سنتور در اركستر اروپايي باروك

[stamina89]

سنتور در ارکستر اروپایی «باروک»

[ میهمان گرامی برای مشاهده لینک ها نیاز به ثبت نام دارید]
حسن تبار
برای نخستین بار سنتور مکانی در یک ارکستر بزرگ و مشهور موسیقی «باروک» در فرانسه پیدا کرده و راه تازه‌ای برای معرفی موسیقی ایران گشوده است. به لطف حضور یک موسیقیدان و نوازنده‌ی ایرانی، حسن تبار، که موسیقی و فرهنگ کشورش را با خود به سرزمینی که او را پناه داده آورده است، سنتور و موسیقی اصیل ایران در این کشور جا باز کرده است. او به جنبه‌ی علمی کار نیز توجه کرده است، و تز دکترای موسیقی‌شناسی‌اش در دانشگاه سوربن پاریس را به پژوهش درباره‌ی سنتور، موسیقی ایرانی، و قدرت آمیزش آن با موسیقی غربی اختصاص داده است.

تبار شاگردان فرانسوی دارد و مهم‌تر این‌که سنتور را در یک گروه مشهور موسیقی باروک در پاریس به نام «روشنایی 18-21» وارد کرده و در چندین کنسرت این گروه شرکت داشته است. پژوهش‌های این موسیقی‌دان و نوازنده‌ی ایرانی نشان می‌دهد که سنتور که همتاهایی در یونان، ترکیه، و کشمیر هند دارد، در زمان شاه عباس در موسیقی ایران دیده شده، و در قرن نوزدهم جای خود را در موسیقی ایرانی پیدا کرده است. اما این ابوالحسن صبا، موسیقی‌دان برجسته، بود که با نوشتن کتاب ردیف‌های سنتور به این ساز ارزش زیادی بخشید و آن را وارد ارکسترهای بزرگ موسیقی اصیل ایرانی کرد. کمی بعد استاد فرامرز پایور با مهارت و سبک نوازندگی‌اش استفاده از سنتور را گسترش بخشید و آن را در دیگر کشورها نیز عرضه کرد. و در سال 1975 با اجرای چند کنسرت در فرانسه تحسین هنردوستان فرانسوی را برانگیخت. در همان سال نخستین صفحه از تک‌نوازی سنتور فرامرز پایور در مجموعه‌ی «موسیقی ملت‌ها» توسط یک شرکت مشهور فرانسوی وارد بازار موسیقی این کشور شد. در سال‌های بعد دکتر داریوش صفوت در کتابی به زبان فرانسه درباره‌ی «موسیقی سنتی» ایران، به معرفی سنتور ایرانی نیز پرداخت.
اما چند کلمه هم درباره‌ی موسیقی باروک که در اواخر قرن شانزدهم در رم، ونیز، و فلورانس به وجود آمد و به‌سرعت در تمام اروپا، جای مناسبی پیدا کرد. این سبک هنرهای دیگر چون مجسمه‌سازی، نقاشی، معماری، و ادبیات را نیز فرا گرفت. نخستین اپرا با سبک باروک را «باخ»، «ریوالدی»، و «هندل»، سه نابغه‌ی آن زمان به وجود آوردند.
حسن تبار، چندی پیش میهمان یکی از نشست‌های فرهنگی «انجمن فرهنگ ایران» در پاریس بود. وی در حضور ایرانیان پرشمار ساکن پایتخت فرانسه به معرفی سنتور و پیشینه‌ی آن در موسیقی ایران پرداخت، و از کارهایی که برای شناساندن این ساز و جا دادن آن در یک ارکستر مشهور اروپایی کرده سخن گفت. در همین نشست او همراه با یک نوازنده‌ی فرانسوی تنبک، قطعه‌هایی را اجرا کرد. در پایان از این هنرمند ایرانی که کتابی با نام «تغییرات موسیقی ایرانی در اوایل قرن بیستم» نیز به زبان فرانسه نوشته، دعوت کردم برابر میکروفن رادیو زمانه از فعالیت‌های هنری خود در فرانسه بگوید (در فايل ضميمه آمده است.)
مرجع : راديو زمانه

[Black_Violin]

افرین و اقعا باعث افتخاره که همچین هنرمندانی داریم که موسیقی اصیل ایران رو در دنیا تبلیغ می کنند.

[stamina89]

دوست عزیز ممنون از این تاپیک. درباره تز دکترای ایشون اطلاعاتی دارین. آیا جایی رو میشناسین که بشه تهیه کرد؟

خواهش مي كنم . من جايي رو سراغ ندارم ، اما اگر پيدا كردم حتما اطلاع مي دم . در ضمن عكس كتاب ايشون كه به نام تغييرات موسيقي ايراني در اوايل قرن بيستم 1940-1898هست رو در ضميمه گذاشتم ، به زبان فرانسه هست اما شايد ترجمه اون رو بشه پيدا كرد .

[am3000]

پژوهش‌های این موسیقی‌دان و نوازنده‌ی ایرانی نشان می‌دهد که سنتور که همتاهایی در یونان، ترکیه، و کشمیر هند دارد، در زمان شاه عباس در موسیقی ایران دیده شده، و در قرن نوزدهم جای خود را در موسیقی ایرانی پیدا کرده است.
مرجع : راديو زمانه

اختراع سنتور به فارابی نسبت داده شده و فارابی در حدود قرن نهم و دهم میلادی زندگی میکرده..
ابوالحسن علی بن حسین مسعودی (متوفی به سال ۳۴۶ ه. ق) مورخ مشهور و نویسنده كتاب مروج الذهب در شرح اوضاع موسیقی در زمان ساسانیان، هنگام نام بردن از سازهای متداول موسیقی ساسانی، واژه سنتور (سنطور) را ذكر می كند. در كتب قدیم و تالیفات ابونصر فارابی و ابن سینا نیز نام سنتور چند بار ذكر شده است. بنابراین،این مورد که در این مقاله ذکر شده غیر قابل قبول به نظر میرسه.
ضمنآ توجه بفرمایید که ذکر شده که: „سنتور در زمان شاه عباس اول در موسیقی ایرانی دیده شده”... سوال اینجاست که توسط چه کسی دیده شده! ؟چون معمولآ راویان اروپایی از دید خودشون مسایل رو عنوان میکردند... اینکه اولین تاریخ نگار غربی چه زمانی متوجه موسیقی ایرانی شده و چه زمانی سنتور رو دیده نکته ی قابل قبولی در تعیین قدمت سنتور نیست. شاید فلان تاریخ نگار تا امروز به ایران سر نمیزد،تکلیف چه بود؟بعد فرض کنید فلان تاریخ نگار در فلان شهر مهمان فلان حاکم بوده... لزومی داشته که حتمآ همه سازهای ایرانی در اون مجلس نواخته بشن؟در دورانی که فارابی میزیسته به نوعی امپراتوری اسلامی توسط اعراب برقرار بوده و روند استعمار هنوز شروع نشده بوده و پیش از آنهم قدرتهای منطقه ای وجود داشته اند. توجه بفرمایید که هر دوی تاریخهای ارائه شده مربوط به زمانهاییست که روند استعمار توسط دولتهای غربی وجود داشته و از پرتغالی تا انگلیسی و ... برای منافعشون دائم در رفت و آمد بوده اند هم زمان شاه عباس و هم بعدها در قرن نوزده که مصادف با دوران قاجار هست.
ای کاش حداقل وقتی یک ایرانی تحقیقات تاریخی در مورد مصادیق فرهنگی و هنری مملکت خود انجام میده اینقدر غرق در منابع غربی نشه و حداقل یک سری بزنه ببیبنه توی مملکتش قبلآ چه تحقیقاتی صورت گرفته ... اینگونه تحقیقات ناقص و بر مبنای منابع غلط و بعضآ دارای قصد و غرض واقعآ غیر قابل قبوله و به ماصدمه میزنه بخصوص که بنام یک ایرانی هم مطرح بشه.

[Mezrab]

اختراع سنتور به فارابی نسبت داده شده و فارابی در حدود قرن نهم و دهم میلادی زندگی میکرده..
ابوالحسن علی بن حسین مسعودی (متوفی به سال ۳۴۶ ه. ق) مورخ مشهور و نویسنده كتاب مروج الذهب در شرح اوضاع موسیقی در زمان ساسانیان، هنگام نام بردن از سازهای متداول موسیقی ساسانی، واژه سنتور (سنطور) را ذكر می كند. در كتب قدیم و تالیفات ابونصر فارابی و ابن سینا نیز نام سنتور چند بار ذكر شده است. بنابراین،این مورد که در این مقاله ذکر شده غیر قابل قبول به نظر میرسه.
ضمنآ توجه بفرمایید که ذکر شده که: „سنتور در زمان شاه عباس اول در موسیقی ایرانی دیده شده”... سوال اینجاست که توسط چه کسی دیده شده! ؟چون معمولآ راویان اروپایی از دید خودشون مسایل رو عنوان میکردند... اینکه اولین تاریخ نگار غربی چه زمانی متوجه موسیقی ایرانی شده و چه زمانی سنتور رو دیده نکته ی قابل قبولی در تعیین قدمت سنتور نیست. شاید فلان تاریخ نگار تا امروز به ایران سر نمیزد،تکلیف چه بود؟بعد فرض کنید فلان تاریخ نگار در فلان شهر مهمان فلان حاکم بوده... لزومی داشته که حتمآ همه سازهای ایرانی در اون مجلس نواخته بشن؟در دورانی که فارابی میزیسته به نوعی امپراتوری اسلامی توسط اعراب برقرار بوده و روند استعمار هنوز شروع نشده بوده و پیش از آنهم قدرتهای منطقه ای وجود داشته اند. توجه بفرمایید که هر دوی تاریخهای ارائه شده مربوط به زمانهاییست که روند استعمار توسط دولتهای غربی وجود داشته و از پرتغالی تا انگلیسی و ... برای منافعشون دائم در رفت و آمد بوده اند هم زمان شاه عباس و هم بعدها در قرن نوزده که مصادف با دوران قاجار هست.
ای کاش حداقل وقتی یک ایرانی تحقیقات تاریخی در مورد مصادیق فرهنگی و هنری مملکت خود انجام میده اینقدر غرق در منابع غربی نشه و حداقل یک سری بزنه ببیبنه توی مملکتش قبلآ چه تحقیقاتی صورت گرفته ... اینگونه تحقیقات ناقص و بر مبنای منابع غلط و بعضآ دارای قصد و غرض واقعآ غیر قابل قبوله و به ماصدمه میزنه بخصوص که بنام یک ایرانی هم مطرح بشه.

البته فکر میکنم به قبل تر ها برگرده.. تو کتیبه های کرمانشاه نمونه هایی شبیه ساز سنتور موجوده..

[am3000]

البته فکر میکنم به قبل تر ها برگرده.. تو کتیبه های کرمانشاه نمونه هایی شبیه ساز سنتور موجوده..

بله... جایی خوندم که:
تصویر سنتور(یا اجداد این ساز) در حجاریهای آشور و بابلیان (۵۵۹ قبل از میلاد) و در آثارتاریخی شوش وجود داره که نشاندهنده قدمت طولانی این سازه... بنابراین هیچ بعید نیست در کرمانشاه با اون قدمت تاریخی چنین سنگ نوشته هایی باشه... ای کاش اگه دسترسی دارین یک نمونه عکس ازش اینجا بذارین.

[Mezrab]

بله... جایی خوندم که:
تصویر سنتور(یا اجداد این ساز) در حجاریهای آشور و بابلیان (۵۵۹ قبل از میلاد) و در آثارتاریخی شوش وجود داره که نشاندهنده قدمت طولانی این سازه... بنابراین هیچ بعید نیست در کرمانشاه با اون قدمت تاریخی چنین سنگ نوشته هایی باشه... ای کاش اگه دسترسی دارین یک نمونه عکس ازش اینجا بذارین.

متاسفانه مدت مدیدی هست کرمانشاه نرفتم، کمانچه عزیز کرمانشاهی هستند! اگر می شد میگفتیم تهیه کنند..