرم و بر اين عقيده*ام كه موسيقي من بتواند در اين زمينه مفيد باشد.
وي كه متولد تهران است، افزود: احساس مي*كنم كه طرفدارانم، مرا آنگونه كه هستم، مي*بينند نه نمادي از اسامه* بن لادن.
يوسف گفت: بسياري از جوانان با بحران هويت روبرو هستند و فكر مي*كنم اين درست همانجايي است كه مردم دوست دارند كه من وارد عمل شوم و به آنها بگويم كه شما مي*توانيد همزمان با اينكه يك انگليسي هستيد يك مسلمان باشيد، اينها هيچكدام با يكديگر در تضاد نيستند.
«سامي يوسف» كه در سن 3 سالگي به همراه والدينش ايران را به مقصد انگلستان ترك كرده، از آن پس در لندن بزرگ شد.
آلبوم بعدي اين خواننده مسلمان در اواسط سال 2008 منتشر خواهد شد، كه شامل ترانه*هايي درباره هويت مسلمان و تاثيرات منفي جهاني شدن است، در اين آلبوم همچنين، آهنگي كه سامي يوسف براي فيلم «بادبادك باز» ساخته، موجود است.