معرفی کاست بیداد

**alireza_amirsamimi** · Thursday 29 March 2007

از بیداد استاد شجریان شروع میکنیم
نام آلبوم : بیداد
دستگاه : همایون
خواننده : محمدرضا شجریان
آهنگساز : پرویز مشکاتیان
سنتور:پرویز مشکاتیان
تار:محمد رضا لط�? ی و زیدالله طلوعی
تنبک :مرحوم �? رهنگ�? ر
بربط:ارسلان کامکار
کمانچه:اردشیر کامکار
نی:جمشید عندلیبی
بمتار: �? رخ مظهری
همنوازان آواز:استاد بیگجه خانی و استاد مشکاتیان
صدابردار : ایرج حقیقی
طرح جلد: هوشنگ امیراردلان
اجرا طرح: مژگان شجریان

side a

--------------------------------------------------------------------------------

باغبان گر پنج روزی صحبت گل بایدش بر ج�? ای خار هجران صبر بلبل بایدش
ای دل اندربند زل�? ش از پریشانی منال مرغ زیرک چون به دام ا�? تد تحمل بایدش
رند عالم سوز را با مصلحت بینی چه کار کار ملک است آن که تدبیر و تامل بایدش
تکیه بر تقوا و دانش در طریقت کا�? ریست راهرو گر صد هنر دارد توکل بایدش
با چنین زل�? و رخش بادا نظربازی حرام هر که روی یاسمین و جعد سنبل بایدش
نازها زان نرگس مستانه‌اش باید کشید این دل شوریده تا آن جعد و کاکل بایدش
ساقیا در گردش ساغر تعلل تا به چند دور چون با عاشقان ا�? تد تسلسل بایدش
کیست حا�? ظ تا ننوشد باده بی آواز رود عاشق مسکین چرا چندین تجمل بایدش

--------------------------------------------------------------------------------

دلم رمیده شد و غا�? لم من درویش که آن شکاری سرگشته را چه آمد پیش
چو بید بر سر ایمان خویش می‌لرزم که دل به دست کمان ابروییست کا�? رکیش
خیال حوصله بحر می‌پزد هیهات چه‌هاست در سر این قطره محال اندیش
بنازم آن مژه شوخ عا�? یت کش را که موج می‌زندش آب نوش بر سر نیش
ز آستین طبیبان هزار خون بچکد گرم به تجربه دستی نهند بر دل ریش
به کوی میکده گریان و سر�? کنده روم چرا که شرم همی‌آیدم ز حاصل خویش
نه عمر خضر بماند نه ملک اسکندر نزاع بر سر دنیی دون مکن درویش
بدان کمر نرسد دست هر گدا حا�? ظ خزانه‌ای به ک�? آور ز گنج قارون بیش

--------------------------------------------------
انکه هلاک من همی خواهد و من سلامتش
هر چه کند به شاهدی کس نکند ملامتش
باغ ت�? رج است و بس میوه نمی دهد به کس
جز به نظر نمی رسد سیب در خت قامتش
کاش که در قیامتش بار دگر بدیدمی
کانچه گناه او بود من بکشم غرامتش!

side b
--------------------------------------------------------------------------------
یاری اندر کس نمی‌بینیم یاران را چه شد دوستی کی آخر آمد دوستداران را چه شد
آب حیوان تیره گون شد خضر �? رخ پی کجاست خون چکید از شاخ گل باد بهاران را چه شد
کس نمی‌گوید که یاری داشت حق دوستی حق شناسان را چه حال ا�? تاد یاران را چه شد
لعلی از کان مروت برنیامد سال‌هاست تابش خورشید و سعی باد و باران را چه شد
شهر یاران بود و خاک مهربانان این دیار مهربانی کی سر آمد شهریاران را چه شد
گوی تو�? یق و کرامت در میان ا�? کنده‌اند کس به میدان در نمی‌آید سواران را چه شد
صد هزاران گل شک�? ت و بانگ مرغی برنخاست عندلیبان را چه پیش آمد هزاران را چه شد
زهره سازی خوش نمی‌سازد مگر عودش بسوخت کس ندارد ذوق مستی میگساران را چه شد
حا�? ظ اسرار الهی کس نمی‌داند خموش از که می‌پرسی که دور روزگاران را چه شد
--------------------------------------------------------------------------------
ترانه یاد باد

روز وصل دوستداران یاد باد
یاد باد ان روزگاران یاد باد
کامم از تلخی غم چون زهر گشت
بانگ نوش شاد خواران یاد باد
گر چه یاران غا�? لند از یاد من
از من ایشان را هزاران یاد باد
مبتلا گشتم در این بند وبلا
کوشش ان حق گزاران یاد باد
گر چه صد رود است از چشمم روان
زنده رود و باغ کاران یاد باد

شرح:
من در حدی نیستم که بخوام درباره بیداد بنویسم ولی برای اشنایی بعضی دوستان تازه کارتر مینویسم خلاصه ببخشید. رخصت:هر دو طر�? این کاست دستگاه همایون اجرا شده با این ت�? اوت که در یک طر�? همایون چپ کوک خوانده شده(re) و در طر�? دوم راست کوک خوانده شده(sol) است (چپ کوک مربوط به وسعت صدای خانم ها است و راست کوک مربوط به وسعت صدای اقایان است). در طر�? چپ کوک استاد شجریان به همراه مرحوم استاد ناصر �? رهنگ�? ر (تنبک) ومرحوم استاد بیگجه خانی که در کهولت سن به زیبایی با تار جواب اواز میدهند به اجرا میپردازند. در اینجا به شکل معمول پیش در امد همایون مرحوم استاد علی اکبر شهنازی و چهار مضراب با همنوازی تار و تنبک نواخته شده و بعد اواز به شکل معمول از درامد همایون شروع شده و بعد وارد گوشه های سه گاه و چکاوک و بیداد و استاد بیگجه خانی چهار مضراب میزنند و بعد ادامه بیداد و بیات راجه و عشاق اجرا میشود و بعد از چهار مضراب گوشه عشاق ساخته پرویز مشکاتیان که استاد بیگجه خانی اجرا میکنندوبعد سازو آواز قرچه ، رضوی ، حجاز ، جامه دران به کردبیات واردمیشوند و بعد ابوعطا و �? رود به عشاق و�? رود به همایون ، شوشتری و بعد �? رود به درامد همایون می ایند که بسیار زیبا وتاثیر گذار است و در پایان تصنی�? قدیمی <انکه هلاک من> اجرا میشود . با این که برنامه چپ کوک است (مربوط به وسعت صدای خانم ها می باشد) استاد به زیبایی آواز را اجرا کردندو مرکب خوانی زیبایی میکنند. در طر�? 2 ابتدا گروه عار�? قطعه مقدمه بیداد استاد مشکاتیان را اجرا میکنند که از زیباترین و ماندگارترین قطعات موسیقی ایران است و واقعا این قطعه در عین بیکلام بودن مثل تمام قطعات استاد مشکاتیان حر�? میزند و تنظیم شاهکار استاد مشکاتیان زیبایی ملودی را صد چندان کرده(من وقتی میشنوم دیوانه میشوم) بعد اواز به همراه جواب اواز سنتور استاد مشکاتیان شروع میشود که این بار به جای چهار چوب سنتی اواز از گوشه بیداد شروع میشود و بعد بیات راجه وبعد از گوشه عشاق وقرچه سیر بالعکس پیدا میکند و وارد گوشه شوشتری میشود و بعد قطعه سوز و گداز اجرا میشود و بعد ادامه اواز شوشتری و بعد به درامد همایون �? رود می آید. به طور معمول اواز از درامد شروع شده و بعد به اوج میرود و بعد دوباره به درآمد �? رود میاید ولی در این کاست از اوج شروع میشود و به درامد �? رود میاید که با ان شعر زیبا(یاری اندر کس نمیبینم...) به زیبایی حس گوشه بیداد به شنونده القا میشود. ودر اخر با تصنی�? زیبای روز وصل دوستداران با شعر حا�? ظ شیرازی پایان میابد. و واقعا این کاست از ماندگارترین ص�? حات د�? تر موسیقی ایرانی است
لط�? ا درباره این مقاله و آلبوم بیداد نظر بدید :)