تنظیم همراهی برای ملودی
0
تنظیم همراهی برای ملودی - ۱
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
الگوی باس برای آکورد Dm7
در ادامه مطلب قبل راجع به همراهی جلوتر از هارمونی در این نوشته سعی می کنیم با ذکر یک مثال موضوع را بیشتر روشن کنیم. هر چند در آینده روشهای بهتر و حرفه ای تری را برای همراهی و اجرای یک ملودی معرفی خواهیم کنیم.
برای نمونه ملودی زیبای Dark Eyes که بصورت 4/4 تنظیم شده است را در نظر می گیرم. چند میزان اول این ملودی برای یادآوری در اینجا نمایش داده شده است.
لازم است توجه داشته باشیم که یک نوازنده خوب باید با تمامی قسمتهای ملودی، فراز و نشیبها و ... آن آشنا باشد و بتواند بدون فکر کردن از هر قسمت ملودی، شروع به نوازندگی کرده و یا بتواند آنرا دستخوش تغییر و تحولات لازم از جمله اجرای Double یا Half Speed ، اجرا در کسر میزانهای دیگر و ... نماید.
ملودی 4/4 برای همراهی حالت سوئینگ
حال فرض کنید ملودی را در اختیار داریم و می خواهیم با ساده ترین حالت آنرا در مایه های Jazz اجرا کنیم. لذا ریتم Swing را انتخاب کرده برای سهولت از آکوردهای ساده مانند Dm7 ، Gm7 و A7 استفاده می کنیم.
الگوی باس برای آکورد A7
در اجرای بخش باس از الگوهای باس روان و حرکت کننده (Walking Bass) استفاده می کنیم. بعنوان مثال به شکل تهیه شده که الگوهایی را برای اجرای آکوردهای Dm7 یا A7 نمایش می دهد، دقت کنید. هرگز فراموش نکنید که زیبایی یک باس روان در آن است که حرکات کروماتیک در حوالی یکی از سه نت اصلی آکورد داشته باشد. شما می توانید همانند همین الگوها برای آکورد Gm7 به سلیقه خود بخش باس را اجرا کنید.
در اولین مرحله برای ایجاد احساس Jazz و هماهنگی با یک ریتم Swing نیاز به آن است که آکوردها را به حالت ضد ضرب اجرا کنیم. بنابراین همانطور که در نوشته قبل توضیح دادیم ساده ترین کار آن است که اجرای آکوردها را به پس از ضرب اول میزان موکول کنیم. به شکل نگاه کنید و به قطعه اجرا شده با این ویژگی گوش دهید.
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
همانطور که مشاهده می کنید در اینجا اجرای آکورد ها در ضرب دوم هر میزان صورت گرفته است. یعنی چناچه هر میزان را بصورت 1, 2, 3, 4, بشمارید؛ آکورد روی ضرب 2 اجرا می شود. هیچ اشکال خاصی هم ندارد سعی کنید با حرکات پا، دست یا بدن ریتم را دنبال کنید و آنرا عمیقآ درک و حس کنید.
در نمونه دوم آکوردهای همراهی را بصورت پیشرو اجرا کرده ایم. یعنی بعنوان مثال اگر در حال حاضر در میزانی با هارمونی ر مینور هفت هستیم قبل از آنکه به میزان بعدی که آکورد لا ماژور هفت دارد برسیم، آکورد لاماژور هفت را می گیریم. به شکل دقت کنید و به ملودی و همراه اجرا شده در زیر شکل گوش دهید. سعی کنید به تفاوت آن با نسخه بالایی پی ببرید.
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
در این حالت باز اگر هر میزان را بصورت 1, 2, 3, 4, بشمارید مشاهده خواهید کرد که آکورد در ضرب 4 اجرا می شود و هارمونی ای را میگیرد که قرار است در میزان بعدی اجرا شود.
اما تفاوت و یا رمز کار در این است که انسان بطور نا خودآگاه - چه شونده حرفه ای باشد و چه عام - بدون آنکه بخواهد توانایی تشخیص سر ضرب را دارد. در حالت اول هنگامی که آکورد در ضرب دوم اجرا می شود، سر ضرب قبلی شما را قبلآ تحریک کرده و ضربه ای از طریق گوش به بدن شما زده است لذا اجرای آکورد در ضرب دوم تغییر کمتری در شما ایجاد می کند.
در حالی که در حالت دوم فاصله میان ضربه اول و اجرا آکورد بیشتر است و شما استراحتی کرده اید و کمتر انتظار شنیدن یک ضربه، مثلآ از طریق اجرای آکورد را دارید، لذا این اجرا قاعدتآ باید شما را بیشتر غالفگیر کند؛ بگونه ای که اگر دقت لازم را نداشته باشید حتی ممکن است سر ضرب را گم کنید. یکبار دیگر به اجرای دوم با دقت گوش کنید.
به این اجرا نیز گوش کنید که همانند حالت دوم است اما اجرای آکورد تنها در صورتی انجام گرفته است که هارمونی تغییر کند.
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
بدون شک به این نتیجه رسیده اید که درک اجرای اول به مراتب ساده تر از اجرای دوم است و به همین دلیل است که اغلب در ابتدای کار این ایده همراهی به ذهن خطور میکند. سعی خواهیم کرد در نوشته های بعدی روشهای زیباتری را برای تنظیم یا همراهی ملودی معرفی کنیم.
Comping جلوتر از هارمونی
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
این اصطلاح خلاصه شده لغت Accompanying در موسیقی است که به معنای همراهی با نوازنده یا خواننده سولیست بکار برده می شود. وظیفه شخصی که عمل همراهی را انجام می دهد آن است که از زوایای ریتم و هارمونی، ملودی اصلی را حمایت کند و در مواقع لزوم پاساژها و ملودی های زینتی را اجرا کند تا موسیقی زیبا و قوی تر اجرا شود.
یک همراهی کننده حرفه ای همواره خود را خارج از مسیر سولیست قرار می دهد و برخلاف ظاهر لزومآ او نباید حتمآ از نتهای کمی برای همراهی استفاده کند، بلکه می تواند همانند بسیاری از نوازندگان بزرگ مانند آرت تاتوم (Art Tatum) یا مک کوی تینر (McCoy Tyner) علاوه بر اجراهای سنگین، خللی در اجرای سولیست نداشته باشد.
اما اغلب نوآموزان به هنگام همراهی با سولیست یا آنقدر ساده همراهی می کنند که حضورشان چندان مشخص و جذاب نیست و یا آنقدر پیچیده همراهی می کنند که مزاحم رسیدن پیام سولیست به شنونده می شوند. افراط نو آموزان در همراهی به اندازی است که در بسیاری از اوقات سولیست (خواننده یا نوازنده لید) ممکن است با اغراق بگوید :
„هنگامی که من اجرا مینکنم تو ساز نزن، هرگاه من ساکت شدم تو می توانی ساز بزنی!”
همراهی با نیم ضرب تاخیر در اجرای آکورد
چگونه می توان نقطه تعادل را پیدا کرد؟
اولین و مهمترین قسمت پاسخ این است که شما با گوش دادن هرچه بیشتر به موسیقی های از پیش ضبط شده گروه ها می توانید توانایی های خود را در این زمینه بالا ببرید. باید به توانایی تفکیک مسئولیت خود با مسئولیت سولیست دست پیدا کنید، باید متوجه باشید که شما شخصیت اول قطعه نیستید و در اغلب اوقات باید در زمینه (Background) باشد؛ اما در عین حال می توانید با یک همراهی زیبا و بجا بعنوان ستاره گروه مطرح شوید.
یک مثال برای شروع بکار
افرادی که تازه شروع به همراهی می کنند عمومآ سعی می کنند که سر ضربها همراهی کنند و چون دیر متوجه تغییر آکوردها می شوند اغلب اجرایی بسیار ضیف و بد صدا از خود بجای می گذارند. به شکل اول توجه کنید که در آن نمونه ای از نحوه همراهی نوآموزان موسیقی در یک توالی آکورد I-VI-II-V نمایش داده شده است.
همراهی با نیم ضرب تعجیل در اجرای آکورد
در این حالت در واقع شما آمده اید و با نیم ضرب تاخیر، آکوردها را اجرا کرده اید. هر چند از لحاظ هارمونی این نحوه اجرا مشکل خاصی ندارد اما شما می توانید خیلی راحت پس از تشخیص تغییر آکورد، از اجرای آن صرفنظر کنید و به جای اجرای تاخیری آن، به پیشواز آکورد بعد بروید. در واقع شما می توانید نیم ضرب مانده به تغییر آکورد، آکورد جدید را اجرا کنید. به شکل دوم دقت کنید.
پیشنهاد می کنیم که هر دو حالت را اجرا کنید، بدون شک متوجه این موضوع خواهید شد که نمونه دوم بسیار جذاب تر بوده و دارای انرژی بیشتری است تا نمونه اول.
استفاده از یک ضرب اضافه در اجرای آکورد برای زیباتر کردن ریتم
دقت کنید که نمونه ای که در اینجا پیشنهاد شد بعنوان پایه همراهی برای ریتم هایی که بصورت زوج شمارش می شوند (مانند دو یا چهار ضربی) بسیار کاربرد دارد و بعنوان شروع می تواند روش مناسبی برای تمرین باشند. شما بتدریج می توانید با اعمال تغییرات در مواقع لزوم ریتم همراهی را بسیار پیچیده زیباتر کنید به شکل سوم دقت کنید.
تنظیم همراهی برای ملودی - ۲
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
در دو نوشته قبل راجع به نحوه همراهی پیانو (یا گیتار و ...) با یک ملودی نوشتیم و توضیح دادیم که چگونه بهتر است در موسیقی Jazz، در لحظاتی که شنونده انتظار شنیدن آنرا ندارد، اقدام به اجرای آکورد ها نماییم.
در این مطلب، مشابه مطلب قبل ملودی ای را انتخاب کرده ایم و سعی می کنیم نحوه تنظیم ساده آن برای اجرای سه ساز پیانو یا گیتار، درامز و بیس را توضیح دهیم.
ابتدا به ملودی نگاه کنید، که تم بسیار زیبا و در عین حال عجیبی از تلونیوس مانک (Thelonious Monk) است. از لحاظ هارمونی ساده ترین هارمونی انتخابی می تواند بصورت متوالی آکوردهای FMaj7 و GbMaj7 باشد.
نحوه اجرای سولو
دقت کنید هنگامی که می خواهید این ملودی را به تنهایی اجرا کنید بهتر است برای آنکه شنونده سر ضربها را درست تشخیص دهد، در حالی که ملودی را با دست راست پیانو می زنید (یا با گیتار فرقی ندارد) ، حتمآ سر ضرب های اول میزان را با یک نت بم توسط دست چپ روی پیانو اجرا کنید (یا سیم های باس گیتار).
اینکار به شنونده اجازه می دهد که بسادگی بتواند حد اقل سر میزانها را پیدا کند و ریتم را درک کند، هر چند در ضربهای بعدی میزان می توانید از ضد ضرب استفاده کنید. به این نمونه ساده اجرا شده از همین ملودی گوش کنید.
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
نحوه اجرای گروهی
اما دقت کنید که اگر همین ملودی را بخواهید با دوستان خود که یکی بیس می زند و یکی درامز اجرا کنید موضوع کاملآ فرق خواهد کرد. چرا که معمولآ درامز اولین ضرب میزان را با یک بیس درام اجرا می کند و نوازنده باس هم عمومآ با اجرای Walking Bass روی سر ضربها همواره تاکید می کند و چنانچه شما هم به اینکار بپردازید، بخصوص در ابتدای میزان ها مشکل بوجود می آید و سازها باهم تداخل می کنند.
اجرای باس حرکت کننده برای آکوردهای FMaj7 و GbMaj7
نوازنده بیس می تواند چنین حرکت هایی را داشته باشد، هرچند چون درامز هم می نوازند، او می تواند به غیر از اجرای نتهای سیاه به اجرای ضد ضرب هم بپردازد.
اما شما بعنوان نوازنده لید، کافی است کمی از خود حوصله و گذشت نشان دهید و سعی نکنید خیلی پر و شلوغ نقش خود اجرا کنید. اجازه دهید که مسئولیت نواختن ملودی با شما باشد و برای اجرای آکورد در لابلای میزانها آنهم تا حد امکان دورتر از ضرب اول، فضاهایی خالی را برای اجرای ضد ضرب انتخاب کنید.
به این اجرا گوش کنید. هر چند برای اجرای سولو اشکال دارد اما واقعآ برای اجرا با دو ساز درامز و باس کافی است.
[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
در این اجرا چند نکته مهم است، اول اینکه باید دقت کنید تا اجرای آکوردها از ضرب اول فاصله داشته باشند، دوم اینکه در اجرا محل نواختن آکوردها یکنواخت عمل نکنید آنها را در فواصل مختلف میزان اجرا کنید و بالاخره از یک محدوده ساز یا فرم خاص برای اجرا آکورد استفاده نکنید.
حال همین اجرا را با درامز و باس گوش کنید.
پاسخ با نقل قول
علاقه مندي ها (Bookmarks)