روش های پیوند شعر و موسیقی

[hichnafar]

تلفیق یعنی اینکه شعر و آهنگ بایکدیگر هماهنگی داشته و مکمل و متمم یکدیگر باشند ،که باید به این موضوع بسیار توجه شود ، چون درصورتیکه اثری ،شعر پرمفهوم و قوی داشته باشد اما از نظر موسیقی ضعیف باشد (یا برعکس) از ارزش آن کاسته می شود ، هم چنین ممکن است شعر و آهنگ هریک به تنهایی زیبا و پرمعنا باشنداما از نظر وزن و حالت بایکدیگر تناسبی نداشته باشند.

روش های پیوند شعر و موسیقی

1. گذاشتن آهنگ روی شعر آماده

2. سرودن شعر برروی آهنگ آماده

3. ابداع شعر و آهنگ باهم

گذاشتن آهنگ روی شعر آماده

دراین روش آهنگساز شعری را انتخاب می کند و برای آن آهنگی می سازد ، وی باید ابتدا معنی و مفهوم شعر و کلمات به کار رفته در آن را به خوبی درک کند . در صورتیکه شعر شامل کلماتی مجور و ثقیل سنگین باشد که خواندن آنها به شکل آواز دشوار باشد ،آهنگساز می تواند از آنها صرف نظر کند اما این کار نباید به موضوع اصلی شعروهدف شاعر آسیب بزند .

سپس آهنگساز باید وزن موسیقی را از وزن خود کلام استخراج کند ، زیرا همه ی اشعار کلاسیک فارسی و اشعار هجایی موزون هستند . پس از استخراج وزن باید چگونگی حرکت وزن ها از نظر تندی و کندی مشخص شود(تمپو). بعد از آن نوبت انتخاب مایه ومقام مناسب برای آهنگ است. چنان که گفته شده است: «هربحری از بحور شعری متناسب با لحنی از الحان موسیقی است. »* مثلا" در صورتیکه آهنگ مورد نظر کلاسیک ایرانی (سنتی) است باید در دستگاه و مقامی باشد که با شعر مطابقت داشته باشد ،زیرا در برخی از مقامهای موسیقی ایرانی آهنگ هاو آوازهای شاد و در برخی دیگر سوزناک خوانده می شود .

درباره ی آثاری که وزنی مشخص و آشکار ندارند و در حقیقت شعری نثر گونه به نظر می آیند ،آفرینش آهنگ روشی جداگانه دارد که بیشتر به گفتار آهنگین (دکلماسیون وکال -Declamation vocale) همانند است.*

_____________________________________

*کتاب بحورالالحان تألیف میرزا نصیر فرصتة الدوله شیرازی
*پیوندشعرو موسیقی –ص 244
منابع
ادبیات آهنگین ایران /نادره بدیعی/انتشارات روشن فکر /ص 233و234
پیوند شعروموسیقی /حسینعلی ملاح/نشرفضا/ص 240-244

ادامه دارد...